25
न्‍हय्‌गूगु दँ
व्‍य १५:१-११
परमप्रभुं सीनै पर्वतय् मोशायात धयादिल, “इस्राएलीतय्‌त थथे धा, ‘जिं छिमित बीगु देशय् वने धुंकाः अनयागु बुँनं परमप्रभुया निंतिं झासु लनेमाः। छिमिसं खुदँतक थःगु बुँइ प्‍यु, दाखमाया कचा न्‍हा, अले उकियागु फल खायेगु या। न्‍हय्‌दँय् धाःसा परमप्रभुया नामय् बुँयात झासु लने ब्‍यु। न्‍हय्‌दँय् छिमिसं बुँइ छुं नं पी मज्‍यू, दाखमाया कचा न्‍हाये मते। थ्‍व दँ छिमिगु बुँ व दाखमाया निंतिं झासु लनेगु ई खः। उकिं उबलय् छिमिगु बुँइ सःगु अन्‍न लये मज्‍यू अले दाख खाये मज्‍यू। उगु दँय् छिमिगु बुँइ थःथम्‍हं सःगु अन्‍न हे छिमिगु, छिमि च्‍यःभ्‍वातिं, ज्‍यामि व पिनें वयाः छिमिथाय् च्‍वनाच्‍वंपिं परदेशीतय्‌गु नसा जुइ। अथे हे छिमिसं लहिनातःपिं पशुत व जंगलय् च्‍वंपिं पशुतय्‌गु नं नसा जुइ। बुँइ सःगु फुक्‍कं नःसां ज्‍यू।
लुँदँ
“ ‘छिमिसं न्‍हय्‌गू विश्रामदँ अथे धयागु न्‍हय्‌दुगं न्‍हय्‌दँ ल्‍याःखा, थ्‍व फुक्‍क ल्‍याःखाय् बलय् पिइगुंगूदँय् छकः न्‍हय्‌गूगु लाया झिन्‍हु खुन्‍हु, प्रायश्‍चितया दिंखुन्‍हु छिमिसं देशय् न्‍यंकं फैया नेकूया तुरही पुइकि। 10 छिमिसं नेय्‌गुगू दँयात अर्पण यायेमाः। थ्‍व लुँदँय् देशय् न्‍यंकं स्‍वतन्‍त्रताया नाय्‌खिं च्‍वय्‌कि। थ्‍व दँय् देशय् दक्‍वसिनं थथःगु सम्‍पत्ति लिफ्‍याना काइ, अले दासत थथःगु छेँय् लिहां वनेमा। 11 थ्‍व नेय्‌गुगू दँ छिमिगु निंतिं लुँदँ खः। थ्‍व दँय् छिमिसं छुं नं पी मते, अले अथें सयावःगु अन्‍न व दाख नं लये मते। 12 थ्‍व दँ छिमिगु निंतिं पवित्र दँ खः। थ्‍व लुँदँय् छिमिसं बुँइ अथें बुयावःगु अन्‍न जक नइ।
13 “ ‘थ्‍व दँय् फुक्‍क मनूतय्‌सं थथःगु सम्‍पत्ति लिफ्‍याना काइ।
14 “ ‘थः जःलाखःलालिसे बुँ न्‍यायेगु मीगु यायेबलय् छम्‍हं मेम्‍हय्‌सित क्‍वाये मते। 15 बुँया भाः क्‍वःछीबलय् लुँदँ धुंकाः बुँज्‍या यायेगु ईया ल्‍याः तयाः क्‍वःछ्यु। लिपा वइगु लुँदँ तक ग्‍वदँतक जमिनं अन्‍न सय्‌के फइ, वकथं जमिनया मू क्‍वःछ्यु। 16 गुलि अप्‍वः दँ ल्‍यंदनि बुँया भाः नं उलि हे अप्‍वइ, अले गुलि कम दँ ल्‍यं दइ, उलि हे बुँया भाः नं कम जुइ। छाय्‌धाःसा बालीया ल्‍याखं बुँया न्‍यायेमीगु ज्‍या जुइगु खः। 17 छिमिसं छम्‍हं मेम्‍हय्‌सित क्‍वाये मते। परमप्रभुया ग्‍याःभय का। छाय्‌धाःसा जि परमप्रभु छिमि परमेश्‍वर खः।
परमप्रभुं न्‍हय्‌गू दँया लागिं नयेगु नसा बियादी
18 “ ‘छिमिसं परमेश्‍वरं धाःथें या। अले छिपिं व देशय् सुरक्षित जुयाः म्‍वानाच्‍वनी। 19 बुं अन्‍न सय्‌की, अले छिमिसं थःपिन्‍त छु माल व नयेखनी। अले छिपिं सुरक्षित जुयाः म्‍वानाच्‍वनी। 20 सुनानं न्‍हय्‌गूगु दँय् छुं हे मप्‍युसे वा छुं लया महसे छु नयाच्‍वनेगु धकाः न्‍यनेफु। 21 जिं खुगूगु दँय् छिमिथाय् थःगु आशिष छ्वयाहये, अले उगु दँय् स्‍वदँयात गाक्‍क बुं अन्‍न बी। 22 छिमिसं च्‍यादँय् बुँइ पीबलय् पुलांगु हे बाली नयाच्‍वने दइ। गुँदँय् बाली लयेबलय् तकं छिमिसं पुलांगु हे बाली नयाच्‍वनी।
सम्‍पत्ति लित बीमाःगु नियम
23 “ ‘छिमिगु जग्‍गा जमिनया छुं नं ब्‍व न्‍ह्याबलेंया निंतिं मी मते छाय्‌धाःसा जग्‍गा जमिन जिगु खः। छिमित ला थ्‍व ज्‍यायेत जक बियातयागु खः। 24 छिमिगु थःगु सम्‍पत्ति न्‍यायेमिइ यायेबलय् न्‍ह्याबलें लिफ्‍याये फइकथं म्‍यु।
25 “ ‘सुं नं इस्राएलीं गरीब जुयाः थःगु पुर्खौली सम्‍पत्ति मिल धाःसा वया दक्‍वसिबय् सत्तीम्‍ह थःथितिं वयाः व सम्‍पत्ति लिफ्‍याना कायेमाः। 26 सुयां लिफ्‍यानाबीपिं सुं मनू मदुसा, अले व थः हे तःमि जुयाः लिफ्‍याये फत धाःसा 27 वं मेगु लुँदँ तक ल्‍यंदनिगु दँया बालीया धिबा पुलाः थःगु सम्‍पत्ति लिफ्‍याना काये फइ। लेवीतय्‌सं नं न्‍ह्यागु हे इलय् इमित ब्‍यूगु लेवीतय्‌गु शहरय् च्‍वंगु छेँ लिफ्‍याना काये फु। 28 वं अथे लिफ्‍याना काये मफुत धाःसा लुँदँ तक सम्‍पत्ति न्‍यानाकाःम्‍हय्‌सिगु हे ल्‍हातिइ लानाच्‍वनी। अले लुँदँबलय् सम्‍पत्ति धात्‍थेंम्‍ह थुवाःयात लित वनी।
29 “ ‘सुनानं पःखाः दुनेया शहरय् छेँ मिल धाःसा वं दच्‍छिया दुने थःगु छेँ लिफ्‍याना कायेफइ। 30 दच्‍छिया दुने लिफ्‍याना काये मफुत धाःसा वं थःगु छेँ सदांया लागि लिफ्‍याना काये फइ मखु। वयागु छेँ सदांया लागि न्‍यानाकाःम्‍ह व वया पुस्‍तौं पुस्‍तायागु जुइ। लुँदँबलय् नं वं छेँ लिफ्‍याना काये दइ मखु। 31 पःखाः पिनेया गांया छेँ धाःसा बुँ थें हे जुइ। छेँ थुवालं अज्‍याःगु छेँ लिफ्‍याना काये फइ। अले लुँदँबलय् लितबीमाः।
32 “ ‘लेबीतय्‌सं नं इमिगु अधिकारया शहरया छेँ न्‍ह्यागु इलय् नं लिफ्‍याना काये फु। 33 छुं जुयाः इमिसं थःगु छेँ लिफ्‍याना काये मफुत धाःसा लुँदँबलय् इमित इमिगु सम्‍पत्ति लितबीमाः। छाय्‌धाःसा लेवीतय्‌गु शहरया छेँ इमित सदांया लागि बियातःगु खः। 34 इमिसं शहरं पिनेया थःपिनिगु घाँय्‌ख्‍यः धाःसा मी दइ मखु। छाय्‌धाःसा व इमिगु न्‍ह्याबलेंया सम्‍पत्ति खः।
मगाःमचाःपिनिगु निंतिं त्‍यासा
35 “ ‘छिमि सुं इस्राएली दाजुकिजा तसकं चीमि जुयाः थःम्‍हं थःत हे लहीमफया च्‍वन धाःसा छिमिसं इमित पिनें वयाच्‍वंपिन्‍त थें ग्‍वाहालि या। थुकिं इपिं छिपिंनापं तुं च्‍वनाच्‍वने फयेमा। 36 इमित त्‍यासा ब्‍यूसां उकिया ब्‍याज काये मते। छिमिसं थः परमेश्‍वरया ग्‍याःभय का। अले थः इस्राएली दाजुकिजापिन्‍त थःनापं ति। 37 छिमिसं इमित ब्‍याजय् धिबा बी मते। अले नसा म्‍यूसां लबः कयाः मी मते। 38 छिमित कनान देश बीत व छिमि परमेश्‍वर जुइत मिश्र देशं छिमित पितहयाम्‍ह जि परमप्रभु छिमि परमेश्‍वर खः।
दास दासीतय्‌त त्‍वःतकेगु विधि
39 “ ‘छिमि सुं इस्राएली दाजुकिजां तसकं चीमि जूगुलिं थःत छिमिगु ल्‍हातिइ मिल धाःसा वयात दासयात थें ज्‍या याके मते। 40 व छिमिथाय् ज्‍यालाज्‍यामि वा पिनें वयाः च्‍वंवःम्‍ह थें च्‍वनी। लुँदँ तक वं छिमिथाय् ज्‍या याइ। 41 उबलय् व थः मचाखाचानापं छिमिथासं थः छेँजःपिन्‍थाय् व थःगु सम्‍पत्ति दुथाय् लिहांवनी। 42 छाय्‌धाःसा इस्राएलीत जिमि दासदासीत खः। इमित जिं मिश्र देशं पित हयागु खः। इमित दासतय्‌त थें न्‍यायेमिइ याये मज्‍यू। 43 छिमिसं इमित बांमलाःगु व्‍यवहार याये मते, बरु परमेश्‍वरया ग्‍याःभय का।
44 “ ‘छिमित दासदासीत माःसा छिमि जःखः च्‍वंपिं मेगु जातिया मनूतय्‌त न्‍यानाहये फु। 45 छिमिसं छिमिथाय् पिनें च्‍वंवयाच्‍वंपिं परदेशीतय्‌त नं न्‍यानाः दासदासीत दय्‌के फु। अले छिमिगु देशय् बूपिं इमि मस्‍तय्‌त नं न्‍यानाः थःगु सम्‍पत्ति याये फु। 46 छिमिसं इमित थः मस्‍तय्‌त नं थःगु सम्‍पत्ति थें लःल्‍हाये ज्‍यू, अले मसीतले दास तये ज्‍यू। थः इस्राएली दाजुकिजायात धाःसा बांमलाःगु व्‍यवहार याये मते।
47 “ ‘छुं जुयाः छिमिथाय् पिनें च्‍वंवयाच्‍वंम्‍ह मनू तःमि जुल, अले छिमि हे देशय् च्‍वंपिं दाजुकिजां चीमि जुयाः थःत वयागु ल्‍हातिइ मिल धाःसा 48 इमित हाकनं लिफ्‍यानाः हये फु। वया हे दाजुकिजा मध्‍ये सुनानं वयात लिफ्‍याये फु। 49 वया थः कका वा तःबा, कका वा तःबाःया काय्‌पिं व सत्तीक थःलाःपिं सुनानं नं वयात लिफ्‍याये फु। अले व मनुखं लिपा थःके धिबा दत धाःसा थःम्‍हं थःत नं लिफ्‍याये फु। 50 व मनुखं थःत म्‍यूगु इलंनिसें लुँदँतकया ई ल्‍याः खानाः व ई तकया ज्‍यामिया ज्‍यालाया ल्‍याखं धिबा पुलाः थःत थःम्‍हं लिफ्‍याये फु। 51 लुँदँ वयेत यक्‍व ई ल्‍यं दनिसा वं थःत लिफ्‍यायेत अप्‍वः धिबा पुलेमाः। 52 लुँदँ वयेत कम जक ई ल्‍यं दनिसा कम हे जक धिबा पुसा गाः। 53 वयात वया मालिकं ज्‍याला ज्‍यामियात थें जक व्‍यवहार यायेमाः। अले वयात वया मालिकं उकथं व्‍यवहार याः ला कि मयाः धकाः छिमिसं च्‍यूताः कायेमाः।
54 “ ‘छुं जुयाः वं गुकथं नं थःत लिफ्‍याये मफुत धाःसा लुँदँबलय् व अले वया मस्‍त थःथम्‍हं मुक्त जुइ। 55 छाय्‌धाःसा इस्राएलीत जिमि दासदासीत खः। जिं हे इमित मिश्र देशं पित हयागु खः। जि परमप्रभु छिमि परमेश्‍वर खः।
25:11 लेवी २५:१८-२२; यशै ३७:३० 25:32 गन्‍ती ३५:१-५; यहो २१:१-४२ 25:35 व्‍य १५:७-८ 25:37 प्रस २२:२५; व्‍य २३:१९-२० 25:39 प्रस २१:२-६; व्‍य १५:१२-१८