22
Jesuu kà'an ra iin ku'va cha'a' viko tànda'a
(Lc. 14:15-24)
1 Takan kūu tajan kīcha'a ndiko Jesuu kà'an ra iin ku'va nuu ma ñivi, ta te'en nāka'an ra:
2 ―Ma nuu chà'nda Ndioo tiñu kùu yi, takua kùu iin viko tànda'a ña jā'a ma ra kùu rey kuenda ma ra se'e ra.
3 Tāchi ra ma ndra jàkuu tiñu nuu ra, ña na kukana ndra ma ndian jainvitaa ra, va ma ndiakan nī kuuni na ku'un na.
4 Tajan tāchi ndiko ma ra kùu rey ma ndra jàkuu tiñu nuu ra inga cha'a', ta te'en nāka'an ra chi'in ndra: “Na katitu'un ndo nuu ma ndian jainvitaa, ña na kichi na, ti cha ìyo va'a ma ña kachi na, vati cha tāchi̱ ña na ka'ni na kua'a' kiti ndu'u janai. Ta na kichi na, ti ndisaa yi cha ìyo va'a”, kati ndo.
5 Va ma ndian jainvitaa ra töve nī jachi'in na ña kà'an ma ra kùu rey, ti ìyo ndian kēe kuànde'e ma nuu kàndii ñu'u' na, ta ìyo ndian kēe kuà'an nuu ìyo tiñu jà'a na.
6 Ta inga na, va tīin na ma ndra jà'a tiñu nuu ma rey, ta nduva'a kāni na ndra, ña ndava ni kuvi ndra jà'a na niku.
7 Tajan nduva'a kāyuni ma ra kùu rey, ta tāchi ndio ra ma ndra jandaru ra, ña na kuka'ni ndra ma ndian kini chà'ni ndií ikan, ta ka'mi ndra ndisaa ma ve'e ña ìyo ma ñuu ndra ndia.
8 Tajan te'en nāka'an ndio ma rey chi'in ma ndra jàkuu tiñu nuu ra: “Ndisaa nakuyi cha ìyo va'a jā'i kuenda ma viko tanda'a, va ma ndian jainvitaai, na töva ni ku'vai na kichi na i'ya.
9 Na ku'un ndo nuu kùtisi'in ma kai ka'nu, ta na jainvitaa ndo, ma nda ndian nikuuni ña nàta'an ndo, ta kichi na chi'in ndo ma viko tànda'a i'ya”, kàti ra chi'in ndra.
10 Tajan kēe ndio ma ndra jàkuu tiñu nuu ma rey kàcha'an ndra iti' kai, ta jāti'vi ta'an ndra tandi'i ma ndian nāta'an ndra ikan, chïto a kùu na ndian va'a a ndian tüvi va'a. Takan jā'a ra ña nī'i ra ñivi kuenda ma viko tànda'a, ña endee chītu ndio ma tichi ve'e ra.
11 ’Tajan kī'vi ndio ma ra kùu rey ma tichi ve'e, ikan na kuu nde'e ra ma ndian chājati'vi ta'an ndra ma veto'o, ta ikan ndē'e ra iin ra töve ñu'u ja'ma ña chàku'un na ora chà'an na ma viko tànda'a.
12 Ta te'en nāka'an ra nuu ra: “Yo'o xaa, ¿naja jā'un ña kī'viun ma i'ya, ta töve ñù'u̱n ma ja'ma ña chàku'un na ora kuà'an na nuu ìyo ma viko tànda'a?”, kàti ra chi'in ra. Va ma ra'ii ikan taxiin kīndoo ra.
13 Tajan ma rey, te'en nāka'an tuku ra chi'in ma ndra jàkukava ma nuu mesa: “Na ku'ni ndo cha'a ra chi'in nda'a' ra, ta jaketa ndo ra nuke'e nuu naa, ikan ni kuaku ra, ta ni kari'u ma nu'u ra, jà'a ma tundo'o ni nde'e ra.”
14 Vati nduva'a kua'a' na kànai, va tiani na kùu ma ndian kàchi̱n ―kàti Jesuu.
Chìkatu'un ñivi nuu Jesuu cha'a' ma xu'un' nàka'an ma ñuu Roma nuu na
(Mr. 12:13-17; Lc. 20:20-26)
15 Takan kūu tajan ma ndra fariseu kēe ndio ndra chājando'iin tu'un ndra, naja kua jà'a ndra ña na ka'an Jesuu iin ña tüvi va'a, ta chi'in yakan kùu ni'i ndra naja kua tìsokuati ndra ra.
16 Tajan tāchi ndio ma ndra fariseu ita'vi ma ndra ìyo kuenda ndra, chi'in ita'vi ma ndra ìyo kuenda Herode. Ta ndrakan te'en nāka'an ndra chi'in Jesuu:
―Matru, cha chìto ndi ña yo'o kùu ma ra kà'an tu'un ndaa, ta juuni jàna'a ndaun naja kua kùuni Ndioo ña koo yo, ta töve kì'in kuendaun ña kà'an ma ñivi, vati indukuni ndè'un ndisaa ñivi.
17 Na katitu'u̱n nuu ndi: ¿A va'a tìa'vi ndi xu'un' nuu ma ra César, ña chà'nda tiñu ma ñuu Roma kùuniun?, ¿a töve? ―kàti ndra chi'in ra.
18 Va Jesuu chā'a ra kuenda, ña na yüvi ña va'a kùu ma ña chànini ndra kuenda ra, ta te'en nāka'an ndio ra nuu ndra:
―Ndyo'o ndra kini, ta, ¿naja kùuni ndo janda'viña'a ndo yu'u?
19 Na jana'a ndo nui naja kua kàa ma xu'un' ña tìa'vi ndo ―kàti Jesuu.
Tajan chāki'in ndra iin xu'un' denariu chā'a ndra nuu Jesuu.
20 Ta ora ndē'e ndio Jesuu yi, ta te'en chīkatu'un ra nuu ndra:
―¿Yo nuu kùu ma ña ìyo nuu ma xu'un' i'ya, ta ma sivi ña ìyo nuu yi? ―kàti ra chi'in ndra.
21 Ta ndrakan te'en nāka'an ndra chi'in ra:
―Ma ña César, ra chà'nda tiñu ñuu Roma kùu yi ―kàti ndra chi'in Jesuu.
Tajan Jesuu te'en nāka'an ra nuu ndra:
―Na ku'va ndo ña kùu ña'a ma racha'nu César nuu ra, ta ña kùu ña'a Racha'nu Ndioo nuu Ndioo ―kàti Jesuu chi'in ndra.
22 Ta ora chīni ndra ña kā'an ra takan, ta ndava kuà'an anima ndra, tajan ndākoo ndra ra, ta kuà'an ndra.
Nuu chìkatu'un ma ndra saduceu, naja kua kùu yi ña nàtaku ma ndian ndií
(Mr. 12:18-27; Lc. 20:27-40)
23 Ta juuni ma kivi ikan, ìyo ndra saduceu, chānde'e ndra Jesuu. Ta ndrakan kàti ndra, ña tüva nàtaku ma ndian ndií, cha'a' yakan kùu yi ña, te'en chīkatu'un ndra nuu Jesuu:
24 ―Matru, Moisés kā'an ra ña, tu iin ra cha tānda'a kùvi ra, ta töve nī chakoo nï'iin se'e ra, ma ra yani ra, ìyo yi ña tanda'a ra chi'in ma ñasi'i ra ña kīndoo nda'vi, ta takan kùu koo se'e ma ra chī'í jà'a ma ra yani ra.
25 Va'ani, tañu ndyu'u chīyo ucha ta'an ndra, ña kùu ndra yani ndra. Ma ra nunuu tānda'a ra, ta chī'í ra. Ta tava töve nī chakoo se'e ra chi'in ma ñasi'i ra, yakan va kīndoo ma ña nda'vi ikan kuenda ma yani ra, ra uvi.
26 Ta juuni indukuni takan töve nī chiyo se'e ma ra uvi chi'an, ta chī'í ra ndia. Ta takan ya'a ndi ucha yani ndra ña tānda'a ndra chi'an ta ndisaa ndra chī'í ndia.
27 Ta ma nuu ndi'inia, chī'í ndio ma ña'a ndia.
28 Va'ani, ta ma ora ni nataku ndiko ma ndian cha chī'í, ¿nda ndra ni kuu ma iian, tuva ndi ucha ndra ña kùu ndra yani ndra tānda'a ndra chi'an? ―kàti ndra.
29 Ta ma Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―Na yüvi takan kùu yi, takan chànini ndo, ti töve nàkoto ndo naja kua kà'an ma tutu Ndioo, ta naja kua kùu ma ndatu Ndioo ndia.
30 Vati ora ni nataku ma ndian cha chī'í, na tüva ni tanda'a na, ta tüva ni ku'va na se'e na kuenda ña tànda'a na ndia, ti ni kùu na tava kùu ma ndian kùu tati va'a ña ìyo andivi ña jà'a tiñu nuu Ndioo.
31 Va ndicha kuii ña nàtaku ndiko ma ndian chī'í, ¿a takä'an jàkua'a ndo nuu ma tutu Ndioo, nuu kà'an ra te'en?:
32 “Yu'u kùu Ndioo ta indukuni yu'u kùi ra kùmi Abraham chi'in Isaac chi'in Jacob ndia”, kàti yi. I'ya chà'a yo kuenda ña Ndioo töve kùu ra Ndioo ma ndian ndií, ti kùu ra Ndioo ma ndian ndito.
33 Ta ora chīni ma ñivi ma tu'un ña kā'an Jesuu, ndava kuà'an anima na chìni na ña jàna'a ra.
Kàtitu'un Jesuu nda tu'un kùu ma ña ka'nu ga
(Mr. 12:28-34)
34 Ta ora chīto ma ndra fariseu ña Jesuu jākutaxin ra ma ndra saduceu, tajan kūti'vita'an ndio ndra ma nuu ndaa ra.
35 Ta iin ma ra meru ndra ña kùu matru jàkua'a tutu ley Ndioo, te'en chīkatu'un ra nuu Jesuu, ña kùuni ra ki'in ra ku'va ra nde'o naja kua kati ra:
36 ―Matru, ¿nda tu'un ìyo nuu ma tutu ley Ndioo ka'nu ga yi kua tandi'i ga ma inga tu'un ìyo nuu yi?, kùuniun ―kàti ra.
37 Ta Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ra:
―“Na kuuni ndo nde'e ndo ma Racha'nu Ndioo chito'o ndo chi'in ndisaa anima ndo, chi'in ndisaa ñandee ndo, ta chi'in ndisaa chinituni ndo.”
38 Tu'un i'ya kùu tu'un ka'nuga, ta ma tu'un nunuu ña ìyo nuu ma tutu Ndioo.
39 Ta ma tu'un uvi, cha yatin indukuni kùu yi, ta te'en kà'an yi: “Na kuuni ndo nde'e ndo ma ñivi ìyo yatini xiin ve'e ndo tava kùuni ndo nde'e ndo juuni maa ndo.”
40 Ta chi'in uvi tu'un i'ya jàchinu yi tandi'i ma ley Ndioo chi'in ma tu'un kā'an ndra kà'an chi'in tu'un yu'u ra taji'na ndia ―kàti Jesuu.
Kàtitu'un Jesuu ti ñivi ra kūu Rey David
(Mr. 12:35-37; Lc. 20:41-44)
41 Ta ora juuni ka'ìin ti'vi ga ma ndra fariseu ma ikan,
42 ta Jesuu te'en chīkatu'un ra nuu ndra:
―¿Naja kua chànini ndo cha'a' ma ra kùu Cristu? ¿Yo tata kùu ra?, kùuni ndo ―kàti ra.
Ta ma ndra fariseu te'en nāka'an ndra:
―Tata ma racha'nu David kùu ra ―kàti ndra.
43 Tajan Jesuu te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―Tu takan kùu yi, ¿ta naja chātiñu ma Tati Ií Ndioo ma David ña na ka'an ra ña Racha'nu ra kùu Cristu, tuva takan? Vati ndicha ña ma David, te'en kā'an ra:
44 Ma Racha'nu Ndioo, te'en kā'an ra chi'in ma Racha'nu chito'i:
“Kunandi chiyo kua'i,
nda kati kanindoyoi ma ndian xaani ndè'e ñu̱n iti' cha'un.”
Takan kāti Ndioo taji'na ña tāa David.
45 Va Jesuu te'en nāka'an tuku ra nuu ndra:
―¿Naja kua kùu yi ña, tata David kùu Cristu, tuva juuni ma David kā'an ra ña, Racha'nu chito'o ra kùu ra? ―kàti Jesuu chi'in ndra.
46 Nï'iin ma ñivi töve nī kuu ka'an na nï'iin ma tu'un yu'u Jesuu. Ta nda ma kivi ikan nï'iin ga ma ñivi tüva ni kuuni na ndakatu'un na tiaga nakuyi nuu ra.