6
Nasalet nasilɨ Yesulok gembɨnla nandum tlal tɨñguk
Tɨmbi Yesulɨ kwet walinin ñambi, gwañgwañii gɨta il kuseinan ñam pakuk. Pakap, Sabat patnandɨ nain indaumbi, it kiyau gɨnañ lombi, kusei kɨmɨpi, amatam enɨ-daut tɨ-semumbi nandɨñgɨlɨñ. Tɨmbi asuptɨ nandɨ-gɨtɨp gɨtɨp tɨmbi eñgɨlɨñ, “Ama sɨlanin ñalɨ manda gɨtɨk ñɨn denanin inda-ñɨmɨñguk? Nanandɨ wopuwopum ñɨn inda-ñɨmɨñguk wɨn netepein sɨnɨk? Ba kundit tɨndɨn walan wɨn engano sɨnɨk! Endɨ it tɨndɨ ama sɨlanin wɨn! Malialok nɨñañ, ba Yakobo, Jose, Juda gɨta Simon, endok dasɨ. Tɨmbi wiwii endɨ nɨn gɨta kuañ.” Wɨndɨñ embi nandɨ-ñɨmum pɨ-sɨnɨk tañguk. Tɨmbi Yesulɨ enguk, “It kwet dɨwɨn endɨ plofet ama nola nandum loloñ tɨlak, gan ilnan nasɨ ba nolii ba wekal kusipñii endɨ ka-mɨsɨ-tɨ-ñɨmañ.”
Wɨndɨñ tɨñgɨlɨñda tɨmbi, kundit engano tɨmbepi nandum mɨlataumbi, sɨlak ama jɨmbasat tɨpet sɨnɨk kiilɨ ep kaumbi, kɨndem dañgɨlɨñ. Tɨñɨpi nandɨñguk, “Nekta sɨnɨk tɨmbi, kenanala nandum tlal tɨlak?” Wɨndɨñ nandɨñɨpi, enɨ-daut tɨ-semektok it kwet kle-gɨmbut-ñañguk.
Yesulɨ endok kusei gwañgwañiila daut semguk
Yesulɨ gwañgwañii 12 kenala enɨ-mupi, endɨkñe tɨ-semguk
Tɨmbi Yesulɨ gwañgwañii 12 enɨ-tiañeum bɨumbi, kena tɨnelɨñdok ama tɨpet tɨpet enɨ-mupi, yal kolan ep kle-semnelɨñdok gembɨ emguk. Tɨmbi enguk, “Sɨndɨ ñanepi, nepek no nɨm tɨke-ñanekalɨñ, toñanjɨñgot. Nana ba lɨk wɨn nɨm tɨke-ñanekalɨñ, ba mɨnem kwandai gɨmɨn no dasindasinjɨ gɨnañ nɨm dasinekalɨñ. Kesɨsɨlok gwɨlap wɨnda tɨkenekalɨñ, dasindasi tɨpet wɨ nɨm, noñgangot dasinekalɨñ.” 10 Wɨndɨñ embi enguk, “It kwet nolok tombɨmbi, ama nolɨ sanɨ-tiañeumbi, endok il gɨnañ londekamɨk, it kwet wolok patekamɨk tuop endok ilnangot dou-mɨlat-tɨ-patekamɨk. 11 Tɨkap it kwet nolok tombɨmbi, wɨnasɨlɨ not nɨm tɨ-sambi, mandanjɨ nɨm nandɨnekalɨñda, yambimbi ñanekalɨñ. Ñanepi, kesɨsɨ plon kwɨlɨñ sapak wɨt-sapleum pɨukak. Wɨndɨñ tɨmbɨmbi, kundit kolan tɨñgɨlɨñ wɨn ka-nandɨ-tomnekalɨñ.”
12 Yesulɨ wɨndɨñ eumbi, gwañgwañiilɨ ñambi, amatam gɨnanjɨ tambanenelɨñdok gɨñgɨt manda engɨlɨñ. 13 Tɨñɨpi, yal kolan asup ep kle-kot-semgɨlɨñ, ba jɨmbasat asup gwasap tullɨ saple-sembi, ep tɨmbɨ kɨndem dañgɨlɨñ.
Elottɨ Yesulok gembɨn nandɨ-tomguk
14 Tɨmbi Yesulok koi gɨñgɨt pɨndɨ dañgukta tɨmbi, ama wapmañ Elot endɨ bo wɨn nandɨñguk. Ama dɨwɨsɨlɨ Yesula ñɨndɨñ eañgɨlɨñ, “Yoane, tuk i-sem-i-sem ama en wakan bɨndambo kɨmnan nanin mɨlakuk, wala tɨmbi endɨ kena gembɨnat tɨmbi kulak.” 15 Ba dɨwɨndɨ Yesula “En Elia” eañgɨlɨñ, ba dɨwɨndɨ “Endɨ plofet ama no, plofet ama damanin wandiñ nomɨk” eañgɨlɨñ. 16 Wɨndɨñ eumbi, Elottɨ wɨn nandɨmbi pa eñguk, “Yoane, ama wɨn damañgan natna ewa bim dombum kɨmguk, en wakan mɨlapi kulak.”
17-18 Elot endɨ kusei ñɨndɨñda wɨndɨñ eñguk: endɨ bo enlok kwayañ Filip endok tamɨn koi Elodia apma tɨkeumbi, Yoanelɨ gɨñgɨt wɨn nandɨmbi nɨñguk, “Dɨk kwayañgalok tam matɨke-patañ wɨn kɨmɨsip manda maklelañ.” Endɨ wɨndɨñ nɨlɨñgukta, Elottɨ bo tamɨn nandɨ-ñɨmbi, kena gwañgwañii enɨ-mulɨmbi ñambi, Yoane tɨkembi, it kwambɨñ gɨnañ im kɨmɨlɨmbi pakuk.
19 Tɨmbi Elodialɨ Yoanela gimbɨt gɨnan gɨnañ tɨke-papi, wɨlektok nandɨñguk. Gan endɨ tuop nɨm, 20 neta Elottɨ Yoane tɨke-kamaiñguk. Endɨ Yoanela nandum ama dɨndɨm sɨnɨk, Yambattok kena tɨndɨlok ama no tɨmbɨmbi, enda ka-mɨsɨmɨsɨ e-tɨ-ñɨmguk. Tɨmbi endɨ Yoane nɨ-tiañembi, mandan nandɨlɨñguk. Nandɨñɨpi, “Nɨtek tɨmbet?” embi, gɨnañ tɨpet tɨmbi nandɨ-bendɨ-tɨlɨñguk. Gan endɨ Yoanelok mandan nandɨ-koñgom tɨlɨñguk.
21 Tɨmbi Yoane wɨlɨ kɨmbektok telak no Elodiala ñɨndɨñ inda-ñɨmɨñguk. Elottɨ indaindan nain indaumbi, amañii loloñ ba ama sañanjɨlok telak dama ba Galili kwettok ama biesɨ ep kɨmɨn tɨ-talembi, nana sina wopum tɨ-semguk. Tɨmbi endɨ kɨmɨn tɨmbi nana na-palɨmbi, 22 Elodia enlok wemban endɨ amaloñ ña tombi, dausɨnan kap tiñguk. Kap tiumbi, Elot gɨt yokñii endɨ kañbi nandɨ-kɨndem dañgɨlɨñ. Tɨmbi Elottɨ wembe sim nɨñguk, “Dɨk nepek wala ba wala eumbi gametet.” 23 Embi e-kwambɨñ dambi nɨñguk, “Nepek wala ba wala eumbi, kɨndem gametet. Nak kwet ñɨn ka-dɨkñelet wala bo eumbi, kɨndem tambɨpi, tambon gametet.”
24 Wɨndɨñ eumbi, wembelɨ meñloñ ñambi nɨ-nandɨmbi nɨñguk, “Nak nektok sɨnɨk eutet?” Eumbi, meñlɨ nɨñguk, “Yoane miti tuk i-sem-i-sem tɨñguk endok kumbamla e!” 25 Eumbi, wolongan platik sɨnɨk ñambi, Elottoñ tombi nɨñguk, “Dɨk ñɨndɨñgɨtañgan Yoanelok kumbam jawañ plon kɨmɨpi namɨñ!” 26 Eumbi, Elottɨ nandum kola-sɨnɨk tañguk. Gan endɨ yokñiilok dausɨnan manda e-kwambɨñ da-ñɨmɨñgukta tɨmbi, mandan wɨn pi-pɨwɨktok tuop nɨm nandɨñguk. 27 Nɨm nandɨ-ñɨmlok, gan joñgo nandɨ-ñɨmbi, wolongan enlok kamaikamai ama no Yoanelok kumbam tɨke-bɨuptok nɨ-mukuk. Nɨ-mulɨmbi, it kwambɨñ gɨnañ ñambi, Yoanelok bim dombɨmbi, 28 kumbam jawañ gɨnañ kɨmɨpi tɨke-bɨ wembe mɨumbi, meñɨnlɨ kauptok tɨke-ñam mɨñguk.
29 Tɨmbi Yoane gwañgwañiilɨ gɨñgɨt wɨn nandɨmbi, it kwambɨñnan ñambi, Yoanelok dalandan tɨke-ñambi kɨndikɨlɨñ.
Yesulɨ Juda ama 5000 nana ep towiñguk
30 Tɨmbi Yesulɨ gwañgwañii 12 wɨn kenala enɨ-mukuk endɨ undane-bɨmbi, enloñ kɨmɨn tɨmbi, kena tɨñgɨlɨñ ba gɨñgɨt manda enɨ-daut tɨ-semgɨlɨñ wolok kasat gɨtɨk tɨ-ñɨmgɨlɨñ. 31 Tɨmbi amatam asup sɨnɨk walɨ yousɨyousɨ ñañambɨt tɨ-palɨmbi, Yesu gɨta gwañgwañii endɨ nana tuk nanelɨñdok nandɨñgɨlɨñ, gan nain no nɨm inda-semguk, wala tɨmbi Yesulɨ enguk, “Bɨumbi, nɨnɨñgan kwet ama nɨmnatnan ñana! Nain duman wandɨñ ña-kunambi, siñginjɨ busukñanewɨn.” 32 Wɨndɨñ eumbi, endɨ kɨkeñ plon lombi, nɨsɨñgan tuk guañ dɨkñembi, kwet ama nɨmnat tɨmbɨ dumalanelɨñdok ñañgɨlɨñ. 33 Ñañɨlɨmbi, amatam asuptɨ yambɨmbi yambɨ-nandɨ-tomgɨlɨñ. Tɨmbi amatam it kwet tuop nanin bɨñgɨlɨñ endɨ bo kesɨtɨ woñep ñambi, Yesulɨ ñanepi nandɨñguknan dama ña-tomgɨlɨñ.
34 Tɨmbi Yesulɨ wolok ña-tombi, kɨkeñ plon nanin pɨñɨpi, amatam kɨmɨn wopum yambɨmbi, gɨnañlɨ ñɨndɨñ nandɨñguk, “Sipsip yambɨ-dɨkñenjɨ nɨmnat nomɨk tañ”. Wɨndɨñ yambɨ-nandɨmbi, blan tɨ-sembi, kusei kɨmɨpi, nepek asup enɨ-daut tɨ-semguk. 35 Enɨ-daut tɨ-semumbi, maim daut ip pɨ-sembepi tɨñgukta tɨmbi, gwañgwañiilɨ endoñ bɨmbi nɨñgɨlɨñ, “Ñɨn kwet ama nɨmnatnan patnambi, maim daut ip pɨupi tɨlak. 36 Wala dɨk amatam enɨ-mulɨmbi, it kwet ba it jala ñasɨñgan pakañnan wolok ñambi, nananjɨ tua nambɨt.” 37 Eumbi tambane-enguk, “Sɨngan nana ep towiut!” Eumbi nandɨ-piasat tɨmbi nɨñgɨlɨñ, “Dɨk nek elañ? Nɨndɨ ñambi, mɨnem nek ñalɨ nana tuam bɨmbi emneñ? Mɨnem 200 wolok tuop nɨm!” * 38 Eumbi enguk, “Sɨnlok nana nɨtek pat-samlak ña kawɨt!” Eumbi ña kañbi undane-bɨmbi nɨñgɨlɨñ, “Plaua kɨt tambongot tɨm tuk gaut tɨpetgot pat-nɨmlak.”
39-40 Eumbi, Yesulɨ amatam kli kɨndem plon samba sambat pipatnelɨñdok enbɨmbi, dɨwɨndɨ 100, dɨwɨndɨ 50 wɨndɨñ pipakɨlɨñ. Pipalɨmbi, 41 Yesulɨ plaua kɨt tambon gɨta tuk gaut tɨpet wɨn epmbi, kunum plon dei loumbi, Yambat we ñɨmguk. We ñɨm-talembi, plaua ombɨmbi, gwañgwañii em-ta-ñaumbi, endɨ bo tɨke-papusenembi, amatam emgɨlɨñ. Tɨmbi Yesulɨ tuk gaut tɨpet wɨn wɨndɨñgot ep danbɨmbi, amatam gɨtɨkkan emumbi, 42 gɨtɨkkandɨ nañbi na-tokñeñgɨlɨñ. 43 Wɨndɨñ tɨmbɨmbi, plaua ba gaut wɨn na-tlatlap tɨm biñgɨlɨñ wɨn ep dasiumbi, sandɨñ lɨk 12 tokñeñguk. 44 Amatam nana nañgɨlɨñ endoñnan nanin amalok kunakunasɨ wɨn 5000.
Yesulɨ tuk guañ plon ñañguk
45 Tɨmbi wolongan Yesulɨ gwañgwañii enɨ-gɨñgɨnembi, kɨkeñ plon lombi, tuk guañ dɨkñembi, Betsaida it kwelan damandama ñanelɨñdok enɨ-mukuk. Enɨ-mulɨm ñañɨlɨmbi, Yesu en amatam isɨnan enɨ-mulepi pakuk. 46 Papi enɨ-mut-talembi, nɨmolo tɨmbektok kwet jañgɨnnan loñguk.
47 Tɨmbi kwet kɨlɨm eumbi, gwañgwañiilok kɨkeñdɨ tuk guañ boñgɨpnan ñañɨlɨmbi, Yesu en engan kwambɨñnan papi, 48 yambɨñguk wɨn: sasalelɨ ñañgɨlɨñ kandañ bɨñgukta, kɨkeñ plon papi tuk kɨndit-tlalɨmbi yambɨñguk. Kwet gama nɨm salañɨlɨmbi, Yesulɨ tuk guañ plon kesɨtɨ ñambi ep tɨmbɨ dumalambi, yapma kle-ñaupi nandɨñguk.
49-50 Tɨmbi gwañgwañiilɨ Yesu tuk guañ plon bɨumbi kañbi, “Walen tip no kamɨñ” wɨndɨñ kɨmɨt-nandɨñgɨlɨñ. Endɨ gɨtɨkkandɨ en kañbi mɨsɨmbi, gembɨnjɨ pɨumbi, kwawa tɨñgɨlɨñ. Gan Yesulɨ manda embi enguk, “Ñɨn natna ya, sɨmbasɨ busukñaneumbi nɨm mɨsɨnelɨñ.” 51 Wɨndɨñ embi, kɨkeñ plon loumbi, sasalelɨ kɨlp eumbi, ka-sɨlɨkñembi nanandɨnjɨ nɨm nandɨ-dakleñgɨlɨñ. 52 Gɨnañ kwambɨñ kuñgɨlɨñda tɨmbi endɨ Yesulɨ plaualɨ kundit engano tɨñguk wolok kusei nɨm nandɨ-tomgɨlɨñ.
Yesulɨ amatam nandɨ-kɨlɨk tɨ-ñɨmɨñgɨlɨñ ep tɨmbɨ kɨndem dañguk
53 Tuk guañ dɨkñe-talembi, Genesalet kwelan tombi, kɨkeñ tɨke-kwambɨnda-kolɨ pɨñguk. 54 Tɨmbi kɨkeñ plon nanin pɨumbi, wolongan amatam Yesu ka-dakleñgɨlɨñ endɨ 55 it kwet tuop woñep ñambi, kusei kɨmɨpi, jɨmbasat tañgo plon ep kɨmɨpi, Yesulɨ wandɨñ ba wandɨñ ñañguk tuop nandɨmbi, endoñ ep bɨñgɨlɨñ. 56 Endɨ it kwet tip ba wopum ba it jala nolok ba nolok ñaumbi, amatamdɨ jɨmbasat endoñ ep bɨmbi, ini plon yapɨkɨlɨñ. Yapɨpi nɨ-nandɨ-tɨmbi, dasindasin kusipgot tɨke-kanelɨñdok nandɨmbi nɨ-nandɨñgɨlɨñ. Tɨmbi nandɨ-semum tɨke-kañgɨlɨñ tuop kɨndem dañgɨlɨñ.
* 6:37 Mɨnem denali 200 wɨn kena nain 200 wolok tuan.