2
Devit akar abuananabar Solomon mɨgei
Devit fo, an ovengamin dughiam bar roghɨra ize, kamaghɨn amizɨ, an akar kaba uan otarim Solomon ganɨdi. +A kamaghɨn mɨgei, “Kɨ kɨran oveghangɨn aremegham. Nɨ guizɨn gumazimɨn mɨn tugh gavgavigh, uan ingangarim damu. +Nɨ Ikiavɨra Itir God, nɨn God nɨ mɨkemezir biziba nɨ dar amu. Egh nɨ tuavir aghuir an e bagha inabazibar gɨn mangɨ, egh arazir a ifongeziba, ko an Akar Gavgaviba, ko bizir a damuasa e mɨkemeziba, ko a mɨgeir akaba, nɨ bar dar gɨn mangɨ. Kamaghɨn God nɨn akuraghtɨ, danganir manam nɨ an iti, nɨn ingangarim bar deraghvɨram otivam. +Ikiavɨra Itir God fomɨra akar dɨkɨrɨzir mamɨn na gamigha ghaze, ‘Devit, nɨn ovavir boriba zurara uan navir averiaba ko duabar, bar deravɨra nan damazimɨn daru mangɨtɨ, kɨ zurara nɨn adarazir gumazitam damightɨ, a Israelian atrivimɨn otivam.’ Kamaghɨn amizɨ, Solomon, nɨ guizbangɨra bar deraghvɨra an akabar gɨn mangɨ, eghtɨ a na gamizir akar dɨkɨrɨzir kam abighan kogham.
+“Ezɨ Solomon, nɨ oragh. Nɨ fogha gɨfa, Seruian otarim Joap, an arazir kurar kam, an osɨmtɨzir ekiam na ganɨngi. A Israelian mɨdorozir gumazibar dapanir faragha zuimning mɨsoghezɨ, aning areme. Kar, Nerɨn otarim Apner ko Jeterɨn otarim Amasa. A mɨdorozimɨn dughiamɨn aning mɨsoghezɨ aning aremezir puvatɨ. Bar puvatɨ. A pura gumazir kamning mɨsoghezɨ aning areme, ezɨ aningɨn osɨmtɨzim an ikiavɨra iti. Nɨ uan nɨghnɨzir aghuimɨn gɨn mangɨva, an arazir kuram uam a ikaragh. Nɨ aneteghtɨ a pura ikɨ ghurigh uabɨ aremegh Gumazamizir Oveaghuezibar Nguibamɨn magɨran markɨ.
+“Nɨ uaghan Barsilain otaribar apangkuvigh deraghvɨra me damu, kar Gileatɨn Distrighɨn gumazim, nɨ me ateghtɨ me izɨ nɨn adarazi ko dapiagh damɨ ikɨ. Kɨ fomɨra nɨn aveghbuam Apsalomɨn aravghuzir dughiamɨn, me arazir aghuimɨn na gami.
+“Ezɨ Geran otarim Simei, a Bahurimɨn nguibar ekiamɨn gumazim, a Benjaminɨn anabamɨn mav, a uaghan iti. Kɨ tɨghar Mahanaimɨn mangamin dughiamɨn, aruer kamra a bar akar kuraba na ganɨga, egha na gasɨghasɨghasa Godɨn azangsɨsi. Egha a ua iza Jordanɨn Fanemɨn na batozɨma, kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn ziamɨn akar dɨkɨrɨzim gamua ghaze, kɨ a mɨsueghtɨ an aremeghan kogham. Ezɨ puvatɨ, nɨ mɨzazitam a gasegh. Nɨ kamaghɨn nɨghnɨghan markɨ, a gumazir osɨmtɨziba puvatɨzim. Nɨ nɨghnɨzir aghuim iti. Nɨ tuavir manatamɨn mangɨva, a mɨsueghtɨ an aremegh Gumazamizir Oveaghuezibar Nguibamɨn magɨram.”
Devit areme
10 Egha gɨn Devit uan inazir afeziabar mɨn aremezɨma, me Jerusalemɨn anefa. Nguibar ekiar kam, me kamaghɨn a dɨbori, “Devitɨn Nguibar Ekiam.” 11  +Devit kantri Israelɨn 40plan azenibar atrivimɨn ike. A faragha Hebronɨn nguibar ekiamɨn 7plan azenibar atrivimɨn ike, egha 33plan azenibar Jerusalemɨn atrivimɨn ike. 12  +Ezɨ Devitɨn otarim Solomon an danganim inigha atrivimɨn oto. Solomon atrivir gavgavimɨn otozɨ, bizitam anebɨrazir pu. Bar puvatɨ.
Adoniyan ovevem
13 Dughiar mamɨn, Hagitɨn otarim Adoniya iza Solomonɨn amebam Batseba bato. Ezɨ Batseba an azara, “Nɨ akar aghuitam mɨkɨmasa izi, o?”
Ezɨ Adoniya kamaghɨn a ikaragha ghaze, “Are, kɨ akar aghuimra mɨkɨmasa izi.”
14 Egha a kamaghɨn mɨgei, “Kɨ akar bar muziarir mam iti.” Ezɨ Batseba a mɨgɨa ghaze, “A dera, nɨ na mɨkɨm.”
15 Ezɨ Adoniya ghaze, “Nɨ fo, Israelian gumazamiziba bar kamaghɨn fo, kɨ atrivimɨn otivasava ami. Ezɨ puvatɨ. Ikiavɨra Itir Godɨn ifongiamɨn nan aveghbuam atrivimɨn otozɨma, kɨ puvatɨ. 16 Egha kɨ datɨrɨghɨn azangsɨzir vamɨra iti. Kɨ kamaghɨn ifonge, nɨ nan azangsɨzir kamɨn amamangatɨgh.”
Ezɨ Batseba ghaze, “Nɨ mɨkɨmtɨ kɨ oragham.”
17  +Ezɨ Adoniya kamaghɨn a mɨgei, “Ga uaning, kɨ kamaghsua, nɨ mangɨ Atrivim Solomonɨn azaraghtɨma, a nan amamangatɨ, kɨ Sunemɨn nguibamɨn amizir kam Abisak, kɨ an ikiasa. Kɨ fo, atrivim nɨn akam batueghan kogham.”
18 Ezɨ Batseba kamaghɨn Adoniya mɨgei, “A dera, kɨ mangɨ nɨ bagh atrivimɨn azangsɨgham.”
19 Egha Batseba, Adoniya bagha Atrivim Solomon mɨkɨmasa zuir dughiamɨn, atrivim dɨkavigha, ziar ekiam uan amebam danɨngasava uan tevimning apɨrigha uan dapanim avira. Egha a ua uan atrivir dabirabim gaperagha, egha ingangarir gumazibav geima, me dabirabir mam inigha iza Atrivim Solomonɨn dabirabimɨn vongɨn an agharir guvimɨn anetɨzɨ, Batseba a gapera. 20 Egha Batseba kamaghɨn mɨgei, “Kɨ azangsɨzir bar muziarir mam iti. Kɨ kamaghsua, nɨ an aghuaghan markɨ.”
Ezɨ Solomon kamaghɨn a ikaragha ghaze, “Amebam, nɨ purama azaragh. Nɨ fo, kɨ nɨn azangsɨzimɨn aghuaghan kogham.”
21 Ezɨ Batseba ghaze, “Kɨ kamaghsua, nɨ uan aveghbuam Adoniyan amamangatɨghtɨ, a Sunemɨn amizim Abisakɨn ikiam.”
22 Ezɨ Atrivim Solomon azangsɨzir kam baregha atara kamaghɨn mɨgei, “Nɨ tizim bagha Adoniya, Abisakɨn ikiasa nan azangsɨsi?* Egh nɨ ti uaghan, a nan danganim inigh atrivimɨn ikɨsɨ nɨ nan azangsɨgham. A nan avebamra. Egh nɨ uaghan ofa gamir gumazim Abiatar ko Seruian otarim Joap bagh azangsɨziba inigh izam.”
23 Egha Atrivim Solomon, Ikiavɨra Itir Godɨn ziamɨn akar dɨkɨrɨzim gamua ghaze, “Adoniya amizir akar kam, an osɨmtɨzim iti. Kamaghɨn amizɨ, kɨ a mɨsueghtɨ an aremegham. Kɨ kamaghɨn damighan koghtɨ, God na mɨsueghtɨ kɨ aremegham. 24 Ikiavɨra Itir God nan akuragha gavgavim na ganɨngi. Ezɨ kamaghɨn, kɨ uan afeziam Devitɨn danganim inigha atrivimɨn oto, mati Ikiavɨra Itir God fomɨra akar dɨkɨrɨzir mamɨn e gamua ghaze, gɨn Israelian atriviba nan ovavir boribar tongɨn aven otivigham. Kamaghɨn amizɨma, Ikiavɨra Itir Godɨn ziamɨn bar guizbangɨra, Adoniya datɨrɨghɨn aremegham.” 25 Egha Atrivim Solomon akar gavgavimɨn Benaia mɨkemezɨ, a ghua Adoniya mɨsoghezɨma, an areme.
Solomon ofa gamir gumazibar ingangarimɨn Abiatar agɨfa
26  +Atrivim Solomon kamaghɨn ofa gamir gumazim Abiatarɨn mɨgɨa ghaze, “Nɨ uamategh uan nguibam Anatotɨn mangɨ uan nguazimɨn ikɨ. Nɨ osɨmtɨzim iti, ezɨ kɨ nɨ mɨsueghan koghtɨ nɨ aremeghan kogham. Kɨ fo, nɨ fomɨra nan afeziam Devit ko ikegha, Ikiavɨra Itir God, en Ekiamɨn Akar Dɨkɨrɨzir Gavgavimɨn Boksiam gisaghpu. Ezɨ Devit osɨmtɨzir avɨriba aterima, nɨ a ko ikia uaghan da ateri. Kamaghɨn amizɨ, kɨ nɨ mɨsueghan koghtɨ, nɨ aremeghan kogham.” 27 Egha ofa gamir gumazim Abiatar, Solomon an ingangarimɨn anegɨfa. Kamaghɨra, Ikiavɨra Itir God fomɨra Silon nguibamɨn mɨkemezir akam, Solomon a gamizɨ an oto. Akar kam kamakɨn, ofa gamir gumazim Elin adarasi, men ofa gamir gumazibar ingangarim gɨvagham.
Me Joap mɨsoghezɨ an areme
28 Joap, fomɨra Apsalomɨn roroam gamizir puvatɨ, an Adoniyan akurvasi. A datɨrɨghɨn Adoniyan ovevemɨn mɨgɨrɨgɨam baregha, atiatigha ara ghua Ikiavɨra Itir Godɨn Purirpenimɨn aven ghua, uabɨn akurvaghasa ofa gamir dakozimɨn mɨkebabar itir bulmakaun kombar mɨn garir biziba pamtemɨn dar suiragha iti. 29 Ezɨ gumazir maba ghua kamaghɨn Atrivim Solomon mɨgei, “Joap ara ghua Ikiavɨra Itir Godɨn Purirpenimɨn aven ofa gamir dakozim pamtemɨn an suiragha iti.”
Ezɨ Solomon Jehoiadan otarim Benaian mɨgɨa ghaze, “Nɨ mangɨva Joap mɨsueghtɨ an aremegh.”
30 Ezɨ Benaia Ikiavɨra Itir Godɨn Purirpenimɨn aven ghua kamaghɨn Joap mɨgei, “Atrivim ghaze, nɨ danganir kam ategh azenan mangɨ.”
Ezɨ Joap ghaze, “Puvatɨ. Kɨ azenan mangɨghan kogham. Nɨ kaghɨra na mɨsueghtɨ, kɨ aremegham.” Ezɨ Benaia uamategha atrivim bagha ghua, Joapɨn akamɨn gun a mɨgei.
31 Ezɨ atrivim kamaghɨn Benaian akam ikaragha ghaze, “A dera, nɨ an nɨghnɨzimɨn gɨn mangɨva a mɨsueghtɨ, an aremegh. Egh an kuam inigh mangɨ anefagh. Joap gumazir osɨmtɨziba puvatɨziba pura me mɨsoagharɨghizɨ me ariaghire. Ezɨ an osɨmtɨzir kam, na ko nan afeziamɨn adarazir iti. Nɨ a mɨsueghtɨ, an aremeghtɨ, an osɨmtɨzir kam uam en ikian kogham. 32 Ikiavɨra Itir God, Joap amizir arazir kurar kaba ikarvagh, ivezir kuram a danɨngam. Joap Nerɨn otarim Apner ko Jeterɨn otarim Amasa, a mɨdorozir sabamɨn puram aning mɨsoghezɨ aning areme. Aning an mɨn gumazir kuramning puvatɨ. Apner, a Israelian mɨdorozir gumazibar dapanim, ezɨ Amasa, a Judabar mɨdorozir gumazibar dapanim. Nan afeziam Devit fozir puvatɨzɨ, Joap arazir kam gami. 33 Ikiavɨra Itir God, Joap amizir osɨmtɨzir kam gɨnɨghnɨgh, zurara mɨzazim Joap ko an adarazir anɨngam. Egh Ikiavɨra Itir God, zurara dabirabir aghuim ko navir amɨrizim isɨ, Devit ko an ovavir boriba, ko an adarasi, ko an ikɨzimɨn otivamin atrivibar anɨngam.”
34 Ezɨ Jehoiadan otarim Benaia akar kaba baregha, uamategha Ikiavɨra Itir Godɨn Purirpenimɨn aven ghua, Joap mɨsoghezɨma an areme. Me an kuam inigha ghua an dɨpenimɨn boroghɨn anefa, a gumazamiziba puvatɨzir danganimɨn boroghɨn iti. 35 Ezɨ atrivim, Jehoiadan otarim Benaia amɨsevezɨma, a Joapɨn danganim inigha mɨdorozir gumazibar dapanimɨn oto. Egha atrivim, Abiatarɨn danganim iniasa, ofa gamir gumazim Sadok amɨsefe.
Me Simei mɨsoghezɨ an areme
36 Joap aremegha gɨvazɨma, Atrivim Solomon Simein diagha kamaghɨn a mɨgei, “Nɨ Jerusalemɨn dɨpenitamɨn ingarigh, egh dɨpenir kamra ikɨ. Egh nɨ bar Jerusalem ategh igharagh mangan markɨ. 37 Nɨ Kidronɨn Fanem girɨgh vongɨn Jerusalemɨn nguibar ekiamɨn mɨtaghniamɨn ikiavkɨnightɨ, kɨ bar zuamɨra aruer kamra nɨ mɨsueghtɨ nɨ aremegham. Nɨ kamaghɨn fogh, nɨ uabɨ uan osɨmtɨzim bagh aremegham.”
38 Ezɨ Simei kamaghɨn a ikaragha ghaze, “Atrivim, nɨn akam bar dera, ezɨ kɨ nɨ mɨkemezɨ moghɨn damuam.” Kamaghɨn amizɨ, Simei dughiar ruarimɨn Jerusalemɨn iti.
39 Ezɨ azenir 3pla ghua gɨvazɨ, Simein ingangarir gumazir kɨnir pumuning ara ghua, Getɨn nguibar ekiamɨn Atrivim Akis ko iti, a Makan otarim. Ezɨ gumazir maba kamaghɨn Simei mɨgei, “Nɨn ingangarir gumazir kamning ghua Getɨn iti.” 40 Ezɨ Simei zuamɨra dɨkavigha uan donki gaperagha, uan ingangarir gumazimning buriasa Atrivim Akis bagha Getɨn ghu. An aningɨn apigha, aning inigha uamategha Jerusalemɨn ize.
41 Ezɨ Solomon kamaghɨn oraki, Simei Jerusalem ategha Getɨn ghugha uamategha ize. 42 Kamaghɨn amizɨ a Simein diazɨma a izima, a kamaghɨn a mɨgei, “Kɨ nɨ gamizɨma, nɨ Ikiavɨra Itir Godɨn damazimɨn akar dɨkɨrɨzim akɨrigha ghaze, Nɨ Jerusalem ategh tintinibar daruan kogham. Egha kɨ kamaghɨn pamtemɨn nɨ mɨgɨa ghaze, Nɨ nguibar ekiam ateghtɨ, kɨ zuamɨra aruer kamra nɨ mɨsueghtɨ nɨ aremegham. Ezɨ nɨ kamaghɨn na ikara, A dera, kɨ nɨn akamɨn gɨn mangam. 43 Egha nɨ bizir tizim bagha, Ikiavɨra Itir Godɨn ziamɨn amizir akar dɨkɨrɨzim abigha, uaghan nan akam batoke?”
44 Egha atrivim ua kamaghɨn mɨgei, “Arazir kurar nɨ nan afeziam Devit gamiziba, nɨ bar adagh fo. Ezɨ datɨrɨghɨn nɨ amizir arazir kurar kaba bagh, Ikiavɨra Itir God, mɨzazim nɨ gasam. 45 Egh Ikiavɨra Itir God deraghvɨra na damuva, egh zurara Devitɨn ovavir boribar amutɨ, me atrivibar otivam.”
46 Ezɨ Simei ghuzɨma, Atrivim Benaia a mɨgɨa ghaze, “Nɨ mangɨva Simei mɨsueghtɨ an aremegh.” Ezɨ Benaia atrivim ategha ghua Simei mɨsoghezɨ an areme.
Solomon datɨrɨghɨn atrivir bar gavgavimɨn otozɨ, gumazitam anebɨnan ibura.
+ 2:2 Josua 23:14 + 2:3 Josua 1:7; 1 Eghaghaniba 22:12-13 + 2:4 2 Samuel 7:12-13; 7:25; 2 Atriviba 20:3 + 2:5 2 Samuel 3:27; 20:10 + 2:7 2 Samuel 17:27-29 + 2:8 2 Samuel 16:5-13; 19:16-23 + 2:11 2 Samuel 5:4-5; 1 Eghaghaniba 3:4 + 2:12 1 Eghaghaniba 29:23 + 2:17 1 Atriviba 1:3-4 * 2:22 Gumazitam atrivimɨn amuim inightɨ, kamaghɨn gumazir kam atrivimɨn ikiasa. Nɨ 2 Samuel 3:6-11 ko 16:21-22ɨn gan. + 2:26 1 Samuel 22:20-23; 2 Samuel 15:24 2:27 Nɨ 1 Samuel 2:27-36ɨn gan. 2:28 Nɨ akar 1 Atriviba 1:50ɨn itimɨn gan.