Akam inigha izir gumazim Mikaian eghaghanim
22
(Sapta 22)
Akam inigha izir gumazim Mikaia ghaze, Ahap aremegham
(2 Eghaghaniba 18:2-27)
Israelia ko Siriaba ua uariv sozir puvatɨgha, 3plan azenibar uari koma apiagha deravɨra iti. Ezɨ namba 3ɨn azenimɨn, Judan Atrivim Jehosafat, Israelɨn Atrivim Ahapɨn ganasa Israelɨn ghu. Ezɨ Ahap uan gumazir dapanibav gɨa ghaze, “Ia fo, Gileatɨn Distrighɨn aven itir nguibar ekiam Ramot, kar en nguibar ekiam. Ezɨ Siriaba a ini. Ezɨ manmaghsua e bizitam Sirian atrivim gamizir puvatɨgha, a dama uan nguibar ekiam Ramot inizir puvatɨ?”
Egha Atrivim Ahap, Atrivim Jehosafat mɨgɨa ghaze, “Nɨ na ko izam ti? Kɨ kamaghsua, ga mangɨ Ramotɨn nguibam bagh mɨsuegh uam a iniam?”
Ezɨ Atrivim Jehosafat a ikaragha ghaze, “Kɨ nɨn gɨn mangasa purama oragha iti. Nan mɨdorozir gumaziba ko, hoziaba ko karisba, nɨn akurvaghasa pura iti.”
Egha Atrivim Jehosafat uaghan kamaghɨn Israelɨn atrivim mɨgei, “Bizir ga damuamin kam, ga ti faragh a bagh Ikiavɨra Itir Godɨn ifongiam gɨfoka.”
Ezɨ Atrivim Ahap 400plan akam inigha izir gumazibar diazɨ me izima a men azara, “Kɨ mangɨ Ramotɨn nguibar ekiam uam a iniam, o puvatɨgham?”
Ezɨ me ghaze, “A deragham, nɨ mangɨ. Ekiam nɨn akuraghtɨ, nɨ me abɨragham.”
Ezɨ Atrivim Jehosafat kamaghɨn Atrivim Ahapɨn azara, “Ikiavɨra Itir Godɨn akam inigha izir gumazir igharazitam ua iti, o puvatɨ? Tam ikɨtɨ, ga an azaragh, egh Ikiavɨra Itir Godɨn ifongiam gɨfogham.”
Ezɨ Ahap a ikaragha ghaze, “Akam inigha izir gumazir igharazir mam iti, an ziam Mikaia, a Imlan otarim. A dughiatamɨn, Godɨn akam baragha, akar aghuitamɨn na mɨgeir puvatɨ. Dughiaba bar, a na gasɨghasɨghamin akar kuram na ganɨdi. Kamaghɨn amizɨ, kɨ gumazir kam bar an aghua.”
Ezɨ Jehosafat ghaze, “Nɨ mamaghɨn mɨkɨman markɨ.”
Ezɨ Atrivim Ahap uan gumazir dapanir mamɨn diazɨ a izezɨ an a mɨgɨa ghaze, “Nɨ zuamɨra mangɨ, Imlan otarim Mikaia inigh na bagh izɨ.”
10 Dughiar kamɨn, Atrivim Ahap ko Atrivim Jehosafat uan atrivir korotiaba aghuigha, uan atrivir dabirabimning gaperaghav iti. Me aningɨn atrivir dabirabimning, Samarian nguibar ekiam avɨnizir dɨvazimɨn tiar akamɨn boroghɨn itir nguazir zarir mamɨn aning afa. Kar witɨn ovɨzibar iniba kua dar dagheba isir danganim. Ezɨ akam inigha izir gumaziba aningɨn guamɨn tugha, gɨn otivamin bizibav gei. 11 Ezɨ Kenanan otarim, Sedekaia, a uaghan 400pla akam inigha izir gumazir kabar mav. An ainɨn mam inigha, ua bagha bulmakaun komɨn mɨn garir bizir mamɨn ingari. Egha uan dapanim garugha iza Ahap mɨgɨa ghaze, “Ikiavɨra Itir God ghaze, Nɨ Siriabav sogh me abɨragham. Mati nɨ komɨn kamɨn me gasɨvɨra ikɨtɨ me bar gɨvagham.”
12 Ezɨ akam inigha izir gumazir igharaziba uaghan kamaghɨra mɨgei. Me ghaze, “Nɨ Ramotɨn nguibar ekiamɨn mangɨ mɨsogh, egh guizbangɨra nguibar ekiar kam iniam. Ikiavɨra Itir God, nɨn akuraghtɨ, nɨ me abɨragham.”
13 Ezɨ, gumazir dapanir Ahap Mikaia iniasa amadazɨ ghuzim, an a inigha izi. Aning atrivim boroghɨn iza, gumazir dapanir kam Mikaia mɨgɨa ghaze, “Akam inigha izir gumaziba bar moghɨra ghaze, atrivim mɨdorozimɨn Siriaba abɨragham. Kamaghɨn amizɨ, nɨ uaghan kamaghɨra, akar atrivim bar akueghamin tamɨn atrivim mɨkɨm.”
14  +Ezɨ Mikaia ua a ikaragha ghaze, “Ikiavɨra Itir Godɨn zurara itimɨn ziamɨn, kɨ guizbangɨra nɨ mɨgei, akar manam Ikiavɨra Itir God a mɨkɨmasa na mɨkeme, anarɨra kɨ an gun mɨkɨmam.”
15 Egha a ghua Atrivim Ahap batozɨ, Ahap an azara, “Mikaia, e Ramotɨn nguibar ekiam bagh mangɨ, mɨsogh uam a iniam ti, puvatɨ?”
Ezɨ Mikaia atrivim dɨpova ghaze, “A dera, nɨ mangɨ mɨsogh egh Ramotɨn nguibar ekiam ini. Ikiavɨra Itir God nɨn akuraghtɨ, nɨ me abɨragham.”
16 Ezɨ Atrivim Ahap a mɨgɨa ghaze, “Nɨ ifaran markɨ. Kɨ zurara nɨ mɨgɨa ghaze, nɨ Ikiavɨra Itir Godɨn ziamɨn guizbangɨra na mɨkɨm. Nɨ manadɨzoghɨn nan akam baragham?”
17  +Ezɨ Mikaia Ahap mɨgɨa ghaze, “Kɨ garima Israelian mɨdorozir gumaziba mati, ghuaviba puvatɨzir sipsipbar mɨn pura tintinibar mɨghsɨabagh mɨri. Ezɨ kɨ Ikiavɨra Itir God barazi, a ghaze, ‘Gumazamizir kabar faragh mangamin gumazir dapaniba puvatɨ. Nɨ me amangightɨ, me vaghvagh uan nguibabar mangɨ egh deraghvɨra ikɨ.’ ”
18 Ezɨ Israelian Atrivim Ahap kamaghɨn oregha Atrivim Jehosafat mɨgɨa ghaze, “Nɨ ge, kɨ nɨ mɨkemegha gɨfa. Akam inigha izir gumazir kam bizir aghuitamɨn gun na mɨgeir puvatɨ. A zurara bizir kurar na bativamibara gun na mɨgei.”
19  +Ezɨ Mikaia ua kamaghɨn mɨgei, “Nɨ datɨrɨghɨn deragh kuarim atɨgh oraghtɨ, kɨ Ikiavɨra Itir God nan akazir bizibar nɨ mɨkɨmam. Kɨ garima, Ikiavɨra Itir God uan Nguibamɨn uan atrivir dabirabim gaperaghav iti, ezɨ an enselba bar an okarigha tuivigha iti. 20 Ezɨ Ikiavɨra Itir God kamaghɨn men azara, ‘Tinara mangɨ Ahap gifarɨva a gekuightɨ, a Ramotɨn nguibamɨn mangɨ mɨdorozimɨn aven ovengam?’ Ezɨ enselba vaghvagha uan nɨghnɨziba Ikiavɨra Itir God ganɨdi.
21 “Me kamaghɨn amua ikiav itima, duar mam iza Ikiavɨra Itir Godɨn damazimɨn tugha, kamaghɨn a mɨgei, ‘Kɨ mangɨ a gifaragh a gekuigham.’
22  +“Ezɨ Ikiavɨra Itir God an azara, ‘Nɨ manmaghɨram a gifaram?’
“Ezɨ duam kamaghɨn Ikiavɨra Itir God mɨgei, ‘Kɨ mangɨ Ahapɨn akam inigha izir gumazibar amutɨ, me a gifaragham.’
“Ezɨ Ikiavɨra Itir God duar kam mɨgɨa ghaze, ‘Nɨ mangɨ a gifaraghtɨ, a nɨghnɨzir gavgavim nɨn akamɨn ikiam.’ ”
23 Ezɨ Mikaia bighavɨra Ahap mɨgɨa ghaze, “Ikiavɨra Itir God, nɨ ikuvighasa a ifonge, egha nɨ gifarasa duar kam amadazɨ, a nɨn akam inigha izir gumazir kabagh amizɨ, me nɨ gifaragha gɨfa.”
24 Ezɨ akam inigha izir gumazim Sedekaia, a Kenanan otarim, an orazi, Mikaia akar kamɨn Ahap mɨgeima, an an boroghɨn ghua an koviam mɨsuegha ghaze, “Ikiavɨra Itir Godɨn Duam manmaghɨn na ategha, nɨn ghugha akar kam nɨ ganɨngi?”
25 Ezɨ Mikaia, Sedekaian akam ikaragha ghaze, “Apaniba gɨn izɨ Israelia ia abɨnightɨ, nɨ arɨ mangɨ dɨpenitamɨn aven danganir mogomemɨn modogh ikiam. Egh dughiar kamra nɨ fogham, Ikiavɨra Itir God uabɨ akar kam na ganɨngizɨ, kɨ an gun mɨgei.”
26 Ezɨ Atrivim Ahap uan gumazir dapanir mam mɨgɨa ghaze, “Nɨ Mikaian suiragh nguibar ekiamɨn garir gumazir ekiam, Emon ko nan otarim Joas, aning bagh mangɨ. 27 Egh kamaghɨn aning mɨkemegh, ‘Atrivim kamaghɨn mɨgei: Gua gumazir kam isɨ kalabuziam datɨgh. Egh bretɨn muziariba ko dɨpabara, a danɨng mangɨtɨ mɨdorozim gɨvaghtɨ kɨ uamategham.’ ”
28 Ezɨ Mikaia ghaze, “Ia gumazamiziba bar deravɨra nan akar kam baragh!”
Egha kamaghɨn Ahap mɨgɨa ghaze, “Nɨ osɨmtɨzitam inighan kogh ua deraghvɨra nguibamɨn izegh, egh nɨ kamaghɨn fogh suam, Akar kɨ mɨgeir kam, a Ikiavɨra Itir Godɨn izezir puvatɨ.”
Ahap ghua mɨsosi
(2 Eghaghaniba 18:28-34)
29 Kamaghɨn amizɨ, Israelɨn Atrivim Ahap ko Judan Atrivim Jehosafat, aning uan mɨdorozir gumaziba inigha, Siriaba ko mɨsoghasa ghua, Gileatɨn Distrighɨn itir nguibar ekiam Ramotɨn otifi. 30 Mɨdorozim tɨghar akuighɨrɨghasava amima, Atrivim Ahap kamaghɨn Atrivim Jehosafat mɨgei, “Ga mɨdorozim bagh mangɨ, kɨ uan atrivir korotiaba sueghɨva korotiar igharazitabar aghuightɨ, mɨdorozir gumaziba nan atamangɨgham. Eghtɨ nɨ uan atrivir korotiabar aghuigh.” Egha Israelian atrivim korotiar igharaziba aghuigha aning mɨdorozim bagha zui.
31 Dughiar kamra, Sirian atrivim uan 32plan mɨdorozir gumazir karisɨn pɨn tuiva mɨsozibar dapaniba, akar gavgavim me ganɨga ghaze, “Ia Israelian atrivim baghvɨra gan a mɨsogh, egh gumazir igharazibav soghan markɨ.” 32 Ezɨ me mɨsozir dughiamɨn, mɨdorozir gumazibar dapanir kaba Atrivim Jehosafatɨn ganigha ghaze, a ti Israelian atrivim. Egha atrivim mɨsoghasa ghua tiarim akara deima, 33 me fo, kar Israelian atrivim puvatɨ, egha me anetaki.
34 Mɨdorozim ghuavɨra itima, Sirian mɨdorozir gumazir mam, uan barir pimɨn Israelia iti naghɨn puram asavamada. Ezɨ barim ghua Ahapɨn mɨkarzir mɨdorozir korotiam avarazir puvatɨzim gasara. Ezɨ Ahap uan karisɨn suizir gumazim mɨgɨa ghaze, “Kɨ ikuvigha gɨfa. Nɨ zuamɨra ua karis giragh mɨdorozir danganim atakigh.” 35 Ezɨ mɨdorozim ghuavɨra ikia bar gavgavizɨ, Atrivim Ahap mɨdorozim ategh mangan iburaghburaghizɨ, me karisɨn aven puram anefazɨ, a Siriabar damazimɨn uan karisɨn aven aperaghav ikia Siriabar gari. Ezɨ an duar torim ghuzim puvɨra ivemara izaghira karis gizɨvagha, kamaghɨra itima, aruem gevima an areme.
36 Aruem ghuaghira mɨgoroghasava amima, Israelia ko Judan mɨdorozir gumaziba me bar dɨa kamaghɨn mɨgei, “E bar moghɨra uamategh uan kantriba ko uan nguibabar mangam!”
37 Kamaghɨn amizɨ, Atrivim Ahap aremezɨ, me an kuam inigha ghua Samarian anefa. 38 Egha an karis, Samarian dɨpar akarer mamɨn a rue. Ezɨ afiaba izava an ghuzim apima, tuavimɨn amiziba izava an ghuzim itir dɨpar akarem gure. Bizir kaba, Ikiavɨra Itir God mɨkemezɨ moghɨn otifi. 39 Atrivim Ahap amizir araziba bar, da akɨnafarir me kamaghɨn dɨborimɨn aven iti, Israelian Atrivibar Eghaghaniba. Akɨnafarir kam, dɨpenir a ingarigha elefanɨn ataribar asɨngiziba ko, an nguibar ekiaba avɨnizir dɨvaziba gavgavim dagh anɨngizir ingangarir amizibagh eghari. 40 Ahap uan inazir afeziabar mɨn aremezɨ, an otarim Ahasia an danganim inigha atrivimɨn oto.
Jehosafat Judan atrivimɨn oto
(2 Eghaghaniba 20:31--21:1)
41 Ahap Israelian atrivimɨn itima, an namba 4 azenimɨn aven Asan otarim Jehosafat Judan atrivimɨn oto. 42 Jehosafat azenir 35plan ikia atrivimɨn oto, egha 25plan azenibar Jerusalemɨn atrivimɨn iti. An amebam, Silhin guivim, an ziam Asuba. 43 Jehosafat uan afeziam Asa faragha ikiava amizɨ moghɨn, a Ikiavɨra Itir Godɨn damazimɨn arazir aghuibagh ami. Egha bizir vamɨra, an a gamizir puvatɨ, a mɨghsɨabar pɨn itir asebar ziaba fer danganibagh asɨghasɨghizir puvatɨ. Kamaghɨn amizɨ, gumazamiziba danganir kabar ofabagh amua, egha pauran mughuriar aghuim zuiba tue. 44 Jehosafat uaghan Israelian atrivim ko aning uan dafarimning suiragha, aning deraghavɨra aperaghav ikia, ua uaning mɨsozir puvatɨ.
45 Atrivim Jehosafat amizir araziba bar, da akɨnafarir me kamaghɨn dɨborimɨn aven iti, Judan Atrivibar Eghaghaniba. Akɨnafarir kam, a uan apanibav soghezir eghaghaniba ko, an gavgavir ekiabar eghaghaniba an aven iti. 46 Fomɨra Jehosafatɨn afeziam Asa, asebar ziaba fer danganibar, gumazir poroghamiba uari bakɨa uari koma akuir arazim gamiba batoke. Ezɨ men marazi ikiavɨra itima, Jehosafat bar me agɨfa.
47 Dughiar kamɨn, Idomɨn kantri atriviba puvatɨ. Ezɨ Judan atrivimra Idomɨn kantri gativagh, an ganasa gumaziba amɨsefi.
48 Atrivim Jehosafat mɨkemezɨ, ingangarir gumaziba kantri Ofirɨn mangamin kuribar ingari, eghtɨ da ongarimɨn mangɨ kantri Ofirɨn gol inigh izam. Ezɨ kurir kaba, da nguibar ekiam Esiongeberɨn ikuvigha, puram apiaghav iti. Kamaghɨn amizɨ, me Ofirɨn ghuzir puvatɨ. 49 Ezɨ gɨn, Israelian Atrivim Ahasia kamaghɨn oraki, Jehosafatɨn kuriba ikufi, ezɨ a kamaghɨn Jehosafat mɨgei, “Nɨ uan kuriba ua da amangightɨ, kɨ uan kurimɨn ingangarir gumaziba, nɨn ingangarir gumaziba ko me amadaghtɨ me mangam.” Ezɨ Jehosafat an nɨghnɨzimɨn aghua.
50 Egha gɨn Atrivim Jehosafat uan inazir afeziabar mɨn aremezɨma, me an kuam isa Devitɨn Nguibar Ekiamɨn, an inazir afeziabar kuaba afezir danganimɨn anefa. Ezɨ an otarim Jehoram an danganim inigha atrivimɨn oto.
Ahasia, Israelian atrivimɨn oto
51 Jehosafat Judan atrivimɨn itima, an namba 17ɨn azenimɨn aven, Ahapɨn otarim Ahasia Israelian atrivimɨn oto. Egha azenir pumuningɨn Samarian atrivimɨn ike. 52 A uan afeziam ko amebamɨn mɨn arazir kuraba Ikiavɨra Itir Godɨn damazimɨn dar gɨn ghua, Nebatɨn otarim Jeroboamɨn mɨn ami. Jeroboam faragha Israelia gekuizɨ, me arazir kurar avɨribagh ami. 53 Ahasia, asem Balɨn ziam fe. An arazir kam bangɨn, Ikiavɨra Itir God, Israelian God, an afeziam Ahapɨn anɨngaghezɨ moghɨn, an anɨngaghe.
+ 22:14 Dɨboboniba 22:18; 24:13 + 22:17 Dɨboboniba 27:17; Matyu 9:36; Mak 6:34 + 22:19 Jop 1:6; Aisaia 6:1 + 22:22 Gumazir Dapaniba 9:23; 1 Samuel 16:14; 18:10