20
Pol Provins Masedonia koma kantri Grighɨn zui
Ezɨ gumazamizibar arareba ko dɨmdiaba gɨvazɨma, Pol gumazamizir nɨghnɨzir gavgavim Iesusɨn itiba, men diazɨma me iza uari akufa. Ezɨma an akar mabar me mɨgɨa ghaze, me tuivigh gavgavigh. Egha a men dafariba suigha me ategha Masedonian ghu. Egha Pol nguibar kabagh arua akar avɨrir men navibar amutɨma me tuivigh gavgavighamibav gei. Egha a gɨn ghua Grighɨn kantrin oto. Egha a iakinir pumuning ko mɨkezimɨn Grighɨn iti. Pol kurim inigha Sirian mangasava amima, Judaba a mɨsoghamin mɨgɨrɨgɨar mam akɨri. Kamaghɨn amizɨma, a uam ategha Masedonian ghu. +Egha Pol zuima, Berian gumazim, Sopater, a Pirusɨn otarim, an gɨn zui. Ezɨ Aristarkus koma Sekundus, aning Tesalonikan gumazimning. Ezɨ Gaius, nguibar ekiam Derben gumazim. Ezɨ Timoti ko gumazir pumuning, Tikikus koma Trofimus, aning Provins Esian gumazimning, me bar uaghan Pol ko ghue. Ezɨ gumazir kaba faragha ghuava Troasɨn nguibamɨn e bagha mɨzua iti. Egha e Filipain ikiavɨra itima, Yis puvatɨzir Bretɨn Dughiaba gɨvazɨ, e kurim inigha Filipai ataki. Ezɨ 5 plan dughiaba ua gɨvazɨma e ghua Troasɨn gumazir e bagha mɨzuaiba batifi. Egha 7 plan dughiaba Troasɨn iti.*
Pol Troasɨn nguibamɨn Yutikus gamizɨma a ua dɨkafis
+Wighɨn kamɨn faragha zuir dughiam, e bret abɨagharigha damasava iza uari akufa. Ezɨ Pol amɨmɨzaraghan mangasa, kamaghɨn an akam akura ghuavɨra ikia dɨmagarir arɨzimɨn tu. Ghuriar e uari akuvazir pɨn itir kam, lamɨn avɨriba an iti. Ezɨma windon aperaghav itir gumazir igiam, an ziam Yutikus, an osemegha akuava ongani. Ezɨma Pol mɨgɨavɨra itima, Yutikus pɨn akuavigha degha nguazim girɨ. Ezɨ me ghuava a inigha garima, a bar areme. 10 +Ezɨ Pol ghuaghira, a gisɨn ghua a muki. Egha a kamaghɨn mɨgei, “Ia atiatingan markɨ. An angamra iti.”
11 Egha Pol ghuriar pɨn itimɨn ghuavanabogha, bret abɨagharigha egha gumazamiziba ko me da api. Egha Pol me mɨgɨavɨra itima amɨnim tira. Ezɨma a zui. 12 Ezɨma me gumazir igiar angamra itim inigha uan dɨpenimɨn ghua bar akonge.
Pol Troas ateghava uan suebar Miletusɨn nguibamɨn zui
13 Ezɨ e Pol ategha faragha kurim inigha Asosɨn nguibamɨn zui. E ghaze, e Asosɨn Pol batogh a inigh kurimɨn mangam. Pol uabɨ ghaze, kɨ tuavimɨn mangam. 14 Ezɨ Pol Asosɨn e batogha e koma kurir kam inighava Mitilinɨn nguibamɨn ghu. 15 Egha amɨmɨzaraghan e kurimɨn ghua Kiosɨn arighatɨzimɨn otifi. Egha dughiar kamɨn gɨn e ghua Samosɨn nguibamɨn otogha, egha dughiar abuananamɨn e ghua Miletusɨn nguibamɨn otifis. 16 +Pol dughiar avɨribar Esian Provinsɨn ikian aghua, a zuamɨra mangasa. A Jerusalemɨn otoghɨva, Pentikosɨn Dughiar Ekiamɨn ganasa ifonge. Bizir kam bagha an Efesus azovagh mangasava nɨghnɨzir mam gami.
Pol ko Efesusɨn Kraisɨn adarazir gumazir dapaniba
17 +E Miletusɨn otivighava egha Pol Efesusɨn Kraisɨn adarazir gumazir aruaba, me bagha akam amada.§ 18 +Ezɨma me izava otivizɨma, a me mɨgei, “Ia kɨ amir arazibagh fo, kɨ dughiar faragha ghuzimɨn Esian Provinsɨn izegha arazir kabagh amua, iza datɨrɨghɨn tu. 19 +Judaba na mɨsoghasa mɨgei. Kamaghɨn kɨ bar uabɨ dɨkabɨraghava egha osɨmtɨziba koma terir damazim sara Ekiamɨn ingangarim gami. 20 Ia kamaghɨn fo, kɨ ian akurvaghamin akar tam ia mɨkɨmsɨva ia mɨkɨmam, kɨ atiatir puvatɨ. Egha kɨ vaghvagha ian dɨpeniba koma azenara ian sure gami. 21 Kɨ akar gavgavimra Judaba koma Grighɨn gumazamizibav gɨa ghaze, ia uan navibagh iraghɨva ia uan arazir kuraba ateghɨva Godɨn gɨn mangɨ, egh nɨghnɨzir gavgavim e uan Ekiam Krais Iesusɨn ikɨ.
22 +“Ia oragh, Godɨn Duar nan aven itim, a datɨrɨghɨn Jerusalemɨn mangasava puvɨra na mɨgei. Ezɨ kɨ fozir puvatɨ, bizir manatam munagh na batogham. 23 +Kɨ kamaghɨn bizir kabagh fo, nguibar ekiaba bar ka dar zuima Godɨn Duam na mɨgɨa ghaze, kalabusba ko osɨmtɨziba na mɨzua iti.
24 +“Ezɨ kɨ uan mɨkarzir angamra itim gɨnɨghnɨzima a pura bizim. God ingangarir mam na ganɨngi. Ezɨ ingangarir kam kamakɨn, kɨ bizitam iniasa ivemari. Gumazim uan ivemarim a gɨvasava ami, kamaghɨra kɨ uaghan uan ingangarim a gɨvasa bar ifonge. Ingangarir kam kamakɨn, God uan apangkuvim gumazamiziba bar men akakaghasa. Ezɨ kɨ bizir kabar akam akuri.
25 “Ezɨ ia oragh. Kɨ ian tongɨn ikia God Bizibagh Ativir Arazimɨn akam akuragha aruis. Ezɨ kɨ fo, datɨrɨghɨn ia ua nan guamɨn apighan kogham. 26-27 Ezɨ bizir kam bagha kɨ atiatir puvatɨgha Godɨn nɨghnɨziba bar ia mɨgei. Kamaghɨn amizɨma, datɨrɨghɨn kɨ bar deraghvɨra ia mɨkɨmasa, gumazitam ian tongɨn oveghtɨma, kar ian osɨmtɨzim. 28 +Ia uari uari bagh ganɨva, egh uaghan Godɨn gumazamizibar gan. Godɨn Duam Godɨn gumazir nɨghnɨzir gavgaviba iti, a bar dar ganasa ia mɨsefe. Ia gumaziba gari gumazibar mɨn ikɨ, ia Kraisɨn adarazir gan. God uabɨ uan Otarimɨn ghuzimɨn me givese. 29 +Kɨ kamaghɨn fo, kɨ gɨn ia ategh mangɨghtɨma, gumazir maba afiar atiaba mɨn ian tongɨn izam. Ezɨ afiar atiaba sipsip bagha asɨghasɨzi moghɨn, gumazir kaba nɨ garir darazi gasɨghasɨgham. 30 +Eghtɨ ian tarazi, nɨghnɨzir gavgavim Kraisɨn itibar amutɨma, me men gɨn mangɨsɨ, me ian tongɨn dɨkavigh guizɨn akam giragh me mɨkɨmam. 31 +Kamaghɨn amizɨma, ia uari bagh gan. Kɨ azenir pumuning ko mɨkezimɨn amizir araziba, ia dagh nɨghnɨsi. Kɨ arueba ko dɨmagariba, terir damazim sara, zurazurara nɨghnɨzir aghuiba vaghvagha ia mɨgɨa, tong mɨtetam atɨzɨ puvatɨ. Egha ghaze, ia uari bagh ganigh.
32 +“Ezɨma kɨ datɨrɨghɨn ia isava Godɨn agharim gatɨ, eghtɨma an apangkuvimɨn akam ia damutɨma ia gavgavigham. Egh gɨn apangkuvimɨn akar kam, bizir aghuiba ia danɨngɨva, ia ko Godɨn damazimɨn zueziba sara me danɨngam. akurvazir aghuibar gumazamizir Godɨn damazim zuezibar tongɨn gɨn ia danɨngam.
33 +“Kɨ tavɨn silva ko gol ko inibagh ifongezir puvatɨ. 34 +Ia uari kamaghɨn fo, nan dafarir kamning, kɨ uabɨ ua bagha ingarir biziba isava uabɨ uan akurvagha egha na ko ingarir darazir akurvasi. 35 +Ezɨ kɨ amizir ingangariba bar, kɨ kamaghɨn ian aka, e kamaghɨn amizir ingangarir osɨmtɨzibar, e ingaran iburazir gumaziba, e men akurvagham. Ezɨ ia Ekiam Iesus, a uabɨ mɨkemezir akam gɨnɨghnɨgh, ‘Arazir aghuarim, nɨ bizim munav ganɨngi. Egha a uaghan nɨ ua baghɨvɨra biziba isir arazim gafira.’ ”
36 +Egha Pol akar kam mɨkemeghava, a me ko me bar moghɨra teviba apɨrighava, gumazir dapanir ekiaba ko, me God ko mɨgei. 37 Ezɨ me bar aziava a muigha egha an tori. 38 +Ezɨ Pol me mɨgɨa ghaze, “Ia ua nan guamɨn ganighan kogham.” Ezɨ bizir kam bagha, me bar osemegha bar nɨghnɨghava avenge. Egha Polɨn akua, kurimɨn anemangasa zui.
+ 20:4 Ap 19:29, 21:29, Ef 6:21 * 20:6 (20:6) Fofozir gumazir avɨrim kamaghɨn nɨghnɨsi, Pol Filipain otogha, Luk inigha a ko ghu. Kamaghɨn amizɨma mɨgɨrɨgɨar otevir kam iti, “e”. (Aposel 16:10 a ganigh.) + 20:7 Ap 2:42, 2:46, 1 Ko 16:2, MAA 1:10 20:7 (20:7) Fofozir gumazir avɨrim kamaghɨn nɨghnɨsi, me dagher kam gamua, Iesusɨn nivafɨzim ko ghuzim gɨnɨghnɨsi. + 20:10 1 Kin 17:21 + 20:16 Ap 18:21, 24:17, 1 Ko 16:8 20:16 (20:16) Nɨ Aposel 2:1ɨn akamɨn ganigh. + 20:17 Ap 18:21 § 20:17 (20:17) Miletusɨn nguibam, a Efesusɨn nguibam mong an saghon iti. Aning tongɨn ababanim 50 kilomitan tu. + 20:18 Ap 18:19, 19:10 + 20:19 Ap 20:3 + 20:22 Ap 19:21 + 20:23 Ap 19:21, 21:4, 21:11, 1 Te 3:3 + 20:24 Ap 21:13, Ro 8:35, 2 Ko 4:1, 4:16, Ga 1:1, 2 Ti 4:7 + 20:28 1 Ko 12:28, 1 Ti 4:16, Hi 9:14, 1 Pi 1:19, 5:2-4 + 20:29 Mt 7:15, Jo 10:12, 2 Pi 2:1 + 20:30 1 Ti 1:20, 1 Jo 2:19 + 20:31 Mk 13:37, Ap 19:8-10, 1 Te 2:11 + 20:32 Ap 26:18, Ef 1:18, Kl 1:12, Hi 13:9 + 20:33 1 Sml 12:3, 1 Ko 9:11-12, 2 Ko 7:2 + 20:34 Ap 18:3, 1 Ko 4:12, 1 Te 2:9 + 20:35 Mt 10:8, 2 Ko 11:9, 11:12, Ef 4:28, 1 Te 4:11, 2 Te 3:8 + 20:36 Ap 21:5 + 20:38 Ap 20:25