4
Je̱ ta̱a̱mt va̱jpa tukmuꞌaꞌixmojkin
(Mt. 13.1‑9; Lc. 8.4‑8)
Jadoꞌk nax tseꞌe je̱ Jesús yakꞌixpa̱jknuva je̱ja ma̱ja̱ na̱ꞌaka̱ya paꞌayi; nu̱may tseꞌe je̱ jayu ñayꞌamojkijidinuva joma veꞌe je̱ꞌe̱. Vaꞌajts nu̱mayda veꞌe tyunꞌijtti. Je̱m tseꞌe vyeꞌna toꞌk je̱ barco. Vanꞌit tseꞌe je̱ Jesús tya̱jki je̱m barco jo̱o̱tm, je̱tseꞌe je̱m yꞌa̱jxtk; je̱ja tseꞌe ma̱ja̱ na̱ꞌaka̱ya paꞌayi je̱ nu̱may jayu tyaandi. Vanꞌit tseꞌe may viijn du̱yakꞌixpa̱jkti je̱ tukmuꞌaꞌixmojkin ma̱a̱t. Jidu̱ꞌu̱m tseꞌe vyaajñ:
―Amo̱tunaxta. Toꞌk xa veꞌe je̱ jayu ta̱a̱mt va̱jpa cha̱a̱ꞌn. Ku veꞌe du̱vu̱j je̱ ta̱a̱mt, je̱m tseꞌe juuꞌ veꞌe naxka̱daak je̱ja tooꞌ kujk, vanꞌit tseꞌe jye̱ꞌydi je̱ je̱yyva tá̱nu̱k je̱tseꞌe du̱piivdini. Je̱m tseꞌe je̱ ta̱a̱mt juuꞌ veꞌe naxka̱daak je̱ja tsaku̱jx joma veꞌe peji je̱ naax; jatyji tseꞌe yeeꞌk ku̱x peji veꞌe je̱ naax. Ax ku tseꞌe xya̱nu̱ꞌaanni, vanꞌit tseꞌe tya̱a̱tsni ku̱xeꞌe je̱ yꞌaaꞌts kyaka̱a̱kta̱jki. Je̱mpa tseꞌe je̱ ta̱a̱mt juuꞌ veꞌe naxka̱daak je̱ja ápit akujk. Vanꞌit tseꞌe je̱ ápit yeeꞌk je̱tseꞌe du̱ko̱o̱ꞌkꞌíta̱mo̱o̱yni je̱ o̱y ojts je̱tseꞌe ye̱e̱ꞌku̱t, je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe kyata̱ꞌmi. Nay je̱mpa tseꞌe je̱ ta̱a̱mt juuꞌ veꞌe naxka̱daak je̱ja o̱y naxku̱jx, je̱ꞌe̱ tseꞌe ta̱ꞌmi. Je̱m tseꞌe je̱ ta̱a̱mt juuꞌ veꞌe naajkmaꞌyiju iiꞌpx majk ta̱a̱jm, je̱mpa tseꞌe juuꞌ veꞌe naajkmaꞌyiju toogupx ta̱a̱jm, nay je̱mpa tseꞌe juuꞌ veꞌe naajkmaꞌyiju mó̱kupx ta̱a̱jm.
Vanꞌit tseꞌe je̱ Jesús jyaaꞌkvaajñ:
―Pa̱n pa̱n jaty xa veꞌe je̱m je̱ tyaatsk, vaꞌan tseꞌe du̱ꞌamo̱tunaxta.
Je̱ꞌe̱ pa̱n tya̱jx ka̱jxeꞌe je̱ tukmuꞌaꞌixmojkin yakpu̱u̱jm
(Mt. 13.10‑17; Lc. 8.9‑10)
10 Ku veꞌe je̱ Jesús naaydum vyeꞌna, vanꞌit tseꞌe yakꞌamo̱tutu̱vi pa̱n vintso̱ veꞌe yakko̱jtsvaꞌach juuꞌ veꞌe tyukmuꞌaꞌixmojki, je̱ꞌe̱ veꞌe du̱ꞌamo̱tutú̱vidu juuꞌ veꞌe mutá̱mijidup vyeꞌna, nay veꞌempa je̱ Jesús je̱ ñu̱makme̱jtsk ixpa̱jkpata̱jk. 11 Vanꞌit tseꞌe je̱ Jesús ña̱ꞌmu̱xjidi:
―Je̱ Nteꞌyam tseꞌe mtuknu̱jaꞌvijidup vintso̱ je̱ꞌe̱ veꞌe ku veꞌe je̱ jayu yꞌitta je̱m je̱ Nteꞌyam yꞌam kya̱ꞌm, ax kaꞌa tseꞌe je̱ Nteꞌyam tyuknu̱jávajada je̱ꞌe̱da juuꞌ veꞌe u̱u̱ꞌm ma̱a̱t kaꞌijttup. 12 Je̱ꞌe̱ ka̱jxts a̱ts je̱ꞌe̱ veꞌe ntukmuko̱tsta je̱ tukmuꞌaꞌixmojkin ma̱a̱t, ku̱x jyaꞌíxtup xa veꞌe juuꞌ a̱tseꞌe ntuump, kaꞌa tseꞌe du̱vinjávada; jyahꞌamo̱tunajxtup tseꞌe juuꞌ a̱tseꞌe nka̱jtsp, kaꞌa tseꞌe du̱vinmó̱tuda. Je̱ꞌe̱ ka̱jx ku veꞌe veꞌemda, kaꞌa tseꞌe du̱maso̱ꞌo̱kta je̱ kyo̱ꞌo̱y joojntykinda, je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe kyayakto̱kinme̱e̱ꞌkxtat.
Ku je̱ Jesús du̱ko̱jtsvaach je̱ ta̱a̱mt va̱jpa tukmuꞌaꞌixmojkin
(Mt. 13.18‑23; Lc. 8.11‑15)
13 Vanꞌit tseꞌe je̱ Jesús jyaaꞌkna̱ꞌmu̱xjidi:
―¿Kaꞌa veꞌe xvinmó̱tuda ya̱ tukmuꞌaꞌixmojkin juuꞌ a̱tseꞌe tu̱nka̱ts? Pa̱n kaꞌa veꞌe xvinmó̱tuda, ¿vintso̱ts miits je̱ꞌe̱ veꞌe xvinmó̱tudat nu̱jom je̱ tukmuꞌaꞌixmojkin? 14 Je̱ ta̱a̱mt va̱jpa, veꞌem xa je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn toꞌk juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ kya̱ts je̱ yꞌayook du̱ꞌavaꞌnip. 15 Ax je̱ja tseꞌe tooꞌ kujk joma veꞌe je̱ ta̱a̱mt yakvu̱j, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn je̱ jayu juuꞌ veꞌe du̱ꞌamo̱tunajxtup je̱ Nteꞌyam je̱ kya̱ts je̱ yꞌayook. Ax ku tseꞌe je̱ jayu du̱mó̱tuda, jatyji tseꞌe je̱ Satanás jyeꞌya je̱tseꞌe du̱pa̱jkjini je̱m jyaꞌvin ka̱jxmda je̱ ka̱ts je̱ ayook juuꞌ veꞌe yakvaajnjidu. 16 Ax je̱ja tseꞌe tsaku̱jx joma veꞌe je̱ peji naax, joma veꞌe je̱ ta̱a̱mt yakvu̱j, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn je̱ jayu juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ kya̱ts je̱ yꞌayook du̱ꞌamo̱tunajxtup je̱tseꞌe jatyji du̱kuva̱kta je̱ xo̱o̱jntku̱n ma̱a̱t, 17 veꞌem tseꞌe yꞌitta ax joꞌn je̱ naax joma veꞌe je̱ ta̱a̱mt ve̱e̱ꞌnji yeeꞌk ku̱xeꞌe je̱ yꞌaaꞌts kyaka̱a̱ktá̱ka. U̱xꞌo̱o̱k, ku veꞌe chaachpatꞌukvaꞌanda ukpu̱ yakjomtonda yaktitonda je̱ Nteꞌyam je̱ kya̱ts je̱ yꞌayook ka̱jx, ax jatyji tseꞌe du̱maso̱o̱ktini je̱ ka̱ts je̱ ayook. 18 Ax je̱ja tseꞌe ápit akujk joma veꞌe je̱ ta̱a̱mt yakvu̱j, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn je̱ jayu juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ kya̱ts je̱ yꞌayook du̱ꞌamo̱tunajxtup, 19 je̱ꞌe̱ tseꞌe o̱o̱y du̱tunvinmaaydup je̱ naxviijnit je̱ꞌe̱ je̱ts vintso̱ veꞌe ñaajkkumeenajadat, je̱tseꞌe je̱ viijnk kaxin du̱jaye̱pta. Je̱ Nteꞌyam je̱ kya̱ts je̱ yꞌayook juuꞌ veꞌe yꞌamo̱tunajxtu, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe jyaty ax joꞌn je̱ ta̱a̱mt juuꞌ veꞌe je̱ja ápit ja̱a̱t naxka̱daak je̱tseꞌe kyata̱ꞌmi. 20 Ax je̱ja tseꞌe o̱y naxku̱jx joma veꞌe je̱ ta̱a̱mt yakvu̱j, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn je̱ jayu juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ kya̱ts je̱ yꞌayook du̱ꞌamo̱tunajxtup je̱tseꞌe du̱ka̱tsa̱pa̱kta, vimpijtnupts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ jyáyuvinda je̱ jyoojntykinda ax joꞌn je̱ Nteꞌyam tyukmutsó̱kjada, je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe yꞌitta ax joꞌn je̱ o̱y naax joma veꞌe je̱ ta̱a̱mt juuꞌ veꞌe naajknu̱maꞌyiju iiꞌpx majk ta̱a̱jm, je̱ts juuꞌ veꞌe naajknu̱maꞌyiju toogupx ta̱a̱jm, je̱ts juuꞌ veꞌe naajknu̱maꞌyiju mó̱kupx ta̱a̱jm.
Je̱ ta̱ꞌkxpa tukmuꞌaꞌixmojkin
(Mt. 5.14‑16; Lc. 8.16‑18)
21 Vanꞌit tseꞌe je̱ Jesús jyaaꞌkvaajñ:
―Ku veꞌe je̱ jayu je̱ ta̱ꞌkxpa du̱yakmín, ¿yaktuknaxjojppts nꞌiteꞌe pa̱n tii, ukpu̱ je̱peꞌe maajntku̱n paꞌtkup du̱yuꞌuts? ¿Kaꞌa nꞌiteꞌe ka̱jxm du̱pu̱m joma veꞌe tya̱ꞌkxvaꞌkxu̱t? 22 Nay veꞌempa tseꞌe, kaꞌa xa veꞌe tii juuꞌ veꞌe yuꞌuts je̱tseꞌe u̱xꞌo̱o̱k kyanu̱ke̱ꞌxnatá̱kat, kaꞌa tseꞌe tii juuꞌ veꞌe kayaknu̱jaꞌvip je̱tseꞌe u̱xꞌo̱o̱k je̱ jayu du̱kanu̱jávat. 23 Pa̱n pa̱n jaty xa veꞌe je̱m je̱ tyaatsk, vaꞌan tseꞌe du̱ꞌamo̱tunaxta.
24 Jaaꞌkvaan tseꞌe jidu̱ꞌu̱m:
―Payo̱ꞌo̱yda o̱y juuꞌ veꞌe mꞌamo̱tunajxtup. Veꞌem pa̱n vintso̱ veꞌe mjáyuvada, nay je̱ mjáyuvin tseꞌe vimpíttap. Pa̱n o̱y xa veꞌe je̱ mjáyuvinda, mjaaꞌkyakmo̱ꞌo̱dap tseꞌe juuꞌ nu̱yojk. 25 Pa̱n pa̱n tseꞌe juuꞌ du̱ma̱a̱t, jaaꞌkyakmo̱ꞌo̱pts je̱ꞌe̱ veꞌe; je̱ts pa̱n pa̱n tseꞌe juuꞌ yu̱u̱ꞌn ve̱e̱ꞌn du̱ma̱a̱t, yakpa̱jkjinup tseꞌe nu̱jom.
Je̱ ta̱a̱mt juuꞌ ye̱e̱ꞌkp tukmuꞌaꞌixmojkin
26 Vaampa tseꞌe je̱ Jesús:
―Veꞌem xa veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ kyutojku̱n ax joꞌn toꞌk je̱ jayu je̱ ta̱a̱mt du̱vu̱j je̱ja naxku̱jx. 27 Ku veꞌe ya̱ it ñaxy, ya̱ it kyujaj ya̱ it kyutsoꞌoa, mojxpts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱tseꞌe yꞌaaꞌch. Kaꞌats je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ jayu du̱nu̱java vintso̱ je̱ꞌe̱ veꞌe myux je̱ts pa̱n vintso̱ veꞌe yꞌaaꞌch. 28 Ku̱x viinmeꞌe je̱ naax du̱yakyeeꞌk, tooꞌva̱jkpeꞌe je̱ yꞌaajy du̱pu̱m, vanꞌit tseꞌe je̱ kyo̱jk, je̱tseꞌe u̱xꞌo̱o̱k je̱ tya̱a̱jm. 29 Ax ku tseꞌe je̱ tya̱a̱jm myaju, vanꞌit tseꞌe yakpa̱kmojkni ku̱x ta̱ veꞌe je̱ pa̱kmok aats du̱paaꞌty.
Je̱ mostaza ta̱a̱mt tukmuꞌaꞌixmojkin
(Mt. 13.31‑32; Lc. 13.18‑19)
30 Vanꞌit tseꞌe je̱ Jesús vyaampa:
―¿Vintso̱ joꞌnts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ kyutojku̱n, ukpu̱ ti joꞌn tseꞌe ntukmuꞌaꞌixmojkimdap? 31 Veꞌem xa je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn toꞌk je̱ yaaꞌtya̱jk du̱vu̱j je̱ mostaza ta̱a̱mt je̱ja naxku̱jx. Ku veꞌe yakvu̱j, je̱ꞌe̱ tseꞌe je̱ ta̱a̱mt du̱nu̱tsayika̱jxp yaja naxviijn; 32 ax ku tseꞌe yeeꞌk, ñu̱ma̱jiku̱jxpts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ts kaꞌa veꞌe je̱ viijnk aajy ojts juuꞌ veꞌe yakja̱ꞌkxp, ma̱ja̱ vaamp tseꞌe o̱o̱y, o̱ꞌyixjadap tseꞌe je̱ je̱yyva tá̱nu̱k je̱tseꞌe je̱ pye̱ꞌe̱n du̱pá̱mdat je̱m yꞌaxén akojkm joma veꞌe je̱ e̱p.
Vintso̱ je̱ Jesús du̱yaktuujn je̱ tukmuꞌaꞌixmojkin
(Mt. 13.34‑35)
33 Ax may tseꞌe je̱ Jesús du̱tukmuꞌaꞌixmojki je̱ ka̱ts je̱ ayook ax joꞌn ya̱ꞌa̱, veꞌem vintso̱ veꞌe je̱ jayu yꞌo̱ꞌyixjidi je̱tseꞌe du̱vinmó̱tudat. 34 Je̱ts nu̱jom juuꞌ jatyeꞌe tyukmuka̱jtsp, tum tyukmuꞌaꞌixmojkip tseꞌe. Ku veꞌe je̱ Jesús je̱ yꞌixpa̱jkpata̱jk du̱ma̱a̱di aje̱ꞌe̱jyjida, vaꞌajts tseꞌe du̱ꞌavaꞌniku̱jx.
Ku je̱ Jesús du̱yakꞌatu̱vi je̱ ma̱kk po̱j
(Mt. 8.23‑27; Lc. 8.22‑25)
35 Ku veꞌe je̱ it tyánayini, vanꞌit tseꞌe je̱ Jesús je̱ yꞌixpa̱jkpata̱jk du̱nu̱u̱jmidi:
―Jaꞌmda je̱m jadoꞌk adoꞌom na̱paꞌam.
36 Vanꞌit tseꞌe je̱ yꞌixpa̱jkpata̱jk yakna̱jkxjidi je̱m barco jo̱o̱tm, je̱ barco joma veꞌe vyeꞌna, je̱tseꞌe je̱ nu̱may jayu du̱mujékumidi. Je̱m tseꞌe vye̱ꞌnada jame̱jtsk jatoojk je̱ barco ma̱a̱t je̱ꞌe̱da. 37 Vanꞌit tseꞌe ma̱kk pyo̱jꞌukvaajñ je̱tseꞌe je̱ na̱a̱j o̱o̱y tyunka̱jxmpojtu̱k je̱tseꞌe tya̱jki je̱m barco jo̱o̱tm. Vanꞌit tseꞌe je̱ barco yꞌojtsꞌukvaanni. 38 Je̱p tseꞌe barco naadup myaꞌaj vyeꞌna je̱ Jesús je̱m kuka̱va niꞌkxm. Vanꞌit tseꞌe du̱yojxti je̱tseꞌe du̱nu̱u̱jmidi:
―¡Yakꞌixpa̱jkpa! ¿Kaꞌa veꞌe xvinmay ku veꞌe nꞌo̱o̱ꞌkumdat?
39 Vanꞌit tseꞌe je̱ Jesús pyojtu̱k, je̱tseꞌe je̱ po̱j du̱tuknu̱u̱jmi. Vanꞌit tseꞌe je̱ ma̱ja̱ na̱ꞌaka̱ya du̱muka̱jts. Jidu̱ꞌu̱m tseꞌe vyaajñ:
―Tukviijnꞌítu̱, kaꞌa veꞌe mjo̱tmaꞌaty.
Vanꞌit tseꞌe je̱ po̱j yꞌatu̱vi je̱tseꞌe je̱ na̱a̱j tyuꞌujkjajty.
40 Vanꞌit tseꞌe du̱nu̱u̱jmi je̱ yꞌixpa̱jkpata̱jk:
―¿Tya̱jxseꞌe mtsa̱ꞌa̱gada? ¿Kaꞌanumeꞌe je̱ jaanchjaꞌvin xjaye̱pta?
41 O̱o̱yts je̱ꞌe̱ veꞌe tyuntsa̱ꞌkidi je̱tseꞌe vimpit atu̱j ñavyaajnjidi:
―¿Vintso̱s ya̱ꞌa̱ vineꞌe ya̱ jayu je̱ ma̱kkin o̱o̱y du̱tunjayep? ¡Ka̱tsu̱pa̱jkjup xa veꞌe je̱ po̱j paat je̱ts je̱ ma̱ja̱ na̱ꞌaka̱ya paat!