Tuhun Nyoo Cha Tyaa̱ San Juan
1
Tuhun Cahán Nyoo nanduvi̱ noo rayɨɨ, ta ican cuví ra Cristo
1 Nyata quɨvɨ xihna ri, nyata ni cumañi ca coo tandɨhɨ cha iyó, ta cha iyó ra cuví Tuhun Cahán Nyoo. Nyaá ra chihin Nyoo. Ta Nyoo cuví ra.
2 Ta chicoo̱ ra chihin Nyoo nyata quɨvɨ xihna ri.
3 Ta chihin ra, savaha̱ Nyoo tandɨhɨ cuii maa cha iyó. Ta ñahri savaha̱ Nyoo cha maa ri maa ra.
4 Ta chihin ra cuví Tuhun Cahán Nyoo nyaá ñayɨvɨ̱ cha ma naa ca maa. Ta ñayɨvɨ̱ cuan, ican cuví cha sacundichín añima ñáyɨvɨ.
5 Ta cha ndichin ihya, sacundichín chi nu ñaa iñi. Ta cha ñaa iñi ña cuñihi̱ chi ndahva chi cha ndichin cuan.
6 Chiyo̱ noo ra cha tachi̱ Nyoo chi. Ta nañí ra Juan.
7 Quichi̱ ra cuvi̱ ra noo cha ndaa. Vatyi caha̱n ra tumañi iñi cuenda ra cuví cha ndichin cuan, tacuhva vatyi chino iñi tandɨhɨ ñáyɨvɨ chi ra.
8 Ra Juan, ñima cha ndichin cuan cuví ra. Noo cha ndaa ri cuví ra cha cuenda cha ndichin cuan.
9 Vatyi cha ndichin cha ndicha vaha cuan, nɨ cuachaa chi sɨquɨ ñuhu ñayɨvɨ̱, tacuhva vatyi sacundichín chi añima tandɨhɨ ñáyɨvɨ cha iyó sɨquɨ ñuhu ñayɨvɨ̱ ihya.
10 Ra cuví Tuhun Cahán Nyoo quichi̱ ra sɨquɨ ñuhu ñayɨvɨ̱. Ta ican ra cuví ra Cristo. Ta suri maa ra savaha̱ ra ñuhu ñayɨvɨ̱. Soco ñáyɨvɨ iyó sɨquɨ ñuhu ñayɨvɨ̱, ña nɨcoho̱n nuu ñu chi ra.
11 Quichi̱ ra nu nyicú ñáyɨvɨ cha savaha̱ ra, soco ñáyɨvɨ cha savaha ra ña natɨɨ̱n cuenda ñu chi ra.
12 Soco tandɨhɨ ñu natɨɨ̱n cuenda chi ra, ta chinó iñi ñu chi ra, ican chi ñu cuan, chaha̱ ra ityi vatyi nanduvi ñu sehe Nyoo.
13 Vatyi nacacu̱ chaa ñu. Soco ñima tari cacu̱ ñu ta lee ñu cuenda coño ñuhu ñu. Ta ni ñima cha cuenda cha quichi cuvi iñi noo rayɨɨ coo ra chihin noo ñaha sɨhɨ. Ñima cha cuenda cha cuñí ñáyɨvɨ coo sehe ñu. Soco maa Nyoo sanacacu̱ chaa chi ñu.
14 Ta ra cuví Tuhun Cahán Nyoo nanduvi̱ ra noo rayɨɨ. Ta chicoo̱ ra chihin yo. Ta nyehe̱ ndi cha cahnu cuví ra. Ta cahnu cuví ra vatyi Sehe mañi Sutu yo Nyoo cuví chi ra. Tyitu yɨhɨ́ ra chihin cha ndicha ta tumañi iñi cha cua cuhva ra chi yo.
15 Ta ra Juan cuan caha̱n ra tumañi iñi cuenda ra, ta catyí ra:
―Ican ra ihya cha cahi̱n tuhun quɨvɨ cuan, vatyi ra cha vachi ityi chate, cahnu ca ra cuví ra ican saha yuhu. Vatyi nyata tyembu chahnu ta cha iyó maa ra ―catyí ra Juan.
16 Tandɨhɨ yo naquehén cuenda yo tumañi iñi cahnu cha chaha̱ ra chi yo, vatyi nasocó xaan ra chi yo.
17 Ra Moisés chaha̱ cuenda ra ley Nyoo chi yo. Soco ra Jesucristo cundahvi̱ iñi ra chi yo ta saha̱ ra tɨcahnu iñi cuatyi yo. Ta chaha̱ ra cha ndicha coo chi yo.
18 Ta yori ca maa nyehé chi Nyoo. Notuhun ri maa Sehe mañi ra cha iyó ɨɨn ri chihin ra. Ican ra cuví ra chahá cha cohon nuu yo chi Sutu ra.
Nu cahán ra Juan, ra sacondutyá, tumañi iñi cuenda ra Jesucristo
(Mt. 3.11-12; Mr. 1.7-8; Lc. 3.15-17)
19 Ra cacuví nuu chi ñu Israel cha iyó ñuu Jerusalén, catachi̱ ra chi tata sutu ta chi ra cacuví levita nu nyaá ra Juan na ndaca tuhun ra chi ra yóó ra cuví ra.
20 Ta maa ra Juan catyí cachi ra:
―Yuhu ñima ra Cristo cuví.
21 Tyicuan ta candaca̱ tuhun ra inga chaha chi ra:
―¿Yóó ra cuví yoho? ¿Atu ra Elías, ra cuvi̱ profeta Nyoo ta cha naha cuvún? ―catyí ra chi ra.
Ta ra Juan nacahan ra:
―Ñima ra cuan cuví.
Ta sañihi̱ ca ra candaca̱ tuhun ra chi ra, ta catyí ra:
―Tu tyicuan caa, ¿atu icon cuví ra profeta Nyoo cha nyaá cha quichi?
Ta nacaha̱n tucu ra Juan ta catyí ra:
―Ñima.
22 Ta inga tucu chaha candaca̱ tuhun ra chi ra:
―¿Yóó ra cuví yoho? Vatyi cuñí chi cuiso ndi tyiño chi ra cha tachi̱ chi ndi. ¿Yóó ra cuví yoho? ―catyí ra chi ra.
23 Ta ra Juan nacaha̱n ra:
―Yuhu cuví ra cahán ta canachaá noo nu chiqui ndɨɨ, ta catyí: “Nu̱ña ndo noo ityi ndoo chichi añima ndo vatyi cha vachi Sutu Mañi yo.” Tari cuhva caha̱n ra Isaías profeta Nyoo tuhin ta cha naha ―catyí ra Juan chi ra.
24 Ra cha cacahán chihin ra Juan, ra cacuví fariseo tachi̱ chi ra.
25 Ta candaca̱ tuhun tucu ra chi ra:
―Tatu ñima ra Cristo, ni ra Elías, ni ra profeta cuan cuvún, ¿ñáá tuhun cha sacondutyón chi ñáyɨvɨ? ―cacatyí ra chi ra Juan.
26 Ta ra Juan catyí ra chi ra:
―Yuhu sacondutyé chihin ndutya. Soco mahñu ndo nanyaá noo ra cha ña ñohó nuu ndo.
27 Ican ra cuví ra vachi chate. Soco cha iyó maa ra ta caqui. Ta ña naña mai ni cha cuví musu ra ta ndachi ñɨɨ xityin ndichan ra ―catyí ra Juan.
28 Tandɨhɨ tuhun ihya cuvi̱ noo nu nañí Betábara cha nyaá inga chiyo yuvi cahnu Jordán nu ñohó ra Juan sacondutyá ra.
Ra Jesucristo, Mbee Luhlu sana Nyoo cuví ra
29 Cha inga quɨvɨ nanyehe̱ ra Juan chi ra Jesús cuachaa ra nu nyaá ra, ta catyí ra Juan:
―Nye̱he ndo, ican ra ihya cuví Mbee Luhlu sana Nyoo vatyi cucuhva ra ñayɨvɨ̱ ra tacuhva cahnya ra cuatyi ñáyɨvɨ iyó sɨquɨ ñuhu ñayɨvɨ̱.
30 Tuhun maa ra cahi̱n quɨvɨ cha catyi̱ chi ndo vatyi cha yaha yuhu ta vachi nonga ra cha cahnu ca cuví ta ñima ca yuhu, vatyi nyata tyembu chahnu ta cha iyó ra.
31 Ni yuhu ta ña ñoho̱ nui chi ra quɨvɨ cuan. Soco vachi sacondutyé chihin ndutya tacuhva vatyi ñu ñuu Israel cohon nuu ñu chi ra ―catyí ra Juan.
32 Ta catyi̱ tucu ra Juan ñandɨhɨ:
―Yuhu nyehi̱ chi Tatyi Ii Nyoo quichi̱ ityi andɨvɨ vachi chi tari noo paloma, ta ndoo̱ chi sɨquɨ ra.
33 Yuhu ta coto que yóó ra cuví ra quɨvɨ cuan. Soco Nyoo, ra cha tachi̱ chii na sacondutye chihin ndutya, catyi̱ ra chii: “Quɨvɨ nyehun Tatyi Ii yuhu, vachi noó sɨquɨ noo rayɨɨ, ican ra cuan cuví ra sacondutyá chihin Tatyi Ii yuhu”, catyí Nyoo chii.
34 Yuhu cha yaha̱ nyehi̱ chi ra. Ta cuví cha ndaa vatyi ican ra cuví Sehe Nyoo ―catyí ra Juan.
Ra cha xihna ca nanyico̱n chi ra Jesús
35 Cha inga quɨvɨ, ra Juan nyaá tucu ra yucuan inga chaha, ta nyicú tucu uvi ra nyicón chi ra.
36 Ta cuhva cha nyehe̱ ra, yahá ra Jesús, ta catyí ra:
―Nye̱he ndo, ican ra cuan cuví Mbee Luhlu sana Nyoo ―catyí ra Juan.
37 Cha chiñí nɨnduvi ra nyico̱n chi ra Juan tuhun caha̱n ra, ta cananyico̱n ra chi ra Jesús.
38 Tyicuan ta nanyehe̱ ra Jesús ityi chata ra, ta nyehe̱ ra tyi canyicón ra chi ra, ta catyí ra:
―¿Ñáá cha nducú ndo?
Tyicuan ta canacaha̱n ra ta catyí ra:
―Maestro, ¿nya iyón?
39 Ta ra Jesús catyí ra chi ra:
―Co̱ho ndo chihin. ta nyehe ndo ―catyí ra chi ra.
Tyicuan ta cuahan coyo ra chihin ra. Ta canyehe̱ ra nu iyó ra. Ta yucuan cuaa ndɨhɨ ra vatyi tari cha caa cumi cha cha iñi cuhva cha chaa̱ ra yucuan.
40 Chichi cha nɨnduvi ra cha chiñi̱ tuhun caha̱n ra Juan ta nanyico̱n ra chi ra Jesús, noo ra cuví ra ra Andrés yañí ra Simón Pedro.
41 Ta ra Andrés numi ri chinanducu̱ ra chi yañí ra, ra Simón, ta catyí ra chi ra:
―Nañihi̱ ndi chi ra cha cuví Mesías ―catyí ra.
Ta tuhun Mesías cuan cuñí chi catyí, ra Cristo, o ra cha nacachi̱ vaha Nyoo, vatyi cuví ra rey chi yo.
42 Tyicuan ta ra Andrés chinyaca̱ ra chi ra Simón yañi ra nu nyaá ra Jesús. Ta cuhva cha nyehe̱ ra Jesús chi ra Simón, ta catyí ra chi ra:
―Yoho Simón, sehe ra Jonás cuví chuun. Soco cunañun Cefas. ―catyí ra chi ra.
Ta Cefas cuñí chi catyí Pedro chihin sahan griego, ta nɨnduvi tahan sɨvɨ cuan, cuñí chi catyí “yuu”.
Nu cana̱ ra Jesús chi ra Felipe ta chi ra Natanael
43 Cha inga quɨvɨ tyaa̱ ra Jesús cuhva cuhun ra ityi Galilea. Tyicuan ta nañihi̱ ra chi ra Felipe. Ta catyí ra chi ra:
―Cu̱nyicon chii ―catyí ra.
44 Ra Felipe ihya, ra ñuu Betsaida cuví ra. Ta yucuan iyó tucu ra Andrés ta ra Pedro.
45 Tyicuan ta chaha̱n ra Felipe chinanducu̱ ra chi ra Natanael. Ta catyí ra chi ra:
―Nyehe̱ ndi chi ra cha tyaa̱ ra Moisés tuhun nu libru ley, ta suri tuhun ra catyaa̱ tucu ra profeta Nyoo ta cha naha. Jesús nañí ra. Sehe ra José ra ñuu Nazaret cuví chi ra.
46 Ta catyi̱ ra Natanael:
―¿Atu cuvi quita cha vaha ñuu Nazaret cuan? ―catyí ra chi ra Felipe.
Ta nacaha̱n ra Felipe ta catyí ra:
―Ña̱ha ta nye̱hun ―catyí ra.
47 Yaha̱ cuan ta cuachaa ra Natanael nu nyaá ra Jesús. Ta cuhva cha nanyehe̱ ra Jesús tyi vachi ra, ta quichaha catyí ra:
―Ihya vachi noo ra cha ndicha ndicha ra ñuu Israel cuví. Ta ña tuhvá ra sandaví ñaha ―catyí ra Jesús tuhun ra Natanael.
48 Tyicuan ta ra Natanael ndaca̱ tuhun ra chi ra:
―¿Yoso caa cha ñohó nuun chii?
Ta ra Jesús nacaha̱n ra ta catyí ra:
―Yuhu nyehi̱ chuun nyata ni cumañi ca cana ra Felipe chuun, cuhva cha nyaún chaha tun higo cuan ―catyí ra Jesús chi ra.
49 Tyicuan ta quichaha̱ catyí ra Natanael:
―Sutu Mañi yuhu, yoho cuvún Sehe Nyoo. Yoho cuvún rey cuenda ndi ñu Israel.
50 Ta ra Jesús catyí ra chi ra Natanael:
―¿Atu chinó iñun chii cha cuenda vatyi catyí tyi nyehi̱ chuun chaha tun higo? Soco nahnu ca cha cunyehun ican saha cuan ―catyí ra chi ra.
51 Ta catyí tucu ra Jesús:
―Cha ndicha catyí chi ndo vatyi nyoho cunyehe ndo andɨvɨ cuitanuña ta cuaha ángel Nyoo cundaa ra, ta cunoo ra sɨquɨ yuhu ra cuví Rayɨɨ cha quichi̱ nya gloria ―catyí ra Jesús chi ra.