प्रस्‍थानया सफू
म्‍हसीका
मोशाया न्‍यागू सफू मध्‍ये निगूगु सफूया नां “प्रस्‍थान” खः। थुकिया अर्थ खः “पिहां वनेगु”। थ्‍व सफुलिइ इस्राएलया इतिहासय् जूगु तसकं ततःधंगु घटना न्‍ह्यब्‍वयातःगु दु। थ्‍व सफुलिइ परमेश्‍वरं इस्राएलीतय्‌त इपिं दास जुयाच्‍वंगु देश मिश्रं गुकथं पित यंकादिल धयागु खँ न्‍ह्यथनातःगु दु।
प्रस्‍थानया सफूया न्‍हापांगु भागय् इस्राएलीत मिश्रय् च्‍वनाच्‍वंगु प्‍यसः दँ ति (४००) लिपा मिश्रयाम्‍ह जुजुं इस्राएलीतय्‌त वनेबीत मानय् जुल। उबलय् उपिं ल्‍याखय् यक्‍व अप्‍वयावंगु खः। न्‍हूम्‍ह जुजुं इस्राएलीतय्‌गु ल्‍याः यक्‍व दुगुलिं इपिं देशया निंतिं खतरा जुइफु धकाः ताय्‌कल। अथे जुयाः न्‍हूम्‍ह जुजुं इमित तसकं थाकुगु थाकुगु ज्‍या याकल। अले वं हिब्रू मिसातय्‌सं बुइकूपिं फुक्‍क काय् मस्‍तय्‌त नील खुसिइ वांछ्व धकाः उजं बिल। उबलय् लाक हे मोशा बुल, वयात नं नील खुसिइ वांछ्वयेमाःगु खः तर वयात बचय् यात। अले पिइदँ तक व मिश्रया दरबारय् ब्‍वलन, व दरबारय् च्‍वनाच्‍वंबलय् मिश्रीतय्‌सं इस्राएलीतय्‌त थाकुगु थाकुगु ज्‍या याकूगुलिं इमित तसकं दुःख जुल। लिपा पिइदँ तक मोशा मिद्यानय् यित्रोया फै-च्‍वलय् ज्‍वयाजुल। उबलय् मिश्रीतय्‌सं इस्राएलीतय्‌त थाकुगु थाकुगु ज्‍या याकाः दुःख बियाच्‍वन। अथे जुयाः इस्राएलीतय्‌सं ग्‍वाहालिया निंतिं परमेश्‍वरयात बिन्‍ति यात। परमेश्‍वरं इमित अनं त्‍वःतकाः कनान देशय् यंकेत मोशायात न्‍ह्यलुवाकथं ल्‍ययादिल। परमेश्‍वरं मिश्र देशं इस्राएलीतय्‌त पित यंकादीत मिश्र देशय् थीथी विपत्ति हयादिल। ततःधंगु विपत्तिं यानाः न्‍हूम्‍ह जुजु इस्राएलीतय्‌त वनेबीत मानय् जुल। इस्राएलीत मोशाया अधीनय् च्‍वनाः मिश्र देशं पिहां वल। इस्राएलीत यात्रा यायां सीनै पर्वत तक थ्‍यंकः वल। अन इपिं पाल ग्‍वयाः दच्‍छि तक च्‍वन।
उबलय् परमेश्‍वरं इपिंनापं बाचा चिनादिल अले इमित झिगू आज्ञा बियादिल। वय्‌कलं इमित परमप्रभु इमि परमेश्‍वरयात माया यायेगु व वय्‌कःया आज्ञा मानय् यायेगु अले वय्‌कःयागु जक आराधना यायेगु स्‍यनादिल। उबलय् पर्वतय् मोशां थःमनूतय्‌गु दथुइ परमेश्‍वरया उपस्‍थितिया निंतिं गुकथं नापलायेगु पाल दय्‌केगु धकाः परमेश्‍वरपाखेंया फुक्‍क खँत सय्‌काकाल। थ्‍व सफुलिइ स्‍वता मू खँ न्‍ह्यब्‍वयातःगु दु।
१. परमेश्‍वरं इस्राएलीतय्‌त अजू चायापुगु ज्‍या यानाः मिश्रं पित ब्‍वना हयादीगु।
२. सीनै पर्वतय् परमेश्‍वरं थः मनूतलिसे बाचा चिनादीगु। थुकिं यानाः इमिसं छु याये त्‍यः छु याये मत्‍यः, गथे यानाः म्‍वायेमाः धयागु निसें धर्मया खँ नं ध्‍वाथुइका कायेफत।
३. इस्राएलीतय्‌सं परमेश्‍वरयात नापलायेगु व आराधना यायेगुथाय् “नापलायेगु पाल” व उकियात माःगु ज्‍वलं परमेश्‍वरं मोशायात सीनै पर्वतय् बियादीगु नमूनाकथं दय्‌कूगु।
थ्‍व स्‍वयाः तःधंगु थ्‍व सफुलिइ परमेश्‍वरं थः मनूतय्‌त छु यानादिल, इमित गुकथं छुत्‍कारा बियादिल, अले गुकथं लिपाया आशाया लागि इमित छगू जाति कथं छप्‍पँ यानादिल धयागु खँ न्‍ह्यथनातःगु दु।
थ्‍व सफूया दकलय् लिपा परमेश्‍वरया महिमां पवित्र पाल जाःगु व इस्राएलीत परमेश्‍वरं थःपिन्‍त बी धकाः बचं बियादीगु देश कनानय् वनेत तयार जूगु खँ दु। थ्‍व सफूया दक्‍वसिबय् नांजाःगु व अप्‍वसिनं स्‍यूगु ब्‍व निइगूगु अध्‍यायलय् न्‍ह्यथनातःगु झिगू आज्ञाया धलः खः।
धलः पौ
मिश्रय् दास जुयाच्‍वंपिं इस्राएलीतय्‌त अनं पित हःगु
१. मिश्रय् इस्राएलीतय्‌गु क्‍वह्यंगु हालत १:१-२२
२. मोशा बूगु २:१-२५
३. च्‍यानाच्‍वंगु झाः ३:१–४:१७
४. मिश्रय् जुजुयात परमेश्‍वरया शक्ति क्‍यंगु ५:१–७:१३
५. मिश्रय् महामारी वःगु ७:१४–११:१०
६. छुत्‍काराया नखः गुकथं हनेगु १२:१–१३:१०
७. न्‍हापां बूपिंया निंतिं नियम १३:११-१६
८. परमेश्‍वरं इस्राएलीतय्‌त मिश्रं पित हयादीगु १३:१७-२२
९. लाल समुद्र छिनावंगु १४:१–१५:२१
मरुभूमि जुयाः सीनै पर्वतय् वंगु
१. मरुभूमिइ मन्‍ना व लः बियादीगु १५:२२–१७:७
२. अमालेकीतय्‌सं हमला याःगु १७:८-१६
३. यित्रोया खँ १८:१-२७
परमेश्‍वरं सीनै पर्वतय् थः मनूतलिसे बाचा चिनादीगु
१. सीनै पर्वतय् मोशा १९:१-२५
२. झिगू आज्ञा २०:१-२६
३. गय् यानाः म्‍वायेगु धयागु नियम २१:१–२३:९
४. हनेमाःगु नखःचखः २३:१०-१९
५. परमप्रभुया बाचा पक्‍का जूगु २३:२०–२४:१८
नापलायेगु पाल दय्‌कूगु
१. नापलायेगु पाल गय् यानाः दय्‌केगु धकाः स्‍यंगु २५:१–२७:२१
२. पुजाहारीया वसः व अभिषेकया ज्‍याझ्‍वः २८:१–२९:३७
३. वेदी व बलि छायेगु खँ २९:३८–३०:३८
४. नापलायेगु पाल दय्‌कीपिं कारिगर ३१:१-१८
५. लुँयाम्‍ह द्वहंचाया पुजा ३२:१–३३:२३
६. मेगु ल्‍वहंयागु पौ ३४:१-३५
७. नापलायेगु पाल दय्‌कूगु ३५:१–४०:३८
प्रस्‍थान
1
मिश्रय् इस्राएलीतय्‌त क्‍वत्‍यलातःगु
थथःगु परिवार ज्‍वनाः याकूबनापं मिश्र देशय् वंपिं इस्राएलया काय्‌पिनिगु नां थथे दु रूबेन, शिमियोन, लेवी, यहूदा, इस्‍साखार, जबूलून, बेन्‍यामीन, दान, नप्‍ताली, गाद व आशेर। याकूबया दक्‍वं यानाः न्‍हयेम्‍ह सन्‍तान दु। वया छम्‍ह काय् योसेफ न्‍हापांनिसें हे मिश्रय् दु।
योसेफ, वया दाजुकिजापिं व वया पुस्‍तायापिं फुक्‍क मनूत सिनावन। इस्राएलया सन्‍तान धाःसा ब्‍वलनाः ल्‍याखय् अप्‍वः दयावन। गुकिं यानाः फुक्‍क देश इमिसं जाल।
अनंलि मिश्रय् योसेफयात म्‍हमस्‍यूम्‍ह छम्‍ह न्‍हूम्‍ह जुजु गद्दीइ च्‍वन। वं थः मनूतय्‌त धाल, “स्‍व, इस्राएलीत झीपिं स्‍वयाः यक्‍व अप्‍वः दये धुंकल। इपिं बल्‍लाना वयाच्‍वंगु दु। 10 अथे जुयाः झीसं इपिं लिसे बुद्धिं ज्‍या कायेमाः। मखुसा इपिं ल्‍याखय् अप्‍वः जुयावनी। लडाइँ जुइबलय् नं इपिं झी शत्रुतलिसे मिलय् जुयाः झीपिंलिसे ल्‍वाः वइ, अले देश त्‍वःतावनी।”
11 अथे जुयाः मिश्रीतय्‌सं इमित थाकुगु ज्‍या बियाः सास्‍ती यायेत इमिथाय् ज्‍यामि नायःत छ्वल। इमिसं फारोया निंतिं धुकू दय्‌केत पिताम व रामसेस धाःगु निगू शहर दय्‌कल। 12 अय्‌नं इमिसं गुलि गुलि इस्राएलीतय्‌त दुःखकष्‍ट बिल उलि उलि हे इमिगु ल्‍याः अप्‍वयावन। इपिं यक्‍व थासय् न्‍यना नं वन। अथे जुयाः इपिं इस्राएलीत खनाः तसकं ग्‍यात। 13 अले इमिसं इस्राएलीतय्‌त दयामाया मयासें थाकुगु थाकुगु ज्‍या याकल। 14 चा न्‍हायेगु, अप्‍पा छियेगु, थाकुगु थाकुगु बुँज्‍या याकाः इमिगु जीवनयात दुःखं जाय्‌काबिल।
15 मिश्रया फारोनं शिप्रा व पूआ नांयापिं हिब्रू दिरिअजिपिन्‍त सःताः धाल, 16 “हिब्रू मिसातय् मचा बुइबलय् मचातइगु थलय् छिमिसं सुसाःकुसाः याःवनेबलय् काय् बूसा स्‍यानाछ्व, म्‍ह्याय् बूसा स्‍याये मते।” 17 दिरिअजिपिं परमेश्‍वरया भय काइपिं जूगुलिं मिश्रया फारोनं उजं ब्‍यू थें मयासें इमिसं काय् बूसां मस्‍यासें हे त्‍वःताबीगु। 18 अथे जुयाः मिश्रया फारोनं इमित सःताः न्‍यन, “छिमिसं थथे छाय् यानागु? छिमिसं काय् मस्‍तय्‌त छाय् मस्‍यानागु?”
19 दिरिअजिपिन्‍सं फारोयात धाल, “हिब्रू मिसात मिश्री मिसात थें मखु। इपिं तसकं बल्‍लाः, दिरिअजितः थ्‍यने न्‍ह्यः हे इमिसं मचा बुइके धुंकीगु।”
20 अले परमेश्‍वरं दिरिअजिपिन्‍त भिं यानादिल। इस्राएलीत ल्‍याखय् झन अप्‍वः दयावन। 21 दिरिअजिपिन्‍सं परमेश्‍वरयागु भय काःगुलिं वय्‌कलं इमित नं सन्‍तान बियादिल।
22 अले फारोनं थः फुक्‍क प्रजायात थथे धकाः उजं बिल, “हिब्रूतय् ग्‍वःम्‍ह काय्‌मस्‍त बुइ इपिं फुक्‍कसित नील खुसिइ यंकाः वांछ्व। म्‍ह्याय् मस्‍तय्‌त जक ल्‍यंका ति।”
1:1 उत ४६:८-२७ 1:5 उत ४६:५-६ 1:7 प्रे ७:१७ 1:8 प्रे ७:१८ 1:10 प्रे ७:१९ 1:22 प्रे ७:१९