10
Wapatam tambɨtambɨtok manda
Tɨmbi Yesulɨ gwañgwañii gɨt kwet wɨnanin yousɨm ñambi, Judia kwelan ba Joldan tuk tambon kandañ ñañguk. Ñañɨlɨmbi, amatam kɨmɨn no kɨmɨn no bɨndambo endoñ bɨmbi kɨmɨn tɨañgɨlɨñ. Tɨmbi kena pat-tɨlɨñguk wɨndɨñgangot bɨndambo enɨ-daut tɨ-sem-ta-kuñguk.
Tɨmbi Falisi ama dɨwɨndɨ bɨmbi, Yesu tue-kañbi tɨ-ñɨmnep nandɨñɨpi nɨ-kañbi eñgɨlɨñ, “Endɨkñe mandalɨ ama nolɨ kɨndem tamɨn kle-kolektok elak ba nɨtek?” Eumbi manda tambane-enguk, “Moselɨ sosiila endɨkñe manda nɨtek kɨmɨt-semguk?” Eumbi nɨñgɨlɨñ, “Moselɨ ñɨndɨñ nandɨ-semguk: ama no endɨ tamɨn biup nandɨmbi, endok kusei pepa plon youp mɨmbi, kɨndem nɨ-kleuk.” Eumbi tambane-enguk, “Gɨnañ kwambɨndanjɨla Moselɨ endɨkñe manda wɨn youpi kɨmɨt-samguk. Gan nain kusei kɨmɨkɨmɨlɨnan wɨn wɨndɨñ nɨm pakuk. Moselɨ ñɨndɨñ youkuk, ‘Yambattɨ ama ep tɨmbɨ indañguk wolonda endɨ ama gɨt tam indañgɨlɨñ. Kusei wala tɨmbi amalɨ meñ beu yambimbi, tamɨnloñ galɨ-kwambɨñ daumbi, pɨñgɨp noñgan indayamɨk.’ Wɨndɨñ youyoulɨn patakta tɨmbi, ama gɨt tam endɨ nombo tɨpet nɨm tɨndemɨk. Endɨ wapatam tɨmbi, pɨñgɨp noñgan patemɨk. Wala tɨmbi wapatam Yambattɨ ep kiukuk wɨn amalɨ nɨm tambɨlek.”
10 Tɨmbi Yesulɨ gwañgwañii gɨt bɨndambo ilan ña-palɨñɨpi, wapatam tambo ka-mɨsɨ-tañ wolok nɨ-nandumbi 11 tambane-enguk, “No endɨ tamɨn ka-mɨsɨmbi, tam komblin tɨlakta, ama walɨ wakan tamɨn kolan tɨ-ñɨmbi, Yambattok dainan telak joñgo kulak wakan. 12 Ba tam nolɨ wapai ka-mɨsɨmbi, ama komblin tɨlakta, endɨ bo wɨndɨñgangot telak joñgo kulak wakan.”
Nindɨ Yambattok kuñgu kwambɨñ kasɨleukak?
13 Tɨmbi amatamdɨ wembe gwañgwa tiptip Yesulɨ ep kawɨktok yanañgɨp bɨñgɨlɨñ. Bɨñɨlɨmbi, gwañgwañiilɨ kɨmɨsip tɨ-sembi enombɨñgɨlɨñ. 14 Wɨndɨñ tɨmbɨmbi, Yesulɨ yambɨm gɨnañ komba dɨumbi enguk, “Sɨndɨ wembe gwañgwa yambiumbi nokoñnan bɨwɨt! Yambattɨ ama ñandisɨ wakan enlok gɨñgɨt yambɨ-dɨkñelak, wala tɨmbi nombo nɨm kɨmɨsip tɨ-semnekalɨñ! 15 Nak biañgan sanlet: no endɨ wembe gwañgwalok tuop Yambattok kapmainan nɨm kulakta, endɨ wakan Yambattok gɨñgɨt nɨm.” 16 Wɨndɨñ embi, wembe gwañgwa noñgan noñgan ep ya-apbi, kiilɨ kumbanjɨ plon kɨmɨpi, ep gwɨlam tɨ-semguk.
17 Tɨmbi Yesulɨ gwañgwañii gɨt telak kusei kɨmɨp ñanep tɨñɨlɨmbi, ama nolɨ endoñ woñep bɨmbi mɨlele-tɨ-ñɨm nɨ-nandɨmbi eñguk, “Endaut kɨndem. Nak nɨtek tɨmbi, kuñgu taletalen nɨmnat kasɨleutat?” 18 Eumbi tambane-nɨñguk, “Kusei nekta naka kɨndem nanɨlañ? Ama nolɨ kɨndem nɨm, Yambat en noñgandɨ kɨndem. 19 Dɨk endɨkñe manda Yambattɨ kɨmɨt-nɨmɨñguk wolok kusei ip nandɨlañ: ‘Dɨk ama wɨlɨ kɨm nɨm tɨmbekañ. Telak joñgo nɨm kuukañ. Kumbu nɨm tɨmbekañ. Ama joñgo siñgin nɨm siukañ. Ama nolok nepek joñgo nɨm tɨmbɨ pailɨm tɨke-ñɨmekañ. Dɨk nain tuop meñga bekala nandɨ-semum loloñ tɨndekamɨk.” 20 Yesulɨ wɨndɨñ eumbi nɨñguk, “Endaut. Nak gwañgwa sim papi kusei kɨmɨp, endɨkñe manda wɨn gɨtɨk ikan tañgonembi kɨmɨt-kle-ta-bɨlet.”
21 Yesulɨ dɨndɨmgan kambi, wale kɨndemda nandɨ-ñɨmbi nɨñguk, “Dɨk nepek noñgan walañgot tɨpɨkalañ. Wala tɨmbi dɨk ñam nepenepeka gɨtɨk tualok kɨmɨt-taleumbi, mɨnem gamnekalɨñ wɨn epmbi, ama pɨmbɨñesɨla emumek, tuan wopum kunum gɨnañ pat-gamekak. Wɨndɨñ tɨmek bɨmbi, nak nep kle-kuukañ.” 22 Ama walɨ mandan wɨn nandum mɨlataumbi, timan dai kolañguk. Endɨ il ba kenañ asup palɨmguk wɨ nɨm biuptok nandɨm gɨnañ mɨlataumbi, kak bim ñañguk.
23 Tɨmbi Yesulɨ gwañgwañii tɨkɨle-yambɨmbi enguk, “Ama kwɨlɨkwɨlɨnjɨat Yambattok gɨñgɨt indanep nandañda endɨ kena kwambɨñ tɨnekalɨñ.” 24 Wɨndɨñ eumbi nandɨm nandɨ-sɨlɨkñeñgɨlɨñ. Tɨmbi Yesulɨ yousɨm “Nɨñanai” embi, nombo ñɨndɨñ enguk, “No endɨ Yambattok gɨñgɨt indaup nandɨlakta endɨ kena kwambɨñ tɨmbekak. 25 Kamel nolɨ lɨk bem gɨnañ tip wolok ña tombepi nandɨwɨmda, endɨ kena kwambɨñ tɨmbek. Tɨmbi ama kwɨlɨkwɨlɨlɨn wopum no endɨ Yambattok gɨñgɨt indaup nandɨlakta, endɨ wɨndɨñgot kena kwambɨñ tɨlak, gan endok kenañlɨ kamellok kenañ maklembi mɨlata-ñɨmekak.” 26 Eumbi, gwañgwañiilɨ kolan sɨlɨkñembi, nɨsɨñgan e-nandɨ-tɨmbi eñgɨlɨñ, “Mɨlap wandiñda, nindɨ kuñgu taletalen nɨmnat wɨn tuop kasɨlewɨk?” 27 Tɨmbi Yesulɨ dɨndɨmgan yambɨmbi enguk, “Ama endɨ nɨsɨlok gembɨnjɨla tuop nɨm, gan Yambattɨ kɨndem ep mek. En wakan nepenepek gɨtɨk tuop tɨ-taleuk.”
28 Wolongan Petlolɨ nɨñguk, “Yakñe! Nɨndok kandañ nɨtek? Nɨndɨ nepenepeknɨ gɨtɨk bi-talem bɨmbi, dɨk gep kle-kuamɨñ wɨn.” 29 Eumbi enguk, “Nak biañgan sanba: no endɨ natnala ba gɨñgɨt manda kɨndemla tɨmbi il ba dalii ba kwayañii ba dalañii ba wiwii ba meñ beu ba gwañgwa bɨsatñii ba nana kenañ gɨtɨk bi-taleñguk, 30 endɨ wakan il gɨt dalii gɨt kwayañii gɨt dalañii gɨt wiwii gɨt meñii gɨt gwañgwa bɨsatñii gɨt nana kenañ inda-ñɨmbi, yousɨm nombo wopumgan inda-ñɨmekak. Tɨñɨpi, man kwelan ñolok naka tɨmbi kena gɨm mɨumbi, kunumdok kuñgu kusei kɨmɨlekak wolonda kuñgu taletalen nɨmnat inda-ñɨmekak. 31 Nain wolonda ama man ñɨndɨñgɨt amatamdok dausɨnan damandama tañ endoñnan nanin asuptɨ siñgi patnekalɨñ. Tɨmbi siñgi sɨnɨk endok kandañ asuptɨ dama patnekalɨñ.”
Yesulɨ kɨmbi mɨlalekak wolok bɨndambo enbɨmbi, gama nɨm nandɨ-dakleñgɨlɨñ
32 Tɨmbi endɨ Jelusalem it kwelan lonelɨñdok telak klem ñañgɨlɨñ. Yesu endɨ telak dama tɨ-semumbi, gwañgwañiilɨ endok kundit wɨ kañ nandɨ-bendɨ-tɨmbɨmbi, amatam ep kle-ñañgɨlɨñdɨ mɨsɨmɨsɨ plon ñañgɨlɨñ. Ñakap, Yesulɨ gwañgwañii 12 nɨsɨñgan bɨndambo ep kɨmɨn tɨmbi, enlok plon nepek inda-ñɨmekak wolok manda enɨ-dakle-semguk. Enɨ-dakle-semñɨpi, 33 ñɨndɨñ enguk, “Sɨndɨ nandañ. Nɨndɨ Jelusalem it kwelan loamɨñ. Lo-tomnambi, Amalok Nɨñan wɨn tapma ama biesɨ ba endɨkñe manda nandɨ-tale ama endok kɨsɨ plon kɨmɨlɨmbi, wɨlɨ kɨmbektok manda eu talembi, Roma amalok kɨsɨ plon kɨmɨtnekalɨñ. 34 Kɨmɨlɨmbi tɨ-lakalaka e-tɨ-ñɨmbi, manjɨ iwɨttɨ suambap bɨt gwɨlap pɨsɨkñattɨ waipbi wɨlɨ kɨmbekak. Tɨmbi maim tɨpet gɨt no tɨmbɨmbi, kɨmnan nanin mɨlalekak.”
35 Tɨmbi Sebedilok nɨñañiit tɨpet, Yakobo gɨt Yoane, endɨ Yesuloñ bɨmbi nɨñgɨmɨk, “Nɨnɨndaut. Nɨtɨ nepek nola ba nola endetamɨk wɨn dɨk nandɨmbi tɨ-nɨmeñdok nandamɨk.” 36 Eumbi enguk, “Nak sɨta nek tɨ-samettok nandamɨk?” Enɨ-kaumbi, 37 ama wapmañ patep nandɨñgɨmɨkta ñɨndɨñ nɨñgɨmɨk, “Dɨk inda-daklembi, amatam indangan yambɨ-dɨkñeukañ, nain wolonda nandɨ-nɨmumbi, nɨtoñ nanin nolɨ kɨka dɨndɨmnan, nolɨ kɨka kepmanan pipatekamɨk.” 38 Gan Yesulɨ enguk, “Sɨtɨ manda eamɨk wolok kusei nɨm nandɨ-daklembi nanɨamɨk.”
Endɨ wɨndɨñ embi, yousɨm mɨlap bemep tɨlak wolok ñɨndɨñ enguk, “Nak tuk kimbɨñ nambetat wɨn sɨtɨ gɨla nandekamɨk ba? Ba tuk iutat wɨn sɨtɨ gɨla indekamɨk ba?” Yesulɨ wɨndɨñ enɨ-kaumbi, 39 “Nɨtɨ tuop” eñgɨmɨk. Eumbi enguk, “Biañgan. Natna tuk nambetat wɨn sɨtɨ bo nandekamɨk, ba tuk iutat wɨn sɨtɨ bo indekamɨk. 40 Gan nindɨ kɨtna sɨnɨk kandañ ba kɨtna kepma kandañ pipalekak wɨn nak ewa taleuktok tuop nɨm. Pipapipat wɨn Yambat en ikan tɨ-kɨliñ embi eu tale-semguk.”
41 Tɨmbi gwañgwañii kɨt tambon tambon endɨ manda wɨn nandɨmbi, Yoane gɨt Yakobo enda gɨnanjɨ komba dɨñguk. 42 Tɨmbi Yesulɨ enɨ-tiañeum bɨumbi enguk, “Sɨndɨ nandañ, kwet tuop yambɨ-dɨkñe ama ba ama loloñ endɨ gɨñgɨtjii kɨndem nɨm pat-yambɨ-dɨkñeañ. Endɨ ama kunduwat, amatam endok kapmainan kuañda nandɨ-semum nɨsɨlok kena gwañgwa sɨlanin sɨnɨk tɨmbɨmbi, kena gɨm pat-emañ. 43 Gan sɨndok boñgɨpsɨnan wɨndɨñ nɨm inda-samektok sanlet. No endɨ sɨndok boñgɨpsɨnan ama wopum indaup nandɨlakta, endɨ tɨplaplapsɨ kuukak, 44 ba telak damanjɨ kuup nandɨlakta, amatam gɨtɨk endok kena gwañgwa sɨlanin kuukak. 45 Ama Sɨsɨnɨk endɨ bo wɨndɨñgangot kulak. Endɨ amatam tɨplaplae tɨ-ñɨmnelɨñdok nɨm, endɨ tambon tɨplaplae tɨ-sembi, amatam asup endok kɨnjan kɨmbi, yomsɨlok tuan ombɨ-tale-semektok indañguk.”
Yesulok kusei inda-dakleñguk
Ama dai kolan endɨ Yesulok kusei nandɨ-dakleumbi tɨmbɨ kɨndem dañguk
46 Tɨmbi Yesulɨ gwañgwañii ba amatam kɨmɨn wopum gɨta Jeliko it kwelan bɨ tombi dɨkñem ñañguk. Wɨnanin ñañɨlɨmbi, ama no dai kolan amatamda mɨnem ba nanañla kɨtɨnat tɨ-kuñguk koi Batimaio, Timaiolok nɨñañ, endɨ telak pawañ pipakuk. 47 Pipalɨñɨlɨm nɨmbi eñgɨlɨñ, “Yesu Nasalet nanin endɨ bɨlak.” Nɨmbɨ nandɨm kusei kɨmɨpi, Yesu Mesialok koi no plon kɨtɨ-ñɨmbi eñguk, “Yesu, Devittok Nɨñañ, dɨk blan tɨ-namɨñ!”
Gembɨnat kɨtɨ-palɨmbi, 48 amatam asuptɨ nɨ-ñombɨmbi nɨñgɨlɨñ, “Gitakan pat!” Gan endɨ kwambɨñgan kɨtɨmbi eñguk, “Devittok Nɨñañ-o, blan tɨ-namɨñ!” 49 Wɨndɨñ eumbi, Yesulɨ bɨ ipi enguk, “Kɨtɨ-ñɨmɨm bɨwɨn.” Eumbi, ama dai kolan kɨtɨ-ñɨmbi nɨñgɨlɨñ, “Nɨm mɨsɨwɨñ. Endɨ kɨtɨ-gamlak. Mɨlapi ñau!” 50 Eumbi, sauloñ kolɨ palɨmbi, dɨkop mɨlapi, Yesuloñ ñañguk. 51 Ñaumbi, Yesulɨ nɨ-nandɨm eñguk, “Nak nek tɨ-gamɨttok bɨlañ?” Eumbi nɨñguk, “Nandaut loloñ. Nak nombo deiup nandɨlet.” 52 Eumbi nɨñguk, “Kɨndem a, ñau! Nanandɨ-kɨlɨktɨñgalɨ gep tɨmbɨm kɨndem dalañ.” Eumbi, wolongan ama wolok dai kɨndem daum deimbi, Yesu klem telak ñañguk tuop ñañguk .