17
Mo̱ne̱ ma kaapo̱ bo̱ko̱ e̱kpa bɔye̱
(Matiyo 18.6–7, 21–22; Maak 9.42)
Ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ gywii mò̱ agyase̱po̱‑ɔ fe̱yɛ, “A waa dɛɛ atɔ ne̱ a sa a se̱sɛ waa bɔye̱‑ɔ e̱ ba, amaa ɔko̱ ne̱ ɔ sa ne̱ a ba‑ɔ i ŋu ase̱ŋ fɛɛ. Se̱sɛ amo̱ fe̱raa, bamo̱ ya ba kibu dabe̱ bo̱ da mò̱ ke̱bɔ‑rɔ, ne̱ baa twe̱e̱ mò̱ waa ɔpo̱o̱‑rɔ, a bɔ fe̱yɛ mò̱ a sa ne̱ ŋyaagyi mɔ ɔko̱ a waa bɔye̱. Amo̱se̱‑ɔ mo̱nꞌ sa ke̱tɔ ne̱ mo̱ne̱ e̱ waa‑ɔ se̱.
Fo̱ ko̱so̱bɛɛ ya waa fo̱ bɔye̱, tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ ɔɔ waa bɔye̱, ne̱ mò̱ ya nu mò̱ e̱ye̱e̱, na fo̱ taa bo̱ ke mò̱. Ne̱ ɔko̱ ya waa fo̱ e̱bɔye̱, hare̱e̱ iluwi isunoo kake ko̱ŋko̱‑rɔ gbaa, ne̱ ke̱mo̱ ke̱ke̱maa mɔ ɔɔ ba fo̱ ase̱ bo̱ tɔwe̱ gywii fo̱ fe̱yɛ ɔɔ waa bɔye̱, a tiri fe̱yɛ fo̱ taa bo̱ ke mò̱.”
Ane̱ŋ ne̱ ko̱kɔɔre̱gyi du‑o
Ne̱ bamo̱ ne̱ Yeesuu a te̱e̱ bamo̱ mò̱ ayaa‑rɔ aye̱re̱po̱‑ɔ a tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, “Ane̱ e̱ kpa fe̱yɛ fo̱ sa a ane̱ ko̱kɔɔre̱gyi waa ko̱kyɔ.”
Ne̱ Yeesuu a be̱ŋŋaa bamo̱ fe̱yɛ, “Mo̱ne̱ dɛɛ mo̱ne̱ de ko̱kɔɔre̱gyi kafwe̱e̱ gbaa fe̱yɛ kiyii kigyi kagyingyii ne̱e̱, weetee mo̱ne̱ ya tɔwe̱ gywii nno̱ŋ a kiyii amo̱ fe̱yɛ, ‘Ko̱so̱ kyuwi fo̱ e̱ye̱e̱ ya bo̱ ye̱ra ɔpo̱o̱‑rɔ,’ ke̱ e̱ waa ke̱tɔ ne̱ mo̱ne̱ a tɔwe̱‑ɔ.”
Ke̱yaafɔre̱ kusuŋ
Ne̱ Yeesuu yɛ, “Mo̱nꞌ sa a ane̱ taa fe̱yɛ fo̱ gye̱ nyaŋpe̱, ne̱ fo̱ de ke̱yaafɔre̱, ne̱ ɔ dɔɔ fo̱, bɛɛɛ ɔ de̱e̱re̱ fo̱ e̱sanne̱ se̱. Mò̱ ya le̱e̱ ndɔɔ‑rɔ ke̱de̱e̱pwɛta ba, fo̱ e̱ tɔwe̱ a fo̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, ‘Aŋsɛ na ndɔɔ‑rɔ, bo̱ gyi ateese’ aaa? Daabii, fo̱ e̱ tɔwe̱ a fo̱ gywii mò̱ ne̱e̱ fe̱yɛ, ‘Kyo̱ŋ ya de̱ŋa mo̱ ateese, na fo̱ taa baa mo̱ pwɛɛ, ne̱ mo̱ ya gyi lo̱we̱, na ŋkee fo̱ dɛɛ nya kpa ya waa fo̱ fɔŋfɔŋ ateese.’ Ke̱yaafɔre̱ ya waa ke̱tɔ ne̱ mò̱ nyaŋpe̱ e̱ tɔwe̱‑ɔ, ɔ mo̱ŋ de aŋsɛ na kusuŋ, bɛɛɛ mo̱ e̱ pe̱nna aaa? 10 Ane̱ŋ dɛɛ ne̱ mo̱ne̱ gbaa mo̱ne̱ mo̱ŋ de. Ane̱ŋ se̱‑ɔ mo̱ne̱ ya waa ke̱tɔ ke̱maa ne̱ mo̱ne̱ nyaŋpe̱ Wuribware̱ yɛ mo̱nꞌ waa‑ɔ, mo̱nꞌ tɔwe̱ fe̱yɛ, ‘A mo̱ŋ tiri fe̱yɛ ane̱ nyaŋpe̱ sa ane̱ aŋsɛ na kusuŋ, a le̱e̱ fe̱yɛ ke̱tɔ ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii ane̱‑ɔ dooo ne̱ ane̱ a waa.’ ”
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a kya abwatɔpo̱ kudu ko̱‑ɔ
11 To, saŋ ne̱ Yeesuu maa se̱ ɔ yɔ Yɛro̱salɛm maŋ‑nɔ‑ɔ, ne̱ ɔɔ bo̱rɔ mfe̱ŋ ne̱ Samariya na Galile̱ya e̱swe̱e̱re̱ e̱ gyaŋŋe̱‑ɔ. 12 Saŋ ne̱ ɔ kpa a o lwee kamaŋgyii ko̱‑rɔ‑ɔ, ne̱ abwatɔpo̱ kudu ko̱ a tɔ mò̱‑rɔ, ne̱ baa ye̱re̱ ke̱fɔ. 13 Ne̱ baa tɔwe̱ keŋkeŋ fe̱yɛ, “Ane̱ nyaŋpe̱ Yeesuu, ŋu ane̱ e̱wɛɛ.”
14 Yeesuu a ŋu bamo̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii bamo̱ fe̱yɛ, “Mo̱nꞌ nare̱ a Wuribware̱ alɔŋŋɔpo̱ de̱e̱re̱ mo̱ne̱ ko̱lɔ ke̱e̱ fe̱yɛ mo̱ne̱ a kpaare̱ bɛɛɛ.”
Bamo̱ a nare̱ ba yɔ‑ɔ, ne̱ bamo̱ ɔke̱maa ko̱lɔ‑ɔ a lo̱we̱ kpa‑rɔ mfe̱ŋ.
15 Amɔ bamo̱ ɔko̱ a ŋu fe̱yɛ ɔɔ kpaare̱‑ɔ, ne̱ oo kiŋŋi ɔ ba, na ɔ kyo̱rɔ Wuribware̱ keŋkeŋ. 16 Ne̱ ɔɔ bo̱ kpuni aŋurii Yeesuu ayaa‑rɔ sa mò̱ aŋsɛ na ko̱waa. Samariyanyi e̱ gye̱ ɔnyare̱ amo̱.
17 Ne̱ Yeesuu yɛ, “Ase̱sɛ kudu ko̱lɔ ne̱ mo̱ a kya, ne̱ ŋke̱e̱ akpanɔɔ ne̱ baa saŋ‑ɔ? 18 Nte̱tɔ ne̱e̱, ne̱ mò̱ ne̱ ɔ mo̱ŋ gye̱ Isireeliinyi‑o fe̱raa wo̱re̱ ya kiŋŋi bo̱ sa Wuribware̱ aŋsɛ?” 19 Amo̱ fe̱raa ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, “Ko̱so̱, nare̱ dame̱naŋsɛ. Ane̱ŋ ne̱ fo̱ a kɔɔre̱ mo̱ gyi‑o si ne̱ fo̱ a kpaare̱.”
Ane̱ŋ ne̱ Wuribware̱ e̱ ba na ɔ bo̱ gyi mò̱ kuwure‑o
(Matiyo 24.23–28, 37–41)
20 Ne̱ Farisii awuye ko̱ a bise Yeesuu saŋ ne̱ Wuribware̱ e̱ ba na ɔ bo̱ gyi mò̱ kuwure‑o. Ne̱ ɔɔ be̱ŋŋaa bamo̱ fe̱yɛ, “Wuribware̱ maa ba na ɔ bo̱ gyi mò̱ kuwure‑o ane̱ŋ ne̱ mo̱ne̱ i ŋu mò̱‑ɔ ne̱e̱. 21 A mo̱ŋ gye̱ atɔ ne̱ ɔko̱ e̱ tɔwe̱ fe̱yɛ, ‘Ke̱e̱ mò̱ e̱ bo̱ mfe̱e̱‑ɔ ne̱e̱,’ bɛɛɛ ‘Ke̱e̱ mò̱ e̱ bo̱ nno̱ŋ‑ɔ ne̱e̱.’ Mo̱ e̱ tɔwe̱ mo̱ i gywii mo̱ne̱ fe̱yɛ mbe̱yɔmɔ gbaa Wuribware̱ maa se̱ o gyi mò̱ kuwure‑o mo̱ne̱ ase̱.”
22 Ne̱ oo buruwaa tɔwe̱ gywii mò̱ agyase̱po̱‑ɔ fe̱yɛ, “Saŋ ko̱ e̱ ba ne̱ mo̱ne̱ e̱ kpa fe̱yɛ mo̱nꞌ ŋu kake ko̱ŋko̱ gbaa ne̱ mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, i gyi kuwure‑o. Amaa mo̱ne̱ maa ŋu kake amo̱. 23 Bo̱ko̱ e̱ tɔwe̱ a bo̱ gywii mo̱ne̱ fe̱yɛ, ‘Mo̱nꞌ de̱e̱re̱ nno̱ŋ’ bɛɛɛ ‘Mo̱nꞌ de̱e̱re̱ mfe̱e̱,’ mo̱ne̱ ma se̱re̱ gya bamo̱ se̱ mo̱ne̱ e̱ de̱e̱re̱ mo̱ne̱ e̱ kpa. 24 Fe̱yɛ ane̱ŋ ne̱ e̱lɛɛlɛɛ i gyi awo̱re̱‑rɔ le̱e̱ so̱so̱ kuŋu ya bo̱ fo̱ kuŋu mɔ, ane̱ŋ dɛɛ ne̱ mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, i fu‑ro na m ba me̱naŋ. Na ɔke̱maa ŋu mo̱. 25 Amaa pwɛɛ na saŋ‑ɔ dɛɛ fo̱‑ɔ, mo̱ i ŋu ase̱ŋ, na ndɔɔ a kaye̱ mɔ‑rɔ ase̱sɛ kine mo̱.
26 Ane̱ŋ ne̱ aa dɛɛ waa ane̱ ɔde̱daapo̱ Nowaa mbe̱e̱ se̱‑ɔ, ne̱ saŋ ne̱ mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, e̱ ba‑ɔ e̱ waa. 27 Saŋ amo̱‑ɔ ɔke̱maa maa se̱ o gyi ateese na o nuu nta, na anyare̱ na akye̱e̱ e̱ waare̱e̱ abɛɛ ane̱ŋ‑aaa, na ba fa fe̱yɛ sɛye̱ maa waa bamo̱, ya bo̱ fo̱ kake ne̱ Nowaa* a lwee mò̱ ko̱re̱e̱ dabe̱ dabe̱ ne̱ ɔɔ waa‑ɔ, ne̱ kufwiiri‑o a bo̱ mɔɔ bamo̱ pɛɛɛ‑ɔ.
28 Saŋ amo̱ e̱ ba a ɔ bo̱ waa ne̱e̱ fe̱yɛ ke̱tɔ ne̱ kaa waa Lɔt* mbe̱e̱ se̱‑ɔ. Saŋ amo̱‑ɔ ɔke̱maa ne̱ o te Sɔdɔm maŋ‑nɔ‑ɔ be̱e̱ ɔ maa se̱ o gyi ateese na o nuu nta, na o gyi yawo̱, na ɔ dɔɔ, na ɔ pwɛɛ e̱lɔŋ, na ba fa fe̱yɛ sɛye̱ maa waa bamo̱. 29 Ke̱mo̱ kake ne̱ Lɔt a de̱ŋ le̱e̱ bamo̱ maŋ amo̱‑rɔ‑ɔ ne̱ de̱e̱kpa na kafirewuta a le̱e̱ so̱so̱ fe̱yɛ bware̱‑ɔ bo̱ mɔɔ maŋ amo̱ a ase̱sɛ‑ɔ pɛɛɛ.
30 Kake ne̱ mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, e̱ ba‑ɔ, ane̱ŋ dɛɛ ne̱ ke̱tɔ e̱ waa‑ɔ ne̱e̱. 31 Kake amo̱ ɔke̱maa ne̱ ɔ bo̱ kawu‑o ma kpo̱ne̱ mò̱ e̱ye̱e̱ kiŋŋi ba lɔŋ‑nɔ fe̱yɛ ɔ ba a ɔ bo̱ swii mò̱ atɔ. Ane̱ŋ dɛɛ ne̱ ɔko̱ ne̱ ɔ bo̱ ndɔɔ‑rɔ‑ɔ ma kpo̱ne̱ mò̱ e̱ye̱e̱ kiŋŋi yɔ pe̱. 32 Mo̱nꞌ nyiŋŋi Lɔt mò̱ ka na lowi suyo ne̱ oo wu‑o si. 33 Ɔke̱maa ne̱ ɔ kpa a ɔ me̱raa se̱ kye̱na mò̱ kakye̱na ne̱ o te mbe̱yɔmɔ‑ɔ maa nya ŋkpa. Amaa ɔke̱maa ne̱ o kperi mo̱ se̱ na o wu‑o e̱ nya ŋkpa na kukyure ne̱ a mo̱ŋ de kɛɛ‑ɔ. 34 Mo̱ e̱ tɔwe̱ mo̱ i gywii mo̱ne̱ fe̱yɛ kake amo̱ ne̱ mo̱ i kiŋŋi a m ba‑ɔ kanye ase̱sɛ anyɔ da ke̱kyaŋ ko̱ŋko̱‑rɔ ba di idi, na m bo̱ lee ɔko̱ŋko̱ yaa mo̱ ase̱ yɔwe̱ ɔko̱ŋko̱ mɔ bo̱ sii. 35 Na akye̱e̱ anyɔ ko̱ mɔ bo̱ to̱ŋ ko̱ŋko̱ ba kwɛɛ abwaye, na m bo̱ lee ɔko̱ŋko̱ yɔwe̱ mò̱ bɛɛko̱‑ɔ bo̱ sii. [ 36 Na anyare̱ anyɔ bo̱ ndɔɔ‑rɔ ba dɔɔ, na m bo̱ lee ɔko̱ŋko̱ yɔwe̱ mò̱ bɛɛko̱‑ɔ bo̱ sii.]”
37 Ne̱ Yeesuu agyase̱po̱‑ɔ a bise mò̱ fe̱yɛ, “Ane̱ nyaŋpe̱, mfe̱ne̱ ne̱ amo̱‑ɔ pɛɛɛ e̱ waa?” Ne̱ ɔɔ be̱ŋŋaa fe̱yɛ, “Ɔko̱ ya buwi kpa bamo̱ ne̱ baa mɔɔ bamo̱‑ɔ afuniŋ, o ŋu apate̱yɛ pwɛɛ.”
* 17:27 Ke̱le̱e̱kaase̱ 6. * 17:28 Ke̱le̱e̱kaase̱ 18.