15
किर्स्तु जीवा अरयनद पोल्‍लो
मावोर विस्वसिरिर! नना मियगा पोकुर कीतद किर्स्तुना बेसता कबुरतुन, इंजेके ओसो सीता कीसीयलाह आतन. अद कबुरतुन मीट केंजिस नमतिर. ताना पोग़ोन विस्वस तासिसि, इंजेके निच मह्‌निर. नना मीक वेहतद बेसता कबुरता पोल्‍लोतुन, मीट मेग़्किस पोस मतेके, देवुळि मीक पिसिह कीस्ता. अद्रम केवेक अचोन, मीट विस्वस कीतद उगसे आस्ता.
अद कबुरता सबेट्क मोदुल पोल्‍लोतुन, नाक मुने वेहतपे, मीक काग़्हचीतन; अद पोल्‍लो इदे आंदु: देवुळता सास्त्रमतगा मुनेन रासतप लेह्‌का, किर्स्तु मावा पापमतेनाह्‌क मोक आसि डोलतोग़. ओग़ डोलतस्के, मन्कलोर ओना सेत्तातुन गुमयातगा मिसतोर. देवुळता सास्त्रमतगा मुनेन रासतप लेह्‌का, मूंड दियाने देवुळि ओन जीवा अर्हचीता. जीवा अरतस्के किर्स्तु पत्रुह्‌क दिसतोग़. पया बारा बळयिरिह्‌क दिसतोग़. ताना पया एयुङ नूह्‌किह्‌काय एक्‍वा, मावोर विस्वसि मन्कलोरिह्‌क उंदिय देबा दिसतोग़. ओर मन्कलोरग्डाहि उच्वुर डोलतोर, मति वेल्‍लाटोर इंका जीवात मन्ह्‌तोर. ताना पया तनतमोग़ याकुबिह्‌क दिसतोग़. अहे ओसो तनाङ सबेटोर बळयिरिह्‌क दिसतोग़. सबेटोरिह्‌काय पया नाक वने दिसतोग़. नना दुस्रा रीतते किर्स्तुना बळयिनन आतन.* डोलिस पुटटप लेह्‌का, नना देवुळतुह्‌क बातय कबळतुह्‌क अरवोन आंदन. बाराह्‌क इतेके, मुने देवुळता मुडुन नल्हतना-कोह्‌कना कीसोर मतन. अदिनेनाह्‌क बोग़े नाक किर्स्तुना बळयि इनदना लायक इलोन. नना किर्स्तुनाङ बळयिरग्डाह सबेट्क उड्लोनन इनजोर पुतन. 10 मति नना इंजेके बळयिनन मह्‌नन इतेके, देवुळता दयाते मह्‌नन! देवुळि नाक ईतद दया उगस अनो. किर्स्तुनाङ बळयिर दुस्रोरिह्‌काय एक्‍वा, नना एपुर पेसनाह कह्‌टेम कीतन. तेला मति निटम इतेके, नावाय लावते नना केवोन, देवुळि तना देय्वाते नयग्डाहि कह्‌टेम कीता. 11 अदिनेनाह्‌क नना पोकुर कीतेकाय, किर्स्तुनाङ दुस्रोर बळयिर पोकुर कीतेकाय, माट पोकुर कीयनद पोल्‍लो उंदिये: अद किर्स्तु हामुरताहि जीवा अरयनद पोल्‍लो आंदु. ताने मीट विस्वस कीतिर.
डोलतोर विस्वसिर जीवा अरयह्‌तोर
12 किर्स्तु डोलतोरग्डाह जीवा अरतोग़ इनजोर मीक पोकुर कीतोम! अह इतेके डोलतोर विस्वसिर ओसोवने जीवा अरवोर इनजोर, इद्रम मियग्डाह उच्वुरिर बाराह्‌क इह्‌निर? 13 डोलतोर ओसोवने जीवा अरवोर इतेके, देवुळि किर्स्तुन वने जीवा अर्हो. 14 किर्स्तु ओसोवने जीवा अरवेक अचोन, माट मीक ओना बेसता कबुर पोकुर कीयनद उगसे आता. मीवा विस्वस वने उगसे आता. 15 ओसो उंद पोल्‍लो: देवुळि किर्स्तुन ओसोवने जीवा अर्हता इनजोर, मुनेन मीक वेहच मतोम. डोलतोर जीवा अरवेक अचोन, देवुळि किर्स्तुन वने जीवा अर्हता पग़वो. इतेके माट देवुळता लोप्पा जोल साक्सि ईतप लेह्‌कान आता. 16 बाराह्‌क इतेके, डोलतोर जीवा अरवोर इतेके, किर्स्तु वने जीवा अरवोग़ इतप आता. 17 देवुळि किर्स्तुन जीवा अर्हवेके, मीवा विस्वस उगसिन आता, इंका वने मीट पापमता कयदेन मह्‌निर; 18 ओसो किर्स्तुन विस्वस कीस डोलतोर वने, पूरा देवुळताहि एग़तोर. 19 सिरप इद बूमतगा पिसनद पिसमुळतेनाह्‌क, किर्स्तुना पोग़ोन आसा तासतल इतेके, माट सबेटोर मन्कलोरिह्‌काय, एक्‍वा आरेम आतोरल आंदल.
20 मति निटम पोल्‍लो इद आंदु: किर्स्तुन डोलतोरग्डाह देवुळि ओसोवने जीवा अर्हता! डोलतोरग्डाहि जीवा अरतोग़ ओग़े मुनेतोग़ आंदोग़. 21 अद इद्रमि मन्ह्‌ता: ओर्वोग़ मन्कना मेटे, हामुर वाता. अहे दुस्रोग़ मन्कना मेटे बार, डोलतोर ओसोवने जीवा अरयनद वाता. 22 इतेके आदम मुय्तोनाहि पुटटोरल, माट सबेटोरल हायनल. मति किर्स्तुना संगे जोळेम आतोर मन्कलोरिन बार, देवुळि ओसोवने जीवा अर्हतग़ा. 23 मति ओर्वोग़-ओर्वोग़ मन्कल, ओर्कुलते जीवा अरयनुर. जीवा अरवालोरग्डाहि किर्स्तुये मुनेतोग़, पया ओग़ ओसोवने वायनोग़ अस्के, ओना मन्कलोर जीवा अरयनुर. 24 पया इळ्ता बूमते आयिङ, पोग़ोटा बूमते आयिङ, देवुळता विरुद मनदनव सबे राजेह्‌किन, सबे अदिकरते मनदनविन, सबे लावताङ देयह्‌क-बूतह्‌किन, किर्स्तु आरे कीसि, तना राजेम कीयनद अदिकरतुन, देवुळबाबाना कयदे ईयनोग़; अस्के बूम मारेंगा आयग़ा. 25 विरुदतव सबेटविन आरे कीयनाह्‌जोम, किर्स्तु राजेम कीसोर मनदनद गर्ज मन्ह्‌ता. 26 हामुरि, इद वने मावा पका विरुद मनदनद आंदु, आक्रिते किर्स्तु तान वने बूळे कीयनोग़. 27 देवुळि सबेटविन ओना अदिकरते कीसीता इनजोर, सास्त्रमतगा रासतद मन्ह्‌ता. “सबेटविन” इनजोर रासतेके, देवुळतुन विळ्सिसि सबेटविन इनजोर, बराबर एर्का आस्ता. इतेके देवुळि सबेटविन किर्स्तुना अदिकरते कीसीतेक तेला, देवुळि तना ओना कयदे इले. 28 सबेटविन ओना अदिकरते कीसीता, मति सबे ओना अदिकरते आतापया, देवुळिये सबेटविन पूरा ताकिह कीयि इनजोर, देवुळता मग़ इंका ताना अदिकरते मनदनोग़.
29 डोलतोर विस्वसिर ओसोवने जीवा अरवेके, डोलतोरेनाह्‌क येसुना पेदिरते एग़ मीवालोर पया बह कीयनुर? डोलतोर जीवा अरवेके, ओरेनाह्‌क मन्कलोर बाराह्‌क येसुना पेदिरते एग़ मीस्तोर? 30 ओसो माट सेवकिरोम इतेके, दोकाते मन्जि, बेसता कबुरतुन बाराह्‌क पोकुर कीयलाह आतोम?(डोलतोर ओसोवने जीवा अरवेके, नग़्का-पियलि अद्रम बाराह्‌क तिपल आवेरोम?) 31 मावोर विस्वसिरिर! मावा किर्स्तु येसुसामि नावा मेटे, मियगा बेचोटा बेरा कबळ कीतोग़ इन्जि, नना पोग़यसोर मह्‌नन, इद करलता पोल्‍लो. ओसो नावा सेवातेनाह्‌क दिनमे हामुरता दोका नाक वास्ता, इद अचोने करलता पोल्‍लो. 32 इपिसुस सहरतगा, गेळा जन्वर्कना बुदलेह्‌काडोर मन्कलोरा संगे लळेम आतन. डोलतोर ओसोवने जीवा अरवोर इतेके, ओरा संगे नना लळेम आस, नाक बाताल पाय्दा दोर्कालि? अह इतेके, इस्रयेलतोर मुने इनदना लेह्‌कान, “नाळ कोनि डोलना मन्ह्‌ता, अदिनेनाह्‌क तिनदकल, उनडकल, गिर्दाते मनदकल,” इनजोर मनाह आवालि. 33 अद्रम इनवालोरिन मीक नाळेह कीयलाह एमाटु. लाग्वोरा संगे गोत आतेके, देवुळतुह्‌क विचर वानाह, ओर मीक पिसलाह एवोर. 34 इव पोल्‍लोना लोप्पा पुन्ज मन्ह्‌टु. देवुळतुह्‌क विचर वातप बेस बुदते मन्ह्‌टु, पापम कीयनद विळ्साटु. मीक लजा वानाह उंद पोल्‍लो इह्‌नन, मियगा उच्वुर मन्कलोरिर देवुळतुन इंका पुनविरे.
जीवा अरतापयाडा मेंदुलि
35 मियग्डाहि बोग़ाय इद्रम इनेग़: डोलतोर ओसोवने बेद्रम जीवा अरयह्‌तोर? जीवा अरतापया, ओरिह्‌क बेद्रमता मेंदुल मनदग़ा इनजोर ताल्ह्‌केग़! 36 अद्रम ताल्ह्‌कवानिन बुदलेवोनिन! निमा वीतिह्‌निन अद पेनेमि, डोलतप लेह्‌का बूमता इळ्न मतेक कोनि, ओसो मोळ्यिह्‌ता! 37 निमा गोह्‌काय, इलवेके बेव दुस्राङ विजाङ वीततस्के, मोदुदुन वीतविन, वेट पेनेह्‌किने वीतिह्‌निन. 38 मति अद मोळ्यिह्‌पा, देवुळि तना विचरते अद पेनेमतुह्‌क मोदुल ईस्ता. उंद-उंद पेनेमतुह्‌क, अलग-अलग मोदुल मन्ह्‌ता. 39 अद्रमे मन्कलोरा मेंदुल दुस्राये, जन्वर्कना मेंदुल दुस्राये, पिटेना मेंदुल दुस्राये, मीन्कना मेंदुल दुस्राये. 40 ओसो पोग़ोटा बूमतगा मनदनव मन्ह्‌ताङ, इद बूमतगा मनदनव मन्ह्‌ताङ. पोग़ोन मनदनविस्कना सोबा दुस्राये, इद बूमतगा मनदनविस्कना सोबा दुस्राये. 41 पोग़ोन पोळ्‍दता वेह्‌च दुस्राये, नेलाता वेह्‌च दुस्राये, उकाना वेह्‌च दुस्राये. उकाना वेह्‌च वने अलग-अलग मन्ह्‌ता.
42 डोलतोर ओसोवने जीवा अरयनद अद्रमे. इद मेंदुलि आक्रिते कळियग़ा, मति देवुळि तान ओसोवने जीवा अर्हतस्के, अद मेंदुल बेस्केन बूळेम आयो आयग़ा. 43 इद मेंदुलता अचोन कदर मनो, तान्क तक्‍वा लाव मन्ह्‌ता. मति देवुळि तान ओसोवने जीवा अर्हतस्के ताना पका सोबा मनदग़ा, तान्क पकाय लाव मनदग़ा. 44 मावा मन्कना लावतद मेंदुलतुन मन्कलोर पोहतह्‌तोर, मति देवुळि तान ओसोवने जीवा अर्हतस्के, अद देवुळता लावतद मनदग़ा. मन्कना लावतद मेंदुल माक इंजेक मन्ह्‌ता. अद्रमे देवुळता लावतद मेंदुल वने मनदग़ा. 45 देवुळता सास्त्रमतगा इद्रम रासतद मन्ह्‌ता: मुनेतोग़ मन्कल आदम जीवाता मान्वल आतोग़ इनजोर रासतद मन्ह्‌ता. अद्रमे पयाडोग़ आदम, इतेके किर्स्तु, देवुळता पिसमुळ ईयनद जीवा आतोग़. 46 मति देवुळता लावतद मेंदुलि, मुनेता मेंदुल आयो. मुने मनदनद मेंदुलि इतेके मन्कना लावतदु. पयाडा मेंदुलि देवुळता लावतदु. 47 मुनेतोग़ मन्कल बूमता तोळ्योते पंडटोग़ु, मति पेग़्केडोग़ मन्कल किर्स्तु, पोग़ोटोग़ आंदोग़. 48 बूमतोर सबेटोर मन्कलोर, तोळ्योते पंडटोग़ मन्कना लेह्‌कान आतोर. देवुळता पिसमुळ दोर्कतोर मन्कलोरगा बारा, पोग़ोटोग़ मन्कना बुद मन्ह्‌ता. ओरिह्‌क, पोग़ोटोग़ मन्कना लेह्‌कान मेंदुस्क वने मनदनुङ. 49 इद बूमते माट तोळ्योते पंडटोग़ आदमना लेह्‌कान मह्‌नल. तेला मति इंजेके मावा ताकमुळि, पोग़ोटोग़ मन्कल किर्स्तुना लेह्‌कान मनि.§
50 मावोर विस्वसिरिर! इदे पोल्‍लो वेहतलाह आतन: मन्कना लावतद मावा मेंदुलि, देवुळ राजेम ताकिह कीयनगा मनदा पग़वो. इतेके कळियनद मेंदुलि, कळियवदिनगा मनदा पग़वो. 51-52 इद केंजाट! इचानाह मन्कलोर पुनवद पोल्‍लोतुन मीक वेहतह्‌नन: माट मन्कलोरग्डाहि उच्वुर मन्कलोरल डोलवल, मति आक्रिता अकुम ऊरतस्के, माट सबेटोरल बद्लेम आयकल. आक्रिता अकुम केंज वायग़ा. अस्के देवुळि डोलतोर विस्वसिरिन, बेस्केन कळियवद मेंदुल अग़्के, अस्केडा अस्केन ओसोवने जीवा अर्हतग़ा. अस्के माट जीवात मनवालोरल बद्लेम आयकल. 53 मावा इद मेंदुलि डोलनदु, ताना पया कळियनदु; मति इद डोलवद, कळियवद मेंदुल मारियना गावले. 54-55 अद्रम आतस्के देवुळता सास्त्रमतगा मुनेन रासतद पोल्‍लो करल आयग़ा:
देवुळि हामुरतुन मायिह कीसि गेल्सता.
इंजेके हामुर माक बाराह्‌क रेय्‍पिह कीयना? अद माक बाराह्‌क आरे कीयना?
इनजोर ताना सास्त्रमतगा रासतद मन्ह्‌ता. 56 पापम कीयनाह्‌कु, हामुरतुह्‌क रेयनाह आस्ता. मावा पापमि पका लावता इनजोर, मोसानाङ अडोङ तोहतह्‌ताङ. (इतेके मोसानाङ अडोङलेवा पापमतुन पुनमुळ आयो.) 57 मति मावा येसुसामि किर्स्तुना मेटे देवुळि, माक पापमतुन ओसो हामुरतुन गेल्सनाह कीस्ता. अदिनेनाह्‌क तान्क जोहर! 58 अदिनेनाह्‌क मावोर गोततोरिर! मीवा विस्वसते इळ्न अरवालेवा, मेग़्किस मन्ह्‌टु. मीट सामिनेनाह्‌क कह्‌टेम कीयनद कबळ उगस अनो इनजोर पुतिर, अदिनेनाह्‌क सामिना कबळते बेर्ससोर अन्ह्‌टु.
15:1 3:6 15:1 रोम सहरतोर 5:2; 1 कुरिंततोर 16:13; 2 कुरिंततोर 1:24; 1 पत्रु 5:12 15:2 11:2 15:2 रोम सहरतोर 11:22 15:2 गलातितोर 3:4 15:3 11:23 15:3 यशायाह 53:5-12; मत्याल 26:24; योहन 1:29; बळयिर 8:32-33; 17:3; 1 पत्रु 2:24 15:4 देवुळताङ पाटाङ 16:8-10; मत्याल 16:21; बळयिर 2:24,30-31; 26:22-23 15:5 लूकाल 24:33-34 15:5 मार्कल 16:14; लूकाल 24:36; योहन 20:19 15:7 लूकाल 24:36; बळयिर 1:3 15:8 बळयिर 22:6-11; 26:12-18; 1 कुरिंततोर 9:1 * 15:8 बळयिर 9:1-16 ऊळाट. 15:9 बळयिर 8:3 15:9 2 कुरिंततोर 12:11; इपिसुसतोर 3:8; 1 तिमोति 1:15 15:10 2 कुरिंततोर 11:23; कुलुसितोर 1:29; 1 तिमोति 4:10 15:10 3:6,10; 2 कुरिंततोर 3:5; पिलिपितोर 2:13 15:12 बळयिर 17:32; 23:6-8; 2 तिमोति 2:18 15:12 कुरिंत सहरतोर युनानि जाततोर आंदुर. मन्कल डोलतस्के, ओना जीवा अमेसातुह्‌क पिसिह्‌ता, मति मेंदुल बेस्केन जीवा अरवो इन्जि, युनानि जाततोर इंदुर. येसुन विस्वस कीतापया वने, उच्वुरा विचर अद्रमे मता. 15:14 1 तिसलुनितोर 4:14 15:17 रोम सहरतोर 4:24-25 15:18 1 तिसलुनितोर 4:14,16; तोहचीतव पोल्‍लोङ 14:13 15:20 बळयिर 2:24; 1 पत्रु 1:3 15:20 बळयिर 26:23; कुलुसितोर 1:18; तोहचीतव पोल्‍लोङ 1:4-5 15:21 रोम सहरतोर 5:12 15:22 रोम सहरतोर 5:12-14 15:22 रोम सहरतोर 5:17-18 15:23 बळयिर 26:23 15:23 3:23 15:23 6:14; 15:51-52; पिलिपितोर 3:10-11; 1 तिसलुनितोर 4:16 15:24 दानिय्येल 2:44; 7:14,27; 2 पत्रु 1:11 15:25 देवुळताङ पाटाङ 110:1; मत्याल 22:44; इब्रितोर 2:8 15:26 2 तिमोति 1:10; तोहचीतव पोल्‍लोङ 20:14; 21:4 15:27 देवुळताङ पाटाङ 8:6; मत्याल 28:18; इपिसुसतोर 1:22; इब्रितोर 2:8 15:28 3:23; पिलिपितोर 3:21 15:29 उय्तुर कुरिंततोर इद्रम कींदुर, ओरा इद रिवजता लोप्पा माक इंजेक तेळियो. बेस्के-बेस्के हायना वेलाते, विस्वसि मन्कल तना अविस्वसि लोतोरिन येसुनके वाटु इनजोर, आक्रिता अर्ज कींदुर. ओग़ हातापया, पिसतोर बोरु येसुन विस्वस कीसि, येसुना पेदिरते एग़ मीयना रिवज कींदुर. कीतस्के हातोग़ विस्वसिना सीता कींदुर. इद्रमता पोल्‍लो आस मनदग़ा बहे. 15:30 2 कुरिंततोर 11:26 15:31 रोम सहरतोर 8:35-36 15:31 4:9 15:32 2 कुरिंततोर 1:8 15:32 यशायाह 22:13; 56:12 15:34 रोम सहरतोर 13:11 15:34 4:14; 6:5 15:36 योहन 12:24 15:38 पुटमुळि 1:11 15:42 रोम सहरतोर 8:19-21 15:43 पिलिपितोर 3:21 15:45 पुटमुळि 2:7 15:45 योहन 5:21; 6:57-58; रोम सहरतोर 5:14; 8:1-2 15:47 पुटमुळि 2:7; 3:19; योहन 3:31; 2 कुरिंततोर 5:1 15:48 2:16 15:48 पिलिपितोर 3:20-21 15:49 पुटमुळि 5:3 § 15:49 तेला मति इंजेके मावा ताकमुळि, पोग़ोटोग़ मन्कल किर्स्तुना लेह्‌कान मनि. उचुक मोदुल काग्देह्‌कनगा, “उंद दिया पोग़ोटोग़ मन्कना लेह्‌कान माक मेंदुल मनदग़ा,” इद्रम मन्ह्‌ता. 15:49 रोम सहरतोर 8:29 15:50 योहन 3:5-6; 1 कुरिंततोर 6:9-10 15:51-52 मत्याल 24:31 15:51-52 योहन 5:28-29; 1 कुरिंततोर 15:22-23 15:51-52 1 तिसलुनितोर 4:15,17 15:53 2 कुरिंततोर 5:2-4 15:54-55 यशायाह 25:8 15:54-55 होशे 13:14 15:56 रोम सहरतोर 5:12 15:56 रोम सहरतोर 3:20 15:57 रोम सहरतोर 8:37; इब्रितोर 2:14-15; 1 योहन 5:4 15:58 16:10; गलातितोर 6:9