एज्राया सफू
म्‍हसीका
थ्‍व सफू एज्रा नांयाम्‍ह पुजाहारी व शास्‍त्रीं च्‍वःगु खः। वयागु हे नामं थ्‍व सफूया नां एज्रा तःगु खः। इस्राएलीत यरूशलेमय् लिहां वःगु खँ हे थ्‍व सफूया मू विषय खः। एज्रा व नहेम्‍याहया सफू न्‍हापा छगू हे सफू खः। लिपा यहूदीतय्‌सं थ्‍व सफूयात निब्‍वः यानाः न्‍हापांगु एज्रा व निगूगु एज्रा धकाः नां बिल। तर थौंकन्‍हय्‌या हिब्रू भाषाय् बाइबलय् थुपिं निगू सफूयात एज्रा व नहेम्‍याह धकाः धाइ। एज्राया सफूया छुं ब्‍वः ४:८ निसें ६:१८ व ७:१२-२६ आरमेइक भाषां च्‍वःगु खः, अले मेगु ब्‍व हिब्रू भाषां च्‍वःगु खः। एज्रायात निगुलिं भाय् बांलाक वः। थुकी परमप्रभुया मनूतय्‌सं वय्‌कःया ज्‍याया लागिं नुगः मस्‍यासे दान ब्‍यूगु खँ नं क्‍यनातःगु दु, थ्‍व थौंकन्‍हय्‌यापिं ख्रीष्‍टियनतय्‌सं नं सय्‌के माःगु खँ खः।
थ्‍व सफू ई.पु. ४४० पाखे च्‍वःगु खः। एज्राया सफुलिइ इतिहासया सफूया लिपा जूगु घटना च्‍वयातःगु दु। थुकी बेबिलोनं छुं यहूदीत लिहां वया यरूशलेमय् हाकनं च्‍वंगु व इमिसं हाकनं परमेश्‍वरया आराधना यायेगु शुरु याःगु खँ दु।
थुकी च्‍वयातःगु घटनात छसिंकथं थथे दु –
१. फारसयाम्‍ह जुजु कोरसयागु आज्ञां यहूदीतय्‌गु न्‍हापांगु पुचः बेबिलोनं लिहां वःगु।
२. यरूशलेमय् देगः हाकनं दय्‌काः परमेश्‍वरयात अर्पण याःगु, अले हाकनं परमेश्‍वरयात आराधना यायेगु ज्‍या शुरु याःगु।
३. उकिया छुं दँ लिपा यहूदीतय्‌गु मेगु पुचः एज्रालिसें यरूशलेमय् लिहां वःगु खः। एज्रा परमेश्‍वरया व्‍यवस्‍था बांलाक स्‍यूम्‍ह पुजाहारी खः, वं यहूदीतय्‌त थःगु धार्मिक व सामाजिक जीवन हाकनं शुरु यायेत ग्‍वाहालि यात। थुकथं वं इस्राएलया आत्‍मिक सम्‍पदायात रक्षा यात।
धलः पौ
बेबिलोनं न्‍हापांगु पुचः लिहांवःगु १:१–२:७
देगःयात हाकनं दय्‌काः अर्पण याःगु ३:१–६:२२
बेबिलोनं मेगु पुचः एज्रालिसें लिहांवःगु ७:१–१०:४४
एज्रा
1
जुजु कोरेसं यहूदीतय्‌त लिहां वने ब्‍यूगु
फारसयाम्‍ह जुजु कोरेसया न्‍हापांगु दँय्* यर्मिया अगमवक्तापाखें वःगु परमप्रभुयागु वचन पूवंकेत, परमप्रभुं फारसयाम्‍ह जुजु कोरेसया नुगःयात ग्‍वाकादिल। अथे जुयाः वं च्‍वयाः देशया फुक्‍क थासय् थ्‍व खँ घोषणा याकल।
“फारसयाम्‍ह जुजु कोरेसं थथे धयादी– ‘परमप्रभु स्‍वर्गयाम्‍ह परमेश्‍वरं पृथ्‍वीयागु फुक्‍क राज्‍य जितः बियादीगु दु। वय्‌कलं हे जितः यहूदाया यरूशलेमय् वय्‌कःया निंतिं छगू देगः दय्‌केत उजं बियादीगु दु। छिमिगु दथुइ च्‍वनाच्‍वंपिं वय्‌कःया मनूतय्‌त इस्राएलयाम्‍ह परमप्रभु परमेश्‍वरया देगः हाकनं दय्‌केत यहूदाया यरूशलेमय् लिहां वनेब्‍यु। वय्‌कलं इमित सुवाः बियादीमा। यरूशलेमय् दीम्‍ह वय्‌कः हे खः। ल्‍यंदुपिं यहूदीत गन गन च्‍वनाच्‍वंगु दु, उगु थाय्‌यापिं इमि जःलाखःलातय्‌सं लिहां वनीपिन्‍त वहः, लुँ, लँय् माःगु सामान व पशुत, अले यरूशलेमय् च्‍वंगु परमेश्‍वरया देगःया निंतिं थथःगु इच्‍छां देछा नं बीमाः।’ ”
अनंलि यरूशलेमय् परमप्रभुया देगः हाकनं दय्‌केत परमेश्‍वरं ग्‍वाकादीपिं यहूदा व बेन्‍यामीन कुलया परिवारयापिं मू मू मनूत अले पुजाहारीत व लेवीत सकलें हे च्‍वय् वनेत तयार जुल। इमि सकल जःलाखःलातय्‌सं थःगु इच्‍छां ब्‍यूगु देछानापं इमित वहःयागु थल, लुँ, लँय् माःगु सामान, पशु व थिकेथिकेगु मालताल बियाः ग्‍वाहालि बिल।
नबूकदनेसरं यरूशलेमं हयाः थः द्यःया देगलय् तःगु परमप्रभुया देगःया थलबल जुजु कोरेसं इमित लित बिल। फारसयाम्‍ह जुजु कोरेसं धुकूया नायः मित्रेतायात व फुक्‍क जिम्‍मा बिल। वं ल्‍याः खानाः धलः दय्‌काः उपिं थलबल यहूदायाम्‍ह नायः शेशबस्‍सरयात बिल। धलः थथे दु –
लुँयागु स्‍विपाः भू
वहःयागु द्वःछिपाः भू (१,०००)
वहःया निइगुंगः बाटा (२९)
10 लुँयागु स्‍विगः ख्‍वला
वहःयागु थीथी कथंयागु प्‍यसः व झिगः ख्‍वला (४१०)
मेमेगु द्वःछि गः थलबल। (१,०००)
11 लुँ व वहःयागु थलबल मुक्‍कं न्‍याद्वः व प्‍यसःगः (५,४००) दु। ज्‍वनायंकूपिं बेबिलोनं यरूशलेमय् लिहां वःबलय् शेशबस्‍सरं व फुक्‍क यरूशलेमय् हल।
* 1:1 फारसयाम्‍ह जुजु कोरेसं शासन याःगु न्‍हापांगु दँ ई.पु ५३८ य् खः। 1:2 २ इति ३६:२२-२३; यशै ४४:२८; यर २९:१०-१४ 1:11 ज्‍वनायंकूपिं बेबिलोनं यरूशलेमय् लिहां वःगु ई.पु. ३७