29
Yakob dꞌai èmu toꞌo na Laban
Hèia Yakob kako hari ka asa bèka dhimu. Ca lodꞌo, ladhe nèdhi èi ca madha, dètu dènge rae cue. Padètu-dètu dènge madha èi èèna, abhu tèlu kaboko kahibꞌi-kalèbho, dhu mate rinu èi. Te ngaa hadhu aae cue dhu ra pasaguru mi hèbꞌa èi na. Dhu tema le, ladhe kahibꞌi tesa aaꞌi-aaꞌi ra, ana-ana madhenga kahibꞌi se, lasi bhoke hadhu na, heka ra dhui kèna, panginu kahibꞌi si. Panginu rare na, ra katange hari hadhu na laꞌe.
Ka Yakob kako laꞌe asa madha dhèu madhenge kahibꞌi se, hèia na karèi, aku nèngu na, “Miu se, dhèu mia?”
Hèia ra dhaa, “Jiꞌi se, nèti rae Haran neꞌe.”
Ka Yakob karèi hari, aku nèngu na, “Miu tadhe toꞌo jaꞌa, Laban, do? Nèngu na, ana Nahor.”
Ka ra dhaa, “Jiꞌi tadhe ne.”
Hèia Yakob karèi hari, aku nèngu na, “Na beꞌa-beꞌa, sina ma?”
Ka ra peka, “Oo, na beꞌa-beꞌa. Ladhe, ana bhèni na ka nèi. Ngara na, Rahel. Nuka eo nèti kahibꞌi ama na mai sa neꞌe, ho hia rinu ètu neꞌe. Mate ne.”
Hèia Yakob peka hari, “Loo nètu era. De beꞌa risi, badha mia ètu seꞌe le, panginu ka si. Sèna ka lere mèti hari asa dꞌara padꞌa, ho raꞌa hari jꞌuꞌu.”
Te ngaa ra peka, “We, jꞌara na aadꞌo sèmi èèna! Jiꞌi mate toke tesa aaꞌi ku, heka jiꞌi pakeso hadhu ne, heka panginu badha se kèna.” Yakob padhai lii era, Rahel dꞌai le era èèna dènge kahibꞌi ama na. Nèngu ka dhu biasa ladhe-leru si.
10 Ropa Yakob nèdhi Rahel dènge kahibꞌi sèra, laꞌe dènge ka paꞌeso eele hadhu dhu saguru hèbꞌa èi na. Ka na panginu badha toꞌo na sèra. 11 Èle ka, laꞌe uu Rahel, dènge tangi. 12 Ka na lolo dènge Rahel, aku nèngu na, “Ari! Jaꞌa ne, ana nèti Ribka, ana hèni ama mu.” Hèia Rahel rai sa èmu laꞌe, peka dènge ama na.
13 Ropa Laban tadèngi lii lolo Rahel, dhu peka na Yakob ana nèti ana hèni na Ribka, ka laꞌe dènge ka, soru nare Yakob. Ropa na dꞌai, liku nare Yakob, ka na uu, hèia gale nèti dènge ka, lasi asa èmu na. Ka Yakob lolo aaꞌi-aaꞌi dènge toꞌo na. 14a Hèia Laban lii, aku nèngu na, “Mema tareꞌa! Èdhi dua ti dhu paꞌaꞌari.”
Yakob nare Lea dènge Rahel, jꞌajꞌi dhèu èmu na
14b Ropa Yakob pea dènge rèngu dꞌai ca hèru, 15 Laban padhai lii dènge ne, aku nèngu na, “Yakob! Jaꞌa koꞌo boe, sèna ka èu sabꞌa hia jaꞌa dènge iia-iia dꞌara, lula èdhi se dhu paꞌaꞌari. De èu neo sèna ka rui-jꞌajꞌèra èu jaꞌa bꞌae ca ngaa?”
16 Laban ne, dhu dènge ana bhèni dhèu dua. Dhu uru, ngara na Lea. Aa ari na, ngara na Rahel. 17 Lea ne, musi madha na ako ahu.* Te ngaa Rahel, rèhu na bhèni iia, aa ngiꞌu na saraga bia. 18 Yakob dꞌèi risi Rahel. Ka na peka dènge Laban, “Ladhe toꞌo ku moꞌo, jaꞌa sabꞌa hia toꞌo ku pidhu tèu, sadꞌi toꞌo ku hia jaꞌa madhèdi dènge Rahel.”
19 Hèia Laban dhaa, aku nèngu na, “Jaꞌa koꞌo! Beꞌa risi, jaꞌa paleo èu dènge Rahel, lula èdhi dua ti dhu aꞌari. Mage dhoka na madhèdi dènge dhèu leo. De mu pea mi neꞌe, sèna ka sabꞌa hia jaꞌa.” 20 Ka Yakob sabꞌa hia Laban pidhu tèu, sèna ka na bisa madhèdi dènge Rahel. Lula na dꞌèi madhe-madhe Rahel, nèti èèna ka, pidhu tèu èèna, na pangee nuka sèmi pèri-pèri lodꞌo di.
21 Ropa risi nèti pidhu tèu, ka na pasanèdꞌe Laban, aku nèngu na, “Toꞌo! Jaꞌa sabꞌa le hia toꞌo ku pidhu tèu, de paleo ka jaꞌa dènge Rahel.”
22 Hèia Laban tao tatao, ka na nèru aaꞌi rae lesa ètu rae èèna. 23-27 Ropa dꞌai mèda èèna, Laban hia boe Rahel, te ngaa na pua Lea maso asa dꞌara paleo Yakob. Ka Yakob jꞌunu dènge ne. Asa bèli èèna, Yakob heka neꞌa kèna, nèngu dhu leo dènge Lea di. Hèia Yakob laꞌe patao dènge Laban, aku nèngu na, “Nga tao ka, toꞌo pasèru jaꞌa sèmi neꞌe? Jaꞌa sabꞌa sèmi ènu pidhu tèu kateme hia mi èu, sèna ka bisa abhu Rahel! Nga tao ka toꞌo pasilu dènge Lea?”
Ka Laban dhaa, “Baku nasa ku! Madhutu adꞌa jiꞌi ètu rai neꞌe, ari bisa boe leo uuru èmu nèti aꞌa. De beꞌa risi sèmi neꞌe! Èu mate hari ku pidhu lodꞌo, dꞌai èle tatao ne, heka èu abhu Rahel kèna. Sadꞌi èu sabꞌa hari hia jaꞌa pidhu tèu.” Hèia Laban pangèdꞌu dènge ènu bhèni èci, hia mi Lea. Ngara na Silpa.
28 Lii padhai Laban deo na, Yakob dꞌèi kahèi. Nèti èèna ka, èle tatao ne pidhu lodꞌo, ka Laban pamadhèdi hari Yakob dènge Rahel. 29 Ka Laban hia ènu na dhèu bhèni èci, ngara na Bilha, sèna ka jꞌajꞌi mi ènu Rahel. 30 Hèia Yakob paꞌèci ka dènge Rahel. Na dꞌèi risi Rahel nèti Lea. Ka Yakob sabꞌa hari hia toꞌo na pidhu tèu.
Ana-ana Yakob
31 Te ngaa LAMATUA neꞌa le, Yakob sue risi Rahel nèti Lea. Nèti èèna ka, Na hia Lea nara iisi ana. Te ngaa Rahel abhu boe ana. 32 Hèia Lea dènge babia, ka nara iisi ana mone ca dhèu. Na pangare ne, Ruben (dhu sasoa na ‘mèdhi si, abhu ana’), lula na peka na, “LAMATUA ladhe nèdhi le sasusa jaꞌa. Nèti èèna ka, limuri ne, dhèu èmu jaꞌa tao madha-dhilu mi jaꞌa.”
33 Ka Lea dènge hari babia, hèia nara iisi hari ana mone èci. Na pangare ne, Simeon (dhu sasoa na, ele boe ‘dhèu tadèngi le’), lula na peka na, “LAMATUA dhu neꞌa na, dhèu èmu jaꞌa sue boe jaꞌa. Tu dꞌai èèna ka, Na hia jaꞌa ana dhèu èci hari.”
34 Èle èèna ka, Lea kadꞌo hari ana èci, ka nara iisi ana mone ca dhèu. Na pangare na Lewi, lula na peka na, “Dènge ana neꞌe ne, èle dènge lii langu jaꞌa. Dꞌara dhèu èmu jaꞌa, paꞌèki dènge jaꞌa, lula jaꞌa matana hia ne ana mone, dhèu tèlu kèna.”
35 Ka Lea dènge hari babia ca tèka, hèia nara iisi ana mone èci. Na pangare na, Yahuda (dhu sasoa na ele boe ‘koa-kio’), lula na peka na, “Dènge jꞌara neꞌe ne, jaꞌa neo koa-kio LAMATUA!” Èle ka, Lea dènge heka ana.
* 29:17 Lii Ibrani ètu neꞌe, mèu iia boe. 29:32 Madhutu lii Ibrani, ‘Ruben’ sasoa na ‘mèdhi, abhu ana’. Aa lii na oe sama sèmi lii èci, dhu sasoa na ‘na ladhe nèdhi sasusa jaꞌa’. 29:34 Lewi sasoa na ele boe ‘paꞌèki’, do ‘paliku padètu-dètu’.