23
Kɔ̌kɔ̀ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ-ɔ̀nzɨ̌ ka kìwǔ ùvò ndɨ̀ nà rɔ̀, Pɔlɔ̀ ʉdɨ́ nyɨ̀kpɔ́na abádhí rɔ̌ ndàndà abádhí, ndàdʉ̀ àtɨ̀nà: «Àbanɨ̌nzó, rɨ̀rà àhʉ indo nga ɔ̀, ma marúbhi Kàgàwà bhà otu ɔ̌ ídzì afídu nyʉ́ nà, ɨ̀mbǎ nzɛ́rɛ dhu tɨ́ ka kɔ́zʉ̀na atdí dhu mà rɨ̀’ɨ̀ nyʉdutsì.» Nɨ́, wɔ̀ dhu Pɔlɔ̀ ʉ̀nɔ̀ rɔ̀, pbàkùhánɨ́ tɔ́ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ dɔ̌ kamà, Ànànɨyà, náavì Pɔlɔ̀-tɨ́ ìkò alɛ rɔ̀pbɨ̀ Pɔlɔ̀-tsʉ̀. Nɨ́rɔ̀ nɨ́ ndɨ Pɔlɔ̀ adʉ̀ àtɨ̀nà: «Kàgàwà rɨ̌ ndɨ nyɔpbɨ, wɔ̀ mʉ̀kʉ̌ngbà nɨ̌ ka kùtri ɨdza-kutì bhěyi nyɨ nyɔ̀wʉ̀ rɔ̀! Nyɨ nyàdɨ ʉrɔ́ nyambɛ ìndrǔ-ànyǎ ʉ̀nɔ̀ dɔ̌ àdhàdhɨ̀ Músà bhà Ʉyátá òzè ka dhu bhěyi, pbɛ́tʉ̀ ɨnyɨ kɛ̀lɛ̌ nyadʉ̀ ndɨ Ʉyátá nʉ́kɔ̀ ɨma nyɨ nyàvi kɔpbɨ̀ rɔ̀.» Nɨ́, Pɔlɔ̀-tɨ́ ɨ̀’ɨ̀ alɛ náadʉ̀ kɨ̀sɔ, ’àtɨ: «Ìnzě! Nzʉ̌nɔ dhu wɔ̀ dhu bhěyi Kàgàwà bhà pbàkùhánɨ́ tɔ́ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ dɔ̌ kamà nɨ̌!» Nɨ́, Pɔlɔ̀ adʉ̀ àtɨ̀nà abádhí nɨ̌: «Àbanɨ̌nzó, ɨnzá nɨ́ ma mʉ̀nɨ pbàkùhánɨ́ tɔ́ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ dɔ̌ kamà tɨ́ kà rɨ̌’ɨ̀ dhu. Obhó tɨ́, Kàgàwà bhà Andítá rǎtɨna ɨnzá nyɨ ràkǎ nyʉnɔ̀ dhu pbʉ̀kʉ̀ pbìrì ɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ nɨ̌*
Pɔlɔ̀ ʉnɨ wà dhu, kɔ̌kɔ̀ ànyǎna ʉnɔ rɨ́ alɛ nzínzì ɔ̌, atdídhená alɛ ràrɨ̌ Pbàsàdùkáyó, ndɨrɔ̀ ngʉ̌kpà ràrɨ̌ Pbàfàrìsáyó. Ndɨ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, Pɔlɔ̀ angbɛ tǔna kɔ̀rɨ́ alɛ nzínzì ɔ̌, ndàtɨ: «Àbanɨ̌nzó, ɨma nyʉ́ nɨ́ Mʉ̀fàrìsayò, Pbàfàrìsáyó tɔ́ ɨngba. Nɨ́, yà ànyǎdu ʉ̀nɔ ka kɨ́ okúna dɔ̀ rɔ̀ dhu nɨ́, ma má’ù dhu ɔbɨ nyʉ́ nà ʉ̀ngbɛ̌ ʉ̀vʉ̌vɛ̀ kʉtdʉ̌ ɨ̀ alɛ rʉngbɛya ɨ̀ ɔvɛ-bvʉ̀ rɔ̀ dhu.» Wɔ̀ dhu bhěyi Pɔlɔ̀ òrì dhu adʉ̀ Pbàfàrìsáyó mà, Pbàsàdùkáyó mànà àbhʉ ràmbɛ ’àgò dɔ̌ atdídɔ̌, ndɨ dhu ràdʉ̀ ihé-yà-ɔ̌nga àbhʉ rʉ̀ndɔ̀ ndɨ̀. Obhó tɨ́, Pbàsàdùkáyó ongónà àtɨ̀nà ɨ̀nzɨ̌ ʉ̀vʉvɛ̀ kʉtdʉ̌ ɨ̀ alɛ rʉngbɛya ɨ̀ ɔvɛ-bvʉ̀ rɔ̀. Ndɨrɔ̀ abádhí a’u nzá dhu ìnè màlàyíká mà, ndɨrɔ̀ nzɛ́rɛ-alafí mà ràrɨ̌’ɨ̀. Pbɛ́tʉ̀, Pbàfàrìsáyó nɨ’ɨ̀ kɔ́rɔ́ kɔ̌kɔ̀ dhu ná’ù alɛ. Nɨ́, ádrʉ̀ngbǎ wɔ̀gɔ̀ nyʉ́ níifí ndɨ̀ kɔ̀rɨ́ alɛ nzínzì ɔ̌. Nɨ́rɔ̀ nɨ́ ndɨ Pbàfàrìsáyó nzínzì ɔ̌ Músà bhà Ʉyátá tɔ́ ngúfe màlímó náapɛ̀ ’àgò ɨ̀ ɔbɨ nyʉ́ nà, ’àmbɛ àtɨ̀nà dɔ̌: «Mǎ mabà nzá atdí afátá mà yàrɨ́ alɛ dɔ̌. Atdí alafí mà, ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌ màlàyikà mà pbɔ̀vɔ̀ tɨ́ nzá wà dhu kà tɔ̀!» 10 Wɔ̀ dhu bhěyi Músà bhà Ʉyátá tɔ́ màlímó ʉ̀nɔ̀ dhu náabhʉ̀ Pbàsàdùkáyó mà, Pbàfàrìsáyó mànà ràgò ɨ̀ abhɔ nyʉ́ tdɨ́tdɔ̌. Nɨ́rɔ̀ nɨ́ ndɨ Pɔlɔ̀ àpà ka kɨ́ ndɨ́nɨ̌ ka kʉdrʉ tɨ́ ɔ̀ná nga dhu ɔdɔ̀ ɔ̀nzɨ ndɨ̀ ndɨ́ rɔ̀, pbànówí dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ avì pbɨ̀ndà pbànówí rìwǔ Pɔlɔ̀ òdyì ihé-yà nzínzì ɔ̌ rɔ̀, ’òwù òrùnà fɨ̀yɔ́ lubhà ɔ̀.
11 Ndɨ iku ɔ̌ tɨ́, Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù adʉ̀ ndàvi Pɔlɔ̀ tɔ̀, ndàtɨ: «Ótù afínʉ! Àdhàdhɨ̀ wɔ̀ nyɨ nyìdè pbàkà ngàmbì tɨ́ Yèrùsàlɛmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ dhu bhěyi, dhu àkǎ nyɔnzɨ̀ dhu ndɨ dhu bhěyi tɨ́ Rɔmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀ nyɨ nyárà àhʉ rɔ̀.»
Pbàyàhúdí rɨ̌ ’ɨ̀rɨ ndɨ́nɨ̌ ɨ̀ oho tɨ́ Pɔlɔ̀ dhu
(Zàb 3.1-7; Kas 9.22-25; 2Kò 11.23,26)
12 Tsútsǎ nɨ́nganɨ́ kútsingá, ngúfe Pbàyàhúdí ɨrɨ ɨ̀ ’ɔ̀tsɔ̀ dhu nyʉ́ ’àtɨ, ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ Pɔlɔ̀ kɛ̀lɛ̌ ɨ̀ òhò rɔ̀vɛ̀ nɨ̌, ɨ̀ ràrɨ̌ nzɨ̌ atdí dhu mà ɔ̀nyʉ, ɨ̀nzɨ̌ ’àdʉ̀ atdí dhu mà ɔ̀mvʉ̀. 13 Wɔ̀ dhu natsɔ̀ alɛ nɨ’ɨ̀ mbɛ̀mbɛ̀ ɨ̀fɔ kumì dɔ̀nǎ bvʉ̀ya rǒse alɛ. 14 Nɨ́, abádhí awù pbàkùhánɨ́ tɔ́ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ mà, pbàkʉ̀rʉ̌ mànà-tɨ’ɔ̀, ’àdʉ̀ ìtsi dhu ɔ̀vɔ̀ fɨ̌yɔ̀, ’àtɨ: «Mǎ mɔ̀tsɔ̀ wà dhu atdídɔ̌ nyʉ́ mǎtɨ mǎ ràrɨ̌ nzɨ̌ atdí dhu mà àfɔ̌ lika ɔ̀, ɨnzá nɨ́ Pɔlɔ̀ kɛ̀lɛ̌ mǎ mòhò rɔ̀vɛ̀ nɨ̌. 15 Nɨ́ kòmbí, dhu àkǎ nyɨ̌ mà, yà ádrɔ̀drɔ̌ anya ʉ̀nɔ arɨ́ ngʉ̌kpà alɛ mànà, nyǒwù Pbàrɔ́má tɔ́ pbìrì ɔ̌ atdí lʉfʉ̀ pbànówí dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ-tɨ’ɔ̀. Nyɨ̌ nyówu Pɔlɔ̀ ʉ̀tsɨ kà rɨ̀rà nà pbɨ̀ndà dhu-ɔ̀nga àndà nyɨ̌ nyɨ́ mběyi dhu-abhɛ̀ ɔ̌. Pbɛ́tʉ̀ wɔ̀ ndɨ kàsʉmɨ̀ ɔ̌, mǎ madʉ̀na ɔbɨ ɔ̀nzɨ̀ mǒhò ka ɨnzá àpɛ̀ àrà àhʉ ɔnzɨ̀kʉ́ rɔ́rɔ̀.»
16 Nɨ́ Pɔlɔ̀ t’áwɛ̀nà bh’ɨ̀ngba nɨ́ɨ’ɨ̀ ìnè wɔ̀ dhu ɔtɛ ka kɨ́ rɔ́. Nɨ́ kɔ̌kɔ̀ alɛ ùyǐ Pɔlɔ̀ tɨ́ dhu ndɨ̀ ndɨ̀rɨ̀ rɔ̀, àbadhi arà lubhà ɔ̀ Pɔlɔ̀ rɨ̌’ɨ̀ ɨ, ndàdʉ̀ kɔ́rɔ́ dhu àwɛ kà tɔ̀. 17 Nɨ́ wɔ̀ dhu ndɨ̀ ndɨ̀rɨ̀ rɔ̀, Pɔlɔ̀ adʉ̀ pbànówí tɔ́ atdí ádrʉ̀ngbǎlɛ nánzì. Kǎdʉ̀ dhu ɔ̀vɔ̀ kà tɔ̀, ndàtɨ: «Ʉ́nda yàrɨ́ kpatsìbhíngba, nyarà nà dʉ̀kʉ́ ádrʉ̀ngbǎlɛ rɨ̌’ɨ̀ ɨ, kà rɨ̌’ɨ̀ àbadhi tɔ̀ ndɨ̀ ndɔ́vɔna atdí dhu nà nɨ́dhunɨ̌.» 18 Nɨ́ wɔ̀ ádrʉ̀ngbǎlɛ idyi wɔ̀ kpatsìbhíngba ndʉ̀ndà, ndàrà àhʉ nà wɔ̀ ndɨ fɨ̀yɔ́ ádrʉ̀ngbǎlɛ-tɨ’ɔ̀. Kǎdʉ̀ ìtsi àtɨ̀nà ndɨ ádrʉ̀ngbǎlɛ nɨ̌: «Wɔ̀ imbi ɔ̀ ka kósò atdí alɛ, Pɔlɔ̀ tɨ́ kátɨna nánzì ɨma, ndàdʉ̀ mivì mʉndà yàrɨ́ kpatsìbhíngba tɨnʉ ɔ̀. Nɨ́ kà rɨ̌’ɨ̀ ɨndʉ̀ ndɨ̀ ndɔ́vɔna atdí dhu nà.» 19 Nɨ́ wɔ̀ pbànówí dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ alʉ́ wɔ̀ kpatsìbhíngba ɔtsʉ́na rɔ̌, ndìndrǐ ndɨ̀ nà igi, ndàdʉ̀ dhu ìvu tsʉ̀ná, ndàtɨ: «Ádhu nyʉ́ nyɨ nyòzè nyʉnɔ̀ idù?» 20 Nɨ́ wɔ̀ kpatsìbhíngba adʉ̀ dhu àwɛ kà tɔ̀, ndàtɨ: «Ádrʉ̀ngbǎlɛ́, Pbàyàhúdí ɨ̀rɨ̀ wà ɨ̀ ndɨ́nɨ̌ tsútsǎ ɨ̀ iwúna tɨ́ Pɔlɔ̀ ʉ̀tsɨ, nyɨrà nà ádrɔ̀drɔ̌ anya ɨ̀tdɨ̀ arɨ́ alɛ-ɔ̀nzɨ̌, pbɨ̀ndà dhu-ɔ̀nga àndà ka kɨ́ mběyi dhu àbhɛ̀ ɔ̌. 21 Nɨ́, àpɛ́ nya’u abádhí rʉ̌nɔna ɨndʉ̀ dhu. Wɔ̀ abádhí ùpe Pɔlɔ̀ rɔ̌ dhu nɨ́ àdà. Obhó tɨ́, mbɛ̀mbɛ̀ ɨ̀fɔ kumì dɔ̀nǎ bvʉ̀ya rǒse alɛ nɨ́rɨ̀ wà ɨ̀, ’ɔ̀tsɔ̀ dhu nyʉ́, ɨ̀ ràrɨ̌ nzɨ̌ dhu ɔ̀nyʉ, ndɨrɔ̀ ɨ̀ ràrɨ̌ nzɨ̌ dhu ɔ̀mvʉ̀ ɨnzá ɨ̀ òhò Pɔlɔ̀ rɔ̀vɛ̀ rɔ́rɔ̀. Nɨ́ kòmbí, abádhí ùdhe wà ɨ̀ ’àmbɛ nyɨ nyʉ́ nyɨ nyʉ́nɔna fɨ̌yɔ̀ dhu kɛ̀lɛ̌ ɔ̀dɔ̀ dɔ̌.» 22 Nɨ́ wɔ̀ ádrʉ̀ngbǎlɛ adʉ̀ àtɨ̀nà wɔ̀ kpatsìbhíngba nɨ̌: «Àpɛ́ nyʉnɔ dhu atdí alɛ tɔ̀ màtɨ́, nyatɨ ɨwà nyɨ ràwɛ ndɨ dhu dzǎkà.» Wɔ̀ dhu-dzidɔ̌, kǎdʉ̀ wɔ̀ kpatsìbhíngba návi ràrà fɨ̀ndá dhu nɨ̌.
Pbànówí dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ rɨ̌ Pɔlɔ̀ bhà anya nábhʉ̌ ràrà lɨ̀walɨ̀ Fèlisì dɔ̀ dhu
23 Wɔ̀ kpatsìbhíngba àrà dhu-dzidɔ̌, pbànówí dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ náanzi atdátdí mɨyà pbànówí dɔ̌ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ ɔyɔ rìwǔ tɨna ɔ̀. Kǎdʉ̀ dhu ɔ̀vɔ̀ abádhí tɔ̀, ndàtɨ: «Nyàndà ɔ́yɔ̌ mɨyà pbànówí mà, àrʉ̀bhʉ̀ kumì pbànówí, yà mʉ̀hàgʉ̀ dɔ̌ arúbhi mà, ndɨrɔ̀ fɔyá àlɨ̌ nà ɔ́yɔ̌ mɨyà pbànówí mànà, ndɨ́nɨ̌ nyɨ̌ nyɔpɛ́ tɨ́ abhi mànà ɨ̀bhʉ adyifɔ̀-sɨsɨ̀ kúbhingá nga tɔ́ ɔ̌, nyǒwù nà Kàyìsàriyà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀. 24 Ndɨrɔ̀, nyàdʉ̀ nyɨ̌ randá mʉ̀hàgʉ̀ átɔ̀ Pɔlɔ̀ tɔ̀, ndɨ́nɨ̌ ka nʉnda tɨ́ ɨ̀nzɨ̌ ngbɔ̌na ràvɔ akɛkpá màtɨ́, ràrà àhʉ lɨ̀walɨ̀ Fèlisì-ɔ̀nzɨ̌.» 25 Wɔ̀ dhu ndɨ̀ ndʉ̀nɔ̀ rɔ̀ nɨ́ ndɨ, kǎdʉ̀ bhàrʉwà àndi yà dhu bhěyi, ndàtɨ: 26 «Ɨfʉta nà àkǎ atdídɔ̌ lɨ̀walɨ̀ Fèlisǐ, ɨma Klòdiyò Lìsiyà, ma mòvì nyɨ mběyi nyʉ́ atdídɔ̌. 27 Yàrɨ́ alɛ, yà ma mòvì kowù nà tɨnʉ ɔ̀, nɨ́ Pbàyàhúdí álʉ̌, ’àdʉ̀ ɔ̀nzɨ̀nà ndɨ́nɨ̌ ɨ̀ oho tɨ́. Nɨ́, ma mítdègu dhu ʉ̀nɨ̌ Pbàrɔ́má tɔ́ pbìrì ɔ̌ alɛ nyʉ́ ràrɨ̌ ndɨ, nɨ́ ma múgù pbànówí, mǒwù kɨ̀dha mànà abádhí-fɔ́ rɔ̀. 28 Wɔ̀ dhu-dzidɔ̌, ma mózè mʉnɨ Pbàyàhúdí ɔ̀bhʉ̀ ka okúna dɔ̀ rɔ̀ dhu-tɨ̀. Nɨ́, ma mádʉ̀ kàbhʉ kowù ùvò nà yà abádhí-bvʉ̌ ádrɔ̀drɔ̌ anya ɨ̀tdɨ̀ arɨ́ alɛ-ɔ̀nzɨ̌. 29 Nɨ́, kàbhà dhu-ɔ̀nga kɔ̌kɔ̀ alɛ àndà rɔ̀, ma mótù dhu nɨ́ Pbàyàhúdí rɔ̀bhʉ̀ ka ɨnzá kɨ̌fʉ fɨ̀yɔ́ Ʉyátá dhu-okú dɔ̀ rɔ̀. Pbɛ́tʉ̀, ɨma nyʉ́ ma mála nzá atdí afátá mà, yà kàbhʉ rádʉ̀ kɔtdɨ̀ ànyǎna kohò, ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌ kàbhʉ rádʉ̀ kosò. 30 Ndɨrɔ̀ kànɨ̌, ka kɔ̀vɔ̀ wà dhu idù ɨwà Pbàyàhúdí rɨ̀rɨ̀ ɨ̀ ndɨ́nɨ̌ ɨ̀ oho tɨ́ ka rɔ̀vɛ̀. Nɨ́rɔ̀ nɨ́ ndɨ ma madʉ̀ kòvì ányɨ̀rɔ̌ rɔ̀ tɨ́ kowù nà dʉ̀nʉ̀, madʉ̀ dhu ʉ̀nɔ̀ kɔ̌kɔ̀ kɔ̀bhʉ arɨ́ alɛ tɔ̀, ndɨ́nɨ̌ adʉ̀ tɨ́ òwu kɔ̀bhʉ̀ fʉnʉ́.»
31 Wɔ̀ dhu-dzidɔ̌, kɔ̌kɔ̀ pbànówí anzɨ̀ fɨ̌yɔ̀ ádrʉ̀ngbǎlɛ àvi dhu. Nɨ́ abádhí idyi Pɔlɔ̀, ’àdʉ̀ ʉ̀ndànà kúbhingá tɨ́, ’òwù ùvònà Àtìpatrì tɨ́ kátɨna kɨgɔ̀ ɔ̀. 32 Tsútsǎ nɨ́nganɨ́, kɔ̌kɔ̀ pfɔ̌ya dɔ̌ ùbhi pbànówí adʉ̀ ’àdu fɨ̀yɔ́ lubhà ɔ̀ Yèrùsàlɛmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀, ’àdʉ̀ mʉ̀hàgʉ̀ dɔ̌ rúbhi-tsí kɛ̀lɛ̌ ʉ̀bhà rʉ̀ndà Pɔlɔ̀, ’òwù ùvò nà Kàyìsàriyà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀. 33 Nɨ́ ányɨ̀ ɨ̀ òwù ùvò rɔ̀, kɔ̌kɔ̀ pbànówí abhʉ̀ yà fɨ̀yɔ́ ádrʉ̀ngbǎlɛ àndǐnà bhàrʉwà lɨ̀walɨ̀-fɔ́, ’àdʉ̀ Pɔlɔ̀ ɨ̀tɛ̀ kà tɔ̀. 34 Nɨ́, wɔ̀ bhàrʉwà ndɨ̀ ndɔ̀zʉ̀ dhu-dzidɔ̌, lɨ̀walɨ̀ Fèlisì ivú dhu Pɔlɔ̀-tsʉ̌, ndàtɨ: «Ɨnyɨ nɨ́ ɨ̀ngbà pbìrì ɔ̌ alɛ?» Nɨ́ Kìlìkiyà tɔ́ pbìrì ɔ̌ alɛ tɨ́ Pɔlɔ̀ rɨ̌’ɨ̀ dhu ndɨ̀ ndʉ̀nɨ rɔ̀, kǎdʉ̀ àtɨ̀nà Pɔlɔ̀ nɨ̌: 35 «Tdʉ̌ ma mɨ́ pbʉ̀kʉ̀ dhu-ɔ̀nga nándà ɨnyɨ nɔ́bhʉ̀ alɛ rǐwu ùvò rɔ̀.» Wɔ̀ dhu-dzidɔ̌, kǎdʉ̀ Pɔlɔ̀ àbhʉ kowù nà, kowù ɔ̀dɔ̀nà ádrʉ̀ngbǎ kamà Hɛ̀rɔdɛ̀ bhà ɨdzá-yà-ba ɔ̀.
* 23:5 23.5 Uvt 22.28