6
Sabbath Badana
(Mat 12:1-14; Mrk 2:23-28)
*Sabbath kesana, Iesu wheat baosi kamosi yai wata i yewo i nenae, ba ana Nonorayauna wheat uwasi si pokepoke, ba yaro kamosiyai si gosogoso ba si kamkam. *Ba Pharisee mutusi si wona, “Awaika kairavina ata giu i wona kata Sabbath maranai niko wose kega kota wosei saba ko wosewosei?”
*Iesu i kaobeyisi i wona, “Komi David ana pipiya yabata soya si rabobo maranai, awaika si wosei wai ko baiyavi kona kega? *I rui God ana ku yove kamona ba God si puyoi wai kamna i yauni i kani ba mutuna ana pipiya i berisi si kani, saba ata giu i wona kata kega kesana kotoi wata niko kam ita kani saba priest wata sita kani.” Ba damanina Iesu kurisi i wona, “Sebare Natuna wai Sabbath badana.”
Yebo Sabbath kesana, Iesu i riu ku duvu yovena ba i giugiu. Ba sebare kesana yaro kasauna raobona yebo namai i mamana. Pharisee ba giugiu biyisi Iesu sibo kibukibui kata pipiya kesana Sabbath maranai iti biyawasi wai siti kunumakei. Saba Iesu awaika si nosinosi wai i kuiri, ba sebare yarona raobona kurina i wona, “Ke gae pipiya ereonowasi naosi yai kuni imsiri.” Damanina i bomsiri ba i gae pipiya naosi yai i imsiri. Iesu i wona, “Ata toirubaimi kata, ata giu awaika ebi damaninei Sabbath marana gairena tana wosei kona, goyona tana wosei? Pipiya ana yawasa tana kasi bai goyoni kona, tani yawasi?”
10 Ereonowasi i kita nanagisi ba sebarena i wonei, “Yarom ke kotoi.” Ba yarona i kotoi maranai wai, yagiyagina wata i yawasa. 11 Saba kosi si yagisi saki, ba kosi wata si sisiya, kata awaika sita wosei Iesu kurina.
Iesu Ana Apostles I Bineisi
(Mat 10:2-4; Mrk 3:16-19; Act 1:13)
12 Kona maranai Iesu i gae koya baranai ita rupari, ba kona pomnai God kurina i rupari maratom. 13 Ba mara i tom wai, ana Nonorayauna i yorisi si nae kurina, ba asi twelve i bineisi ba i yoreisi Apostle. 14 Simon kana waba i yorei Peter ba tuwa teina Andrew, James ba John, Phillip ba Bartholomew, 15 Matthew, ba Thomas, Alpheus natuna James, ba Simon kona si yorei Zealot. 16 James natuna Judas ba Judas Iscariot, muriyai kona ini wawanei.
Bi gairena Ba Bi Nuwapoya
(Mat 5:3-12)
17 Ba yabata si gakira, ana Nonorayauna ba koroto kaikapona si mamana wai nakai. Ba yebo pipiya korotosi Judia kupurina ereonowanai, ba Jerusalem yai ba yebo tore biyisi Tyre ba Sidon, 18 Si botu sita nonori, ba kasi gubaga iti yawasa. Ba yabosi kanuma goyogoyosi sibi magoyoisi wai i yawasisi. 19 Ba pipiya ereonowasi asi waina kata, sita borubai, basuna maragata karinai i botubotu ba piiya ereonowasi si yawayawasa. 20 Ba ana Nonorayauna i kinakinanisi wai i wona, “Bibi gairenimi komi iyabomi moyamoyakimi basuna God ana basileiya wai komi karimi yai.”
21  *Yebo i wona, “Bada ini gairenimi komi soya karaku ko raoboraobo wai, kona kam siyabagi.” Ba i wona, “Bada ini gairenimi komi karaku ko tutou wai, kona maniba. 22  *Bibi gairenimi komi maranai pipiya kurimi sini yagisi, maranai si nane kupukupusimi ba sina yegaimi, ba Sebare Natuna kairavina kami waba sina kao bigoyoni, ba sini sinikikiyimi. 23 Kona maranai ki nuwagaire ba ke riku basuna am maisa wai sapamai i rakata saki e mamana. Kairavina tamatamasi wai yebo nanakasike peroperoveta si wosisi. 24 Saba komi iyabomi karaku ko mariya wai, kurimi ina goyo saki kairavina matapa koi nuwagaire. 25 Ba iyabomi karaku ko kam siyabagi wai, komi kurimi ina goyo saki kairavina komi soya kona rabobo. Ba Komi iyabomi karaku ko manimaniba wai, kurimi ina goyo saki kairavina koni yapoya ba kona tou. 26 Maranai komi pipiya ereonowasi sina kao bai gegaenimi wai, komi kurimi ina goyo saki, kairavina tamatamasi nanakasike peroveta kwarukwarumisi si woseisi.
Kam Abiya Kuni Nuwayauyaunisi
(Mat 5:39-42)
27 Saba komi iyabomi ko nonoriku wai a wonewonimi, kami abiya koi nuwa yauyaunisi, iyabosi kurim tebi yagisi wai gairena kurisi ko wosei. 28 Ba kosi iyabosi kawasiyai te kao nawaimi wai koi gairenisi ba iyabosi wose goyona kurim sina wosei wai kairavisi ko rupari. 29 Kotoi wata nebanebam ina ravi wai ki kam tabirim yebo newana ina ravi. Ba kotoi wata kam tara sowo ina yauni wai ke boterei yebo kam kwama ina yauni. 30 Pipiya ereonowasi abi sawara kairavina sini baba wai ke berisi, ba maranai kotoi wata am bi sawara ina yauni wai kega ki babai kata ini neveramagei. 31  *Awaika am waina pipiya kurim sina wosei wai, kesanina yebo kurisi ke wosei. 32 Pipiya tebi nuwayuyaunim wai kosi wata kuni nuwayuyaunisi wai, awaika kairavina bi gairena kuna yauni? Piraga goyo pipiyisi yebo, wosena kesanina te wosewosei. 33 Ba pipiya wose gairena kurim te wosewosei wai kosi wata kurisi wose gairena kuna wosei wai, awaika kairavina bi gairena kuna yauni? Piraga goyo pipiyisi yebo, kona wosena te wose wosei. 34 Ba pipiya iyabosi am berena sini sarobi wai kosi wata kurisi kuna berena wai, awaika kairavina bi gairena kuna yauni? Kairavina piragagoyo biyisi yebo, piragagoyo pipiyisi kurisi te bereberena, kata asi waina awaika si berena wai tupana sina yauna meyei. 35 Saba kami abiya koi nuwayauyaunisi, ba kurisi gairena ko wosei. Ko berena kurisi wai kega karisiyai bisarobina kona nosi. Ba ami maisa wai ina rakata saki kona yauni ba God kaidamona sakina ini natunatunimi. Basuna pipiya goyogoyosi ba pipiya kega tebi kaikaiwa wai, kurisi ebi yagaire. 36 Ba Tamami mekabage ebi nuwanuwanimi wai, komi yebo nanakasike koi nuwanuwana.
Kega Koni Buibuiya
(Mat 7:1-5)
37  *Pipiya kega koni buibuiyisi, ba God yebo kega ini buibuiyimi. Pipiya kega kona kao bi goyonisi, ba God yebo kega ina kao bai goyonimi. Pipiya asi goyona ko nota taveyisi ba God yebo ami goyona ina nota taveyisi. 38  *Ke berena ba God ina bere sakiyim, rukosokosovina ba boraturatuna ba ina kam sewasewai ku tokarami ini utusewai. Abi rubai kuna berena wai rubana kesaninai ina berim”.
39  *Ba Iesu niko bai maibai kurisi i sisiya i wona, “sebare mata potapotana kega rubana sebare mata potapotana kesana ini naovei, ini naovei wai, asi ruwamo ku dogu sina peku. 40  *Kega kesana meo kiruma ipiya ana bi beyebeyena biyina ina getawani, saba maranai ana kiruma ini kakabi wai asi ruwamo wai bi poponisi. 41 Awaika kairavina momokara kwainam matana kamonai ke kinakinani, ba kom keyama dobona matam kamonai e mamana wai kega ke kina kinani? 42 Mekabage kwainam kurina kuna wona, Kwaina ke botu matam kamonai momokara ana botaveyei, ba kom i kesim mata kamomi yai wai keyama dobona kega ke kitakitai. Kom kwarukwarumim kainaona matam kamonai keyama dobona ke kaibotaveyei, kata kuni kinana kabitam wai, kwainam mata kamonai momokara kuna botaveyei.”
Keyama Ba Uwana
(Mat 7:16,18,20)
43 Keyama gairena kega rubana uwana goyona ina uwei, ba keyama goyona kega rubana uwana gairena ina uwei. 44 Keyama ereonowasi uwasiyai ba ta kuikuirisi. Pipiya koveya kega keyama biru goragoranai te pokepokei, ba grape kega sinamona ere rurirurina tepanai te pokepokei. 45 Pipiya gairena sawara gairesi nuwanuwanai i gaeni wai, ebi irakaibuwana. Ba pipiya goyona yebo, sawara goyosi nuwanuwanai i gaeni wai, ebi irakaibuwana. Basuna awaika nuwanuwanai i bonuwa wai, kawanai e kasikasibau.
Yove Bowabowa Biyisi Ruwamo
(Mat 7:24-27)
46  *Awaika kairavina ko yoreyoriku ko wonawona, Bada, Bada ba saba awaika a wonimi wai kega ko wosewosei? 47 Kotoi wata e botubotu kuriku ba wonaku e nonori, ba e wosewosei wai kona pipiyina ani beyimi kona kuiri, kata kona kana kinana mekabage 48 Kona wai bage, pipiya ana yove bowaina kairavina, dogu i karoi i gakira saki, ba ana tukeke akima tepanai i totori wai rutainina. Ba kabaita i kasibau wai okowa maragasina yove i ravi, saba yove kega i nuke, basuna ana yove i bowa kabitamni. 49 Saba kotoi wata wonaku e nonori, ba kega e wosewosei wai, kona pipiya ana yove tano tepanai i bowa momei rautinina, kega ere buna. Ba maranai kabaita i kasibau yove i ravi wai, yagiyagina wata ina peku. Ba ana pekuna wai ina goyo saki.”
* 6:1 Deuteronomy 23:25 * 6:2 John 5:10 * 6:3 1 Samuel 21:1-6 * 6:4 Levitikus 24:5-9 * 6:21 Psalms 126:5-6; Isaiah 61:3; Hebrews 7:16-17 * 6:22 John 15:19, 16:2; 1 Peter 4:14 * 6:31 Matthew 7:12 * 6:37 Matthew 6:14 * 6:38 Mark 4:24 * 6:39 Matthew 15:14 * 6:40 Matthew 10:24-25 * 6:46 Matthew 7:21