27
Yesu Pilatoloñ nañgɨp ñaumbi, Judaslɨ toa topmbi kɨmguk
Kwet salaumbi, tapma ama biesɨ gɨtɨk gɨta Juda amalok ama biesɨ endɨ Yesu wɨlɨ kɨmbektok e-sambat tɨm, Yesu toalɨ top nañgɨp ñambi, Pilato wɨn Roma amalɨ Judia distrik ka-dɨkñeuktok nɨmbɨ taleñgɨlɨñ endok kiinan kɨmɨkɨlɨñ.
Judas Yesu bola tɨñmɨñguk endɨ ama biesɨlɨ Yesu manda plon kɨmɨpi, wɨlɨ kɨmbektok eu taleñgɨlɨñ wɨn yambɨñguk. Yambɨmbi, nepek tɨñguk wala nandum mɨlataumbi, mɨnem kwandai satnin 30 tapma ama biesɨ gɨta ama biesɨ dɨwɨn endɨ mɨñgɨlɨñ wɨn epbi, bɨndambo tambane emepi ñañguk. Ñam tombi enguk, “Nak yom tɨmbi, ama yomɨn nɨmnat sɨndok kɨsɨnan kɨmɨlatta tɨmbi en ip wɨlɨ kɨmnepi tañ.” Wɨndɨñ eumbi nɨñgɨlɨñ, “Wɨn nɨndok nepek nɨm. Wɨn dɨtnalok nepek yañ.” Wɨndɨñ eumbi, Judaslɨ mɨnem kwandai satnin wɨn tapma it sañ jimba gɨnañ kolɨ pɨumbi, en walinin pɨm ñambi, toa topmbi kɨmguk.
Tɨmbi tapma ama biesɨlɨ Judaslɨ mɨnem kolɨ pɨñguk wɨn gamapi eñgɨlɨñ, “Mɨnem ñɨn ama wɨlɨ kɨmbetak endok wekailok tuan. Tapma ittok mɨnem gɨt yousɨnetamɨñda, endɨkñe manda maklenetamɨñ.” Wala tɨmbi endɨ manda e-topmbi, mɨnem walɨ ama no kwet kambot pa tɨlɨñguk endok kwet no tuambi, ama mayañgan nasi nindɨ Jelusalem pap sembɨnekalɨñ endok amasum palektok eu taleñguk. Endɨ kwet wɨn Yesu kɨmkɨmlok tuanlɨ tuañgɨlɨñda tɨmbi, amatamdɨ kwet wolok koi Kwet Wekaiat wɨndɨñ kɨtɨñgɨlɨñ, wɨn ñɨndɨñgɨt gamañgot pa kɨtañ. 9-10 Tapma ama biesɨlɨ wɨndɨñ tɨñgɨlɨñ, wɨn plofet Jelemaialɨ indauktok eñguk wolok tuop indañguk. Endɨ Mesialok plon ñɨndɨñ embi youp biñguk patak,
“Islael amalɨ mɨnem kwandai satnin 30 walɨñgot
ama wɨn tuanep e-topmɨumbi, mɨnem walɨñgan epbi,
kwet kambot tɨndɨ amalok kwet no tuañgɨlɨñ,
wɨn Wopum Anutulɨ molo manda nanguk wolok tuopkan tɨñgɨlɨñ.”
Pilatolɨ Yesu manda plon kɨmɨpi, kloñbat plon wɨlɨ kɨmbektok eñguk
11 Tɨmbi Yesulɨ ka-dɨkñe ama Pilato endok damanan ilɨmbi, ka-dɨkñelɨ nɨ-nandɨmbi eñguk, “Juda ama endok Ama Wapmañ dɨk ñakan ba?” Wɨndɨñ eumbi nɨñguk, “Ip elañ wɨndɨñgan.” 12 Gan tapma ama biesɨ gɨt Juda ama biesɨ dɨwɨndɨ manda kusei kusei nɨ-youkɨlɨñ, wolonda Yesulɨ manda tambon no nɨm tambanem enguk. 13 Tɨmbi Pilatolɨ nɨ-nandɨmbi eñguk, “Manda gɨtɨk gep youpi eañ wɨn dɨk nɨm nandɨlañ ba?” 14 Gan endɨ man galɨ kwambɨñ dambi, nepek nola manda tambon no nɨm tambane nɨñguk. Wɨndɨñ tɨñgukta, Pilatolɨ sɨlɨkñembi, nandɨ-gɨtɨñgɨtɨkñe tɨñguk.
15 Kamaikamai gwɨlat nain tuop ka-dɨkñelɨ ñɨndɨñ pa tɨñguk: endɨ amatam kɨmɨn wopum nandɨ-sembi, ama nolok koi kɨtɨañgɨlɨñ en wakan it kwambɨñ gɨnañ nanin pɨsat-semlɨñguk. 16 Nain wolonda ama kolan no koi gɨñgɨlat it kwambɨñ gɨnañ kɨmɨlɨm pakuk, koi Balabas. 17 Wɨndɨñda amatam asuptɨ kɨmɨn tɨ-taleumbi, Pilatolɨ enɨ-nandɨmbi eñguk, “Sɨndɨ ama ninda nak pɨsat-samettok eañ, Balabas ba Yesu Mesia nɨnɨn enda eañ?” 18 Kusei ñɨndɨñda endɨ wɨndɨñ eñguk: amatamdɨ Yesu ka-galkta tɨñgɨlɨñda tɨmbi, ama biesɨlɨ en ka-gimbɨt tɨñɨpi tɨkembi, ka-dɨkñelok kiinan kɨmɨlɨmbi, kusasɨ yambɨ-daklembi, wɨndɨñ eñguk.
19 Tɨmbi endok kusei no ñɨndɨñ: endɨ ama yambɨ-dan kena pa tɨlɨñguk wolok pipalɨñɨlɨmbi, tamɨnlɨ manda ñɨndɨñ kɨmɨlɨm endoñ loumbi eñguk, “Dɨk ama ñɨn kolan no nɨm tɨñguk wɨn biu palen. Nak tim en ip lat kolan plon kañbi, nandɨwam mɨlatak.” Pilatolok tamɨnlɨ wɨndɨñ eñguk, 20 gan tapma ama biesɨ ba Juda ama biesɨ dɨwɨn endɨ amatamda engɨlɨñ, “Sɨndɨ Pilatola ñɨndɨñ nɨnekalɨñ, ‘Dɨk Balabas kak bimbi, Yesu wɨwɨttok eukañ!’ ” Wɨndɨñ embi, enɨ-gɨñgɨneumbi, wolok tuop nɨñgɨlɨñ. 21 Tɨmbi ka-dɨkñelɨ amatam nombo en-nandɨmbi eñguk, “Ama tɨpet endoññan nanin nin pɨsalɨmettok eañ?” Eumbi, “Balabas” nɨñgɨlɨñ. 22 Eumbi enguk, “Tɨmbi Yesu Mesia nɨnɨn enda nɨtek tɨñmetet?” Eumbi, gɨtɨkkandɨ kɨtɨmbi nɨñgɨlɨñ, “Kloñbat plon lowɨn!” 23 Tɨmbi Pilatolɨ enguk, “Nɨtekta? Endɨ kolan nek tɨñguk?” Eumbi, wopumgan kɨtɨmbi, nain asupgan ñɨndɨñ eñgɨlɨñ, “Kloñbat plon lowɨn! Kloñbat plon lowɨn!”
24 Wɨndɨñ tɨmbɨmbi, Pilatolɨ ka-nandɨñguk wɨn: en Yesu nepek no tɨñmɨlok tuop nɨm. Tombon amatamdɨ gimbɨt tɨmbi, mik tɨnepi tɨñgɨlɨñ. Wɨndɨñda Yesulok kɨmkɨm wɨn Pilatolok yomɨn nɨm indauktok endɨ ñɨndɨñ tɨñguk: endɨ Juda amalok ep tɨndɨñ no klembi, tukta eumbi, tuk tɨke bɨ mɨumbi, dausɨnan kii wɨlɨpi enguk, “Ama endok kɨmkɨmlok mɨlap walɨ nokok plon nɨm loukak, wɨn sɨnlok nepek.” 25 Eumbi, amatam gɨtɨk endɨ manjɨ noñgan kɨtɨ kolɨ ñaumbi nɨñgɨlɨñ, “Kɨm wɨn nɨndɨ ba komblinnii nɨndok plon loukak!” 26 Tɨmbi Pilatolɨ amatamdok manda kɨmɨt-klembi, Balabas pɨsat-sembi, Yesu waipnelɨñdok eñguk. Eumbi, wɨndɨñ tɨmbɨ taleumbi, mik amalɨ kloñbat plon wɨtnelɨñdok kɨsɨnan kɨmɨkuk.
Mik amalɨ Yesu nɨ-lakalakae tɨ-ñɨmbi, kloñbat plon wɨkɨlɨñ
27 Tɨmbi ka-dɨkñelok mik amalɨ Yesu nañgɨp pɨmbi, ka-dɨkñelok ilan ñam nɨsɨ kuñgɨlɨñnan wandɨñ lombi, nosii gɨtɨk en gɨta kɨmɨn kokɨlɨñ. 28 Tɨñɨpi, Yesu enlok dasindasin kiundɨpi, mik amalok sauloñ gɨmɨn no dasi-mɨmbi, * 29 toa pɨsɨkñat bondɨnembi, kumbam plon dasi-mɨmbi, toña no kii dɨndɨm kandañ kɨmɨlɨmɨñgɨlɨñ. Wɨndɨñ tɨñɨpi, ña mɨlelem tɨmbi, nɨ-lakalakae tɨ-ñɨmbi eñgɨlɨñ, “We, Juda amalok ama wapma!” 30 Eñɨpi, iwɨt endok plon suambapi, toña lom tɨkembi, walɨñgan kumbam plon nombo nombo wɨkɨlɨñ. 31 Nepek kusei kusei wɨndɨñ tɨñmɨ-talembi, mik amalok sauloñ kiundɨpi, enloñ dasindasin nombo dasi-mɨm pɨumbi, kloñbat plon wɨtnepi nañgɨp pɨ ñañgɨlɨñ.
32 Pɨ ñañɨpi, telak plon ama no Sailini nanin koi Simon ña tɨmbɨ indañgɨlɨñ. Tɨmbɨ indambi, en nɨ-gɨñgɨneum Yesulok kloñbat bembɨmbi ñañgɨlɨñ. Ñambi, 33 kwet no koi Golgata wandɨñ ña tomgɨlɨñ. (Kot walan ñɨndɨñ, ‘Kumba Kwandat Kwet’.) 34 Ña tombi, wain tuk gɨta gwasap kimbɨñ wakɨt ep kiukiulɨn wɨn tɨke mɨum na-nandɨmbi, kunjitam biñguk. 35 Tɨmbi kloñbat plon wɨlɨ taleumbi, dasindasin tɨkenepi satu sañala kopi, dasindasin danbi epgɨlɨñ. 36 Wɨndɨñ tɨmbi, pipapi ka-dɨkñe-pakɨlɨñ. 37 Tɨmbi kumbam mindin plon kusei neta wɨkɨlɨñ wolok manda ñɨndɨñ youp kɨmɨkɨlɨñ, “Ñɨn Yesu, Juda amalok Ama Wapmañjɨ.” 38 Tɨmbi ama piñpiñen tɨpet en gɨta yakan yandɨpbi, no tombon no tombon ep mambɨ ikɨmɨk.
39 Tɨmbi ama wandɨñ ñañambɨt tɨñgɨlɨñ endɨ Yesula kumbanjɨ dɨñguneñɨpi nɨ-suambapi 40 nɨñgɨlɨñ, “Nɨtekta? Dɨk tapma it wiapi, nain tɨpet gɨt no wolok gɨnañnangan tɨmbɨ kaitauktok eñguñ wɨn. Nɨtek tɨmbi dɨtnalok pɨñgɨpka nɨm tɨke-kɨmɨtañ? Dɨk Anutulok Nɨñañ sɨnɨkta, kloñbat plon nanin pɨ!”
41 Tɨmbi tapma ama biesɨ wakɨt endɨkñe nandɨ-tale ama ba Juda ama biesɨ dɨwɨn endɨ bo wɨndɨñgot nɨ-kolakola embi eñgɨlɨñ, 42 “Ama dɨwɨsɨ ikan ep kɨmɨkuk, gan enlok pɨñgɨu tɨke-kɨmɨlektok tuop nɨm. En Islael ama nɨndok ama wapmañ sɨnɨkta, kloñbat plon nanin pɨwɨn! Pɨwɨmek, endɨ Mesia bɨmbɨndok een ip wakan wɨn nandɨ-kɨlɨktɨ tɨñmɨnetamɨñ. 43 Endɨ Anutulok plon panjañganembi, endok Nɨñañ sɨnɨk wɨndɨñ elak. Tɨkap wɨndɨñda, papa kana: Anutulɨ tɨke-kɨmɨlektok nandɨlak ba nɨm.” 44 Ama piñdasɨ tɨpet Yesu gɨt yandɨpgɨlɨñ endɨ bo wɨndɨñgot nɨmbɨ kolañgɨmɨk.
Yesu kɨmɨñguk
45 Kwet nain boñgɨp tɨmbɨmbi, kwet tuop kɨlɨm indañguk. Inda-palɨmbi ñakap, 3 kilok tɨñguk. 46 Wolongan Yesulɨ wopumgan kɨtɨmbi eñguk, “Eli, Eli, lama sabaktani.” Wɨn ñɨndɨñ, “Anutuna, Anutuna, nekta nambilañ?” 47 Tɨmbi wandɨñ pakɨlɨñ endoññan nanin dɨwɨndɨ manda wɨn nandɨmbi eñgɨlɨñ, “Endɨ plofet Elia kɨtɨñmɨlak.” 48 Wolongan mik ama nolɨ woñep ñambi, nepek busukñanen walɨ tuk kɨndem tiañewɨk no tɨke bɨmbi, wain tuk kimbɨñ gɨnañ wɨsɨmbi, komba bem kusip plon topbi, Yesulɨ nanalok mɨñguk. 49 Gan dɨwɨsɨlɨ eñgɨlɨñ, “Biukɨn, Elialɨ tɨke-kɨmɨlepi bɨutak bek, wɨn kañmek.” 50 Tɨmbi Yesulɨ nombo wopumgan kɨtɨmbi, engan kɨmɨt nandum, woñ poñaumbi kɨmɨñguk.
51 Wolongan nepek ñɨndɨñ indañguk: tapma ilan sandum masipmasip wopum tɨñgɨlɨñ wɨn boñgɨpgan tawam blañganembi, gwat nanin pɨ lap taleñguk, tɨmbi kwet mɨnjat mɨnjat tɨmbɨmbi, kawat jɨñgɨn dɨwɨn tawa pɨñgɨlɨñ. 52 Tɨmbi sumlok yama pɨsalɨmbi, Anutulok gɨñgɨt damañgan kɨm-taleñgɨlɨñ asuptɨ mɨlapi, 53 sumjɨ biñgɨlɨñ. Bimbi, Yesulɨ kɨmnan nanin mɨlalɨmbi, wolonda endɨ Anutulok it kwet dɨndɨm engano, wɨn Jelusalem, wandɨñ lombi, amatam asuptoñ inda-semgɨlɨñ.
54 Mik amalok telak dama gɨt amañii Yesu ka-dɨkñe-pakɨlɨñ endɨ mɨnjamɨnjat ba nepek kusei kusei indañguk wɨn kañgɨlɨñ endɨ kolan mɨsɨmbi eñgɨlɨñ, “Biañganak. Ñɨne Anutulok Nɨñañ sɨnɨk.”
55 Yesulɨ Galili distrik nanin Jelusalem bɨñguknan tam asuptɨ en gɨta yakan bɨmbi, tɨmbɨ plata pa tɨ-ta-kuñgɨlɨñ. Yesu wɨlɨ kɨmguk sandap wolondañgan endɨ bo Golgata bɨ pakɨlɨñ, gan endɨ mayañgan ipi, dei posnembi kañgɨlɨñ. 56 Wɨn endoñ nanin no koi Malia Makdala nanin. Tɨmbi Malia no, Jekop gɨt Josep endok menjet. Tɨm no wɨn Sebedilok nɨñañiit endok menjet.
Yesu kɨndikɨlɨñ
57 Ama mɨnemmat no Alimatia nanin endɨ bo Yesulok gwañgwa no, koi Josep. Maim pɨup tɨmbɨmbi, 58 endɨ Pilatoloñ ñambi, Yesulok dalandanda eñguk. Eumbi, Pilatolɨ nandɨñmɨmbi, tɨke mɨnelɨñdok enguk. Eumbi, wolok tuop mɨumbi tɨkeñguk. 59 Tɨkembi, sandum satnin bamblum nɨmnat walɨ tɨmɨpi, 60 tɨke ñambi, enlok sum gɨnañnan kɨmɨkuk. Sum wɨn komblin sɨnɨk, kawat gɨnañ wɨn Josep enlok kulup bimbin. Joseptɨ Yesulok dalandan wolok kɨmɨpi, kawat wopum no munjulɨm bɨ yama masipmɨñguk. Wɨndɨñ tɨ-talembi, walinin pɨ ñañguk. 61 Joseptɨ dalandan sumnan kɨmɨlɨñɨlɨmbi, Malia Makdala nanin en gɨta Malia no endɨ sum dat kandañ pipapi ka-tuakɨmɨk.
62 Kwet salaum Sabat patnandɨ nain tɨmbɨmbi, tapma ama biesɨ gɨt Falisi ama endɨ yakan Pilatoloñ ñam 63 nɨmbi, Yesulok plon ñɨndɨñ eñgɨlɨñ, “Ama wopum, nɨndɨ ama julunjuluñdok walɨ gama kaik kuñɨpi, manda no eñguk wɨn nandɨna sɨwɨtak. Endɨ ñɨndɨñ eñguk, ‘Nain tɨpet gɨt no ñaumek, kɨmnan nanin mɨlaletat.’ 64 Wala tɨmbi dɨk eumbi, sum wɨn ka-dɨkñe-kɨliñ e-palɨmbi, nain tɨpet gɨt no wɨn taleukak. Nɨm kañbi, gwañgwañiilɨ ña dalandan kumbu tɨm tɨke ñambi, amatamda juluñgan ñɨndɨñ enɨnelɨñ a, ‘Yesu en ip kɨmnan nanin mɨlakuk.’ Wɨndɨñ enelɨñda, juluñɨt manda komblin walɨ Yesulɨ juluñɨt manda eñguk wɨn maklewɨk.” 65 Eumbi, Pilatolɨ nandɨ-sembi enguk, “Kɨndem a. Sɨndɨ mik ama dɨwɨn epmbi, sumnan yanañgɨp ñaum, sum masip kwambɨñ danelɨñdok nɨtek tɨnep nandañ wolok tuop tɨnekalɨñ.” 66 Wɨndɨñ eumbi, sumnan ñam, sum masip kwambɨñ danelɨñdok kawattɨ sum dai masipmɨñguk wolok plon nɨsɨlok kɨmɨsip no kɨmɨpi, ka-dɨkñe nelɨñdok mik ama wandɨñ yambium pakɨlɨñ.
27:9-10 Sekeraia 11:12-13, Jeremaia 32:6-9 * 27:28 Ama wapmañ endɨ bo sauloñ gɨmɨn dasiañgɨlɨñ, wala tɨmbi mik amalɨ Yesu en ama wapmañ sɨnɨk wolok walan juluñgan tɨnelɨñdok mik amalok sauloñ gɨmɨn dasi-mɨñgɨlɨñ. 27:46 Kap 22:1