11
Iesus Rabo Isuletaki
(Mat 6:9-15; 7:7-11)
1 Bong teke nge Iesus kaba tekedia-lo isoaki be iraborabo. Irabo-doi nge tagataga ne teke itaguraki be bokai irai, “Tanepoa, rabo goitiking-kama, Zon-la tagataga ne rabo itikingdi bokana.”
2 Be Iesus bokai iradi, “Bong karaborabo nge bokai kamapile,
‘Tama-ma, aram rata iboadu muaka ngapurapura. Bong ono gotanepoa kana iboadu ngapura.
3 Amaridi teke-teke-lo nge kangkang goaniang-kama.
4 Muzigoala nema gorokakile-kama, bakara tamoata takadi muzigoala diememaki-kama nge kirorokakiledi. Be toitoi moaki kuiang-kama.’ ”
5 Kodeka Iesus tagataga ne bokai iradi, “Tekem ruangam teke isoaki, be oabubu lukanganao kulako be bokai kurai, ‘Ruanga, iboadu bang toli goana, be masa kababe mkatuniko.
6 Ruangagu teke zala salagalaga itagatagai be ambe ipura be pera kanagu-lo isoaki. Ngau kangkang miani kana nge tago!’
7 “Kodeka ruangam pera ilona-lo masa bokai ngapile, ‘Moaki kuilo-bukuia! Babaduadua ambe onota ipura, be ngau natugu zaiza ambe zirapu-lo kieno. Tago iboadu marang be kana teke miangko.’
8 Bokai nge masa ba gouai? Moimoi ka ura-kaming! Moimoi tamoata ngae ruangam kata, ata nge tago kuruangami ka tago iboadu ngamarang be bang kusinaui ngangko. Tago-tina! Ngena tago kumakaki be kusinauia-la be ieno ka ngamarang be rakana kureretaki nge ngangko kana.
9 “Nge bokai ka ngau bokai ura-kaming: Gosinau masa kana aniam ngapura. Kana golelei masa gote. Babaduadua gopaliti masa ngatakakaniko.
10 Maka ma tamoata isinaunau-la masa kana ngadokidoki-la. Tamoata kana ilelelei-la masa ngaitaita-la, be tamoata babaduadua ipalipali-la masa datakakaka-la.
11 “Kaiko kamoang kata be natum ipura be ika kana isinauko masa moata goani ki? Tago!
12 Ki mang-patu kana isinauiko masa moraba goani? Nge tago!
13 Moimoi muzinga-ming ra goalakadi, ata natu-ming kana uia aniadi nge kamang. Bokainatuka-la, Tama-ming lang anua-lo isoaki masa Oli Spirit ngadoki be tamoata naita isinaui nge ere-moarunga be ngani.”
Iesus Be Bielzebul
(Mat 12:22-30; Mar 3:20-27)
14 Iesus nge ambe mariaba goalaka teke pile bebebe itaotaoni. Be bong mariaba goalaka ngae iratu nge tamoata pile bebebe nge aoa itakaka be ipilepile. Tamoata be aine moarunga kaba bokai dita nge dipitilaki-tina be Iesus dikabaki.
15 Ata tamoata alu bokai dipile, “Ngena mariaba goalakadi biabiadi nedi Bielzebul ka kaiboang ianiani be mariaba goalakadi itaotaodi.”
16 Be aludi ditaguraki be Iesus datoi kana. Bokaibe ditegi be kilala kaiboangi lang anua-lonalona teke ngaemaki kana.
17 Ata Iesus pile nedi ilodia-lo italako be bokai iradi, “Anua kata tamoata ne uko-uko dienegei be nedia-la dieunung nge masa nedia-la dara-leuadi. Dara teke kata ka nedia-la dienegei be dieunung nge daesereki be nem-nem dalako kana.
18 Bokaibe Satang anua ne ienegei be nena-la ieunung masa baituka be anua ne ngakaiboang? Nge kapile ngau Bielzebul kaiboang iana ka mariaba goalakadi utaotaodi ka bokai upile.
19 Kam kapile ngau Bielzebul ara-nao be mariaba goalakadi utaotaodi, ak kam tagataga neming naita ara-nao ka mariaba goalakadi ditaotaodi? Bokaibe di ka masa dara-kaming naita aranao ka mariaba goalakadi ditaotaodi!
20 Ata tamoata naita ikaua ngau Nanaranga kaiboang nena-lo ka mariaba goalakadi utaotaodi nge bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge ambe tamoata ngaena-lo ipura.
21 “Bong tamoata kaiboangi kata ka io be meng ne ane be pera kana inarinaringi masa kana ne moarunga adoado-la daeno. Kana ne tago teke iboadu ba ngauai.
22 Ata tamoata takaia kaiboang-lo ngai uasai ipura be io be meng ne idoki-le be iuasai nge masa kana ne moarunga ngadoki-le be nganege. Maka ma tamoata kaiboangi ngae nge io be meng ne ka odio ikaikai!
23 “Tamoata naita tago iruangama nge moimoi be erekei negu. Tamoata naita tago ngau keru kana kibudinaki-buduru nge ngaia-tina ka kana idua-raramoaki.
Mariaba Goalaka Kaba Mulenga
(Mat 12:43-45)
24 “Bong mariaba goalaka tamoata tekena-lo ngapusika masa ngalako be kaba baradegadi ngalaleaki be kaba ono manauanga ne ngalelei. Ngalelei be tago tekedi ita nge nena-la bokai ngarai, ‘Kaba pera uperekia-lo mule-lako.’
25 Bong ngamule masa pera kana adoraka ngapura be goazagoaza ngaeno be ngate.
26 Kodeka ngalale be mariaba goalakadi muzingadi goalakingadi ngai diuasai nge lima-rua ngatedi be ngabagadi be pera ngarana-lo dasukoaki-budu. Bokaibe tamoata ngae kodeka muzinga dagoala-tina. Toira muzinga mukuna-la digoala, ata kodeka muzinga dagoala-tina.”
Suri-Uia Kalingo
27 Iesus pile ngaedi ipilepile nge aine teke tamoata be aine maradi ka bokai ipile, “Aine maka inekiakiko be iaka-labatiko nge iboadu marou bibia ngadoki!”
28 Ata Iesus ikatu be bokai ipile, “Tago. Tamoata maka Nanaranga pilenga ilongo be itagatagadi ka iboadu marou bibia ngadoki!”
Kilala kaiboangi Keliaka Ipura
(Mat 12:38-42; Mar 8:12)
29 Tamoata be aine nge isi dipurapura-la. Bokaibe Iesus itaguraki be pilenga bokai ibatadi, “Tamoata be aine kaituka bong ngaedia-lo disukoaki nge muzingadi digoala-tina! Kilala kaiboangi teke aniadi ngapura kana direre! Ata tagona-tina iboadu teke aniadi ngapura. Kilala kaiboangi toira Zona emakani ipura-la ka masa aniadi ngapura.
30 Toira-la Nanaranga itaguraki be Zona idoki be Ninibe tamoata be aine kilala bokana iemakadi, Nanaranga masa ngataguraki be Tamoata Natu ngadoki be tamoata be aine kaituka bong ngaedia-lo disoaki nge kilala bokana ngaemakadi.
31 Bong ono tamoata be aine moarunga Nanaranga aro datui be giriki nedi ngaliliti kananao masa Siba moaede kandi ngatui-rake be tamoata be aine kaituka bong ngaedia-lo disoaki ngatunuridi be giriki odio nganangalako. Labu ono giriki odio ngananga-lako kana nge ngai kateka ege takanao ka itui be ipura be anuatanepoa ara Solomon nge kauanga malaidi ilongori. Ata ngau bokai ura-kaming! Tamoata teke makare isoaki nge Solomon iuasai!
32 Bong ono tamoata be aine moarunga Nanaranga aro datui kananao masa Ninibe tamoata be aine datuirake be tamoata be aine kaituka disoaki datunuridi be giriki odio danangalako. Labu ono giriki odio danangalako kana nge bong Zona ilako be Ninibe ipile-kaidi nge ilodi dibuiri be muzigoala nedi disegeaki. Ata ngau bokai ura-kaming! Tamoata teke makare isoaki nge Zona iuasai!
Tamoatada Malama Nedi
(Mat 5:15; 6:22-23)
33 “Tamoata tago teke baratui ibulai be komanga-lo inangai ki tabira-baba eruma inangai. Tago-tina! Baratui kabadia-lo nganangai be bong tamoata pera-lo disilisili masa malamaka daita.
34 Mata-ming nge tamoata-ming baratui nedi. Mata-ming uia masa tamoata-mingo malama dalaba. Ata bong mata-ming dagoala masa tamoata-ming ere-moarungadi-o oabubu ngaeno.
35 Eke! Malama omingo dieno nge daoabubu takana!
36 Bokaibe tamoata-ming ere-moarungadio malama dieno masa kania-ming tago teke oabubu ngadoki. Maka ma kania-ming moarunga-o masa malama daeno, baratui-la imalamalama bokana.”
Iesus Parasi Be Tamoata Disulesule Iauadi
(Mat 23:1-36; Mar 12:38-40; Luk 20:45-47)
37 Iesus pile ngaedi ipile-doi nge Parasi teke ipura be ialului be pera kanana-lo ngamoanako kana. Bokaibe ialale be ambe isoakiria be ngamoanako kana.
38 Ata Parasi ngae kaba bokai ita Iesus luma tago iasaki be ambe ngamoanako kana nge ipitilaki-tina be ilo lelenaka irai.
39 Kodeka Tanepoa itaguraki be bokai irai, “Kam Parasi, sema kana-ming be tabira kana-ming nge nokudi kasasaki, ata ilo-minglo nge kana moarunga nem-doi mata be mata goalakadi dikauri.
40 Ngaongao-ming! Tago kakaua tamoata maka kana ilodi iemaki nge ka nokudi iemaki?
41 Bokaibe ilo-ming dagoaza kana nge kana moarunga dieno-kaming nge tamoata kana nedi tagotago kamandi. Bokai masa ilo-ming be kania-ming moarunga dagoaza!
42 “Ue! Kam Parasi! Ambe-ma kaleua-re! Dagurai kana-ming nge kulemoa-kulemoa-lo kanangananga be tekedi Nanaranga kaniani, ata muzi uia emakadi be Nanaranga reretaka nge tago dieno-kaming! Mata rua urangaki ngaedi ka kamatagatagadi kana. Ata mata atabala urangaki-mua nge kamaememaki be!
43 “Ue! Kam Parasi! Ambe-ma kaleua-re! Pera ono serereinga-lo nge aro-tinalo soaki karerere, be malala-lo nge tamoata takadi daboadukuduku-kaming kana karerere.
44 Ue! Ambe-ma kaleua-re! Tea-ming nge poda tago sasauki bokana. Bokaibe tamoata be aine tago dikauataki be atabaladi dialalale.”
45 Bokai ipile nge tamoata Moses Mata ne disulesuletaki teke bokai ipile, “ ‘Tisa,’ bokai kupile nge keka kuebulo-kama be!”
46 Be Iesus ikatu be bokai ipile, “Ue! Kam tamoata Moses Mata ne kasulesuletaki! Ambe-ma kaleua-re! Tamoata takadi nokudi-o nge kana moatubudi baziadi ratadi kananganangaria, ata kam neming-la nge kabo-ming tago teke kananganangai be ono kadumadumadi! Tago be tago-soasoa!
47 “Ue! Ambe-ma kaleua-re! Kam-tina ma ka ‘propet’ podadi kangazimdi. ‘Propet’ ma maka tubu-ming diumoatedia-re!
48 Bokaibe nge ambe neming-la be bokainatuka mangata kananga-kaming: Kana maka tubu-ming diemaki nge kam kasumoala ka diemaki. Bokaibe tubu-ming ‘propet’ diumoatedi, be kam podadi kangazimdi.
49 Nge labu ngaenao ka Nanaranga kauanga malaidi ane be bokai ipile, ‘Ngau masa ‘propet’ be ‘apostel’ negu mnepidi be dia-lo dalako. Aludi masa daumoatedi be takadi masa sururu bibia-tina dandi.’
50 Bokaibe ‘propet’ moarunga-tina umoateadi dipura toira kateka emaka ipura-lo be imai kaituka, darakadi masa tamoata be aine kaituka bong ngaedia-lo disoaki nge dadoki, be masa sururu bibia-tina dabazidi.
51 Abel-lo be imai Zekaraia-lo daga darakadi masa tamoata be aine kaituka bong ngaedia-lo disoaki dadoki. Zekaraia nge bagi ono Nanaranga tabaia ipurapura be kaba ratadi maradi ka umoatea ipura. Moimoina-tina ka ura-kaming! Tamoata ngaedi darakadi masa tamoata be aine kaituka bong ngaedia-lo disoaki-o dabala.
52 “Ue! Kam tamoata Moses Mata ne kasulesuletaki! Ambe-ma kaleua-re! Kam nge kaua bibia babaduadua uasara ne kadokimatei be tago kanegei! Bokaibe kam neming-la nge tago kasili! Be tamoata takadi dipipi be dasili kana nge zalakadi kaonono.”
53 Iesus ipile-doi be kaba ngaradi ipereki nge Parasi be tamoata Moses Mata ne disulesuletaki ditaguraki be diduaia-tina, be pile ono dinangalako be tegitegi kokoko ane dategi kana.
54 Be makara be dirapurapungi be ono pile tekedi ngapakadi be giriki ono danangalako kana.