49
Yakobo Natunau I Ba Mulolu I Vavaen eliyalil
Inoke Yakobo natunau bolau i yoga gogonil ge i baek elal i ba, “Ku mipahipahi gegeliwa, ge na baewa eliyamiu hauna gun abwe nihi gan eliyamiu sauga i nenem elana.*
 
Nau Yakobo natuwau, ku nem ku migogo gegeliwa,   nau tamamiu Isileli no baaba nuku laeganan.
 
Lubeni, owa natu o gamaun,   no gasisi saugena enowana houwan,   alam i miha ge u gasisi hot, talimwau gegewel u lakel.
Yaa wam ginol i ola banata nige bosowaina ta pal,   inoke nige al talimwau nu bwabwata lakel,
kaiwena u na no abakenuwa yaka alom ge lagou etega ku kenu,   u ganawali, yaka u papuluwawi-agau.
 
Simiyon ge Libai, alom ge talim ku olaolaek ya,   wami elohaveyan kilepana ku patuwalaliek nak ana ginol elana.
Ginebi wami huga gamagalau ku gulil,*   ge totomiu wami nuwatu elana bulumwakau aeliya ana tubwi ku goapwalil.*
Toto o kaiwena nige na tutuk wami boda elana,   ge nige na tutubwi wami pwahin elana.
Yehoba ni apapanak-agimiu, kaiwena wami huga i gasisi   ge wami ginol likalika i bwata.
He tubutubunimiu na walel nihi miwaliwali Isileli ana labi ona elal   ge nihi minaa ana un tomaha tomaha gamwaliyaa.
 
Yuda, talimwau nihi tobalagiwa,   tamwam natunau nihi kululu elam,   kaiwena am topihigelgel mwamwaliliya nu piatati ge nu pakokovel.
+ Yuda, owa nu ola laiyoni hevalina, nu gasisi ge nu tologugui.   Natu, nu ola laiyoni ana mwa i alapaaliga i an yaka i sikal abanaa,
inoke i lomisiyo lau ge i tal kenu.   He henala ni palut? Nige etega!
10 Kin wali suki ni miminaa ya Yuda nimwamwa,   ge sauga gegewena tubutubumwau nihi tologugui,
ana siga gamagal toto iya wana bugul hot ni nem ni ahe,   iya boda gegewel awana nihi ab.
11 Wam donki nu gimwana oine nuwana elana,   ge wam donki natuna nu am hikana oine sisiuina waiwaisana elana.
Am kama oine suina elana nu ul,   ge am holahola yayapona oine ununa elana nu ul.*
12 Am oine ni bwata yaka matam ni paket,   am hul suina ni balu yaka ninim ni pawawakeki.
 
13 Sebuloni, owa nu minaa hoga bebenaa,   yaka wam galowa waga wali abaveyaho waiwaisana.   Wam bilibili ni na ana siga labi Saidoni elana.
 
14 Isaka, owa nu ola donki gasigasisena,   yaa yayaluwana i pweyata alona ge ana kaval i kenukenu.
15 Abamina waiwaisana   ge panuwa ana awa waiwaisana nu kite nu minaa,
yaa abwe boda getoga nihi paloloyowan-agiwa   ge kaval pupulowanina nihi pahe vevelamwa.
 
16 Dani, owa wam gamagalau nu logugui-agil,   ni ola Isileli ali un maisena ge maisena hi logugui-agil.
17 Dani, haveyan elana nu siba nu ola mwata kamwasa elana,   nu ola weso kela bebenaa,
toto sauga hosi etega ni nem, yaka aena ena ni tal,   inoke toto i heya pwatanaa ni soguek enaa.
 
18 O Yehoba, ya matamatan kaiwem ge nu pwamwalau.
 
19 Gada,* tolohaveyan kaluoyaoya kaiwena nihi tuk nihi haveyan elam,   yaa owa nu haveyan elal ge nu takel.
 
20 Aseli, wam bilibili enowana ni waisi,   aanan amnana poposana toto kin nunuwaliya ni neem eliyam.
 
21 Napitalai, owa nu ola bwasumu diya* toto i patalelu nemnowa,   ge natunau i abil ali awa waiwaisal.
 
22 Yosepa, owa nu ola oine enoenonina,   puna i siuna wewel kenken bebenaa ge i enon nabi,   lalana gana hi lema likaan.
23 Gamagalau ginebi wali ati elolol nihi haveyan elam,   ge aloliya wali pihigelgel wali egipoyo nihi alihinewa elam.
24 Yaa nimwam ni mweyaha ge ni gasisi,   wam egipoyo nu alihin pwamwaun,
kaiwena Yakobo wana Yabowaine Gasigasisena nimana elana ni labewa,   iya alana al Sipi ali Tomatahikan ge Isileli ali Libu.
25 Tamwam wana Yabowaine ni labewa,   Yabowaine Togasisi Hot ni muloluagiwa.
Ni muloluagiwa ni ba kehe ni loem labulabumwa,   ni muloluagiwa wewel ni patub heyan bilibiliya,   ni muloluagiwa wam bwasumu ge tubutubumwau nihi gewi.
26 Nau tamwam no ba mulolu i bwata hot,   mulolu toto nu pwawa oya mihahaina ni heluwan,   waisi toto nu pwawa oya mihomihotil ni lakel.
Mulolu gegewena o nihi minaa owa Yosepa eliyam,   owa u getoga talimwau gegewel elal, alam i bwata hot.
 
27 Beniyamina, owa nu ola wanuka bekikina toto iyauka i sibaan,   mweluluga elana ana mwa ni alapaaliga ni an,   ge kokoyavi elana bugul bolo i kaluoel ni guyauan ana boda elal.”
 
28 He bolau gegewel o heliya Isileli ali un elulutega eluwa. Ali ba mulolu tamaliya i vavaen eliyalil i ola to, i golugoluwa maisena ge maisena ana ba mulolu toto iya i bosowaina.
Yakobo wana Yaomal ge ana Teliteli
29 Yakobo natunau i ba muloluagil i mowasi, inoke i ba pagasisel i ba, “Sauga kekeisi na aliga ge na na tubuwau bolo hi aliga houwan elal. Tuwau nuku ahe nuku na labi Kenani ge nuku teliya tubuwau ali salaiya, pat golina elana Epiloni Hiti gamagalina wana bilibiliya. 30  + He pat golina o i minaa Makpela elana panuwa Mamele gegelinaa labi Kenani. Valila gol o alona ge bilibili Abalahama i pwamolaa Epiloni Hiti gamagalina elana wana salai. 31  + Gol o elana te Abalahama alona lagona Sela, ge Aisake alona lagona Lebeka hi teleliya. Inoke nau al Leya ya teliya to. 32 He bilibili o alona ge pat golina, Abalahama i pwamolaa boda Hiti elal.”
33  + Sauga Yakobo ba pagasisi i baunan haba natunau elal, inoke aena i teli heyan wana abakenuwa ge i tal kenu, yaka wana yana i yana yoho ge i aliga, i na tubunau bolo hi aliga houwan elal.
* 49:1 Baaba bolo puna 2 ana siga 27 elal awoliya bwabwatana te hauna abwe ni masal un bolo nihi masalem Yakobo natunau elal. Abapapatini etega te sauga Yakobo i baaba Yuda bana, he nige Yuda maisena bana i oola, yaa un Yuda baliya. Inoke i ola al to Yakobo natunau gegewel elal. * 49:6 Wali ginol Sekemi elal bana. Aba 34:25-31 * 49:6 Nige ta aatena hauna sauga ge ginol ya hi ginol, yaa tabam gamagalau hi gewi hi lolil bwabwage ana ba kakanun. + 49:9 AlGe 24:9; Pan 5:5 * 49:11 Puna 11 ana baaba ba haha, i ola te kila ta ba, “Panuwa han wali musamusa te aanan.” He donki nige ta gigimwana oine nuwana elana, kaiwena lamwana hi an. Yaa tage oine puna hi gewi nabi inoke nige i bwebwe to. Ge tage oine suina ana balu i ola te wewel. He puna 11 ge 12 malul bana. * 49:19 Alan “Gada” pana Hibilu elana ana hago i ola “haveyan.” * 49:21 Bwasumu diya bwasumu ana awa waiwaisana etegana. Wana patalelu i mweyaha ge ana kite i yaliyaliyaya. Bwagana bilibili ni lohanahanal, nige ni lolopinkoka. + 49:30 Aba 23:3-20 + 49:31 Aba 25:9-10; 35:29 + 49:33 Tuw 7:15