14
Gumazir dapaniba Iesus mɨsueghtɨ an aremeghasa mɨgɨrɨgɨabar kɨri
(Matyu 26:1-5; Luk 22:1-2; Jon 11:45-53)
+ +Dughiar kam, God Israelia Gitazir Dughiam, ko Yis Puvatɨzir Bretɨn Isam Damuamin Dughiam, dughiar pumuningra ikiavɨra itima, ofa gamir gumazir ekiaba, ko Judan Arazibagh fozir gumaziba, arazir mogometamɨn Iesusɨn suiragh a mɨsueghtɨ an aremeghasa tuaviba buri.* Egha me kamaghɨn uariv gei, “E isamɨn dughiamɨn an suighan kogham. E damutɨ isamɨn itir gumazamiziba mɨdorozir ekiatam damigham.”
Amizir mam mughuriar aghuim zuir borem Iesusɨn dapanim ginge
(Matyu 26:6-13; Jon 12:1-8)
+ +Egha Iesus Betanin nguibamɨn ikiava, Saimonɨn dɨpenimɨn aven dagher dakozimɨn apava aperaghav iti. (Saimon faragha lepan arɨmariam an mɨkarzim gami.) Iesus apava aperaghav itima, amizir mam mughuriar aghuim zuir borer mam inigha izi. Borer kam alabastan ingarizir mɨsevimɨn aven iti. Boremɨn ziam nat, an ivezim bar pɨn ko. Amizir kam borer kam inigha Iesus bagha izegha borev sevim abigha borem Iesusɨn dapanim ginge. Ezɨ uaghan itir darasi, men naviba isia kamaghɨn uariv gɨavɨra iti, “Kav tizim bagha borer mughuriar aghuim zuim pazava a gami? A ti anemadagha dagɨar avɨriba inighai. An ivezim azenir vamɨran ivezim gafira. Eghtɨ an dagɨaba onganarazibagh amibar akuragham.” Egha me puv an atari, egha an anogorosi.
Ezɨ Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Ia tizim bagha osɨmtɨzim a garɨsi? An arazir aghuim na gami. Ia anetakigh! + +Onganarazibagh amiba zurara ia ko ikiam. Ia dughiar manam men akurvaghsɨ, men akurvagh. Kɨ zurara ia ko ikian kogham. + +Kɨ aremeghtɨ a damuamin bizim, a datɨrɨghɨn na gami. A faragh mughuriar aghuim zuir borem nan mɨkarzim daghuightɨ me gɨn na mozim darɨgham. Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, me nguazir kamɨn danganir manabar Godɨn Akar Aghuim akunɨva egh amizir kam amizir arazim uaghan a mɨkɨmɨva a gɨnɨghnɨghvɨra ikiam.”
Judas Iskariot Iesus inigh ofa gamir gumazir ekiabar dafarim darɨghasa akar gavgavim akɨri
(Matyu 26:14-16; Luk 22:3-6)
10 Ezɨ Judas Iskariot 12plan aposelɨn mam, a Iesus isɨ ofa gamir gumazir ekiabar dafarim darɨghasa me bagha ghu. 11 Ezɨ Farisiba an akar kam baregha bar akonge, egha dagɨaba a danɨngasa akam akɨri. Ezɨ Judas, Iesusɨn suiragh men dafaribar arɨghasa tuaviba buri.
Iesus uan suren gumaziba koma api
(Matyu 26:17-25; Luk 22:7-14; 22:21-23; Jon 13:21-30)
12 + +Yis Puvatɨzir Bretɨn Isam Damuamin Dughiabar faragha zuir aruemɨn, Judan gumazamiziba arazir kam iti. Me faragh God Israelia Gitazir Dughiam gɨnɨghnɨgh sipsipɨn igiam inigh God danighɨva an ofa damuam. Ezɨ Iesusɨn suren gumaziba an azara, “Nɨ danganir manamɨn God Israelia Gitazir Dughiamɨn isam amɨsɨ ifueghtɨ, e an mangɨ biziba akɨram?”
13 Ezɨ a uan suren gumazir pumuning amaga kamaghɨn aning mɨgei, “Gua nguibar ekiamɨn mangɨtɨ gumazitam dɨpar mɨnem ater izɨ gua batoghtɨ, gua an gɨn mangɨ. 14 Dɨpenir an aven zuim gua an mangɨva an ghuavim mɨkɨm suam, Tisa kamaghɨn mɨgei, ‘Nan danganir kɨ uan suren gumaziba ko God Israelia Gitazir Dughiamɨn isam amamim a mana?’ 15 Eghtɨ a pɨn dɨpenimɨn aven itir danganir ekiam ian akagham. Danganir kam biziba bar ikia e baghavɨra mɨzuai. Eghtɨ ia danganir kam e uari bagh biziba bar adar kɨrigh.” 16 Ezɨ an suren gumazimning me ategha nguibar ekiamɨn aven ghua garima biziba an mɨgɨrɨgɨamɨn mɨrara ghuzɨ, aning maghɨra God Israelia Gitazir Dughiam bagha dagheba ko bizibar kɨri.
17 Ezɨ guaratɨghɨn Iesus uan 12plan suren gumaziba ko otifi. 18 + +Egha dagher dakozimɨn apiaghav ikia apava, Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, ian tav na isɨ gumazir nan apanim gamibar agharim darɨgham, a uaghan na ko ikiava api.”
19 Me an akam baregha, naviba bar oseme. Egha me bar vaghvagha an azangsɨgha kamaghɨn mɨgei, “Kɨ ti markiama?”
20 Ezɨ a me ikaragha kamaghɨn me mɨgei, “Gumazir na ko bret isa itarir vamɨram aghua, uam a isim, a gumazir na isɨva apanibar agharim darɨghamim, a ian 12plan mavɨra. 21 Godɨn Akɨnafarim mɨkemezɨ moghɨn, gumazamizibar Otarim aremegham. Eghtɨ gumazir Gumazamizibar Otarim isava apanibar agharim gatɨzim, gumaka! A bar ikuvigham! Amebam a batezir puvatɨzɨ, deraghai!”
Iesus bret ko wain
uan suren gumazibagh anɨngi
(Matyu 26:26-30; Luk 22:15-20; 1 Korin 11:23-25)
22 Egha Iesus uan suren gumaziba ko apa ikiava, a bretɨn mam inigha God mɨnabagha anebigha, a isa uan suren gumazibagh anɨga kamaghɨn me mɨgei, “Kar nan inivafɨzim. Ia a inigh aneremɨ.” 23 Egha a wain apir kap inigha God mɨnabagha me ganɨngizɨ, me vaghvagha uarir guri.
24 + +Me wain apima a kamaghɨn me mɨgei, “Kar nan ghuzim, an Akar Dɨkɨrɨzir Gavgavim, gavgavim a ganɨdi. A gumazamizir avɨriba bagha ire. 25 Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, Kɨ uam wainɨn ovɨzimɨn dɨpatam rameghan kogham, kamaghɨra ikɨ mangɨ Dughiar God Bizibagh Ativamimɨn otogham. Eghtɨ dughiar kamɨn, kɨ wainɨn dɨpar igiam amam.”
26 Egha me Godɨn ziam fer ighiar mam gamigha dɨkavigha Olivɨn Mɨghsɨamɨn ghue.
Iesus ghaze, Pita gɨn mɨkɨm suam,
a Iesus gɨfozir puvatɨ
(Matyu 26:31-35; Luk 22:31-34; Jon 13:36-38)
27 + +Egha Iesus kamaghɨn uan suren gumazibav gei, “Godɨn Akɨnafarimɨn osizirim kamaghɨn iti:
 
“ ‘Kɨ sipsipbar garir gumazim mɨsueghtɨ
sipsipba tintinimɨn aregham.’
 
“Kamaghɨn amizɨ, ian nɨghnɨzir gavgavir nan itim gɨvaghtɨma, ia bar na ategh aregham. 28 + +Kɨ ia mɨgei, kɨ aremegh ua dɨkavigh ian faragh Galilin Distrighɨn mangam.”
29 Ezɨ Pita kamaghɨn mɨgei, “Me ti bar, nɨ ataghɨragh aram, eghtɨ kɨrara nɨ ateghan kogham.”
30 Ezɨ Iesus kamaghɨn a mɨgei, “Kɨ guizbangɨra nɨ mɨgei, datɨrɨghɨn dɨmagarir kamɨn nɨ uabɨ dughiar pumuning ko mɨkezimɨn suam, ‘Kɨ a gɨfozir puvatɨ,’ eghtɨ tuarim gɨn akazir pumuning damuam.”
31 + +Ezɨ Pita akar gavgavimra amua ghaze, “Kɨ nɨ ko ovengsɨva ovengam, kɨ bar kamaghɨn mɨkemeghan kogham. Bar puvatɨgham!” Ezɨ suren gumaziba bar kamaghɨram a mɨgei.
Iesus Getsemanin azenimɨn
God ko mɨgei
(Matyu 26:36-46; Luk 22:39-46)
32 + +Egha Iesus uan suren gumaziba ko Getsemanin ghuegha, a kamaghɨn me mɨgei, “Ia kagh dapiaghɨv ikɨtɨ kɨ God ko mɨkɨmam.” 33 Egha a Pita, Jems ko Jon inigha ghu. Egha a bar osemegha, bar paza uabɨ barasi. 34 + +Egha kamaghɨn me mɨgei, “Nan navir averiam, osɨmtɨzim a itaragha ghuaghiri. Ezɨ kɨ aremeghasava ami. Ia kagh ikɨva, deravɨra gan.”
35 Egha a mong isɨvagha ghugha, uan guam moghɨn nguazim girɨgha kamaghɨn God ko mɨgɨa ghaze, tuavir igharazitam ikɨtɨ God dughiar kurar kam na dam a inigh. 36 + +A kamaghɨn God ko mɨgei, “O Ame, nan afeziam, bizitam bar nɨn osemezir puvatɨ. Kamaghɨn osɨmtɨzir kam, nɨ na dam a inigh. Nɨ nan ifongiamɨn gɨn mangan markɨ. Puvatɨ, nɨ uan ifongiamra gɨn mangɨ.”
37 Egha a dɨkavigha uamategha uan suren gumazir pumuning ko mɨkezim bagha ghua gari me akui. Ezɨ a kamaghɨn Pitan azai, “Saimon, nɨ akui? Nɨ tong dughiar otevimɨn angamɨra ikeghan kogham? 38 + +Ia na bagh deravɨra gan, egh God ko mɨkɨmtɨ, osɨmtɨzitam ia damutɨ ia ireghan kogham. Kɨ fo, ian navir averiaba ifonge, ezɨ inivafɨziba gavgaviba dar puvatɨ. Kamaghɨn pariam ian azi.”
39 Egha a uamategha ghua faragha God ko mɨkemezɨ moghɨn uam a ko mɨgei. 40 Egha a uamategha suren gumaziba bagha iza gari, me akuavɨra iti. Pariam puv men azi. Ezɨ a me gaghurazɨ, me a mɨkɨmamin akabagh asa.
41 Ezɨ a dughiar mɨkezimɨn ghua God ko mɨkemegha uamategha iza me mɨgei, “Ia avughsava akuavɨra iti? Arazir kam atakigh! Dughiam oto. Ia gan, Gumazamizibar Otarim me a isɨva gumazir arazir kurabagh amibar dafarim darɨghasa. 42 Ia dɨkavigh, e mangam. Ia gan. Gumazir na isɨva apanibar anɨngamra muna izi!”
Judas Iesus isava
apanibar dafarim gatɨ
(Matyu 26:47-56; Luk 22:47-53; Jon 18:3-12)
43 Egha Iesus Pita, Jems ko Jon mɨgɨavɨra itima, Judas oto, a 12plan suren gumazibar mav. Maburan avɨrim a ko mɨdorozir sababa ko asianiba inigha Iesus bagha izi. Ofa gamir gumazir ekiaba ko Judan Arazibagh fozir gumaziba ko Judabar gumazir aruaba, me me amangizɨ, me izi. 44 Gumazir Iesus isɨ men dafaribar arɨghasava amim faragha ghaze, “Kɨ arazir kam ian akagham. Gumazir kɨ toramim, kar Iesusra. Ia an suiragh, deraghvɨra an ganɨva, egh a inigh mangɨ.”
45 Ezɨ Judas Iesus bagha ghuavɨra ikia kamaghɨn mɨgei, “Tisa!” Egha an tore. 46 Ezɨ gumaziba izava Iesusɨn agharibagh iregha, pamtem an suiki.
47 Ezɨ Iesusɨn boroghɨn itir gumazir mam uan mɨdorozir sabam asigha, ofa gamir gumazibar dapanimɨn ingangarir gumazimɨn kuarim atuzɨ, an kuarim dutuaghirɨ. 48 Ezɨ Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Kɨ okɨmakɨar gumazim puvatɨ. Ia tizim bagha nan suighasa mɨdorozir sababa koma asianiba suigha izi? 49 + +Kɨ zurara ia ko ikia, Godɨn Dɨpenim avɨnizir dɨvazimɨn aven gumazamizibar sure gami. Ezɨ ia nan suighan aghua. Ezɨ Godɨn Akɨnafarimɨn osizirim mɨkemezir moghɨra ia kamaghɨn na gami.” 50 +Ezɨma Iesusɨn suren gumaziba bar aneteghava are.
Gumazir igiar mam arav ghu
51 Ezɨ gumazir igiar mam bizitam aruzir puvatɨgha, inir ghurghurir azenan itimra ikegha Iesusɨn gɨn zui. Ezɨ Iesusɨn apaniba an suirazɨma, 52 a uan azenan itir inir ghurghurim ategha bibiamrama arav ghu.
Iesus Judan kotɨn aven iti
(Matyu 26:57-68; Luk 22:54-55; 22:63-71; Jon 18:13-14; 18:19-24)
53 Ezɨ Iesusɨn apaniba a inigha ofa gamir gumazibar dapanim bagha ghu. Ezɨ ofa gamir gumazir ekiaba ko Judabar gumazir aruaba, ko Judan Arazibagh fozir gumaziba, me bar iza uari akufa. 54 Ezɨ Pita mong tɨzim a gatɨgha Iesusɨn gɨn ghua bar ghua ofa gamir gumazibar dapanimɨn dɨpenimɨn dɨvazimɨn aven ghu. Egha kagh ganganir gumaziba ko apiaghav ikia avimɨn fɨi.
55 Ezɨ ofa gamir gumazir ekiaba ko, Judan kotɨn aven itir gumaziba bar, me Iesusɨn mɨsueghtɨ an aremeghasa akar men akurvaziba buria, tam batozir puvatɨ. 56 Gumazir avɨriba ifavarir mɨgɨrɨgɨabar Iesus gami, ezɨ men mɨgɨrɨgɨaba voroghɨra zuir puvatɨ. 57 Ezɨ marazi dɨkavigha ifavarir akar kamɨn a mɨgei, 58 + +“E orazi, a ghaze, ‘Kɨ Godɨn Dɨpenir gumaziba ingarizim apɨrigh, egh dughiar pumuning ko mɨkezimɨn, igharazitamɨn ingarigham. Godɨn Dɨpenir kɨ ingaramim, gumaziba uan dafaribar ingarizir puvatɨzimɨn ingarigham.’ ” 59 Ezɨ mɨgɨrɨgɨar kaba uaghan guizbangɨra voroghɨra zuir puvatɨ.
60 Ezɨma ofa gamir gumazibar dapanim dɨkavigha men tongɨn tugha egha Iesusɨn azara, “Nɨ akatam ikarvaghan aghua? Me nɨ gasir akar kam, a guizbangɨra, o?” 61 + +Ezɨ Iesus nɨmɨra ikia men mɨgɨrɨgɨatam ikarazir puvatɨ.
Ezɨ ofa gamir gumazibar dapanim uam an azara, “Nɨ Krais, God Uam E Iniasa Mɨsevezir Gumazim? Nɨ gumazamiziba ziam fer Godɨn Otarim?”
62 + +Ezɨ Iesus kamaghɨn a mɨgei, “Kɨ an Otarimra. Ia gantɨ, Gumazamizibar Otarim gavgavim itir Godɨn agharir guvim daperagh overiamɨn ghuariaba sara izam.”
63 Ezɨ ofa gamir gumazibar dapanim uan korotiaba abigha azara, “E tizim bagh ua akar akurvaziba buriam? Markiam! 64 + +Ia uari a barasi, a mɨgɨrɨgɨar kurabar Godɨn ziam gasɨghasɨsi. Ezɨ ia manmaghɨn nɨghnɨsi?” Ezɨ me bar akam a gasa ghaze, an aremegham.
65 Egha marazi a gipari. Egha me an damaziba avaragha, uan agharibar a mɨsogha kamaghɨn mɨgei, “Nɨ mɨkɨm. Tinara nɨ mɨsosi?” Ezɨ ganganir gumaziba a inigha a mɨsoghavɨra iti.
Pita ghaze, a Iesus gɨfozir puvatɨ
(Matyu 26:69-75; Luk 22:56-62; Jon 18:15-18; 18:25-27)
66 Dughiar kamra Pita dɨpenimɨn dɨvazimɨn aven vangɨnan itima, ofa gamir gumazibar dapanimɨn ingangarir guivir mam izi. 67 Egha Pitan garima an avimɨn fɨima, a dɨkɨravɨram an gara, kamaghɨn mɨgei, “Nɨ uaghan Nasaretɨn gumazir kam, Iesus ko ike.”
68 Ezɨ Pita uabɨn ghuaragha ghaze, “Kɨ nɨ mɨgeir bizir mam gɨfozir puvatɨ.” Egha dɨvazimɨn tiar akar ekiamɨn otivasa azenan ghu. Ezɨ tuarim ati.
69 Ezɨ ingangarir guivir kam kagh an apigha tuivighav itir gumazamiziba ua me mɨgei, “Muna men mav.” 70 Ezɨ a ua uabɨn tira.
Ezɨ mong gɨn, an boroghɨn tuivighav itir darazi Pita mɨgei, “Nɨ Galilin gumazim, kamaghɨn guizbangɨra nɨ men mavɨra.”
71 Ezɨ a pamtem mɨgɨa ghaze, Kɨ guizbangɨra mɨgei, kɨ ifaraghtɨma God na gasɨghasigham. Egha kamaghɨn me mɨgei, “Kɨ gumazir ia mɨgeir kam gɨfozir puvatɨ.” 72 + +A kamaghɨn mɨgɨavɨra itima tuarim uam ake.
Ezɨ Pita Iesus a mɨkemezir mɨgɨrɨgɨam ginɨrɨ, “Nɨ faragh dughiar pumuning ko mɨkezimɨn suam, kɨ Iesus gɨfozir puvatɨ, eghtɨ tuarim gɨn dughiar pumuningɨn akegham.” Egha Pita nɨghnɨghava avegha bar puvɨrama azi.
+ 14:1 Kis 12:1-27, Mk 11:18 + 14:1 Ua Me Ini 12:1-27; Mak 11:18 * 14:1 Nɨ Israelia Gitazir Dughiam koma Yis Puvatɨzir Bretɨn Isam Damuamin Dughiamɨn mɨngariba gɨfoghsɨ, nɨ akɨnafarir kamɨn akɨrangɨn itir Akar Mɨngaribar gan. + 14:3 Lu 7:37-38 + 14:3 Luk 7:37-38 + 14:7 Lo 15:11 + 14:7 Godɨn Araziba 15:11 + 14:8 Jo 19:40 + 14:8 Jon 19:40 + 14:12 Kis 12:6, 12:14, 12:20, Mt 26:17, Lu 22:7 + 14:12 Ua Me Ini 12:6; 12:14; 12:20; Matyu 26:17; Luk 22:7 + 14:18 Sng 41:9 + 14:18 Onger Akaba 41:9 + 14:24 Kis 24:8, Jer 31:31-34, Sek 9:11, 1 Ko 10:16, Hi 9:20 + 14:24 Ua Me Ini 24:8; Jeremaia 31:31-34; Sekaraia 9:11; 1 Korin 10:16; Hibru 9:20 + 14:27 Sek 13:7, Mk 14:50 + 14:27 Sekaraia 13:7; Mak 14:50 + 14:28 Mt 28:16, Mk 16:7 + 14:28 Matyu 28:16; Mak 16:7 + 14:31 Jo 11:16 + 14:31 Jon 11:16 + 14:32 Mt 26:36, Jo 18:1 + 14:32 Matyu 26:36; Jon 18:1 + 14:34 Jo 12:27 + 14:34 Jon 12:27 + 14:36 Mk 10:38, Jo 6:38, Ro 8:15, Ga 4:6, Hi 5:7 + 14:36 Mak 10:38; Jon 6:38; Rom 8:15; Hibru 5:7 + 14:38 Lu 11:4, Ro 7:23, Ga 5:17 + 14:38 Luk 11:4; Rom 7:23; Galesia 5:17 + 14:49 Ais 53:7, Lu 19:47, 22:37, Jo 18:20 + 14:49 Aisaia 53:7; Luk 19:47; 22:37; Jon 18:20 + 14:50 Sng 88:8 + 14:58 Jo 2:19 + 14:58 Jon 2:19 + 14:61 Ais 53:7, Mk 15:5, Lu 23:9 + 14:61 Aisaia 53:7; Mak 15:5; Luk 23:9 + 14:62 Dan 7:13 + 14:62 Daniel 7:13 + 14:64 Wkp 24:16, Jo 19:7 + 14:64 Ofa Gami 24:16; Jon 19:7 + 14:72 Mk 14:30 + 14:72 Mak 14:30