26
Kètu agama Yahudi sèra tenge jꞌara ho pamadhe Lamatua Yesus
(Markus 14:1-2, Lukas 22:1-2, Yohanis 11:45-53)
1 Ropa Yesus ajꞌa nare jꞌara se aaꞌi-aaꞌi ra, hèia Na lii dènge ana madhutu Na, aku Nèngu na,
2 “Miu meꞌa le, na, di dua lodꞌo ka dꞌai lodꞌo babeꞌa èdhi, nuka Pesta Paska. Lodꞌo èèna, abhu dhèu dhu pahie Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne. Èle èèna, ra paku pamadhe Jaꞌa ètu ajꞌu palolo-palèbha.”
3 Lodꞌo èèna, kètu agama Yahudi dènge dhèu heka adꞌa sèra, dhu pakaboko ètu dꞌara èmu Kayafas. Kayafas ne, nuka kètu kapai risi agama Yahudi.
4 Rèngu se tenge jꞌara ho neo kèpe Yesus pahuni-pahuni, sèna ka pamadhe Ne.
5 Te ngaa rèngu rare lii èci, peka na, “Mata ku! Mage èdhi kèpe Ne ètu dꞌara lai-lai ne, lula lodꞌo-lodꞌo beꞌa dètu le. Mage dhoka dhèu ae dhu dꞌèi Nèngu, tao maruru.”
Bhèni ca dhèu pahae èi hèu mèngi dhu kabꞌua mi Lamatua Yesus
(Markus 14:3-9, Yohanis 12:1-8)
6 Ètu rae Betania, abhu ca dhèu ngara na Simon. Uru èèna, dhèu madenge dènge ne, lula nèngu dhu lèke èi papèdꞌa kusta. Te ngaa limuri ne, èle le nèti papèdꞌa na. Lodꞌo dhu dꞌai mèka lodꞌo babeꞌa dhèu Yahudi, Yesus si raꞌa ètu dꞌara èmu Simon.
7 Ropa rèngu raꞌa era, bhèni ca dhèu mai paraga dènge Yesus. Nèngu nèdꞌu boto cue dhu tao nèti hadhu dhu kabꞌua. Boto ne dhu isi na, èi hèu mèngi dhu kabꞌua titu kèna. Ka bhèni ne hake pamae katanga boto ne. Hèia na pahae mau-mau èi hèu mèngi ne mi kètu Yesus, sèna ka jꞌajꞌi tadha, nèngu pakabꞌua Yesus.
8 Te ngaa ropa ana madhutu Na ladhe rèdhi tatao bhèni ne, hèia ra nasa. Ka ra pakaꞌuu, aku rèngu na, “Heh! Bhèni ne bhori eele iia dꞌara, èi hèu mèngi dhu kabꞌua aae ne. Baku na tao sèmi èèna!
9 Beꞌa risi nèngu pahie! Sèna ka kabꞌua na bagi mi dhèu-dhèu dhu unu boe ngaa-ngaa.”
10 Te ngaa Yesus neꞌa ngangee rèngu, hèia Na lii peka na, “Miu se baku pasusa bhèni ne! Hudꞌi laa! Jaꞌa karejꞌe, lula na pahae le èi hèu mèngi ne mi ngiꞌu Jaꞌa.
11 Te dhèu dhu unu boe ngaa-ngaa paꞌèci taruu dènge miu. Te ngaa Jaꞌa ne mamuri nèbhu heka dènge miu.
12 Aa bhèni dhu pahae èi hèu mèngi mi ngiꞌu Jaꞌa ne, sèmi ngaa te, nèngu pahèu mèngi mema le ngiꞌu aae Jaꞌa. Te mamuri Jaꞌa nèbhu heka.
13 Ngee paie-iie! Sadꞌi ètu mia èèna ka, ladhe dhèu palolo Lii Lolo Beꞌa Ama Lamatua palème rai-haha ne, tatu rèngu papeka kahèi babeꞌa bhèni ne, sèna ka dhèu aaꞌi-aaꞌi sanèdꞌe ne.”
Yudas paneꞌa lii dènge kètu agama Yahudi sèra, ho pahie Lamatua Yesus mi rèngu
(Markus 14:10-11, Lukas 22:3-6)
14 Ca dhèu nèti canguru dua ana madhutu Yesus se, dhu ngara na Yudas Iskariot. Lodꞌo èèna kahèi, kalua laꞌe tenge kètu agama Yahudi sèra, sèna ka neo pahie Yesus mi rèngu.
15 Ropa Yudas dꞌai dhèu seꞌe, hèia na karèi, peka na, “Ama-ama! Ladhe jaꞌa bhoke jꞌara ho miu bisa kèpe Yesus, miu hia jaꞌa ngaa?”
Hèia dhèu se dhaa, peka na, “Ladhe èu neo pahie Ne dènge jiꞌi, na jiꞌi bꞌae.” Ka ra ige rare 30 (tèlu nguru) doi iia, aa ra jꞌole asa Yudas.
16 Èle, ka Yudas liꞌu ka laꞌe, hèia na tenge jꞌara ho saraka Yesus asa dꞌara adhe-aai rèngu.
Lamatua Yesus naꞌa kalela Paska dènge ana-ana madhutu Na
(Markus 14:12-21, Lukas 22:7-14,21-23, Yohanis 13:21-30)
17 Dꞌara tèu mai-tèu mai, abhu lodꞌo babeꞌa dhèu Yahudi dhu nanèbhu na pidhu lodꞌo. Ra pangare lodꞌo babeꞌa se, na, ‘Pesta Roti dhu Pake boe Ragi’. Ropa pesta èèna neo mulai, ana madhutu Yesus se mai karèi Ne, aku rèngu na, “Ama! Mèda neꞌe, èdhi bhoke lodꞌo babeꞌa èdhi. De Ama neo sèna ka jiꞌi laꞌa roro kahibꞌi-kalèbho, aa lalau era pesta Paska ètu mia?”
18 Ka Yesus bꞌala si, peka na, “Lami asa dꞌara kota, pe mi paraga dènge ama ca dhèu. Miu peka dènge ne sèmi neꞌe, ‘Ama! Ama Mese rasa lodꞌo mamadhe Na nèbhu heka. Hèia Na manèngi era èci ètu dꞌara èmu ama, sèna ka Na tao kalela Paska dènge ana-ana madhutu Na.’ ”
19 Ropa ra tadèngi rare, hèia ana-ana madhutu Na, tao sèmi dhu Na peka. Ka ra lalau ngangaꞌa kalela Paska ètu era èèna.
20 Ropa dꞌai mèda, hèia Yesus dènge ana-ana madhutu Na, dhèu canguru dua sèra, madhèdi raꞌa-rinu.
21 Ropa dhu raꞌa era, hèia Na lii, peka na, “Mi nanene! Ca dhèu nèti miu se, èèna na pahie Jaꞌa asa adhe-aai dhèu leo kara.”
22 Ropa ra tadèngi sèmi èèna, dꞌara rèngu roe-bhilu. Ka rèngu èci-èci karèi Yesus, peka na, “Dhèu dhu Ama peka deo na, jaꞌa aadꞌo, sina ma?”
23 Hèia Na peka, na, “Dhèu dhu cèbꞌu roti na palere-lere dènge Jaꞌa asa dꞌara mago ne, nèngu ka dhu pahie Jaꞌa.
24 Sanèdꞌe, ee! Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne, hudꞌi madhe ku, nuka sèmi dhu suri tèke ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua. Te ngaa mate unu na! Dhèu dhu neo pahie Jaꞌa, bèli-camèdꞌa pasae nare pala na! Hua iia risi, ina na baku nara iisi ne!”
25 Èle èèna ka, Yudas karèi kahèi, peka na, “Tatu dhèu dhu Ama peka deo na, jaꞌa aadꞌo, sina ma?”
Hèia Yesus bꞌala ne, “Mema tareꞌa èu unu mu ka dhu peka lii èèna. De cee hari?”
Lamatua Yesus peka na, roti dènge èi anggor jꞌajꞌi mi tadha ho sanèdꞌe Nèngu
(Markus 14:22-26, Lukas 22:14-20, 1 Korintus 11:23-25)
26 Rèngu dhu raꞌa era, hèia Yesus dedꞌe nare roti cue, aa Na manèngi makasi mi Ama Lamatua. Ka Na pamae roti ne, hèia jꞌole asa ana-ana madhutu Na, aa Na peka, “Roti neꞌe ne, ngiꞌu Jaꞌa. Mere ho miꞌe ka!”
27 Èle ka, Yesus nare galaa dhu pènu dènge èi anggor, ka Na manèngi makasi mi Ama Lamatua. Hèia Na jꞌole asa ana-ana madhutu Na, aa Na lii, peka na, “Miu aaꞌi-aaꞌi mi, mere ho minu.
28 Te èi anggor neꞌe ne, raa Jaꞌa kèna. Èèna na Jaꞌa madhe, te ngaa raa Jaꞌa suti, sèna ka sui kore dhèu ae nèti koasa sasala-sasigo ra. Raa neꞌe jꞌajꞌi mi tadha ho pasanèdꞌe dhèu, peka na, ngaa dhu Ama Lamatua pajaji èèna, mema limuri ne jꞌajꞌi le. De mere ho minu ka!
29 Te ngaa nanene paie-iie! Mulai nèti mèda ne, Jaꞌa kinu heka èi anggor. Pe Jaꞌa dènge Ama Ku madhèdi ngèdꞌu paredha sama-sama ètu sorga, heka Jaꞌa kinu hari kèna dènge miu.”
30 Èle èèna, hèia rèngu sodꞌa lii sodꞌa èci, ho koa-kio Ama Lamatua. Ka mèda èèna kahèi, rèngu lasi dènge ka asa ledhe Saitun.
Lamatua Yesus peka mema, na, bèli-camèdꞌa Petrus pasili Nèngu
(Markus 14:27-31, Lukas 22:31-34, Yohanis 13:36-38)
31 Ropa ètu dꞌara kakako rèngu, Yesus peka dènge ana madhutu Na, aku Nèngu na, “Ciki hari ètu dꞌara mèda neꞌe kahèi, miu aaꞌi-aaꞌi mi rai tèke eele Jaꞌa mesa-mesa Ku. Te dhu suri tèke le ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua, peka na,
‘Èèna na, Ama Lamatua pamadhe ana madhenga badha,
ka kahibꞌi-kalèbho na rai pajꞌala.’
32 Jaꞌa madhe tareꞌa, te ngaa ladhe Jaꞌa mamuri hari, laku mate miu ètu propensi Galilea.”
33 Te ngaa Petrus dꞌèi boe nanene lii Na, ka na peka, “Ama! Masi ka dhèu leo rai tèke eele Ama, te ngaa jaꞌa rai boe!”
34 Hèia Yesus bꞌala aku Nèngu na, “Petrus! Sèmi èèna, do? Lèka la lii Jaꞌa ne! Ètu dꞌara mèda neꞌe ne kahèi, manu dhae kokotoo mèka, te èu dhu pasili le tèlu hari, peka na, èu tadhe boe Jaꞌa!”
35 Te ngaa Petrus noꞌo boe sèmi. Ka na peka, “Aadꞌo, Ama! Ladhe Ama madhe, jaꞌa madhe kahèi. Te jaꞌa rai boe, tèke eele Ama!” Angalai Petrus se, peka sèmi èèna kahèi.
Lamatua Yesus manèngi-mangajꞌi ètu dꞌara oka Getsemani
(Markus 14:32-42, Lukas 22:39-46)
36 Ka Yesus si kako taruu asa ledhe Saitun, dꞌai dꞌara oka cue, ngara na Getsemani. Ètu era neꞌe Yesus peka dènge ana madhutu Na, “Miu madhèdi uuru ku mi neꞌe, te Jaꞌa neo laku manèngi-mangajꞌi asa nèi.”
37 Te ngaa Na paroa nare Petrus, Yakobis dènge Yohanis, ho lasi palere-lere dènge Ne. Mulai nèti èèna ka, dꞌara Na maꞌète laho mae-mae, aa roe-bhilu.
38 Rèngu kako kajꞌèu mèka, te Na peka dènge rèngu, aku Nèngu na, “Dꞌara Jaꞌa susa titu kèna! Jaꞌa nuka sèmi oe madhe sa. Miu madhèdi, mate Jaꞌa mi neꞌe.”
39 Ka laꞌe ako kajꞌèu ciki, hèia Na patitu kètu urutuu ho sabajꞌa, aku Nèngu na, “Ama pasue! Ladhe Ama dꞌèi na, Jaꞌa baku pasae jꞌajꞌèra neꞌe. Te ngaa baku madhutu dadꞌèi Jaꞌa, hudꞌi laa madhutu dadꞌèi Ama di.”
40 Sabajꞌa nare, hèia lèpa laꞌe asa era ana madhutu Na dhèu tèlu sèra. Te ngaa rèngu dhu bhèjꞌi luu. Ka Yesus parèi si, hèia Na lii dènge Petrus, peka na, “Hee, Petrus! Nga tao ka miu se bhèjꞌi? Jaꞌa ètu nèi nèbhu boe, te ngaa miu lake mere boe beke ciki sa mate Jaꞌa!
41 Ruri pamako musi madha miu. Kèdꞌi ho beke dènge Jaꞌa. Te dꞌara miu mema dꞌèi tao dhu beꞌa, te ngaa ngiꞌu miu èra boe. De hua iia miu sabajꞌa, sèna ka ladhe lèke dadugu-rariu miu bisa taha.”
42 Ka Yesus laꞌe hari sabajꞌa, peka na, “Ama! Ladhe Jaꞌa hudꞌi pasae ku jꞌajꞌèra neꞌe, hudꞌi laa madhutu dadꞌèi Ama di.”
43 Sabajꞌa nare, hèia na mai hari asa era ana madhutu Na dhèu tèlu se. Te ngaa dhu ra bhèjꞌi hari, lula musi madha ra sakaa titu kèna.
44 Ka Na tèke eele si, laꞌe hari manèngi-mangajꞌi catèka. Na manèngi-mangajꞌi hari mi Ama, sèna ka baku soro tèke Nèngu pasae jꞌajꞌèra èèna, te ngaa hudꞌi laa madhutu dhoka dadꞌèi Ama di.
45 Sabajꞌa nare ka, Na lèpa hari, laꞌe parèi ana madhutu Na, peka na, “Miu se bhèjꞌi taruu, do? Kèdꞌi ka! Te dhèu dhu neo pahie Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne, dètu le. Dhèu se mai ho kèpe Jaꞌa kèna, ho saraka asa adhe-aai dhèu bhelu-katubꞌa.
46 Wee, kèdꞌi ka! Bhoke musi madha miu, ladhe ku asa nèi. Te dhèu dhu pahie Jaꞌa, nuka mai nèi.”
Dhèu kapai-dhèu kapai pua dhèu lasi kèpe Lamatua Yesus
(Markus 14:43-50, Lukas 22:47-53, Yohanis 18:3-12)
47 Ropa Yesus padhai lii era, Yudas dhu nare le era èèna dènge dhèu ae-ae. Dhèu se mai rèti hela dènge ajꞌu cèki ho neo kèpe Ne. Rèngu tao sèmi neꞌe, lula madhutu paredha nèti kètu agama Yahudi, dènge dhèu heka adꞌa sèra.
48 Yudas dhu peka mema le mi dhèu seꞌe, na, “Miu ladhe paie-iie! Dhèu dhu jaꞌa uu, Nèngu ka dhu miu kèpe! Te Nèngu ka dhu miu tenge!”
49 Ropa rèngu dꞌai madha Yesus, hèia Yudas lii dènge ka, “Saloom, Ama Mese!” Hèia Yudas uu Yesus.
50 Èle ka, Yesus peka dènge ne, “Hee, Yudas! Tao ka laa, madhutu dadꞌèi èu.” Ka dhèu ae sèra ara lasi neo kèpe Ne.
51 Te ngaa dhu reꞌa boe, na, dhèu unu Yesus ca dhèu dhu bete hela na, ka seru pamaꞌète rèu dhilu dhèu èci. (Dhèu dhu nuꞌa ne, nuka ca dhèu ènu nèti kètu kapai risi agama Yahudi.)
52 Ropa ladhe nèdhi sèmi èèna, hèia Yesus lii dènge ne, aku Nèngu na, “Pasaluu hela èu èèna asa dꞌara sope na. Te dhèu dhu pake rèka ho neo uri pamere lii langu, èèna na nèngu madhe dènge rèka kahèi.
53 Èu meꞌa boe, do? Jaꞌa bisa manèngi Ama Ku, ho Na hia ana pajuu Na dꞌai nguru riho mai nèti sorga, sèna ka soru-bara Jaꞌa.
54 Te ngaa hudꞌi laa, ra kèpe Jaꞌa. Te aaꞌi-aaꞌi dhu suri tèke le ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua lula-nèti Jaꞌa ne, hudꞌi jꞌajꞌi ku.”
55 Èle èèna ka, Yesus peka dènge dhèu-dhèu dhu mai kèpe Ne, aku Nèngu na, “Madhutu miu, Jaꞌa ne dhèu bhelu, do? Nga tao ka miu mai kèpe Jaꞌa ne, mèti dènge hela dènge ajꞌu cèki? Bèli-bèli Jaꞌa ajꞌa miu ètu dꞌara Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi Ama Lamatua, te ngaa dhèu èci sa tao boe ngaa-ngaa mi Jaꞌa.
56 Te ngaa hudꞌi laa! Mai ka, kèpe Jaꞌa! Te jꞌara neꞌe ne, dhu suri tèke le karèi nèti uru ka, ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua.”
Ropa ana madhutu Yesus rèdhi sèmi èèna, ra madhaꞌu titu kèna. Hèia ra rai tèke eele Ne mesa-mesa.
Rèti Lamatua Yesus asa madha dhèu pamaꞌète lii langu agama
(Markus 14:53-65, Lukas 22:54-55,63-71, Yohanis 18:13-14,19-24)
57 Èle èèna, hèia dhèu dhu kèpe Yesus, rèti Ne asa èmu kètu kapai risi agama Yahudi dhu ngara na, Kayafas, lula dhèu kapai sèra dhu pakaboko le ètu era èèna. Dhèu se nuka, kètu agama Yahudi, mese agama, aa dhèu heka adꞌa sèra.
58 Ropa ra rèti Yesus, Petrus madhutu nèti limuri, toke dꞌai èmu kètu kapai risi agama Yahudi èèna. Petrus laꞌe kahèi asa madha èmu, ho madhèdi dènge dhèu-dhèu dhu ètu sèra. Te neo neꞌa, ngaa ka dhu jꞌajꞌi.
59 Ètu dꞌara èmu ne, kètu agama Yahudi sèra dhu padhue-padhai dènge dhèu-dhèu dhu madhèdi uri lii langu agama. Rèngu aaꞌi-aaꞌi ra tenge jꞌara, sèna ka pamanahu Yesus, lula ra neo huku pamadhe Ne.
60 Masi ka rèngu hia sakasii monya ae kahèi, te ngaa rèngu abhu boe sasala èci sa dhu rèngu bisa pake. Nèbhu boe ka, rèngu abhu sakasii dhèu dua.
61 Dhèu dua se, peka na, “Jiꞌi tadèngi le kahèi, Dhèu ne peka na, ‘Bèli-camèdꞌa Jaꞌa paguri eele Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi. Te ngaa ètu dꞌara tèlu lodꞌo, Jaꞌa patitu kore hari.’ ”
62 Ka kètu kapai risi agama Yahudi, kèdꞌi titu ètu madha dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu madhèdi ètu era èèna. Hèia na karèi Yesus, peka na, “Èu tadèngi le lii galaa dhèu seꞌe dhu ra galaa Èu. Nga tao ka Èu bꞌala boe ca hèbꞌa sa?”
63 Te ngaa Yesus dhaa boe ngaa-ngaa. Hèia kètu kapai ne karèi hari, na, “Jaꞌa neo karèi! Te ngaa Èu hudꞌi dhaa tareꞌa-reꞌa ku, nuka sèmi Èu dhaa mi Ama Lamatua dhu mamuri ètu sorga. Abhu dhèu dhu peka na, Èu ne, Kristus, Ana Ama Lamatua dhu Na moa tèke karèi nèti uru ka. Tareꞌa sèmi èèna, do?”
64 Hèia Yesus bꞌala, peka na, “Tareꞌa, nuka sèmi lii ama èèna. Te ngaa sanèdꞌe! Te bèli-camèdꞌa miu mèdhi Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne. Pe Jaꞌa madhèdi ètu baboa gꞌana Ama Lamatua ètu sorga, sèna ka kèdꞌu paredha sama-sama dènge Ne, dhu koasa Na kapai risi eele èèna. Èle na, Jaꞌa puru mai hari ètu dedha raꞌi-liru.”
65 Ropa na tadèngi nare Yesus peka sèmi èèna, hèia kètu kapai ne nasa bia, toke na ciu pamae kodho madhera na. Hèia na paꞌoo mi dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu madhèdi ètu sèra, aku nèngu na, “Èdhi parluu sakasii tao ngaa hari era! Miu unu mi tadèngi le dènge roꞌa dhilu miu, lii padhai Na. Nèngu tao iisi Na jꞌajꞌi Ana Ama Lamatua. Neꞌe ne pahaha Ama Lamatua! Miu aaꞌi-aaꞌi mi meꞌa le, na, madhutu atora agama èdhi, ladhe abhu dhèu dhu tao iisi na nuka sèmi Ama Lamatua, na, dhèu ne hudꞌi madhe ku!
66 De miu neo pamaꞌète sèmi mia hari?”
Hèia aaꞌi-aaꞌi ra parodha, peka na, “Dhèu neꞌe ne mema sala tareꞌa! De hudꞌi huku pamadhe Ne!”
67 Ka dhèu pèri-pèri lasi sabhuu ilu mi Yesus. Hèia ra hake-paru, aa tèbꞌe paꞌoke Ne.
68 Èle ka, ra lalangu Ne, peka na, “Wee! Èu neꞌe ka Kristus, si? Èu peka sèku! Dhèu cee ka dhu jꞌubhu Èu?”
Petrus pasili tèlu hari, peka na tadhe boe Lamatua Yesus
(Markus 14:66-72, Lukas 22:56-62, Yohanis 18:15-18,25-27)
69 Lodꞌo èèna, Petrus madhèdi era ètu madha èmu. Ka ènu bhèni ca dhèu mai lii dènge ne, peka na, “Deo na, èu kahèi palere-lere dènge Yesus, dhèu Nasaret èèna, si?”
70 Te ngaa na pasili ètu madha dhèu ae sèra, peka na, “Aadꞌo! Nga tao ka èu karèi sèmi èèna! Jaꞌa tadhe boe Ne.”
71 Ka Petrus kalua laꞌe titu ètu hèbꞌa oka.
Hèia bhèni leo hari èci ladhe nèdhi ne ètu èèna. Ka bhèni ne peka dènge dhèu ètu sèra, aku nèngu na, “Deo na jaꞌa kèdhi dhèu neꞌe ne palere-lere dènge Yesus, dhèu Nasaret èèna.”
72 Hèia Petrus jèke ne, peka na, “Èu ne tao-tao hujꞌu! Jaꞌa bani subha! Jaꞌa tadhe boe Dhèu nèi!”
73 Nèbhu boe ka dhèu leo ètu sèra sa peka dènge ne, “Hee! Èu ne baku kapodꞌe-kabèli dꞌara lii, dhu peka na, èu kako palere boe dènge Dhèu ne! Te nèti lii padhai èu, èci èèna ka dènge laloe lii dhèu Galilea!”
74 Te ngaa na padhèdꞌa, ka bꞌala, aku nèngu na, “Wee! Jaꞌa subha dènge kolongara Ama Lamatua! Jaꞌa tadhe boe Dhèu neꞌe ne!” Ropa na peka nare sèmi èèna, hèia manu kokotoo dènge.
75 Ropa na tadèngi lii kokotoo manu, hèia Petrus ngee nèdhi lii Yesus, dhu peka na, “Manu dhae kokotoo mèka, te èu dhu pasili le tèlu hari, peka na, èu tadhe boe Jaꞌa.” Sanèdꞌe nare lii neꞌe, hèia laꞌe asa liꞌu ka tangi dꞌara pèdꞌa.