12
A Dorang Lalaamangaai Wana Aubina Iwana Vaamuzazang La Auma Waain
(Mt 21:33-46, Lk 20:9-19)
+Ma Iesu xa varumara dadorang pana amun paamua angkanaan pana amun dorang lalaamangaai. Ka piaat malasing kari, “Aza rapti xa vazu auma waain, ma naa pai xol wana balavaat. Ma lamaskana auma waain angkanaan, ka xaaf a luk aaxan naandi xuna wasfamemang amun fnuaaia waain kuna zurukang a daanim ilamaskana. Ma xa varur anan faal xa irur vaatak puzaa laaxur xuna axazak kana iziar wana ma xana rataamaai xaaul wana auma. Ka rasin la mita zanon ubina xuna naandi dina vaamuzas pana ma dina xatkatong ma dina isuruk kaakaai wana.* Ma naan nanga xa waan laza bina xa lawalaau. La flan faatak iwana mos turinang amun fnuaaia waain, damana auma xa kling aza iaana kilaaiang ka waan sin ubina dit faamuzas la uma. Ka saxot dina lis tazanon fnuaaia waain ila uma angkanaan sina malasing a wulwulang sina. Singsaxai ubina dit faamuzas la uma angkanaan di zaraak fating a iaana kilaaiang kanaan ma di zop faraksaat naan ma naadi kling pizin ma xa uli gof. Naanaan damana auma xa kling kaarik aza iaana kilaaiang ka waan sin naandi, ma di wit naan la waatna ma di vamangil mase naan. Ma xa kling kaarik nanga aza iaana kilaaiang, ma di zop famaat naan. Ma mur xa kling ka varas nanga, di zop faraksaat azanon ma di zop famaat azanon.
Ma azaxai be xa, xa iziar varaxai wana naan. Naan naatna zina ina naa sasaxot. Naa kling naan ka waan sin naandi, avuna xa piaat naako, ‘Dina nop naarugu.’
Singsaxai ubina dit faamuzas la uma di dador lawalaua naandi malasing kari, ‘A rapti angkanaan kana raumana amun saan faakdul zin damana. Dia dina zop famaat naan ma dina raumana auma waain angkari.’ Malasing ma di zaraak naan ma di zop famaat naan ma di psin fatukbilok naan ku lamanar wana auma.
Ma aze xa damana auma waain angkanaan kana giu? Ga vazei nim, kana wat ma xana zop famaat ubina dit faamuzas la uma ma xana lis auma waain angkanaan sin uzanon ubina. 10 Malasing faa, iaak kawit nanga naagu vakot a dorang kari lamaskana a Baar Xoxok? Ka piaat malasing kari,
 
‘A vaat ina aubina iwana gigiuang a vaal di bain pizin,
naan kanaan ka balas a varumaraiang a vaat iwana vaal.
11 A Piran nanga xa ra giu azaan angkanaan,
ma xa daxa mase wana a rataamaaiang simaam.’ ” (Saam 118:22-23)
 
12 Naanaan amun paamua di zaleng ta lan kuna zaraakang Iesu, wanaze di rexaas adu naan ka dador lalaamangaai be wana naandi. Singsaxai di maraaut pana adi mala aubina. Malasing ma di luaa naan ma di waan.
A Iaariang Pana Wulang A Taakis
(Mt 22:15-22, Lk 20:20-26)
13 Lamur amun paamua di kling azanon Faarasi ma azanon ubina zin Erot di waan sin Iesu, adu dina vaxabebeu naan pana tazanon dorang kuna dina vakor naan pana. 14 Di wat sina ma di piaat malasing kari, “Maravas, maadi rexaas, adu nua a rapti iwana dorang faaratunaan. Ma xawit gut marauring taxazak. Gui piaat a dorang azaxai zin aubina vaakdul, naapalaau naandi di rauxin aiza laba o naandi xawit ta iza. Gut firaai aubina wana matmalabuk sin Nakmai wana a dorang faaratunaan. Malasing faa, xa tak pana dina wul a taakis ka waan sin Siza o xawit?* 15 Dia dina wul o xawit?”
Singsaxai Iesu xa rexaas faanong adu di lalaamangaain naan pana iaariang ka vaagit. Malasing ma naan ka iaari zin naandi naako, “Kunaze adu naaguna vaxabebeu nia? Naagu lis fawat a denaarias* ma gana raamin.”
16 Di lis a kaakaai zina, ma xa iaari zin naandi naako, “A waroka nis kari? Ma a fararang pana nis kari?”
Ma di piaat malasing kari, “Zin Siza.”
17 Ma Iesu xa vazei naandi naako, “Aze razaan sin Siza, naagu lis sin Siza, ma aze razaan sin Nakmai, naagu lis sin Nakmai.”
Amun paamua di langarin a dorang sina ma di banglala.
A Iaariang Pana Vaamaxuzang Lamuraana Ramaraat Puliang
(Mt 22:23-33, Lk 20:27-40)
18 +Amun Saadusi di piaat adu aubina di maat faanong, dina wen tamaraat puli wana maatang. Di wat sin Iesu ma di iaari zina malasing kari, 19 +“Maravas, Moses ka varaar aza dorang aaxan dia malasing kari, tamon ta rapti xa maat fataling taak sina ma xawit na raxunalik, daaza rapti angkanaan kana zaxot a ravin ma dina maxus iaa xuna xana raxunalik lawaana aizina daasna ina xa maat faanong. 20 Aza raan ka rauxin amun fandaas ka wizik urua. A ruaan ka maxus sin aza ravin, ma a rapti angkanaan ka maat ma xawit na raxunalik. 21 A varuaiang ka maxus kaarik sin a ravin angkanaan, ma naan saait ka maat fataling a ravin ma xawit na raxunalik. Ma xa malasing saait kanaan pana a varulang. 22 Naandi vaakdul amun fandaas di wizik urua di maxus sina, singsaxai a ravin kawit na raxunalik lawaana naandi, ma di maat. Naanaan lamur a ravin saait ka maat. 23 Pana roroiang mur, araan aubina di maat faanong ma di ramaraat puli, a ravin angkari aaxan nis sin naandi? Avuna naandi vaakdul xa wizik urua di maxus sina.”
24 Iesu xa xis naandi naako, “A dorang sinim kawit na tak, panaze xawit naagu rexaazin a dorang lamaskana a Baar Xoxok ma wana a dikdikang sin Nakmai zaait. 25 Araan amun maat di ramaraat puli, dina wen maxus kaarik. Kawit. Dina malasing be xa amun aangelo ila lia. 26 Lalozang amun maat dina ramaraat puli wana maatang, iaak kawit nanga naagu vakot a baar zin Moses, ka dador wana axaiaf pana a nan iaai ma Nakmai xa piaat sina naako, ‘Nia Nakmai zin Aabaraam, Nakmai zin Aaisaak ma Nakmai zin Jekop.’ (Zax 3:6)
27 Naan kawit Nakmai zin amun maat. Kawit. Naan Nakmai zin aubina di roro. Malasing ma a dorang sinim kawit mase na tak!”
A Lus Azaxai Xa Laaup Pana Amun Lus Faakdul
(Mt 22:34-40, Lk 10:25-27)
28 Azaxai zin amun maravas iwana amun Lus sin Moses, ka wat ma xa langarin amun Saadusi dit faramakalaai varaxai wana Iesu. Ma xa langarin Iesu xa xis fatalamin naandi, ma xa iaari zina naako, “Aze ra lus ka laaup pana amun lus faakdul?”
29 Iesu xa xis a dorang sina naako, “A lus ka laaup ka malasing kari, ‘Nim amun Israael naagu langar, a Piran sin dia Nakmai, naan singbe a Piran azaxai. 30 Naaguna sasaxot a Piran, Nakmai zinim, pana maskana nim faakdul ma wana a laklagaaia nim faakdul ma wana a inaxamang faakdul zinim ma wana a dikdikang faakdul zinim.’ (Lus 6:4-5)
31 Ma a varuaiang a lus ka malasing kari, ‘Naaguna sasaxot amun paliaana nim malasing be naagu sasaxot nim nanga.’ (Liv 19:18)
Kawit taza lus ka laaup pana uru lus angkanaan.”
32 +A maravas iwana amun Lus sin Moses ka vazei Iesu naako, “Maravas, a dorang sunum ka daxa. Gu piaat faratunaan adu a Piran naan singbe Nakmai azaxai ma xawit kaarik taxazak. 33 +Dia dina sasaxot naan pana maskana dia vaakdul ma wana a inaxamang faakdul zin dia ma wana a dikdikang faakdul zin dia. Ma dina sasaxot amun paliaana dia malasing di sasaxot dia nanga. Tamon di valos uru lus angkanaan, a matmalabuk angkanaan ka laaup pana lizang amun talazang dit faif suaai Nakmai ma amun sanon talazang farawuk saait.”
34 +Iesu xa raamin adu a rapti xa dador varaxai wana a mazamang. Malasing ma xa piaat sina naako, “Kawit gu izi lawalaau wana a bikabar zin Nakmai.” Ma mur xawit kaarik taxazak na waan sina wana ta iaariang panaze di maraaut pana dina iaari zina.
A Mesaaia Naata Nis?
(Mt 22:41-46, Lk 20:41-44)
35 Araan Iesu xat faraviraai la rabaraau ila vaal xoxok, ka iaari naako, “Kunaze amun maravas iwana amun Lus sin Moses di piaat adu a Mesaaia naan a natnaat sin Dewit? 36 A Laklagaai a Raabu xa vaxazanaai Dewit, ma Dewit ka piaat malasing kari,
 
‘A Piran Nakmai xa piaat sin a Piran surugu naako,
“Gu iziar la mit sazaxa zurugu xa
ruaas ga waramin amun purua zunum
lawaana uru xaakum.” ’ (Saam 110:1)
 
37 Dewit nanga xa vakilaan a Mesaaia adu a Piran sina. Tamon ka malasing kanaan, malasing faa ma naan a natnaat sin Dewit?”
Axulutung di nanam pana langarinang a dorang sin Iesu.
Iesu Xa Dador Naknakaai Lalozang Amun Maravas Iwana Amun Lus Sin Moses
(Mt 23:1-7, Lk 20:45-47)
38 Iesu xat faraviraai ma xa piaat naako, “Naagu naknakaai wana amun maravas iwana amun Lus sin Moses. Di saxot dina zazangas farawuk pana amun marapi baraaf kuna vatanginang adu naandi di rauxin aiza laba. Ma di saxot aubina dina lis a varanopang laba zin naandi la amun non iwana balas fatuiang. 39 Ma di saxot dina iziar lamun kin siziarang sin ubina laba lamaskana amun faal a maainungang sin amun Judaa ma di saxot saait dina iziar lamun kin siziarang sin aubina di rauxin aiza laba lamun flangan. 40 Singsaxai dit fagit amun taksiziar ma dit suruk palau amun saan sin naandi. Ma dit fakilaan amun maainungang ka baraaf kuna aubina dina rataamin naandi. Uwat aubina angkari, dina zuruk a maazikang laba la raan iwana aikilizang.”
A Talazang Sin A Raksiziar
(Lk 21:1-4)
41 Iesu xa iziar lapaara non di ipsin a talazang pana lamaskana a rabaraau ila vaal xoxok, ma xa rataamin amala aubina di psin a kaakaai zin naandi. Amala aubina raxumbaaxut saait di pizaai ma di psin a kaakaai laba. 42 Singsaxai aza raksiziar, xawit na rauxin tazaan, ka wat ma xa psin a kaakaai mumut urua.
43 Ma Iesu xa viring fawat ubina varaviraai zina, ma xa piaat sin naandi naako, “Ga vazei varatunaan nim, a raksiziar angkanaan ka psin a kaakaai laba wana naandi vaakdul ina di pizaai. 44 Aubina raxumbaaxut di rauxin a kaakaai laba ma di psin be a non mumut iwana a kaakaai zin naandi. A ravin angkanaan kawit na rauxin tazaan singsaxai xa lis fakdul amun kaakaai zina. Kawit kaarik na rauxin ta kaakaai xuna wulang a vanganang aaxana.”
+ 12:1 Aais 5:1-2 * 12:1 Naandi dina vaulin damana auma wana azanon fnuaaia waain malasing a wulwulang iwana auma. * 12:14 Siza naan a xalxaal in Rom, ma xa rasin saait a lus pana amun Judaa. * 12:15 A denaarias kari a kaakaai zin amun Rom. + 12:18 Giu 23:8 + 12:19 Lus 25:5 + 12:32 Lus 4:35 + 12:33 Osi 6:6 + 12:34 Lk 10:25-28