17
Golaiya Isileli wali Tolohaveyan I Ba Panapanak-agil
Pilistiya wali tolohaveyan haveyan kaiwena hi pamigogoil panuwa Soko Yuda wali labiya. Yaka hi holaviya panuwa Epes-Damim, Aseka ge Soko ali luwaluwala. Inoke Sol alonau ge wana tolohaveyan hi migogo Elaa abwabwina elana ge hi holaviya to, yaka hi mivatal avaliyau Pilistiya nihi lohaveyan. He Pilistiya hi minaa oya etega elana ge Isileli hi minek eluwana elana, yaka abwab i minaa ali luwaluwala.
Pilistiya wali toasiyala etega alana Golaiya Gat gamagalina, i notagilem wali abaholaviya. Ana yapu kelaubwa ni ola tili (3) mita. Ana pepem gasigasisena* kopa hi ginoliya i pom kokowanaa, ge babagalina ana eteli kaus kopa hi ginoliya ana pulowan i ola pipti seben kiloglem (57 kg). Aena lamwana ana ekaukaus kopa hi ginoliya, ge gau kekeisi etega kopa hi ginoliya i minaa abanaa i pakuki eputetenaa. Wana gau bwabwatana nimana i tut hot ge matana aiyan ana pulowan seben kiloglem (7 kg). Wana ligovan ana tokaval i nawaa manininaa.
Golaiya i talmilil yaka i yoga panet Isileli elal i ba, “Ga i ola ge ku nem ku vatal haveyan kaiwena? Nau Pilistiya wali toasiyala ge komiu Sol wana totuwalali loloyowanil. He alomiu etega ku hile yaka ni nem ni lau eliyau. Ebo ni haveyan elau ge ni lopaaligau, yaka ama naha tabwa wami totuwalali loloyowanil. Yaa ebo na pakokove ge na lopaaliga, yaka komiu nuku tabwa wama totuwalali loloyowanil.” 10 Yaka i ba vevehe al i ba, “Isileli tolohaveyan, i bwe ku taltalmilil, ku nem ta lohaveyan. Alomiu etega ku hile ni nem alou naha lohaveyan.” 11 Sauga Sol ge wana tolohaveyan baaba o hi hago, inoke ateliya i bwanabwana ge hi lovakun nabi.
12 Deibid tamana alana Diyesi, ana un Epalat, i miminaa Bedeliyema labi Yuda. Natunau bolau ali gewi eit (8). Sol wana sauga logugui elana iya iyaka i liki nabi. 13 Natunau bolau eton avaliya Sol hi na haveyana: Toto gamaun alana Eliyab, loena Abinadab, ge etonina alana Sama. 14 Ali melumelu alana Deibid. Talinau eton iyoho avaliya Sol haveyana, 15 yaa iya i nem nowa, sauga enuna ni na alona Sol, ge sauga enuna ni minaa Bedeliyema ge tamana wana sipi ni matahikagil.
16 Lan poti gamwanaa mweluluga ge kokoyavi gegewena, Golaiya ni nonotagil ge ni yoyoga panet Isileli elal.
17 Lan etega Diyesi i baek natuna Deibid elana i ba, “Bali ekekana hiwe ana bwata ni ola ten kiloglem, ginebi ge beleid bolo ya ali gewi elulutega nu ahel talimwau kaiweliya, yaka etimwawa nu pwatanik wali abaholaviya. 18 I ola al, aanan sis hiwe ali gewi elulutega nu ahel ge nu pek ali pwahin ana tohouwa elana. Nu kite talimwau wali minamina ga i ola, ge bugul etega nu pwatanim eliyau yaka na atena te hi mibubun. 19 Heliya iyoho avaliya Sol ge wana tolohaveyan gegewel hi holaviya Elaa abwabwina elana ge avaliyau Pilistiya hi hahaveyan.”
20 Lan i gan mweluluga kekeisi, Deibid sipi i eguluwagiliya tomatahikan etega elana, yaka ana kaval i bugulan ge i nawanawa, i ola Diyesi wana baaba. Sauga i vin abaholaviya, he tolohaveyan iyoho hi tagitagil hi nana abalohaveyana hi yoku* haveyan kaiwena. 21 Isileli wali tolohaveyan hi mivatal ge Pilistiya wali tolohaveyan hi mivatal, awoliya hi pempewa. 22 Inoke Deibid i na aanan i telel bugubugul ali tomatahikan elana. Yaka iya i tapalelu i na labi toto Isileli wali tolohaveyan hi vatala ge talinau i nelil wali minamina ga i ola. 23 He iya iyoho i baaba elal, yaka Golaiya, Pilistiya wali toasiyala Gat gamagalina, i notagilem ali vatal elana. Yaka i yoga panet Isileli elal i ba panapanak-agil, i ola lan gegewena i giginol, inoke Deibid i hago. 24 Sauga Isileli wali tolohaveyan Golaiya hi kite, yaka gegewel hi lovakun nabi ge hi lou.
25 Yaka hi pebaaba-agil hi ba, “Ku kite! Tau o lan maisena maisena i nonotagil, yaka i yoyoga nemnem ge i babaa panapanak-agila. Henala ebo ni lopaaliga, he kin Sol nasi mola bwabwatana ni pek elana. I ola al, natuna meluyovana etega ni pek ni alolonan, ge tamana ana tini nige takis nihi pwapwamola.”
26 Deibid i nel bolau elal, bolo hi taltalmilil labenaa, i ba, “Tau toto ebo Pilistiya gamagalina o ni lopaaliga ge kila Isileli ala puluwawi ni ahek yoho, hauna gun kin ni ginol kaiwena? Pilistiya o nige Yehoba i aatena ge nige gotomwa yoho paganina i aahe. Inoke iya henala ge bosowaina kila Yabowaine yawalina gaganina wana tolohaveyan ni ba panapanak-agila?”
27 Inoke baaba maisena o hi baunan al Deibid elana, ge hi ba, “He kin ni ginol ola to tau kaiwena, toto Golaiya ni lopaaliga.”
28 Deibid iyoho alonau bolau hi baaba, yaka talina gamaun alana Eliyab i hago. Inoke i huga nabi ge i neli i ba, “Hauna kaiwena u nem u lau e? Henala abwe wam sipi bolo u tataluwagil ula kekevana elana ni matahikagil? Ya atena owa tohanaha ge tolokalokakawi! He u nem nuwam te haveyan nu gagayawa.”
29 Anana Deibid i lahe i ba, “Hauna gun ya ginol panak? Age bahi na baaba?” 30 Inoke i mipil i na tolohaveyan etega elana ge nel maisena o i neli al. Yaka i lahe i ola toto houwan.
Deibid Golaiya I Lopaaliga
31 He Deibid wana baaba tolohaveyan enuna hi hago, yaka hi na hi wasaanik Sol elana, inoke Sol Deibid ana baaba i patuna ge ni nok elana. 32 Sauga Deibid i na Sol elana, yaka i baek elana i ba, “Bahi kila etega Pilistiya gamagalina o ni lolovakunan! Nau wam totuwalali na nok alou naha lohaveyan.”
33 Anana Sol i lahe i ba, “Owa nige bosowaim nu na alom Pilistiya wali toasiyala o nuku lohaveyan! He owa wawayam ya, ge iya tolohaveyan waiwaisana, i telipunaa wana sauga heval ana siga sauga ya.”
34 Yaa Deibid i ba lawalawakik i ba, “Nau wam totuwalali nam wana sipi ya mamatahikagil. Sauga ebo bwasumu sosokana laiyoni o ebo beya etega ni nem ge sipi ni alaegonan ali yawi gamwanaa, 35 yaka no suki na ahe na tatauliulil enaa, na lol ge sipi yawalina na pwamwal. Ge ebo ni topil tage ni tatalau, yaka na lib mwamwalinaa ge na tagapaaliga. 36 Nau wam totuwalali, laiyoni ge beya ya tagapaaligal. He nasi na ginol ola al to Pilistiya gamagalina o elana, iya nige Yehoba i aatena ge nige gotomwa yoho paganina i aahe. Kaiwena Yabowaine yawalina gaganina wana tolohaveyan i ba panapanak-agimiu. 37 Yehoba i pwamwalau laiyoni ge beya elal, iya al nasi ni pwamwalau Pilistiya gamagalina nimanaa.”
Anana Sol i lahe i ba, “I waisi! He u nok. Yehoba alom.”
38 Inoke kin Sol wana haveyan kalikona i ahe Deibid i pagaloi. Babagalina ana eteli kaus i pahe elana ge ana pepem gasigasisena kopa hi ginoliya i pom Deibid kokowanaa. 39 Yaka Deibid Sol wana haveyan kilepana i pakuki lulunaa, inoke i nonobobosa, yaa nige i totounuwe.
Yaka i baek Sol elana i ba, “Nige bosowaiu na nokalivail te, kaiwena nige ya totounuwe.” Inoke i palo yohil. 40 Yaka wana suki i ahe ge i na sinawel elana pat bobomwil nimala panuna i hivatil ge i usan wana nabwaa. Yaka wana elopeu i noahe ge i nawa nok Golaiya gegelinaa.
41 Golaiya Pilistiya gamagalina, alona ge wana ligovan ana tokaval i nawaa awonaa, hi nanawa Deibid kaiwena. 42 Yaka matana i nok Deibid i kite hevalina ya, tuwana i sapusapu ge ana awa i waisi. Inoke i kite lowan te iya nige bosowaina bugul etega ni ginol. 43 Yaka i yoga nok elana i ba, “Age nau wanuka ge suki u ahe u nem ei?” Inoke i yoga wana yabowaine elal tage Deibid nihi nuwamutan. 44 Yaka i yoga i ba, “U nem hiwe, inoke na lopaaligawa ge tuwam bwasumu hi youyou hawawala ge bekik nihi an.”
45 Yaka anana Deibid i lahe i ba, “Owa haveyan kilepana, gau bwabwatana ge gau kekeisi u ahe ge u nem nu lohaveyan elau. Yaa nau na lohaveyan elam Yehoba Togasisi Hot alana elana, iya Isileli wama tolohaveyan wali Yabowaine, toto alana u ba panapanak-an. 46 Lan ebe Yehoba ni telewa nimwawa, inoke na tagapasogowa ge mwamwalim na gotomwa yoho. Yaka Pilistiya wami tolohaveyan naha lopaaligal, inoke tuwaliya bwasumu hi youyou hawawala ge bekik nihi anil. Inoke panayawi labena gegewena nihi atena te Isileli wama Yabowaine i gan. 47 I ola al, bolau gegewel hi migogo e nihi atena te Yehoba wana gamagalau i pwapwamwalil, yaa nige haveyan kilepana ge gau elana i oola. Kaiwena Yehoba te ni lohaveyan, inoke nasi ni telemiu nimameya.”
48 Inoke Golaiya i nawa nok al, yaka Deibid etimwawa i tapalelu nok awonaa Golaiya elana. 49 Nimana i lau wana nabwa gamwanaa, pat etega i ahe tagilan, inoke i telek wana elopeu elana. Yaka i tagapipili ge pat i na Golaiya lamwana i tagahawan i tuk awaa, inoke i sogu ge i talpo bilibiliya.
50 He liwanina i ola to, pat ge elopeu elana te Deibid Golaiya i pakokove ge i lopaaliga. Nige haveyan kilepana i gagan nimanaa te i ginol ola o.
51 Yaka Deibid i patalelu i na i milil awawe. Nimana i nok Golaiya wana haveyan kilepana i momol tagilanem abanaa, yaka mwamwalina i gotomwa yoho ge i aliga.
Sauga Pilistiya hi kite wali toasiyala iyaka i aliga, inoke hi mipil ge hi lou. 52 Inoke Isileli ge Yuda wali tolohaveyan hi yoku analiya i bwata ge hi tapalelu Pilistiya eliyaa. Hi takel hi na ali siga panuwa Gat ge Eklon ali abatuktuka. He Pilistiya bwaliwawagal* i wehel Salaim ana kamwasaa ana siga Gat ge Eklon. 53 Sauga Isileli iyaka Pilistiya hi takel yohil, inoke hi sikal hi na bugubugul gegewena bolo Pilistiya hi eguluwagil wali abaholaviya hi bugulagil. 54 He Deibid Golaiya balomana i ahe, yaka abwe sauga etega i pwatanik Yelusalema, yaa wana elohaveyan i bugulan i na i teleliya wana epanapana gamwanaa.
55 He sauga Deibid iyoho i tagitagil ni na alona ge Golaiya nihi haveyan, kin Sol i gagayawa-an, inoke i nel tolohaveyan wali tohouwa elana i ba, “Abna, heval o henala natuna?”
Anana i lahe i ba, “O kin, ya baaba tunahot eliyam, nige ya aatena.”
56 Inoke kin Sol i baek elana i ba, “Nu na nu nel tolohaveyan elal heval o henala natuna.”
57 Sauga Deibid Golaiya i lopaaliga i mowasi ge i sikal abaholaviya, inoke Abna i en ge i pwatanik Sol manininaa. He Golaiya balomana iyoho ya nimanaa.
58 Yaka Sol i nel elana i ba, “Heval, owa henala natuna?”
Anana i lahe i ba, “Nau wam totuwalali Diyesi natuna, iya panuwa Bedeliyema tonowakina.”
* 17:5 “Pepem gasigasisena” he helmet bana. * 17:20 Yoku ana sapu te boda wali yogayoga ololana ebo ta kaval o ebo ta nana haveyan kaiwena. * 17:52 Bwaliwagawaga ana sapu te gamagal toto iyaka i aliga tuwana.