7
Sitiveni Ya Vona‑nau‑pata
1 Wayahina, tau vi‑nomu ananina Sitiveni vi‑tanaiei, ivona, “Medeina? Taui ivitavitam yai vonana vivane vona tunutunuhina, a?”
2 Ka Sitiveni ivona,
“Vavaneiu ka amamau, nau‑wawanimi yau vona taina unononi. Nonova waka Abaraham meagai Harani nihenina mamaei. Kate naona tauna papani ananina ana wava Mesopotamia nihenina mamaei. Ka Yaubada, tauna didigana maꞌ‑vavaha, omo Abaraham wayahina Mesopotamia nihenina, e vonei, ivona,
3 ‘Abaraham, yam meagai taina
kadu yam yoko taina eni‑tawanei,
ena‑ne mani papania.
Apaina, papani‑nana aviwavenem.’
4 Wayahina, Abaraham mini, e me Kalidea yai papani ni‑tawanei, omo meagai Harani wayahina, e tenoke mamaei. Ka avaha amana inusi, e Yaubada eta‑naoei papani taina wayahina, ka tuta ataina itoka baina kamamaei.
5 Ka tuta tanoi wayahina Yaubada eha aitam tanopi Abaraham ta‑vene yana gabu wayahina, kate Yaubada apa‑taputapuei, ivona, ‘Papani taina yam tupua‑nenenehi avenei vivane yai tanopi.’ Ka tuta tanoi wayahina Abaraham eha aitam natuna.
6 Ka Yaubada kadu ya tupua‑nenenehi wayahi apa‑taputapu, ivona,
‘Abaraham, wamke yam tupua‑nenenehi
ivi‑tau bwanibwani ine mani papania,
ka tau vi‑meagai tanoi iveimeyei
ivi‑tau paisewa‑kavovo wayahi,
ka tau vi‑meagai‑naia ivitavitai
ponimana ai yau 400 nihenia deina.’
7 Ka Yaubada ivona,
‘Kate munia, tau vi‑meagai‑naia
adewa‑yaiyaiei,
iuna yam tupua‑nenenehi ivitavitai
ivi‑tau paisewa‑kavovo.
Ka munia, papani tanoi wayahina ini‑tawanei
ka inꞌ‑omo papani taina wayahina,
ka baina ina‑iwaodu wayahiua.’
8 Ka Yaubada tauna yanꞌ awaeha Abaraham wayahina nau‑yehai dewa aidaba wayahina. Wayahina, Abaraham natuna ana wava Isaki tupua, ka auyewa vi‑8‑na ya tupua munia, Abaraham ininina dabei. Ka munia, Isaki natuna ana wava Iakobo tupua, ka munia Iakobo natunatuna ai yau 12 itupua. Ka taui ai yau 12‑naia vivane itoka yaka tupua‑nenenehi.
9 Ka aitam yaka tupua‑nenenehi, ana wava Iosepa. Ka vavaneina ai yau 11 ivi‑bwanouei. Wayahina, tauna iaimwaneyei tupwai tomotau wayahia, ka taui Iosepa ineiei papani Egipita wayahina. Ka Yaubada eha tauna ta‑ni‑tawane, kate ivaitei,
10 ka ana vita aitamoata aitamoata wayahina ito‑yavuhi. Ka Yaubada nua‑uya ananina venei, ka me Egipita yai kiniV ana wava ParaoV, avaha nua‑uyana nononi, Iosepa nuana epei. Akaka ParaoV Iosepa si‑nai, vi‑tau veimea ya manua nihenina, ka kadu vi‑tau veimea papani Egipita habuhabuna wayahina.
11 Ka munia, am navovo ananina omo papani Egipita wayahina, ka kadu papani Kanaani wayahina. Ka tomotau habuhabui inahe ananina ivaniahei. Ka yaka tupua‑nenenehi eha ai pata ai maꞌ ivaniahe.
12 Ka avaha Iakobo vane Egipita wayahina nononi, vivane tenoke aniani mamaei, e tuta naona natunatuna ononotoi vi‑tunei inei Egipita aniani wayahina.
13 Ka munia, kadu imavi‑havine Egipita tuta vꞌ‑inuana wayahina, ka Iosepa tauna vavaneina mataedai, ivona, ‘Yauke vaneimi, au wava Iosepa.’ Ka Iosepa kadu ParaoV wayahina haeyei ivona, ‘Tomotau taina vivane vavaneiu.’
14 Ka munia, Iosepa tuyeha va‑tawanei ine amana Iakobo wayahina, e vonei, ivona, ‘Amau, wamke kadu yam yoko habuhabui nui una‑opu wayahiua papani Egipita wayahina.’
15 Ka Iakobo yana yoko nui ai yau 75 habuhabui papani Kanaani ini‑tawanei, iopu papani Egipita wayahina. Ka munia, papani Egipita nihenina Iakobo aniga, ka kadu yaka tupua‑nenenehi aitamoata aitamoata ianiga Egipita nihenina deina.
16 Ka tau matena iavanei ivituei iomanei meagai Sekem wayahina, e tenoke itavuni unuvovoa. Nonova Abaraham unuvovo‑nana meagai Sekem nihenina vi‑maiei Hamora natunatuna wayahia.
17 Ka ponimana habuhabuna munia, Yaubada yanꞌ apa‑taputapu Abaraham wayahina tauna ya tupua‑nenenehi wayahi avaha vi‑maupwani. Ka me Isiraeli papani Egipita nihenina avaha ivi‑habu‑vaine.
18 Kate ParaoV vovouna ya veimea vi‑putu papani Egipita nihenina, ka Parao‑nanaV Iosepa yana dewa ahiahina Egipita wayahina eha tꞌ‑anamane.
19 Wayahina, Parao‑nanaV manimaninina yaka tupua‑nenenehi wayahia, vivane veimeyei natunatui mwatutukui ione‑yavunei vuvunaha, e ianianiga deina.
20 Ka tuta tanoi wayahina Mosese tupua, ka ana dune ahihi‑vainena. Ka wahava aitonu nihenia amana ka ayona yai manua nihenina ihivehivei ka idune‑vi‑avini.
21 Ka tutana isi‑vinꞌ‑omanei vuvunaha, e ParaoV natuna vavinena vaniahei, e taini neiei, e payayei ka awa‑natunei.
22 Wayahina, me Egipita taui yai nua‑uya habuhabuna Mosese iviwavenei, anamanei. Ka munia, tauna yana vona kadu yana dewa vivane bagibagina.
23 Ka tutana tauna a ponimana ai yau 40 vaniahei, Mosese ya nuanua vavaneina me Isiraeli na‑nau‑vi‑taui.
24 Ka tanoi yai papani nihenina tauna onoto Egipita dueyei vivane onoto Isiraeli vunuvunu‑kavovoi. Wayahina, Mosese onoto Egipita nau‑vi‑anigi, e vaneina yavei deina.
25 Ka Mosese nuanua vavaneina avaha ianamanei, tauna nimana wayahina Yaubada na‑ito‑yavuhi. Kate taui eha itꞌ‑anamane.
26 Ka mana navia, Mosese vavaneina me Isiraeli ainua ivi‑naua vaniahai, ka tauna ya nuanua nꞌ‑awa‑tani. Wayahina, vonei, ivona, ‘Yaiau, itomi yoko aitamoata. Wayahina, mehenai yami maꞌ uvi‑goyogoyoi?’
27 Ka tauna vaneina vunuvunui Mosese vitu‑voi‑onei, ka Mosese ya vonana vona‑nau‑patei, ivona, ‘Taum koiaka? Koiaka awaehem evi‑tau veimea, kadu evi‑tau vaneneha tauai wayahiaia?
28 Medeina yam nuanua? Kaiwadi, nuanuam ena‑nau‑vi‑anigiu, navinavi onoto Egipita enau‑vi‑anigi deina, a?’
29 Ka Mosese, avaha vonana nononi, matamatauta. Iuna tomotau habuhabuna avaha ya dewana anamanei. Wayahina, inovo omo papani Midiani wayahina, ka tenoke vi‑tau bwanibwani, e mamaei. Ka papani‑nana wayahina natunatuna onotona ainua itupua.
30 Ka avaha ponimana ai yau 40 iakwa, Oya Sinai anata wayahina aitam anelose omo Mosese wayahina, ai yabeyabena nihenina.
31 Ka tutana Mosese anelose‑nana ana dune dueyei, nuana vi‑tupatupa ananina. Wayahina, ine ai‑nana wayahina, e va‑vi‑maupwani na‑dunedune, ka Kauvea movina omo nononi, ivona,
32 ‘Yauke yam tupua‑nenenehi yai Yaubada, vivane Abaraham ya Yaubada, ka Isaki ya Yaubada, ka Iakobo ya Yaubada.’ Ka Mosese matamatauta ka tatatava, ka eha ana pata na‑dune‑vane.
33 Ka Kauvea vonei, ivona, ‘Aem wayahina am ae‑yapayapa eyavuhi, ebouni. Iuna yam pai mini tanopia baina vivane vito‑potana.
34 Yau tomotau papani Egipita wayahina imamaei, ka avaha yai nua‑vita ananina anamanei, ka avaha yai viama‑toutou anononi. Wayahina, ataina aopu‑me, ana‑ito‑yavuhi. Edu! Ataina tuta wayahina avi‑tunem emavina papani Egipita wayahina.’
35 Nonova me Isiraeli Mosese‑nana ivihahaiei, ivona, ‘Koiaka awaehem evi‑tau veimea kadu evi‑tau vaneneha?’
Kate Yaubada yanꞌ anelose vi‑tunei omo Mosese‑nana wayahina, e anelose‑nana ai‑nana wayahina Mosese mataedei, ivona, ‘Yaubada avaha vi‑nua‑dadanem, e vi‑tunem, evi‑tau veimea kadu evi‑tau ito‑yavuha me Isiraeli wayahi.’
36 Ka Mosese‑nana me Isiraeli eta‑naoei, ka dewa‑bagibagi kadu iaiaya dedewei papani Egipita nihenina, kadu dedewei Hawana Yabebenina wayahina, ka kadu dedewei anata nihenina ponimana ai yau 40 nihenia.
37 Mosese‑nana me Isiraeli vonei, ivona, ‘Apaina Yaubada aitam onoto vi‑tunei na‑omo wayahimia, ka tauna vi‑tau apa‑taputapu, yauke deina. Ka tauna aitam wayahimia.’
38 Tutana yaka tupua‑nenenehi ivi‑didi‑yonayona anata nihenina, Mosese yoko nui imamaei. Ka aitam tuta anelose omo Mosese wayahina Oya Sinai hetana, ka ipuipupu wayahina, kadue ipupu yaka tupua‑nenenehi wayahia. Ka Mosese vona yawayawaina vaniahei, e vene‑tamaneka.
39 Kate yaka tupua‑nenenehi eha yai nuanua Mosese na‑veimeye. Wayahina, tauna ivihahaiei, ka nuai nihenina yai nuanua imavina papani Egipita wayahina.
40 Ka taui Aroni ivonei, ivona, ‘Itoai yama nuanua yaubada tupwai enau‑vevewanei wayahika, e taui ieta‑naoeka. Nonova Mosese papani Egipita wayahina eta‑naoeka, kate ataina tuta eha atꞌ‑anamane aveta baina tauna mamaei.’
41 Ka tuta tanoi itupwana inau‑vevewanei nimai wayahia, ana dune aitam bulumakauV deina. E taui ivi‑nomu wayahina, kadu idewa‑haiawa yai nau‑vevewana wayahina.
42 Kate tutana Yaubada yai dewana goyona dueyei, tauna ni‑tawanei. Ka avi tuta taui yai nuanua babau, ka wahuma, ka wadima wayahia ina‑iwaodu, Yaubada awaehei idedewei. Tauna eha yai goyona ta‑vo‑vi‑tunuha. Tau apa‑taputapu avaha Yaubada yana vona iginumi taui yai buki nihenia, ka ivona deina,
‘Yau yoko, itomi me Isiraeli,
ponimana ai yau 40 anata nihenina umamaei,
kate eha uta‑vi‑nomu taua wayahiua,
kadu eha am‑venena‑kavovo uta‑veneveneu.
43 Eha. Itomi uvi‑nomu yaubada vitupu wayahia
yai pai vi‑ai wayahia, taui vivane Moleke kadu Repani.
Moleke ya manua tapanono wayahina uvi‑nomu,
kadu Repani ya wadima wayahina uvi‑nomu.
Taui vivane itupwana unau‑vevewanei
pai iwaodu wayahina.
Wayahina, apaina meagai Babiloni
papani‑nana wayahina avi‑tunemi
una‑ne bana mamanaina,
ka tanoi wayahina tau vi‑meagai iyohonimi
uvi‑tau paisewa‑kavovo taui wayahi.’
44 Tutana yaka tupua‑nenenehi imamaei anata nihenina, Ine Vito‑pota yai didi‑yonayona nihenina mamaei. Yaubada Mosese ine‑nana a mayamayau viwavenei, ka Mosese me Isiraeli veimeyei iyonei aitamoata deina.
45 Ka munia, yaka tupua‑nenenehi Iosua nui iomo papani taina wayahina, ka inui. Ka Yaubada ivaitei, e tauna papani Kanaani a tau maꞌ vo‑tahoi inovo ine, e yaka tupua‑nenenehi papani taina iepei yai tanopi. Ka tutana papani taina inuinu Ine Vito‑pota‑nana iavavanei. Ka ine‑nana papani taina nihenina mamaei a itoava KiniV Davida me Isiraeli veimeyei wayahina.
46 Davida dewa‑nuanuai vaniahei Yaubada matana. Wayahina, Davida ya nuanua aitam manua tapanono na‑yonei Iakobo ya Yaubada wayahina, kadu Davida Yaubada viamei nꞌ‑awaehei deina. Kate Yaubada Davida ya viamana eha tꞌ‑awaehe.
47 Ka munia, Solomoni manua‑nana yonei Yaubada wayahina.
48 Ka tau apa‑taputapu aitam avaha voneka, Yaubada vivane Wahuma A Tau Veimea. Wayahina, aituhu tomotau‑henai aitam manua iyonei nimaia, manua‑nana eha nau‑wawani Yaubada wayahina. Yau vonana avo‑vi‑tupanei Iginuma wayahina. Iginuma‑nana ivona,
49 ‘ “Wahuma yau pai manuena.
Ka tanopi aeu a pai vi‑ai.”
Yaubada vi‑tanaiemi, ivona,
“Avi manua kaiwadi wayahiu uyoneyone?”
Kadu ivona,
“Kaiwadi, aveta yau pai vi‑yawai uyoneyone?
50 Yauke taua dewa habuhabuna wahuma
kadu dewa habuhabuna tanopia
avevewane‑neiei nimaua!” ’
51 Nonova yami tupua‑nenenehi Yaubada ya vonana ivihahaiei. Ka tuta ataina itomi ya vonana uvihahaiei aitamoata deina. Iuna ununumi kadu nuami toyo‑vainena, ka tanihami uvo‑potepotei! Tuta tuta itomi uvonavona ikoi Nuana Ahihinata ya paisewa wayahina.
52 Yami tupua‑nenenehi tau apa‑taputapu aitamoata aitamoata ivunuvunui. Ka tau apa‑taputapu tupwai Tauna Tunutunuhina yana omana iapa‑taputapuei, kate yami tupua‑nenenehi kadu tau apa‑taputapu‑naia ivunuvunui. Ka itomi avaha Tauna Tunutunuhina ana heta uvi‑nua‑hauhauei kadu unau‑vi‑anigi.
53 Itomi Yaubada ya veimea uvaniahei, ka veimeana vinꞌ‑omo anelose yai ivaita wayahina. Vona ahiahina, veimeana uvaniahei, kate eha uta‑vi‑ateteye.”
Tau Veimea Sitiveni Itutu‑hanuhanui
54 Ka tutana tau veimea‑naia Sitiveni ya nau‑wahena inonononi, taui yai maga‑bawe natanata ananina, e taui ivi‑putu nihoi ivi‑tana‑gini.
55 Ka Nuana Ahihinata Sitiveni ininina nau‑vi‑anai, ka tauna wahuma wayahina dune‑vane, e Yaubada didigana dueyei, ka kadu Iesu Yaubada ateina mimini dueyei.
56 Ka Sitiveni ivona, “Udueyei! Wahuma anꞌ awa waewaena adueyei, ka Tauna Vi‑tomotau Yaubada ateina mimini adueyei.”
57 Ka tau veimea‑naia, avaha ya ipupuna inononi, tanihai ivo‑potepotei, ka ikonukonua movi ani‑vainena wayahina, ka nuai aitamoata wayahina inau‑bwanunua, e ipoyꞌ‑avini.
58 Ka isi‑taini meagai upuna, ihaponei iopu, ka ivi‑putu itutu‑hanuhanui. Ka tau dune‑naia ai kwama ibouni tupunaina aena ana wava Saulo.
59 Ka tutana taui Sitiveni itutu‑hanuhanui, tauna viama Kauvea wayahina, ka ivona, “Kauvea Iesu, nuau enꞌ‑epei.”
60 Ka aena vi‑tupa‑gum, e vi‑hone, “Kauvea, taui yai dewa goyona taina wayahina eha kadu edewa‑yaiyaie.” Ka avaha ya vonana ivona, e dauva, ino‑ainei.