17
दाऊद व गोल्‍यत
पलिश्‍तीतय्‌सं लडाइँ यायेत यहूदाया सोकोय् थः सिपाइँतय्‌त मुंकल। अले इमिसं सोको व आजेकाया दथुइयागु एपेस-दम्‍मीमय् पाल ग्‍वल। अले शाऊल व इस्राएलीत नं मुनाः एलाहया ब्‍यासिइ पाल ग्‍वल। इपिं पलिश्‍तीतनापं ल्‍वायेत झ्‍वःलाक च्‍वन। पलिश्‍तीत छगू डाँडाय् अले इस्राएलीत मेगु डाँडाय् झ्‍वलाक च्‍वन, इमिगु दथुइ छगू ब्‍यासि दु।
पलिश्‍तीतय्‌गु पालया दथुं गातय् च्‍वनीम्‍ह गोल्‍यत नांयाम्‍ह छम्‍ह दकलय् वीरम्‍ह सिपाइँ इस्राएलीतनापं ल्‍वायेत वल। व स्‍वंगू मिटर ति तःधिकःम्‍ह खः। वयागु छेनय् कँय्‌यागु तपुलि दु अले वं खुइगू किलोग्राम दुगु कँय्‌यागु कोट फिनातःगु दु। तुतिइ कँय्‌यागु पाता तयातःगु दु अले वयागु ब्‍वहलय् कँय्‌यागु भाला पाछायातःगु दु। वयागु भालाया कथि कापः थायेगु तानया कथि थें च्‍वं। भालाया च्‍वामुसे च्‍वका नँयागु खः, व न्‍हय्‌गू किलोग्राम ति दु। वयागु ढाल क्‍वबिम्‍ह न्‍ह्यः न्‍ह्यः वन।
गोल्‍यत दनाः इस्राएलीतय्‌त तःसलं धाल, “छिपिं छाय् लडाइँ यायेत वयागु? छु जि पलिश्‍ती मखु ला? अले छु छिपिं शाऊलया च्‍यःत मखु ला? जिनापं ल्‍वायेत छिमिसं छम्‍ह मनू ल्‍य अले व ल्‍वायेत जिथाय् क्‍वहां वा। छुं जुयाः व याकःचां हे जितः स्‍यात धाःसा जिपिं छिमि दास जुइ। तर छुं जुयाः जिं वयात स्‍यात धाःसा छिपिं जिमि दास जुयाः सेवा यायेमाः।” 10 अले व पलिश्‍तीं धाल, “थौंयागु न्‍हि जिं इस्राएलीतय्‌त क्‍वह्यंके। आँट दुसा जिनापं ल्‍वाये फुम्‍ह छम्‍ह मनू छ्वयाहिँ। अले झीपिं ल्‍वाये।” 11 शाऊल व इस्राएलीतय्‌सं व पलिश्‍तीं धाःगु खँ न्‍यनेवं तसकं ग्‍यानाः नुगः कुतुंवंकल।
दाऊद शाऊलया पालय्
12 आः दाऊद यिशै धाःम्‍ह एप्रातीया काय् खः। व यहूदाया बेथलेहेमय् च्‍वंम्‍ह खः। यिशैया च्‍याम्‍ह काय्‌पिं दु। शाऊलया इलय् व बःमलाय् धुंकूम्‍ह व बुरा जुइ धुंकूम्‍ह खः। 13 वया तःधिकःम्‍ह, माहिलाम्‍ह, साहिँलाम्‍ह काय्‌पिं शाऊलनापं लडाइँलय् हे वनाच्‍वंगुं खः। तःधिकःम्‍ह एलीआब, माहिलाम्‍ह अबीनादाब व साहिँलाम्‍ह शम्‍मा खः। 14 दाऊद दकलय् चिधिकःम्‍ह खः। उपिं स्‍वम्‍ह दाजुपिं शाऊलया ल्‍यूल्‍यू हे वंपिं खः।
15 उबलय् शाऊलया छाउनी व बेथलेहेमय् थः बौया फैत स्‍वयेत वनीगु वयेगु यानाच्‍वंम्‍ह खः।
16 पिइन्‍हु तक सुथय् बहनी गोल्‍यत थःनापं ल्‍वायेत ख्‍याच्‍वः ब्‍युब्‍युं इस्राएलीतय् न्‍ह्यःने दं वयाच्‍वन।
17 छन्‍हु यिशैनं दाऊदयात धाल, “थ्‍व झिगू किलोग्राम सियातःगु अन्‍न व झिपा मरि ज्‍वनाः याकनं थः दाजुकिजापिनिगु पालय् हुँ। 18 थ्‍व झिकू पनीर धाःसा कप्‍तानयात यंकाब्‍यु। छिमि दाजुपिं छु छु यानाच्‍वंगु दु स्‍वयाः वा अले इमि म्‍हं फु धइगु खँ सीकेत छगू चिं ज्‍वनाः वा। 19 शाऊल जुजु, छिमि दाजुपिं व मेमेपिं फुक्‍क इस्राएलीत एलाहया बेँसीइ पलिश्‍तीतनापं लडाइँ यानाच्‍वंगु दु।”
20 दाऊद कन्‍हय् खुन्‍हु सुथ न्‍हापां दनाः फैत मेम्‍ह मनूयात स्‍वयाच्‍वँ धकाः धाल, नयेगु नसा ज्‍वनाः यिशैनं धाथें बिदा जुयाः वन। उबलय् इस्राएलीत पालं पिहां वयाः लडाइँया निंतिं ततःसलं हालाः लडाइँ यायेगु ख्‍यलय् वनाच्‍वंबलय् व अन हे थ्यन। 21 इस्राएलीतय् व पलिश्‍तीतय् सिपाइँत ल्‍वायेत थथःगु थासय् झ्‍वःलाक दनाच्वंगु जुल। 22 सिपाइँतय्‌गु सामान स्‍वयाच्‍वंम्‍हय्‌सित थःम्‍हं हयागु नसा जिम्‍मा बियाः ब्‍वाँय् वनाः थः दाजुपिं लडाइँ ख्‍यलय् झ्‍वःलाक च्‍वनाच्‍वंथाय् वन। अले थः दाजुपिन्‍त ज्‍वजलपा धकाः हनाबना यात। 23 वं दाजुपिंनापं खँ ल्‍हाना च्‍वंबलय् गोल्‍यत न्‍ह्यःने वयाः न्‍ह्याबलें थें इस्राएलीतय्‌त ख्‍याच्‍वः बिल। दाऊदं थ्‍व फुक्‍क खँ ताल। 24 गोल्‍यतयात खनाः इस्राएलीत ग्‍यानाः बिस्‍युं वन। 25 इमिसं थःथवय् थथे धाल, “वयात स्‍वसा! व इस्राएलयात ख्‍याच्‍वः बीत पिहां वयाच्‍वंगु दु! वं धाःगु ख्‍याच्‍वःयात न्‍यँ! वयात स्‍याइम्‍ह मनूयात शाऊल जुजुं तःधंगु सिरपाः बीगु अले थःम्‍ह्याय्‌यात नं व नापं ब्‍याहा यानाबी धकाः धाःगु दु। अले वया परिवारं नं कर पुलेमाली मखु।”
26 दाऊदं थः लिक्‍कसं च्‍वंपिं मनूतय्‌के न्‍यन, “थ्‍व पलिश्‍तीयात स्‍याइम्‍हय्‌सित व इस्राएलीतय्‌गु थ्‍व बेइज्‍जतपाखें बचय् याइम्‍ह मनूयात छु दइ? म्‍वाःम्‍ह परमेश्‍वरयात मानय् मयाइम्‍ह म्‍हय् चिं मतःम्‍ह थ्‍व सु पलिश्‍ती खः?”
27 गोल्‍यतयात स्‍याःम्‍ह मनूयात गुकथं व्‍यवहार याइ धकाः मनूतय्‌सं वयात फुक्‍क खँ धाल।
28 दाऊदया तःधिकःम्‍ह दाजु एलीआबं थः किजां अथे मनूतनापं खँ ल्‍हानाच्‍वंगु ताल। अले व दाऊदनापं तं पिकयाः धाल, “छ छाय् थन क्‍वहां वयागु? मरुभूमिइ फैत सुयात स्‍वकाः वयागु? छ घमण्‍डी व ध्‍वंलाइम्‍ह धकाः जिं स्‍यू। छन्‍त लडाइँ स्‍वयेगु जक यः!”
29 दाऊदं धाल, “मखु, जिं छु यानागु दु धकाः? जिं छगू खँ नं न्‍यने मज्‍यू ला?” 30 अले हानं मेम्‍ह मनूपाखे स्‍वयाः व हे न्‍ह्यसः न्‍यन। ग्‍वकः वं न्‍यन, वकः हे उथें लिसः दत। 31 गुलिखय् मनूतय्‌सं दाऊदं धाःगु खँ न्‍यन। अले शाऊलयात न्‍यंकाबिल। अले शाऊलं वयात सःतल।
32 दाऊदं शाऊलयात धाल, “महाराज! थ्‍व पलिश्‍तीतनापं छति नं ग्‍याये म्‍वाः। छपिनि दास वनाः व नापं ल्‍वाःवने।” 33 शाऊलं लिसः बिल, “फइ मखु, छ गुकथं व नापं ल्‍वाये फइ? छ नकतिनिम्‍ह ल्‍याय्‌म्‍ह मचा तिनि अले व जिवंकाछि ल्‍वानाः वयाच्‍वंम्‍ह खः।”
34 तर दाऊदं शाऊलयात धाल, “स्‍वयादिसँ, जि छःपिनि दासं थः बौया फैत बिचाः यानाच्वनागु दु, सिंह व भालु वयाः बथानं फै सालाः यंकीबलय् 35 जि इमिगु ल्‍यूल्‍यू वनाः वयात हय्‌कयाः वयागु म्‍हुतुं फैयात त्‍वःतकाः बचय् याना हयेगु। वं जितः नं ह्यय्‌काः वःसा जिं वयात नं स्‍यानाबीगु। 36 छपिनि दासं सिंह व भालू निम्‍हय्‌सित नं स्‍याये धुनागु दु। थ्‍व परमेश्‍वरयात मानय् मयाइम्‍ह म्‍हय् चिं मतःम्‍ह पलिश्‍तीयात नं अथे हे यानाः स्‍यानाबी। वं म्‍वाःम्‍ह परमेश्‍वरया सिपाइँतय्‌त क्‍वह्यंकूगु दु। 37 सिंह व भालूपाखें बचय् यानादीम्‍ह परमप्रभुं थ्‍व पलिश्‍तीयागु ल्‍हातं नं जितः बचय् यानादी।”
शाऊलं धाल, “अथे खःसा छ हुँ, अले परमप्रभु छनापं दीमा।”
38 अनंलि शाऊलं दाऊदयात थःगु हे गा न्‍यय्‌कल, नँ पाताया लं फिकाः, कँय्‌यागु तपुलि छेनय् पुइकल। 39 अले दाऊदं शाऊलया तरवार जँय् चित। अले व न्‍यासि वनेगु कुतः यात तर वने मफुत छाय्‌धाःसा वयात व वसः पुनेगु बानी मदु।
अथे जुयाः वं शाऊलयात धाल, “थुपिं पुनाः जि वनेमफु छाय्‌धाःसा थुपिं पुनेगु जितः बानी मदु।” अले वं व त्‍वःतल। 40 अनंलि वं थःगु कथि ल्‍ह्वनाः खुसिं न्‍यागः पिचुसे पिचुसे च्‍वंगु ल्‍वहं कयाः थःगु म्‍हिचाय् तल। अले कय्‌कीगु खिपः ल्‍हातय् ज्‍वनाः व पलिश्‍तीनापं ल्‍वायेत वन।
दाऊदं गोल्‍यतयात स्‍याःगु
41 अले व पलिश्‍ती थःगु ल्‍वाभः ज्‍वनीम्‍हय्‌सित न्‍ह्यः न्‍ह्यः तयाः दाऊदपाखे न्‍ह्यज्‍यात। 42 वं दाऊदयात लिकसं बांलाक स्‍वल, अले दाऊदया न्‍यता ह्याउँसे च्‍वंगु अले तसकं बांलाःम्‍ह ल्‍याय्‌म्‍ह मचायात खनाः वयात तसकं हेपय् यात। 43 वं दाऊदयात धाल, “छु जि खिचा खः ला? कथि च्‍वनाः जिनापं ल्‍वाः वयेत!” अले वं थः द्यःतय्‌गु नां कयाः दाऊदयात सराः बिल। 44 वं धाल, “का वा, जिं छंगु ला आकाशय् च्‍वंपिं चखुं व बँय् च्‍वनिपिं जन्‍तुतय्‌त नकेबी।”
45 दाऊदं लिसः बिल, “छ ला जिनापं ल्‍वायेत तरवार, भाला व च्‍वामुगु कथि ज्‍वनावःगु दु, तर जि छनापं ल्‍वायेत छं क्‍वह्यंकूम्‍ह इस्राएलया परमेश्‍वर दक्‍व शक्ति दुम्‍ह परमप्रभुया नामं वयागु दु। 46 थौंयागु दिं परमप्रभुं छन्‍त जिगु ल्‍हातय् लःल्‍हानादीगु दु, अले जिं छन्‍त स्‍याना छंगु छ्यं धेनाबी। थौं पलिश्‍तीतय्‌गु सीम्‍ह आकाशय् च्‍वंपिं चखुं व जमिनय् च्‍वंपिं जन्‍तुतय्‌त नकेगु जुइ। अले तिनि इस्राएलय् छम्‍ह परमेश्‍वर दु धकाः सारा संसारं सीका काइ। 47 अले थन दुपिं सकसिनं सीकी परमप्रभुं नं तरवारं न भालां बचय् यानादी। छाय्‌धाःसा लडाइँ परमप्रभुयागु हे खः, अले वय्‌कलं हे छिपिं सकले जिमिगु ल्‍हातय् लःल्‍हानादीगु दु।”
48 व पलिश्‍ती दाऊदपाखे न्‍ह्यज्‍याः वंबलय् दाऊद नं व नापं ल्‍वायेत याकनं हे न्‍ह्यज्‍यानाः ब्‍वाँय् वन। 49 दाऊदं थःगु म्‍हिचाय् च्‍वंगु छग्‍वः ल्‍वहं लिकयाः खिपतय् तयाः व पलिश्‍तीया कपालय् कय्‌काबिल। व ल्‍वहंचा वयागु कपालय् हे दुहां वन अले गोल्‍यत क्‍वपुसां पुयाः बँय् ग्‍वारातू वन।
50 थुकथं दाऊद थःगु खिपतः व ल्‍वहंचां यानाः त्‍यात। थःके तरवार मदुसां नं वं गोल्‍यतयात कय्‌काः स्‍यानाबिल।
51 अले ब्‍वांय् वनाः व पलिश्‍ती ग्‍वारातूगु थासय् वन अले गोल्‍यतयागु हे तरवार दापं कयाः वयागु छ्यं धेनाबिल।
पलिश्‍तीतय्‌सं व तसकं बल्‍लाःम्‍ह मनू सीगु खनाः इपिं बिस्‍युं वन। 52 अनंलि इस्राएल व यहूदाया मनूत तःसलं हा हां इमिगु ल्‍यूल्‍यू वन अले इमित गात व एक्रोनया मू ध्‍वाखाय् तक हे लिनायंकल। शारैमपाखें गात व एक्रोन वनेगु लँय् उखेंथुखें इमिगु सीम्‍ह जक जुल। 53 इस्राएलीतय्‌सं पलिश्‍तीतय्‌त लिना यंकाः लिहां वःबलय् इमिगु पाल लुतये यात। 54 दाऊदं गोल्‍यतया छ्यं ज्‍वनाः यरूशलेमय् हल, वयागु ल्‍वाभःत धाःसा थःगु हे पालय् तल।
दाऊदयात शाऊलया न्‍ह्यःने हःगु
55 शाऊलं दाऊद गोल्‍यत नापं ल्‍वायेत वंबलय् थः सेनापति अबनेरयात न्‍यन, “अबनेर, व ल्‍याय्‌म्‍ह मचा सुया काय् खः?”
अबनेरं धाल, “महाराज! छसपोल सदां म्‍वानादीमा! जिं मस्‍यू।”
56 जुजुं धाल, “अथेसा व सुया काय् सीका वा हुँ।”
57 दाऊद व गोल्‍यतयात स्‍यानाः लिहां वःबलय् अबनेरं वयात शाऊलया न्‍ह्यःने यंकल। दाऊदं व पलिश्‍तीया छ्यं थःगु ल्‍हातय् ज्‍वनातःगु खः।
58 शाऊलं वयात न्‍यन, “अय् ल्‍याय्‌म्‍ह मचा, छ सुया काय् खः?”
दाऊदं लिसः बिल, “जि छसपोलया दास बेथलेहेमय् च्‍वंम्‍ह यिशैया काय् खः।”
17:50 २ शमू २१:१९ 17:51 १ शमू २१:९