42
Yusufu kɔrɔcɛilu wara suman san diya Misiran
1 Nba, a fɔra Yakuba yɛ ko suman ye sɔrɔnna Misiran tuma mɛnna, a ka a fɔ a dencɛilu yɛ ko: «Nfenna ai siini ai ɲɔɔn dagbɛla yan ten?
2 N da a mɛn ko suman ye sɔrɔnna Misiran. Ai ye wa do san an yɛ, sa an kana faa kɔnkɔ bolo yan.»
3 Wo rɔ, Yusufu kɔrɔcɛilu mɔɔ tan wulira ka wa suman san diya Misiran,
4 kɔni Yakuba ma sɔn Yusufu doocɛ Bɛniyaminu ye wa a kɔrɔcɛilu kɔfɛ, baa Yakuba silanni tɛrɛ ko kojuu kana a sɔrɔn sila la.
5 Isirayɛli dencɛilu ni mɔɔ gbɛrɛilu wara suman san diya Misiran, baa kɔnkɔ tɛrɛ ye Kanaan bɔnsɔn na jamana rɔ.
6 Wo ka a tɛrɛn, Yusufu ye jamana kuntiiya la Misiran. Ale le tɛrɛ suman sanna mɔɔ bɛɛ ma. Wo le ka a kɛ, a kɔrɔcɛilu nara Yusufu ma, ka alu majii a kɔrɔ, ka alu kun majii.
7 Yusufu ka a kɔrɔcɛilu yen tuma mɛn na, a ma fili alu ma, kɔni a ka a kɛ ikomin a ma alu lɔn. A jamanda alu ma ka a fɔ ko: «Ai bɔni mi?» Alu ka a jabi: «An bɔni Kanaan bɔnsɔn na jamana le rɔ, ka na suman ɲinin diya yan.»
8 Yusufu ma fili a kɔrɔcɛilu ma, kɔni woilu filira ale ma.
9 Yusufu hankili bilara a la siboilu rɔ, a ka a kɔrɔcɛilu yen sibo rɔ ɲa mɛn ma. A ka a fɔ alu yɛ ko: «Ai nani jamana lakɔrɔsi diya le, sa ai ri a lɔn ai ri se an na ɲa mɛn ma.»
10 Alu ka a jabi: «An tii, wo kuma tɛ! Ande, i la jɔnilu nani suman san diya le dɔrɔn.
11 An bɛɛ ye cɛ kelen den de ri. Mɔɔ telenilu le ande ri. An tɛ jamana si lakɔrɔsila.»
12 Yusufu kan ko «Ɛɛn de! Ai nani jamana lakɔrɔsi diya le.»
13 Alu kan ko: «An ye i la jɔnilu le ri. An bɛɛ ye fa kelen de la. An fa siini Kanaan bɔnsɔn na jamana le rɔ. A dencɛilu tɛrɛ mɔɔ tan ni fila le ri. An doocɛ ye an fa dafɛ ye bi. A tɔ kelen da sa.»
14 Yusufu kan ko: «N ka a fɔ ɲa mɛn ma, a ye wo ɲa kelen de ma jɔ! Ai nani jamana lakɔrɔsi diya le!
15 N di alu la kuma fɛsɛfɛsɛ ɲa mɛn ma, wo le ye ɲin di. Ni ai doocɛ doomani ma na yan, ai tɛ bɔ yan fewu. N ye n kali la wo la Misiran mansa tɔɔ le rɔ.
16 Ai mɔɔ kelen ye wa ai doocɛ ta ka na a ri. Ai tɔilu ri wo makɔnɔ kaso la yan. Wo rɔ, n di ai la kuma fɛsɛfɛsɛ. Ni ai ka tuɲa le fɔ, n di wo lɔn. Ni wo tɛ, ai ma na foyi kanma, fo ka an na jamana lakɔrɔsi dɔrɔn. N ye n kalila wo rɔ Misiran mansa tɔɔ le rɔ!»
17 Wo rɔ, a ka alu bila kaso la. Alu ka tele sawa kɛ ye.
18 A tele sawana, Yusufu ka a fɔ alu yɛ ko: «Nba, n silanni Alla yɛ. Wo rɔ, n ye mɛn fɔla ai yɛ, ai ye wo mira, sa ai ri kisi.
19 Ni mɔɔ telenilu le ai ri, mɔɔ kelen ye to kaso la yan ai bɛɛ nɔ rɔ. Ai tɔilu ye wa suman di ai la denbaya kɔnkɔto ma,
20 kɔni a fɛrɛ tɛ fo ai ye na ai doocɛ doomani ri yan. A wa na, n di a lɔn ko ai ka tuɲa le fɔ n yɛ, sa ai kana faa.» Alu sɔnda wo ma.
21 Alu ka a fɔ i ɲɔɔn yɛ ko: «Sika tɛ a rɔ, tɔrɔya ɲin da an sɔrɔn Yusufu le kosɔn. Wo lon, a tɔrɔra an ɲakɔrɔ. A ka an madiya ko an ye hina a la, kɔni an ka an ban a rɔ. Wo le kosɔn kojuu ɲin da an sɔrɔn bi.»
22 Rubɛn ka a fɔ alu yɛ ko: «N ma a fɔ ai yɛ ko ai kana kojuu kɛ den na wa, kɔni ai ma sɔn n na kuma ma? Nba, a jeli ɲininkali le ɲin ka a hakɛ bɔ an dɔ.»
23 Alu ma a lɔn ko Yusufu tolo ye alu kan na, baa alu ni Yusufu wa kuma, kan nataminna ri alu kan natamin i ɲɔɔn ma.
24 Yusufu ka a mabɔ alu la ka wa kasi. A kɔseyi mɛn kɛni, a kumara alu yɛ, ka ban ka Simeyɔn bɔ alu rɔ ka a bolo sidi alu ɲana.
Yusufu kɔrɔcɛilu ka i kɔseyi Kanaan bɔnsɔn na jamana rɔ
25 Yusufu ka a fɔ a la mɔɔilu yɛ ko alu ye a kɔrɔcɛilu la bɔrɔilu lafa suman na, ka alu kelen kelenna bɛɛ la wodi bila ei la bɔrɔ woilu kɔndɔ, ka suman fanan di alu ma ka a kɛ ei sila fanda ri. Alu ka wo bɛɛ kɛ ikomin Yusufu ka a fɔ ɲa mɛn ma.
26 Alu ka bɔrɔilu la alu la falilu kɔ kan, ka sila mira ka wa.
27 Su kora alu ma tuma mɛn na, alu ka alu lɔ yɔrɔ do rɔ ka sii ye. Mɔɔ kelen ka a la bɔrɔ da laka ko a ye damunun dila a la fali ma. A ka a la wodi yen bɔrɔ kɔndɔ.
28 A ka a fɔ a badenmailu yɛ ko: «N na wodi a ra laseyi n ma. A ye n na bɔrɔ kɔndɔ yan.» Alu kɔndafilira kojuuya. Alu kɔndakaliyara ka a fɔ alu ɲɔɔn yɛ ko: «Alla ra nfɛn de kɛ an na ɲin de ten?»
29 Nba, alu se mɛn kɛni alu fa Yakuba wara Kanaan bɔnsɔn na jamana rɔ, ko mɛn ka alu sɔrɔn, alu ka wo bɛɛ dantɛɛli kɛ a yɛ. Alu kan ko:
30 «Misiran jamana kuntii jamanda an ma kosɛbɛ! A ka an jalaki ko an wani alu la jamana lakɔrɔsi diya le.
31 An ka a jabi an ye mɔɔ telenilu le ri, ko an ma jamana si lakɔrɔsi fɔlɔ habadan.
32 An kan ko an bɛɛ ye fa kelen de la, ko an mɔɔ tan ni fila le tɛrɛ an fa bolo. Ko kelen da sa. Ko an doocɛ doomani ye an fa dafɛ ye Kanaan bɔnsɔn na jamana rɔ,
33 kɔni jamana kuntii wo kan ko a ri a lɔn ko an ye mɔɔ telenilu ri ɲa mɛn ma, ko wo le ye ɲin di. Ko an ye mɔɔ kelen to a bolo ye, ka na suman di an wara mɔɔilu kɔnkɔto ma.
34 Ko an ye wa an doocɛ doomani ri a ma. Wo wa kɛ, ko a ri a lɔn ko an ma wa jamana lakɔrɔsi kanma, ko a ri a lɔn ko an ye mɔɔ telenilu le ri, kosa a ri an badenma bɔ kaso la. Ko a ri jamana bɛɛ labila an yɛ.»
35 Nba, alu ka suman nabɔ alu la bɔrɔilu kɔndɔ tuma mɛn na, alu bɛɛ ka alu la wodi bila bɔrɔneilu sidini yen suman bɔrɔilu kɔndɔ. Alu ni alu fa ka wodi sidini wo yen tuma mɛn na, alu bɛɛ silanda.
36 Alu fa Yakuba ka a fɔ alu yɛ ko: «Ɛɛ! Ai ye n denilu bɔla n bolo. Yusufu tɛ yan butun. Simeyɔn fanan tɛ yan butun. Sisen ai ye a fɛ ka Bɛniyaminu fanan mira ka wa wo ri. Ɲin tɔrɔya bɛɛ ye nde le kan.»
37 Rubɛn ka a fɔ a fa yɛ ko: «I ye Bɛniyaminu karifa nde la. N di a laseyi i ma. Ni n ma na Bɛniyaminu ri, i ye n dencɛ fila bɛɛ faa Bɛniyaminu nɔ rɔ.»
38 Yakuba kan ko: «Ɛɛn de! N dencɛ tɛ wala ai kɔfɛ! A kɔrɔcɛ Yusufu ra sa ka wo kelen pe to. Sisen n da kɔrɔ. Ni ko ka ale fanan sɔrɔn taama rɔ, n di faa jusumakasa bolo.»