20
Yóꞌo ni̱ nda̱to̱ꞌón ta̱ fariseo ndá yoo ni̱ xi̱ꞌo choon noo̱ Jesús
Iin kuu̱, dá nákaa̱ Jesús yéꞌé ño̱ꞌo káꞌano dánaꞌa̱ na̱ sa̱ꞌá to̱ꞌon va̱ꞌa Ndios no̱ó ña̱yuu. Dá ni̱ ka̱sáa̱ ta̱ duti̱ sakua̱ꞌa̱ xíꞌín ta̱ dánaꞌa̱ ley xíꞌín ta̱ sáꞌano ñoo, dá ni̱ kaa ra̱ xíꞌín ná:
―Kaꞌa̱n ní xíꞌín nduꞌu̱, ¿ndá choon néꞌe ní ña̱ nákaa̱ ní kée ní diꞌa? ¿Ndá yoo ni̱ xi̱ꞌo choon noo̱ ní ña̱ kee nía̱n?
Dá ni̱ kaa Jesús xíꞌín rá:
―Ta viti ná ndato̱ꞌón taꞌani yuꞌu̱ ndo̱ꞌó saꞌa̱ iin ña̱ꞌa, ta nandió néꞌe ndóa̱n. ¿Ndá yoo ni̱ xi̱ꞌo choon noo̱ Juan ña̱ sa̱ da̱kódo̱ ndúta̱ ná ña̱yuu? ¿Á Ndios ni̱ xi̱ꞌoan o ta̱a?
Dá ni̱ ka̱sáꞌá rá ndátóꞌón táꞌan mií rá ndíta ra:
―Tá ná kaa yo̱ ña̱ Ndios ni̱ xi̱ꞌo ñaá, dá kaa ra̱ xíꞌá: “¿Ndiva̱ꞌa ko̱ ní kándísa ndó ña̱ ni̱ da̱náꞌa̱ ra̱, tá dáá?” Tído tá ná kaa yo̱ ña̱ ta̱a ni̱ xi̱ꞌo ñaá, dá kía̱n ndakuei na̱ ñoo yo̱ chiyúú ñaá ná, dá chi̱ ndidaá vá ná kándía ña̱ Juan ni̱ sa̱ kuu iin profeta ni̱ ta̱ndaꞌá Ndios ni̱ kii ―kaá ra̱ ndátóꞌón mií rá.
Dá ni̱ kaa ra̱ xíꞌín Jesús ña̱ ko̱ náꞌá taꞌon ra ndá yoo ni̱ xi̱ꞌo choon noo̱ Juan. Dá ni̱ kaa na̱ xíꞌín rá:
―Ta ni yuꞌu̱ o̱ kásto̱ꞌon taꞌon xíꞌín ndó ndá yoo ni̱ xi̱ꞌo choon noo̱í kéei ña̱ yóꞌo, tá dáá.
Diꞌa kuaꞌa̱n ña̱ ni̱ na̱kani Jesús sa̱ꞌá ña̱ ni̱ ndoꞌo iin satoꞌo uva
Dá ni̱ ka̱sáꞌá Jesús dákíꞌin táꞌan na dao ña̱ꞌa xíꞌín to̱ꞌon dánaꞌa̱ na̱ no̱ó ña̱yuu ñoó, ta kaá na̱:
―Iin kuu̱ ni̱ da̱ndée iin ta̱a yitó uva no̱ñóꞌo̱ rá. Dá ni̱ di̱kó ndodó ra̱án noo̱ dao ka̱ ta̱a kéchóon. Dá ni̱ kee ra kuaꞌa̱n xi̱ká rá kua̱ꞌá kuia̱. 10 Dá tá ni̱ xi̱nko̱o tiempo taꞌa̱nda̱ uva ñoó, dá ni̱ ta̱ndaꞌá rá iin mozo ra̱ ña̱ ná koꞌo̱n ra̱ noo̱ ndéi ta̱ kéchóon ñoó natiin ra uva, kirí kánian niꞌi̱ rá. Tído tá ni̱ saa̱ mozo ñoó, dá ni̱ nda̱kuei ta̱ kéchóon noo̱ uva ñoó ni̱ kani ñaá rá. Ta ni iin ña̱ꞌa ko̱ ní xi̱ꞌo ra kaneꞌe mozo ñoó noꞌo̱ ra̱. 11 Dá ni̱ na̱ndió ko̱o satoꞌo ñoó ni̱ ta̱ndaꞌá rá iin ka̱ mozo kuaꞌa̱n ra̱. Tído tá ni̱ saa̱ ra̱ noo̱ ndéi ta̱ kéchóon ñoó, dá ni̱ nda̱kuei tuku ro̱ón ni̱ kani ñaá rá, ta ni̱ nda̱neꞌe ñaá rá. Ta ni iin ña̱ꞌa ko̱ ní xi̱ꞌo ra kaneꞌe mozo ñoó noꞌo̱ ra̱. 12 Dá ni̱ na̱ndió ko̱o tuku satoꞌo ñoó ni̱ ta̱ndaꞌá rá iin ka̱ mozo, ra̱ kúú oni̱, kuaꞌa̱n ra̱. Tído tá ni̱ saa̱ ra̱, ta kúú ni̱ nda̱kuei tuku ta̱ kéchóon ñoó ni̱ da̱rkueꞌe̱ ñaá rá. Dá ni̱ da̱kána ñaá rá sata̱ véꞌe. 13 Dá ni̱ kaa satoꞌo uva ñoó: “¿Ndi koo keei viti? Viti kía̱n ná tandaꞌí de̱ꞌe mani̱ koꞌo̱n xi̱. Chi̱ tá ná koni ñaá rá, ndá ndi kuu koo va ña̱ñóꞌó rá noo̱ xí.” 14 Kúú ni̱ ta̱ndaꞌá ñaá rá kuaꞌa̱n xi̱. Tído, tá ni̱ xini ñaá ta̱a kéchóon ñoó, dá ni̱ ka̱sáꞌá rá ndátóꞌón kueꞌé ra̱: “Ta̱a káa kúú ra̱ natiin ndidaá kúú ñóꞌo̱ yóꞌo noo̱ tatá xi̱. Kóꞌo̱ kaꞌání yo̱ xí, dá ná kando̱o ndiꞌi ñóꞌo̱ yóꞌo noo̱ mií yó”, kaá ra̱. 15 Dá ni̱ tiin ñaá rá ndáka ra kuaꞌa̱n ra̱ sata̱ korrá noo̱ káa yitó uva ñoó. Ta ñoó ni̱ saꞌání ñaá rá. Ta, ¿ndí ki̱án kee satoꞌo uva ñoó viti, káꞌán ndó? 16 Ña̱ kee ra kía̱n kasaa̱ ra̱, ta kaꞌání ndíꞌi ra ta̱ kéchóon ñoó, dá di̱kó ndodó ra̱ ñóꞌo̱ noo̱ káa yitó uva ñoó noo̱ dao ka̱ ta̱a ―kaá Jesús.
Tá ni̱ seídóꞌo ña̱yuu ñoó ña̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús dión, dá ni̱ kaa na̱:
―¡Ná o̱ sa̱ kónó Ndios ña̱ koo dión!
17 Dá ni̱ na̱nde̱ꞌé Jesús no̱ó ña̱yuu ñoó, dá ni̱ kaa na̱:
―¿Á ko̱ náꞌá taꞌon ndó ña̱ diꞌa va kaá tuti ii̱ Ndios?:
Táꞌa̱n yuu̱ ni̱ ka̱ñóꞌó ta̱a káva̱ꞌa veꞌe,
ña̱ yóꞌo diꞌa va ni̱ kasa̱ndaá kakuu yuu̱ tito̱.
18 Ta ndidaá na̱ ná kankao sa̱tá yuu̱ ñoó, kuachi ndiꞌi na. Ta na̱ kankao yuu̱ yóꞌo sata̱, no̱ón kúú na̱ tadi̱ ndiꞌi keean ―kaá Jesús.
Diꞌa ni̱ kuu tá ni̱ kaꞌán dao ta̱a dátu̱ú rá Jesús
19 Dá ni̱ kaꞌán ta̱ duti̱ sakua̱ꞌa̱ xíꞌín ta̱ dánaꞌa̱ ley tiin ra Jesús mií hora daá ñóó, dá chi̱ ni̱ ka̱ndaa̱ ini ra̱ ña̱ saꞌa̱ mií rá ni̱ kaꞌa̱n na̱ to̱ꞌon yóꞌo. Tído yuꞌú ra̱ kée ña̱yuu kuáꞌa̱ ñoó.
20 Ta ndéi ra nání rá Jesús. Kúú ni̱ ta̱ndaꞌá de̱ꞌé ra̱ dao ta̱a kuaꞌa̱n ra̱ noo̱ nákaa̱ Jesús. Ta ni̱ kee ra mií rá ña̱ kúú rá ta̱ ndaa̱, chi̱ ndúkú rá ndi kee ra dátu̱ú ñaá rá, dá ná ya̱ꞌa na kaꞌa̱n na̱, dá niꞌi̱ rá kua̱chi na̱, dá naki̱ꞌo ñaá rá noo̱ ndáꞌa̱ ta̱ néꞌe choon káꞌano ñoo ñoó, káꞌán rá. 21 Dá ni̱ nda̱to̱ꞌón ñaá rá, ta kaá ra̱ xíꞌín ná:
―Maestro, náꞌá vá nduꞌu̱ ña̱ káꞌa̱n ní ña̱ ndaa̱, ta dánaꞌa̱ ní ña̱ ndaa̱. Ta ni iin tóꞌón ña̱yuu ko̱ káxi mií ní. Diꞌa dánaꞌa̱ ndaa̱ ní íchi̱ Ndios noo̱ ndidaá ña̱yuu. 22 Sa̱ꞌá ño̱ó ve̱i ndu ndato̱ꞌón nduꞌu̱ mií ní, ¿á va̱ꞌa ni kée yó chíya̱ꞌi yó saꞌa̱ ñóꞌo̱ yo̱ no̱ó ta̱ kúú kuendá rey César o ko̱ó?
23 Tído ni̱ ka̱ndaa̱ va ini Jesús ña̱ katoó ra̱ dátu̱ú ñaá rá. Dá ni̱ kaa na̱ xíꞌín rá:
―¿Ndiva̱ꞌa ndúkú ndó ña̱ ya̱ꞌi noo̱ káꞌi̱n? 24 Tei tóo ndó iin di̱ꞌón, ña̱ chíya̱ꞌi ndó saꞌa̱ ñóꞌo̱ ndo̱, ná kande̱ꞌá. ¿Ndá naꞌáná kía̱n ndáꞌa̱ noo̱ di̱ꞌón yóꞌo? Ta, ¿ndá kuu̱ kía̱n ndáꞌa̱ no̱óa̱n yóꞌo?
Dá ni̱ kaa ra̱:
―Naꞌáná César kíán xíꞌín kuu̱ mií rá.
25 Dá ni̱ kaa na̱ xíꞌín rá:
―Naki̱ꞌo ndó ña̱ kúú ña̱ꞌa César noo̱ rá, tá dáá, ta naki̱ꞌo ndó ña̱ kúú ña̱ꞌa Ndios noo̱ ná.
26 Ta kúú ko̱ ní kándeé vá rá dátu̱ú ñaá rá, dá ya̱ꞌa na no̱ó to̱ꞌon káꞌa̱n na̱ no̱ó ña̱yuu kuáꞌa̱ ñoó. Diꞌa ni̱ naá vá iní ra̱ sa̱ꞌá ña̱ va̱ꞌa nda̱ꞌo ni̱ na̱ndió néꞌe na to̱ꞌon ni̱ nda̱to̱ꞌón ñaá rá. Sa̱ꞌá ño̱ó ni̱ sadi va ra yúꞌu̱ rá.
Diꞌa kuaꞌa̱n ña̱ ni̱ da̱náꞌa̱ Jesús ña̱ miía̱n ndaa̱ nataki na̱ ni̱ xiꞌi̱
27 Dá ni̱ ka̱sáa̱ dao ta̱ saduceo noo̱ Jesús. Ta ko̱ kándísa taꞌon ra ña̱ nátaki na̱ ni̱ xiꞌi̱. Dá ni̱ nda̱to̱ꞌón ñaá rá, 28 ta kaá ra̱:
―Maestro, diꞌa káꞌa̱n iin ley ña̱ ni̱ taa Moisés: Tá ni̱ xiꞌi̱ iin ta̱a, ta ko̱ ní sá io de̱ꞌe yií ra̱ xíꞌín ñadiꞌí ra̱, dá kía̱n kánian nakiꞌin ñaá ñani ra̱ tandaꞌa̱ rá xíꞌán, dá koo iin de̱ꞌe yiía̱n nakiꞌin kuu̱ ñani ra̱. 29 Ta viti, ni̱ sa̱ ndei usa̱ ñani. Ta kúú ni̱ ta̱ndáꞌa̱ ta̱ kúú no̱ó ñoó. Tído ni̱ xiꞌi̱ va ra, ta ko̱ ta̱ꞌón de̱ꞌe yií ra̱ ní sá io xíꞌín ñadiꞌí ra̱. 30 Sa̱ꞌá ño̱ó ni̱ ta̱ndáꞌa̱ ñani ra̱, ta̱ kúú uu̱ ñoó, xíꞌán. Tído ni̱ xiꞌi̱ taꞌani ra, ta ko̱ ní sá io tuku de̱ꞌe yií ra̱ xíꞌán. 31 Dá ni̱ ta̱ndáꞌa̱ ta̱ kúú oni̱ xíꞌín ñáꞌa̱ ñoó. Ta kúú dión taꞌani ni̱ ndoꞌo ra. Ta dión taꞌani ni̱ ndoꞌo ndin usa̱ ñani ñoó, ni̱ xiꞌi̱ ndiꞌi ra, ta ni iin ra ko̱ ní sá io de̱ꞌe yií xíꞌín ñáꞌa̱ ñoó. 32 Tá ni̱ ndiꞌi, dá ni̱ xiꞌi̱ taꞌani mií ñáꞌa̱ ñoó. 33 Sa̱ꞌá ño̱ó, tá ná kasandaá kuu̱ nataki na̱ ni̱ xiꞌi̱, ¿ndi káa iin ta̱a ñoó kakuu yíi̱ ñáꞌa̱ ñoó, chi̱ ndin usa̱ va ra ni̱ sa̱ kuu yíi̱a̱n? ―kaá ra̱.
34 Dá ni̱ kaa Jesús xíꞌín rá:
―Ña̱yuu ndéi ñayuú yóꞌo kúú na̱ tándaꞌa̱, ta xíꞌo na de̱ꞌe na ña̱ tandaꞌa̱ xí. 35 Tído na̱ ni̱ niꞌi̱ noo̱ Ndios ña̱ nataki na̱ tein na̱ ni̱ xiꞌi̱, ta kandei na iin ka̱ ñayuú koo chí noo̱, no̱ón kúú na̱ o̱ tándaꞌa̱ ka̱ na̱, ta o̱ kíꞌo ka̱ na̱ de̱ꞌe diꞌí na̱ ña̱ tandaꞌa̱ xí. 36 Ta ni iin kuu̱ ka̱ o̱ ku̱ú na̱, chi̱ táto̱ꞌon ki̱ꞌo ndéi ángel, nda̱ ki̱ꞌo dión vá kandei na, ta nda̱ de̱ꞌe Ndios vá kakuu na sa̱ꞌá ña̱ niꞌi̱ ná ña̱ nataki na̱. 37 Ta viti ná koꞌi̱n kasto̱ꞌin xíꞌín ndó ña̱ miía̱n ndaa̱ nataki na̱ ni̱ xiꞌi̱, chi̱ nda̱ Moisés ni̱ da̱náꞌa̱ sa̱ꞌá ña̱ yóꞌo noo̱ táa na sa̱ꞌá ña̱ ni̱ ndoꞌo na tá ni̱ kei̱ yitó táka̱ lóꞌo̱ ñoó. Chi̱ ña̱ ni̱ taa na káꞌa̱n ña̱ satoꞌo yo̱ Ndios kúú Ndios noo̱ Abraham, ta kúú ná Ndios noo̱ Isaac, ta kúú ná Ndios noo̱ Jacob. 38 Ki̱ꞌo dión kaáa̱n, dá chi̱ tatá Ndios, ko̱ kúú taꞌon na Ndios no̱ó na̱ ni̱ xiꞌi̱, chi̱ kúú ná Ndios no̱ó na̱ takí va, chi̱ ndidaá vá ña̱yuu ndéi takí noo̱ Ndios.
39 Dá ni̱ kaa dao ta̱ dánaꞌa̱ ley xíꞌín ná:
―Va̱ꞌa nda̱ꞌo ni̱ kaꞌa̱n ní, maestro ―kaá ra̱.
40 Ta ko̱ ní chíndaa̱ no̱ó ka̱ ra̱ ña̱ kía̱n ndato̱ꞌón ñaá rá cháá ka̱.
Diꞌa kuaꞌa̱n ña̱ ni̱ da̱náꞌa̱ Jesús saꞌa̱ Cristo, na̱ dáka̱ki ñaá
41 Dá ni̱ kaa Jesús xíꞌín ña̱yuu kuáꞌa̱ ñoó:
―¿Ndiva̱ꞌa káꞌa̱n ra̱ dánaꞌa̱ ña̱ tein na̱ veꞌe rey David kixi Cristo, na̱ dáka̱ki ñaá? 42 Chi̱ diꞌa va kaá mií vá David noo̱ tuti Salmo:
Diꞌa ni̱ kaa satoꞌo yo̱ Ndios xíꞌín na̱ kúú satoꞌi̱:
“Kako̱o yoꞌó xoo kuáꞌa yuꞌu̱,
43 nda̱ ná kasandaá kuu̱ nataán ndíꞌii
ta̱ xiní uꞌu̱ ñaá ti̱xi sa̱ꞌo̱n.”
44 Mií David kaá ña̱ satoꞌo na̱ kúú Cristo, sa̱ꞌá ño̱ó, ¿ndiva̱ꞌa dánaꞌa̱ ra̱ ña̱ kii Cristo tein na̱ veꞌe na, tá dáá? ―kaá Jesús.
Diꞌa kuaꞌa̱n ña̱ ni̱ da̱náꞌa̱ Jesús sa̱ꞌá ña̱ kini kée ta̱ dánaꞌa̱ ley
45 Ta nani ndéi ña̱yuu kuáꞌa̱ ñoó seídóꞌo na, dá ni̱ kaa Jesús xíꞌín ta̱a xíonoo xíꞌín ná:
46 ―Kandaa ndo̱ mií ndó no̱ó ra̱ dánaꞌa̱ ley Moisés, dá chi̱ kátoó ra̱ kandixi ra dáꞌo̱n náni̱, ta kóni̱ ra̱ ña̱ kaꞌa̱n ña̱yuu ndisáꞌán xíꞌín rá xíꞌín ña̱ñóꞌó noo̱ xíonoo ra noo̱ yáꞌi. Ta kátoó taꞌani ra kandei ra noo̱ téi̱ kúú no̱ó ini veꞌe noo̱ nátaka na̱ ñoo yo̱, ta kátoó taꞌani ra kandei ra téi̱ kúú no̱ó noo̱ ndéi ta̱ ndáya̱ꞌi sásáꞌan ra noo̱ ió víko̱. 47 Ta xío ndaa ra̱ veꞌe na̱ kuáa̱n. Ta naꞌá xíka̱ taꞌi̱ rá noo̱ Ndios, dá kaꞌa̱n va̱ꞌa ña̱yuu saꞌa̱ rá. Ta̱ yóꞌo kúú ra̱ yaꞌi nda̱ꞌo chiya̱ꞌi ra noo̱ Ndios sa̱ꞌá ña̱ kée ra dión ―kaá na̱.