31
Jekop Labanɨn ari
1 Egha Jekop orazi, Labanɨn otariba kamaghɨn mɨgɨa ghaze, “Jekop en afeziamɨn biziba bar ada inigha, gumazir bizir avɨriba itimɨn mɨn iti.”
2 Ezɨ Jekop gari, Laban fomɨra a gifongezɨ moghɨn datɨrɨghɨn amir puvatɨ, egha uan arazibagh ira.
3 Ezɨ Ikiavɨra Itir God kamaghɨn Jekop mɨgei, “Nɨ uamategh uan afeziam ko nɨn adarazir nguibamɨn mangɨ. Eghtɨ kɨ nɨ ko ikiam.”
4 Ezɨ Jekop Resel ko Lea bagha akam amada, eghtɨ aning izɨ danganir an sipsipba itimɨn an ganam.
5 Ezɨ aning izezɨ Jekop kamagh aning mɨgei, “Kɨ gari guan afeziam fomɨra na gifongezir moghɨn ua na gami puvatɨ. Ezɨ nan afeziamɨn God a na ko iti.
6 Gua vɨrara fo, kɨ guan afeziam bagha uan gavgaviba sara ingari,
7 ezɨ a dughiar avɨribar na gifara nan ivezim giraghɨrasi. Ezɨ God na gasɨghasɨghasa an amamangatɨzir puvatɨ.
8 Laban faragha na mɨgɨa ghaze, kɨ sipsipba ko memen dighdiriba, bar uan ivezimɨn mɨn da iniam. Ezɨ memeba ko sipsipɨn kaba bar, nguzir dighdiribarama ote. Ezɨ a gɨn ghaze, kɨ meme ko sipsipɨn dighdirir ruariba itibara uan ivezimɨn mɨn da iniam. Ezɨ memeba ko sipsipba bar nguzir dighdirir ruaribarama ote.
9 Kamaghɨn, guan afeziamɨn memeba ko sipsipba, God ada isa na ganɨngi.
10 “Ezɨ memeba uari gazɨghazir dughiamɨn, kɨ irebamɨn gari, memen apurir dighdirir igharagha gariba, darara memen amebabagh azɨghazɨsi.
11 Ezɨ Godɨn ensel irebamɨn nan dɨa ghaze, ‘Jekop.’ Ezɨ kɨ ghaze, ‘Kɨ kati.’
12 Ezɨ a ghaze, ‘Nɨ gan. Memen apurir dighdirir igharagha gariba, darara memen amebabagh azɨghazɨsi. Kɨ Laban nɨ gamizir bizibar ganigha gɨvagha, egha bizir kam kamagh a gami.
13 Kɨrara, kɨ Godɨn kamnang Betelɨn nguibamɨn nɨ bato, danganir kamɨn, nɨ nan ziam fasa dagɨam asaragha borem a ginge. Egha guizbangɨra mɨgɨa na ko akar gavgavim akɨri. Ezɨ nɨ datɨrɨghɨra dɨkavigh uan biziba akɨrigh, egh nguibar kam ategh uamategh uan nguibamɨn mangɨ.’ ”
14 Ezɨ Resel ko Lea akar kam baregha kamaghɨn a ikaragha ghaze, “Gan afeziam ga danɨngamin bizitam ua itir puvatɨ.
15 Gan afeziam kantrin igharazibar amizibar mɨn ga gami. A ga amadagha gan ivezim inigha, dagɨar kaba bar ada makuni.
16 Ezɨ bizir avɨrir God gan afeziam da inigha nɨ ganɨngiziba, mar ga ko gan boribar biziba. Egh God nɨ mɨkemezɨ moghɨra nɨ damu.”
17 Ezɨ Jekop dɨkavigha uan amuiroghboriba inigha kamelbagh afe.
18 Egha uan sipsipba ko, memeba ko bizir igharazir a Mesopotemian iniziba sara me amangizɨma da men faragha ghue. Egha me bar Haranɨn nguibam ategha uamategha an afeziam, Aisak bagha Kenanɨn nguazimɨn zui.
19 Me mangasava amir dughiamɨn, Laban uan sipsipɨn arɨzibagh isasa ghu. Ezɨ Resel modogha uan afeziamɨn dɨpenimɨn garir asebar marvir guaba okeme.
20 Jekop arɨ mangasa, ifara deragha Aramian gumazim Laban mɨkemezir pu. Puvatɨ.
21 A modogha uan biziba bar da inigha zui. A Labanɨn nguibam ategha Yufretisɨn Fanem atugha, Gileatɨn mɨghsɨaba itir danganimɨn zui.
Laban Jekopɨn gɨn zui
22 Ezɨ dughiar pumuning gɨvazɨ dughiar mɨkezimɨn, gumaziba Laban mɨgɨa ghaze, Jekop arav ghugha gɨfa.
23 Ezɨ Laban uan adarazi inigha men gɨn zui. Egha 7plan aruebar ghuavɨra ikia Gileatɨn mɨghsɨabar itir danganimɨn Jekop bato.
24 Ezɨ dɨmangan God irebamɨn otogha Aramian gumazim Laban mɨgɨa ghaze, “Nɨ Jekop, mɨgɨrɨgɨar kuratam o aghuitamɨn bar a damuan markɨ.”
25 Dughiar kam Jekop Gileatɨn mɨghsɨamɨn danganim uan purirpenibar ingarigha dar iti, ezɨ Laban uan adarazi ko kagh otogha uaghan Gileatɨn mɨghsɨamɨn danganim uan purirpenibar ingarigha dar iti.
26 Egha Laban Jekop bagha ghua a mɨgɨa ghaze, “Nɨ manmaghsua nan guivimning, kalabuziar amizimningɨn mɨn aning inigha zui?
27 Nɨ manmaghsuavɨra na mɨkɨman aghuagha modogha nɨmɨram arav ghu? Nɨ izasa na mɨkemezɨ, kɨ uan adaraziv kemezɨ me ia bagha buaba ko gitabav soghezɨ ia bar akueghavɨra izeghai.
28 Egha nɨ na ataghizɨ kɨ uan guivimning ko uan igiabar toregha dafarim me mɨkɨnizir puvatɨ. Kar nɨ bar arazir kuram na gami.
29 Kɨ arazir kuratam nɨ damuamin gavgavim iti, ezɨ nɨn afeziamɨn God dɨmangan nan anogorogha ghaze, ‘Nɨ Jekop mɨgɨrɨgɨar kuratam o aghuitamɨn a damuan bar markɨ.’
30 Kɨ fo, nɨ uan nguibamɨn mangasa bar ifuegha na ataki. Egha nɨ tizim bagha nan dɨpenimɨn garir asebar marvir guaba okeme?”
31 Ezɨ Jekop a ikaragha ghaze, “Nɨ ua na dam uan guivimning inian kɨ atiatigha, kamaghɨn kɨ modogha arav ghu.
32 Nɨ uabɨ e getiva en gan, en tina nɨn marvir guaba inigha ara ize, nɨ a mɨsueghtɨ an aremegh. Kagh en adarazir damazibar nɨ biziba bar da buriva dar gan, egh bizir tizim a nɨn nanam, nɨ uamategh a inigh.” Jekop kamaghɨn fozir puvatɨ, Resel uan afeziamɨn asebar marvir guaba okeme.
33 Ezɨ Laban Jekopɨn purirpenimɨn aven ghugha biziba ghavkɨra dar gari. Egha gɨn Lean purirpenimɨn ghugha da buri. Egha a ingangarir amizimningɨn purirpenimningɨn aven ghugha marvir guaba bagha garava avenge. Egha men purirpeniba ategha Reselɨn purirpenimɨn aven ghu.
34 Resel faraghavɨra uan afeziamɨn marvir guaba inigha, pilon a kamel gisɨn arɨgha apiaghirimɨn aven amadagha, pilon kam gisɨn apera. Ezɨ Laban purirpenimɨn aven ruiavɨra ikia ghua, egha uan marvir guabar apizir puvatɨ.
35 Ezɨ Resel uan afeziam mɨgɨa ghaze, “Nan ekiam, kɨ, amiziba e uan arɨmariam gami, egha dɨkavan ibura, ezɨ nɨ nan apangkuvigh nan ataran markɨ.” Ezɨ a ruia ghua marvir guabar apizir puvatɨ.
36 Ezɨ Jekopɨn muriam bar ikuvizɨ a Labanɨn atara ghaze, “Ai, kɨ nɨn bizir tizimra pazava a gamizɨ nɨ osemegha nan agɨragha izi? Kɨ arazir kurar manatam nɨ gami?
37 Nan biziba, nɨ bar da ghavkɨnigha dar ganigha gɨfa, egha nɨ uan bizir manamra gari a iti? Nɨ uan bizitamɨn gantɨ a ikɨtɨ, nɨ uan adarazi ko nan adarazir damazibar azenim datɨghtɨ, me vɨrara gan mɨgɨrɨgɨaba tuisɨgham. Egh fogh suam, tina guizɨn mɨgei, ezɨ tina ifari.
38 “Kɨ 20plan azenibar nɨ ko iti. Ezɨ nɨn sipsipɨn amebaba ko memen amebaba deravɨram oti. Ezɨ kɨ nɨn sipsipɨn apurir tam amezir puvatɨ.
39 Ezɨ asɨzir atiaba nɨn sipsipba ko memebav sozi da ariaghiri, ezɨ kɨ tam inigha ghua nɨn akazir puvatɨ. Kɨ uabɨ sipsipba ko memen ariaghɨriba ikarvasi. Egha nɨ zurara uan bizir ovengeziba ikarvaghasa mɨgei. Egha uaghan arueba ko dɨmagaribar gumaziba okɨava atera zuir sipsipba ko memeba, nɨ uaghan da ikarvaghasa na mɨgei.
40 Dughiar avɨriba aruem na mɨkarzim gaboi. Ezɨ dɨmagaribar ghuariaba na giri, ezɨ kɨ arugharugha egha deravɨram akuir puvatɨ.
41 Kɨ 14plan azenibar nɨn guivimning inigh aningɨn ikiasa ingari, egha kɨ 6plan azenibar nɨn sipsipba ko memen taba iniasa ingari. Kɨ 20plan azeniba bar, nɨ ko ikia egha nɨn ingari. Ezɨ nɨ nan ivezim dughiar avɨribar a giraghɨragha na ganɨdi.
42 Eghtɨ nan inazim Abrahamɨn God, a Godɨn nan afeziam Aisak an ziam fem. A na ko ikian koghtɨ, nɨ ti pura na amadazɨ kɨ uamategha ghughai. Ezɨ puvatɨ, God nan itir osɨmtɨzim ko kɨ amir ingangaribar gani, egha kamaghɨn a dɨmangan akar gavgavim nɨ ganɨngi.”
Jekop ko Laban akam akɨri
43 Ezɨ Laban a ikaragha ghaze, “Amizir kamning, kar nan guivimning, ezɨ aningɨn boriba uaghan nana. Ezɨ sipsipba ko memeba, da uaghan nana. Ezɨ bizir kagh itiba bar nananabara. Ezɨ kɨ bizir tizim damighvɨra uan guivimning ko, aningɨn boriba ko men anogorogham?
44 Kamaghɨn ga datɨrɨghɨn akar dɨkɨrɨzir gavgavim damuam. Egh bizitam atɨgh an gan akar ga dɨkɨrɨzir kam gɨnɨghnɨghvɨra ikiam.”
45 Egha Jekop dagɨar ruarir mam inigha ababanimɨn mɨn anesara.
46 Egha uan adaraziv kemezɨ me dagɨar maba inigha an boroghɨn deravɨra dar pozim mɨkɨni. Egha Laban ko Jekop aning uan adarazi ko, me dagɨar pozir kamɨn boroghɨn dagheba api.
47 Egha Laban dagɨar pozir kam, ziam “Jegar Sahaduta,” a gatɨ, ezɨ Jekop ziam, “Galet,” a gatɨ.
48 Egha Laban Jekop mɨgɨa ghaze, “Dagɨar pozir kam, gan akar dɨkɨrɨzir gavgavir kamɨn ababanimɨn mɨn ikiam.” Ezɨ kamaghɨn danganir dagɨar pozim itir kam, an ziam Galet.
49 Egha Laban uaghan ghaze, “Dughiar ga ua uaning inigh ikian koghamim, Ikiavɨra Itir God gan araziba deraghvɨra dar ganam.” Kamaghɨn danganir kam, me ziar igharazir mam uaghan a dɨbora ghaze Mispa.
50 Egha Laban ua ghaze, “Nɨ nan guivimning pazɨ aning damu, o amizir igharazibar ikiam, egh nɨ deraghvɨra nɨghnigh, gumazitam gan gari, o gan gari puvatɨ, God bar uabɨra ga amir arazibagh fo.”
51 Egha Laban ua Jekop mɨgɨa ghaze, “Nɨ dagɨar pozir kam ko dagɨar ruarir ababanimɨn mɨn kɨ asarazir kamɨn gan, aning gan tɨzimɨn iti.
52 Dagɨar pozir kam ko dagɨar ruarir kam, aning gan akar dɨkɨrɨzimɨn ababanimɨn mɨn ikɨ nɨghnɨzim ga danɨngam. Eghtɨ nɨ a gitagh nan bighan izɨ na mɨsoghan kogham, eghtɨ kɨ a gitagh nɨn bighan mangɨ nɨ mɨsoghan kogham.”
53 Egha Laban me uan inazibar Godɨn ziam dɨborogha kamaghɨn mɨgei, “Abraham ko Nahorɨn God uabɨ, ga tuisɨgham.”
Ezɨ Jekop, uan afeziam Aisak fer Godɨn ziam dɨbora, guizbangɨra mɨgɨa ghaze, an akar dɨkɨrɨzir gavgavir kamɨn gɨn mangam.
54 Egha Jekop mɨghsɨar kamɨn asɨzir mam mɨsuegha an ofa gamigha gɨvagha uan adarazir diazɨma me iza an ofa gamizir asɨzir kamɨn tuziba ko dagheba saram api. Me amegha gɨvagha, dɨmangan mɨghsɨamram akui.
55 Egha bar mɨzaraghara Laban uan guivimning ko uan igiar boribar toregha me ataghɨraghamin akar aghuiba me mɨgei. Egha me ategha uamategha uan nguibamɨn ghu.