6
Iesus uabɨ Sabatɨn Ekiam
(Matyu 12:1-8 ko Mak 2:23-28)
+Sabatɨn mam, Iesus uan suren gumaziba ko raizɨn mɨn garir dagher mam wit, an kuriabagh aruava, egha an suren gumaziba witɨn asiziba ghuaza da kuava, dar tuziba api. +Ezɨ Farisin maba kamaghɨn mɨgei, “Ia tizim sua arazir Sabatɨn amir puvatɨzim gami.” * Ezɨ Iesus me ikara, “Ia ti Devit fomɨra amizir arazimɨn eghaghanimɨn ganizir puvatɨ? Devit dughiar kamɨn uan adarazi ko mɨtiriam men azi, +ezɨma Devit Godɨn Averpenimɨn aven ghua me ofa damuasa atɨzir bret inigha uan adarazi ko me aneme. Egha e fo, me bretɨn kam raman kogham.” Egha Iesus me mɨgei, “Ezɨ Gumazibar Otarim a Sabatɨn dughiamɨn Ekiam.”
Iesus Sabatɨn dughiamɨn dafarir ekonezir gumazim gamizɨ a ua dera
(Matyu 12:9-14 ko Mak 3:1-6)
Sabatɨn dughiar igharazim Iesus God ko mɨgeir dɨpenimɨn aven ghugha men sure gami, ezɨ gumazir mam men tongɨn iti. An dafarir guvim ekonegha an areme. +Farisin maba ko Judan arazibagh fozir gumaziba an arazitamɨn apigh akam agasasa, me bar deravɨra an gari. Me kamagh sua, a Sabatɨn arɨmariaba batogham, o? +Kamaghɨn Iesus men nɨghnɨzibagh fogha egha gumazir dafarir ekonezim mɨgei, “Dɨkavigh men damazibar tughtɨma me bar nɨn ganika.” Ezɨ a dɨkavigha tughav iti. Ezɨ Iesus me mɨgɨa ghaze, “Kɨ ian azai, arazir manam Sabatɨn dera? E arazir aghuim damuam, o arazir kuram damuam, o gumazimɨn akuragham, o a gasɨghasɨgham?” 10 Egha a bar men ganigha egha gumazim mɨgei, “Nɨ uan dafarim onegh.” Ezɨ a uan dafarim onezɨma an dafarim bar moghɨra ua dera. 11 Ezɨma me atara egha uarira uariv gɨa ghaze, e arazir tizitamɨn Iesus damuam.
Iesus 12 pla aposelba mɨsefe
(Matyu 10:1-4 ko Mak 3:13-19)
12 +Dughiar kabar dughiar mam Iesus God ko mɨkɨmasa mɨghsɨamɨn mɨn ghuavanabogha, egha God ko mɨgeima amɨnim a bangɨn tira. 13 +Amɨnim tirazɨma, a uabɨn gɨn aruir gumazibar diazɨ me a da ghuezɨma ezɨ a 12 pla me amɨsefe. Egha maghɨra ziam aposelba me gatɨ: 14 Saimon (Iesus Pita a gatɨ), ko an dozim Andru, Jems, Jon, Filip, Bartolomyu, 15 Matyu, Tomas, Jems Alfiusɨn otarim, Saimon, a Selotiabar gumazir mam, 16 Judas Jemsɨn otarim, ko Judas Iskariot, gumazir gɨn Iesus isava apanibagh anɨngizim.
Iesus arɨmariaba batosi
(Matyu 4:24-25 ko Mak 3:7-12)
17-18 Egha Iesus uan suren gumaziba ko ghuaghirava danganir zarimɨn tu. An gɨn aruir gumazamizir avɨrim iti. Ezɨ maburan avɨrir Jerusalem ko Tair koma Saidonɨn Ongarir dadarim, ko Judian aven itiba, bar Iesus baraghɨva men arɨmariaba ghuamaghasa me ize. Ezɨ gumazamizir duar kuraba asɨghasɨghiziba, da me ataki. 19 Ezɨ gavgavim Iesus ategha azenan ghua gumaziba ko amiziba bar me gami me ghuamazi, ezɨ kamagh sua me bar moghɨra Iesusɨn mɨkarzimɨn suighasa.
Iesus ghaze, onganarazibagh amiba me bar akongegh.
(Matyu 5:1-12)
20 +Ezɨ Iesus uan gɨn aruir gumazibar garava kamagh mɨgei,
 
“Ia biziba puvatɨziba, ia God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn aven iti,
kamaghɨn ian naviba deragh.
21 +Ia datɨrɨghɨn mɨtiriam aziba, ia gɨn izɨvagham,
kamaghɨn ian naviba deragh.
Ia datɨrɨghɨn azi darasi, ia gɨn akam,
kamaghɨn ian naviba deragh.
22 +Me ian gantɨ ia Gumazibar Otarimɨn gɨn mangɨtɨma,
men naviba ia bagh bar kuvigham.
Egh me ia batoghɨva paz ia damuva ian ziabagh asɨghasɨgham.
Bizir kaba ia bativtɨ ian naviba deragh.
23 +Men afeziaba fomɨra kamaghɨra Godɨn akam inigha izir gumazibagh amizɨ moghɨn me ia gami.
Ia uaghan ivezir ekiam Godɨn nguibamɨn a iniam.
Kamaghɨn dughiar kam otoghtɨ, ia bar akongeghɨva agoroguem sara pɨn uari akun.
24 +Ia bizir avɨriba itiba, datɨrɨghɨn ia navir aghuim inigha gɨfa,
kamaghɨn ia ikuvigham.
25 +Ia dagher avɨriba itiba, ia gɨn mɨtiriam ian agham,
kamaghɨn ia ikuvigham.
Ia datɨrɨghɨn ati darasi, ia gɨn arangɨva temeribagh ruam,
kamaghɨn ia ikuvigham.
26 +Gumaziba mɨgɨrɨgɨar aghuibar ia damutɨ,
eghtɨ ia bar kuvigham.
Fomɨra men inaziba akam inigha izir gumazir ifariba mɨgɨrɨgɨar aghuiba me gami.
Kamaghɨra gumaziba me bar mɨgɨrɨgɨar aghuiba ia damutɨ,
kamaghɨn ia bar ikuvigham.”
Arazir apanibagh ifongeziba
(Matyu 5:38-48)
27 +Egha Iesus mɨgɨa ghua kamaghɨn mɨgei, “Ezɨ ian na barazir darasi, kɨ ia mɨgei, ia uan apanibagh ifongegh, arazir aghuiba ia gifongezir puvatɨziba me damu, 28 +mɨgɨrɨgɨar aghuiba ia mɨgɨrɨgɨar kuraba ia gamibar amu, paza ia gamiba ia me bagh afeziam ko mɨkɨm. 29 +Eghtɨ tav ian koviatam apezeghtɨ, ia koviar vuem sara a danɨngi. Eghtɨ tav ian korotiar azenan itim inightɨma, uaghan aven itir korotiam sara an taki. 30 +Egh te biziba bagha ian azangsɨsi, ia da me danɨng. Egh te ian biziba ini, ua da bagh mɨkɨmɨva me dam ada inian markɨ. 31 +Ia arazir aghuir me ia damuamin ia ifongeziba, ia arazir kabara me damu.
32 +“Egh ia, ia gifongezibara fueghɨva, egh manmaghɨn arazir aghuitam damigham? Arazir kurabagh amiba uaghan kamaghɨram ami. Me me gifongezɨ daraziragh ifonge. 33 Egh ia deraghvɨra deragha ia gamir darazigh amua, egha kamaghɨn arazir aghuir manam ia gami? Gumazir arazir kurabagh amiba uaghan kamaghɨram ami. 34 +Egh ia pura uan biziba me danɨng, egh nɨghnɨgh suam, me ti da ikarvagham, egh manmaghɨn arazir aghuitam damigham? Gumazir arazir kurabagh amiba me uaghan ghaze, kɨ gumazir kurar igharazim uan biziba a danɨngtɨ, eghtɨ a gɨn ua da ikarvagham. 35 +Ia uan apanibagh ifueghɨva, deravɨra me damuva, eghɨva biziba pura me danɨngɨva, uamategh da ikarvaziba inɨsɨ nɨghnɨghan markɨ. Ezɨ God arazir aghuiba gumazir arazir kurabagh amiba koma gumazir a mɨnabir puvatɨzibagh ami. Kamaghɨn amizɨ, gɨn ian ivezim bar ekeveghtɨma, ia Godɨn bar pɨn itimɨn boribar mɨn ikiam. 36 Afeziamɨn apangkuvimɨn mɨrara, ia apangkuvim ikɨ.”
Igharaz darazir araziba tuisɨghan markɨ
(Matyu 7:1-5)
37 +Egha Iesus mɨgɨa ghua kamaghɨn mɨgei, “God ia tuisɨgh ian kuraghan koghsɨ, kamaghɨn ia munen araziba tuisɨghan markɨ suam, men araziba ikufi. Ivezir kuram anɨngan markɨ, eghtɨ God ivezir kuram ia danigan kogham. Ia men arazir kuraba gɨn amadaghtɨ, God ian arazir kuraba gɨn amadagham. 38 +Ia danɨng, eghtɨ God ia danɨngam. Mɨnem bar deravɨra izɨvaghtɨma, a isɨ mɨkebabar amangɨva agasavkon, eghtɨ a irɨ magɨrɨ ian apozibar inibagh iram. God bizir izɨvɨrɨziba, ia ganɨdi moghɨn ia igharaz darazir anɨng.” 39 +Iesus uaghan akar isɨn zuir mam sara me mɨkeme; “Gumazir damazir kuram damazir kurar igharazitamɨn suiragh mangam, o? Aning vɨrara mozimɨn magɨrɨgham. 40 +Suren gumazim, uan tisa gafirazir puvatɨ. Ezɨ suren gumazir bar deravɨra uan sure a gɨvazim, a uan tisan mɨrara ghu. 41 +Tizim bagha, mɨnezir bar muziarim nɨn aveghbuamɨn damazimɨn itima, nɨ ti an gara egha temer ararir ekiar nɨn damazimɨn itimɨn garir puvatɨ? 42 Ter ararir ekiam nɨn damazimɨn ikɨtɨ, nɨ manmagh uan aveghbuam mɨkɨm suam, ‘Aveghbuam, kɨ nɨn damazimɨn itir mɨnezim asigham?’ Nɨ bar ifari! Nɨ faraghvɨra ter ararir nɨn damazimɨn itim asigh, egh deragh ganɨva mɨnezir nɨn aveghbuamɨn damazimɨn itim asigh.”
Temem ko an ovɨzim
(Matyu 7:16-20 ko 12:33-35)
43 +Egha Iesus ghua kamaghɨn mɨgei, “Temer aghuitam ovɨzir kuram batezir puvatɨ, kamaghɨra temer kuratam ovɨzir aghuim batezir puvatɨ. 44 +Gumaziba temer ovɨzibar gara fogha ghaze, temer aghuim o temer kuram. Me fighɨn ovɨziba temer ataghatarimɨn da kuari pu. Egha me wainɨn ovɨziba temer ataghatarir muziarir kuramɨn da isir puvatɨ. 45 +Gumazimɨn navir averiamɨn ikezir biziba, an akatorim, dav gei. Kamaghɨn gumazir aghuim bizir aghuiba an navir averiamɨn ikegha otivaghiri. Ezɨ gumazir kuram bizir kuraba an navir averiamɨn ikegha otivaghiri.”
Dɨpenimɨn ingarir gumazir dɨkɨriam ko onganim
(Matyu 7:24-27)
46 +Egha Iesus ghua kamaghɨn mɨgei, “Ia tizim bagha ‘Ekiam’ na garɨsi, egh a kɨ mɨgeir biziba dagh amir puvatɨ? 47 Tina iza nan mɨgɨrɨgɨaba baragha dagh ami, kɨ an araziba ian akagham. 48 +A mati gumazim dɨpenimɨn ingara, an okora bar vɨn ghuaghira dagɨam gisɨn ter akɨniba kuni. Dɨpenir kam me bar deravɨram an ingari. Kamaghɨn amizɨma aperiamɨn dughiam dɨpam dɨpenir kamɨn aven ghuzɨma a nuighnuizir puvatɨ. 49 Ezɨ gumazir nan mɨgɨrɨgɨaba baragha dar gɨn zui puvatɨzim, mati gumazim uan dɨpenim nguazir kɨnim ko bizitam gisɨn an ingarizir puvatɨ. Eghtɨ dughiar dɨpam izamim a dɨpenir kam bɨraghtɨma, a irɨgh bar kuvigham.”
+ 6:1 Lo 23:25 + 6:2 Kis 20:10, Jo 5:10 * 6:2 (6:2) Nɨ Matyu 12:2ɨn itir akamɨn gan. + 6:4 Wkp 24:5-9 + 6:7 Lu 14:1 + 6:8 Lu 5:22, 9:47 + 6:12 Mt 14:23 + 6:13 Mt 10:3-4, Mk 3:13-19, Jo 6:70 + 6:20 Mt 5:3, 11:5, Je 2:5 + 6:21 Sng 126:5-6, Ais 55:1, 61:3, MAA 7:16-17 + 6:22 Mt 5:11, Jo 15:19, 16:2, 1 Pi 2:19, 4:14 + 6:23 2 Sto 36:16, Mt 5:12, Ap 5:41, 7:52, Kl 1:24, Je 1:2 + 6:24 Amo 6:1, Mt 6:2, 6:5, Je 5:1 + 6:25 Snd 14:13, Ais 65:13, Je 5:1-6 + 6:26 Jo 15:19, 1 Jo 4:5 + 6:27 Kis 23:4, Snd 25:21, Mt 5:44, Ro 12:20 + 6:28 Lu 23:34, Ap 7:60 + 6:29 Mt 5:39, 1 Ko 6:7 + 6:30 Lo 15:7-10, Snd 21:26, Mt 5:42 + 6:31 Mt 7:12 + 6:32 Mt 5:46 + 6:34 Mt 5:42 + 6:35 Wkp 25:35-36, Sng 37:26, Mt 5:45 + 6:37 Mt 6:14, 7:1 + 6:38 Snd 19:17, Mt 7:2, Mk 4:24, Je 2:13 + 6:39 Mt 15:14 + 6:40 Mt 10:24-25, Jo 13:16, 15:20 + 6:41 Mt 7:3 + 6:43 Mt 7:16-17 + 6:44 Mt 12:33 + 6:45 Mt 12:34 + 6:46 Mal 1:6, Mt 7:21, 25:11, Lu 13:25 + 6:48 Mt 7:24