17
Me Tesalonikan nguibamɨn aven akam akuri
1 Pol ko an gɨn aruir gumaziba, me Amfipolis ko Apolonian nguibamning ategha ghuavɨra ikia Tesalonikan nguibamɨn oto. Tesalonikan nguibamɨn aven, Judabar dɨpenir God ko mɨgeir mam iti.
2 Egha Pol God ko mɨgeir dɨpenimɨn aven ghu. Kar a zuraram amir arazim. Egha Sabatɨn pumuning ko mɨkezimɨn Godɨn Akɨnafarimɨn itir osiziriba me geghara me mɨgei.
3 An osiziriba men akakagha dar mɨngaribav gɨa ghaze, “Krais mɨzazim inigh aremegh ua dɨkavamin mɨgɨrɨgɨam, a guizbangɨra.”
Egha kamaghɨn mɨgei, “Iesusɨn kɨ akam akurir kamnagh, a Gumazir God Ua Gumazamiziba Iniasa Mɨsevezim, a Krais.”
4 Ezɨ Judan gumazir maba oregha nɨghnɨzir gavgavim akar kabar ikia Pol ko Sailasɨn nɨghnɨzimɨn gɨn zui. Ezɨ uaghan Godɨn atiatir Grighɨn gumazir avɨriba ko ziaba itir amizir avɨriba sara aningɨn gɨn zui.
5 Gumazir avɨrim Pol ko Sailasɨn nɨghnɨzimɨn gɨn zuima, Judaba kamaghɨn naviba bar ikufi. Egha puram aruir gumazir kurar maba akumakumigha gumazir bɨzir dafam gami. Egha ghua nguibar ekiamɨn aven arua pamtem atarava araghasi. Me Pol ko Sailas inigh avɨrir torimɨn mangasa, aning buriasa ivemara Jesonɨn dɨpenimɨn aven ghue.
6 Egha me aningɨn apizir puvatɨgha, Jeson ko Kraisɨn marazi kurɨvegha nguibar ekiamɨn garir gumazir dapaniba bagha me inigha ghu. Egha kamaghɨn dei, “Gumazir kaba osɨmtɨzim nguazir kamɨn nguibaba bar dagh arɨgha iza datɨrɨghɨn kagh oto.
7 Ezɨ Jeson me inigha uan dɨpenim gatɨ. Gumazir kaba bar moghɨra Sisar osirizir arazibar gɨn mangan aghua. Egha kamaghɨn mɨgei, Atrivir ekiar igharazim uaghan iti, an ziam Iesus.”
8 Ezɨ gumazamizir avɨrir uari akuvaziba ko nguibar ekiamɨn garir gumazir dapaniba, me men akar kam baragha dɨgavir kuram gamigha diava arai.
9 Egha nguibar ekiamɨn garir gumazir dapaniba, me Jeson ko an adaraziv kemezɨ, me sel givese. Ezɨ me me ataghizɨ, me zui.
Berian nguibamɨn itir Judabar arazir aghuim
10 Ezɨ amɨnim pɨrima, Kraisɨn adarazi zuamɨra aning amadazɨ aning Berian nguibamɨn ghu. Aning ghua otivavɨra Judabar dɨpenir God ko mɨgeimɨn aven ghu.
11 Berian Judaba, men araziba ko men nɨghnɨziba bar dera. Me Polɨn mɨgɨrɨgɨaba baraghasa bar ifonge. Egha me Polɨn mɨgɨrɨgɨabar mɨngariba abɨgh bar dagh fofoghasa zurara Godɨn Akamɨn Osiziribar gari. Me kamaghɨn foghasa, Polɨn mɨgɨrɨgɨaba, da guizɨn mɨgɨrɨgɨaba, o? Kamaghɨn, me Tesalonikan itir Judabar arazibagh afira.
12 Ezɨ Judan avɨriba nɨghnɨzir gavgavim Polɨn mɨgɨrɨgɨabar iti. Ezɨ uaghan Grighɨn amizir ziaba itir maba ko Grighɨn gumazir avɨriba sara aningɨn gɨn zui.
13 Ezɨ Judan gumazir Tesalonikan itiba orazi, Pol Berian ikia Godɨn akam akuri. Ezɨ me uaghan Berian otivigha gumazamizir kabar nɨghnɨzim gasɨghasɨgha men navibagh inifi.
14 Ezɨ Kraisɨn adarazi zuamɨra Pol amadazɨ an ongarir mɨriamɨn ghu. Sailas ko Timoti Berian ikiavɨra iti.
15 Ezɨ Polɨn akua zuir gumaziba, ghua Atensɨn anetɨ. Ezɨ Pol, Sailas ko Timoti zuamɨra a bativasa, an aning bagha akam isa me ganɨngi.
Pol Atensɨn ikiava akam akuri
16 Egha Pol Atensɨn ikia Sailas ko Timoti bagha mɨzuai. Egha a gari, Atensɨn nguibar ekiamɨn aven marvir guaba bar izɨfa. Ezɨ Pol bar osemegha an muriam bar ikufi.
17 Egha a bizir kam bagha God ko mɨgeir dɨpenibar aven a Judaba ko Grighɨn Godɨn atiatia itir gumazamiziba sara mɨgei. Egha uaghan bizibagh ivezir danganimɨn zurara gumazir pura iza otivibav gei.
18 Ezɨ Epikurian ko Stoikɨn gumazir fofoziba itiba, me Pol ko uari adosi. Marazi kamaghɨn mɨgei, “Onganir mam tizibav gei?” Ezɨ marazi kamaghɨn mɨgei, “A ti aser igharazibar akam akuri.” Pol Iesus ua dɨkavizir bizimɨn Akar Aghuim akurima, kamaghɨn me mɨgɨrɨgɨar kabar a gami.
19-20 Egha me a inigha Atensɨn garir gumazir dapanibar tongɨn ghua me mɨghsɨamɨn Areopagus uari akuvagha iti. Egha me kamaghɨn Pol mɨgei, “Nɨ nɨghnɨzir e fomɨra tong oraghizir puvatɨzibav gei. E dar mɨngarim gɨfoghasa ifonge. Kamaghɨn e foghasa, kar nɨghnɨzir igiar manam, nɨ an gumazamizibar sure gami. Nɨ e mɨkɨm.”
21 (Atensɨn gumaziba ko Atensɨn azenan itir gumazir izeziba, me zurara pura ikiava nɨghnɨzir igiar otivir kabara mɨgei.)
22 Ezɨ Pol Areopagusɨn Mɨghsɨamɨn tongɨra tugha kamaghɨn mɨgei, “Ia Atensɨn gumaziba! Kɨ ian gari, ia godɨn mɨn asebar gɨn mangasa bar gavgafi.
23 Kɨ arua bar deravɨra bizir ia ziaba febar gani, egha kɨ uaghan ofa gamir dakozir mamɨn gari ziar kam an iti: E fozir puvatɨzir godɨn ofa gamir dakozim. Ezɨ datɨrɨghɨn kɨ, godɨn ia fozir puvatɨgha gɨn zuim, kɨ an akam ia mɨkɨmasa.
24 “Godɨn mam iti, a nguazir kam ko an itir biziba bar dar ingari, anarɨra overiam ko nguazimɨn Ekiam. Egha a gumaziba dafaribar ingarir dɨpenibar itir puvatɨ.
25 Godɨn kam a uabɨ ikɨrɨmɨrim ko biziba bar gumazamizibagh anɨngi. Egha a bizitamɨn otevezir puvatɨ. Kamaghɨn, e uan dafaribar an akurvagh bizitam damighan kogham.
26 Ezɨ God gumazir vamɨran ingari, egha an ovavir kamɨn a gumazamiziba bar men ingari. Egha me isa nguazimɨn danganiba bar dagh arɨki. Egha a uabɨ me ikiamin ikɨrɨmɨrimɨn dughiaba arɨki. Egha danganir me itiba a me bagha nguazir mɨtaghniaba arɨki.
27 God kamaghɨn ifonge, gumazamiziba a buri, an boroghɨn izɨva an apigh, kamaghɨn a bizir kabagh ami. Guizbangɨra God e vaghvagha en saghon itir puvatɨ.
28 ‘Anarɨra e gamima, e ikiava, aruava egha ikɨrɨmɨrim isi.’ Ezɨ ian fofozir gumazir mabara kamaghɨn mɨkeme, ‘E Godɨn boribara.’
29 “Kamaghɨn amizɨ, e guizbangɨra an ovavibar ikɨva, egh kamaghɨn nɨghnɨghan kogh suam, God ti golɨn nedazim o silvan nedazim o dagɨabar nedazim. E uaghan kamaghɨn nɨghnɨghan kogh suam, a ti gumazamiziba uari uan dafariba ko uan nɨghnɨzibar ingarizir marvir guatam.
30 “Fomɨra gumazamiziba God gɨfozir puvatɨ. Dughiar kamɨn, me fozir puvatɨgha amizir biziba, God dagh nɨghnɨzir puvatɨ. Egha datɨrɨghɨn God Akar Gavgavim anɨga ghaze, nguazir kamɨn danganiba bar dar itir gumazamiziba bar uan navibagh iragh.
31 God gumazamizibar arazir kuraba bagh me tuisɨghamin dughiam akɨrigha gɨfa. An arazir aghuimɨn mɨrara a inabazir gumazim, nguazir kamɨn gumazamiziba tuisɨgham. Gumazir kam aremezɨ God a gamizɨ a ua dɨkafi. Bizir kamɨn God e tuisɨghamin ingangarim gumazamiziba bar men akazɨ, me fo, a guizbangɨram otogham.”
32 Egha me ua dɨkavamin mɨgɨrɨgɨam baregha, marazi a dɨpofi. Ezɨ marazi kamaghɨn mɨgei, “Nɨ dughiatam ua bizir kam mɨkɨmtɨ, e nɨ baraghasa.”
33 Ezɨ Pol me ategha ghu.
34 Ezɨ gumazamizir maba Polɨn nɨghnɨzimɨn gɨn ghua nɨghnɨzir gavgavim an mɨgɨrɨgɨabar iti. Men tongɨn Dionisius, a Areopagus kaunselɨn aven itir gumazir mam. Ezɨ amizir mam, an ziam Damaris, a gumazamizir igharazir maba ko, me uaghan nɨghnɨzir gavgavim Polɨn mɨgɨrɨgɨabar iti.