28
Mèlità tɔ́ sɔ̀ngà ɔ̌ bhà rɨ̌ Pɔlɔ̀ mà nákɔ̌ dhu
(Màt 8.14-16; Luk 10.19; Kas 14.11-12; Ɛ̀br 13.2)
1 Wɔ̀ dhu bhěyi mǎ mʉ̀gʉ ɨdha ɔ̌ rɔ̀ dhu-dzidɔ̌ nɨ́ ndɨ ka kadʉ̀ dhu ɔ̀vɔ̀ fǎkà katɨ yà mǎ mɨ́’ɨ̀ ɔ̀ná sɔ̀ngà-ɔvɔ̀ ràrɨ̌ Mèlità.
2 Wɔ̀ ndɨ sɔ̀ngà ɔ̌ bhà nɨ́ɨtɛ̀ fǎkà ídzìnga nɨ́ yà ɨ̀nzɨ̌ kɔ́rɔ́ alɛ arɔ́nzɨna ídzìnga. Abádhí ʉtɔ ádrʉ̀ngbǎ kàzʉ́-yà-ba nyʉ́ fǎkà, igye rǒgye, ndɨ dhu ràdʉ̀ gìrì ìbhò dhu-okú dɔ̀ rɔ̀. Nɨ́ abádhí adʉ̀ tsʉ̀ka àndu kɔ́rɔ́ ndɨ kàzʉ-tsʉ̀nǎ.
3 Nɨ́rɔ̀ nɨ́ ndɨ Pɔlɔ̀ ɨvà ndɨ̀ ndàrà ákǎlǐ-nzo àndu, ndɨ̀rà nà okùna dɔ̌, ndɨ̀pbà kàzʉ ɔ̀. Nɨ́ kàzʉ ìgbě rɔ̀ná ámvɔ̀ tɔ́ osu náahʉ̀ wɔ̀ ákàlǐ ɔ̀ rɔ̀, ndàpbɛ̀lɛ̌ ndɨ̀ Pɔlɔ̀-ɔtsʉ́-rɔ̌.
4 Wɔ̀ pbanga ɔ̌ bhà itdègu osu àlǎ Pɔlɔ̀-ɔtsʉ́-rɔ̌ rɔ́bhɛlɛ rɔ́, nɨ́ abádhí adʉ̀ ɔtɛ ɔ̀pɛ̀ nzínzìya ɔ̌, ’àmbɛ àtɨ̀nà dɔ̌: «Obhó nyʉ́, yàrɨ́ alɛ nɨ́ ìndrǔ ɔ̀kyɛ arɨ́ alɛ. Ádhu nɨ̌? Kɔ̀gʉ̀ ɨdha ɔ̌ rɔ̀ ɨ̀nzɨ̌ ndɔ̀vɛ̀, nɨ́ Kàgàwà bhà làmí nózè nzá kà ràdɨ nyɨ̀kpɔ́na nà!»
5 Pbɛ́tʉ̀, Pɔlɔ̀ adʉ̀ ɔtsʉ́na-ɔ̌nga kɛ̀lɛ̌ nɨ́yà, osu ràdʉ̀ ɨ̀tsɨ̀ kàzʉ ɔ̀, ɨ̀nzɨ̌ Pɔlɔ̀ ràdʉ̀ atdí nzɛ́rɛ dhu mà nínè.
6 Ìndrǔ ambɛ́nà Pɔlɔ̀ ɔ̀dɔ̀ dɔ̌, ndɨ́nɨ̌ ɨ̀ ala tɨ́ ɨwà ɔtsʉ́na òpè rɔ́, ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌ ɨwà ɨ̀tsɨ̀ ndɔ̀vɛ̀ rɔ́. Pbɛ́tʉ̀, abádhí adɔ̀ nga ádzǐta nyʉ́, ɨ̀nzɨ̌ ’àdʉ̀ atdí nzɛ́rɛ dhu mà àla Pɔlɔ̀-rɔ̌ ndɨ̀ nɔ̀nzɨ̀ rɔ́. Nɨ́rɔ̀ nɨ́ ndɨ abádhí adʉ̀ fɨ̀yɔ́ ɨrɛ̀ta ʉ̀gɛ̀rɛ̀, ’àmbɛ àtɨ̀nà dɔ̌: «Yàrɨ́ alɛ nɨ́ mʉ̌ngʉ̌-ngba nyʉ́!»
7 Wɔ̀ dhu rɨ̌ ndɔ̀nzɨ rɔ́rɔ̀, Mèlità tɔ́ sɔ̀ngà ɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ bhà pbanga nɨ́ɨ’ɨ̀ ìnè kyɛ̀rɔ̀kyɛ̀rɔ̀. Ndɨ alɛ-ɔvɔ̀ nɨ’ɨ̀ Pùbliyò. Nɨ́ àbadhi akɔ̀ mǎ àzè nyʉ́ nà, ndàdʉ̀ mǎbhʉ mɔ̌nzɨ̀ ɨ̀bhʉ ɨdhɔ pbɨ̀ ɨdzá ɔdhɨ́na nyʉ́ bhěyi.
8 Ndɨ Pùbliyò t’ábanà nɨ́ɨ’ɨ̀ andɨ àlʉ̌ ndɨ̀, ndàdʉ̀ àmbɛ àyi dɔ̌ ara-dɔ̌ rɔ́. Kǎmbɛ́nà àndɨ dɔ̌, kàzʉ rʉ̀tɔ̀ ndɨ̀ atdídɔ̌ ɔ̀na nǎ, ndɨrɔ̀ ndàdʉ̀ àmbɛ afali òpì dɔ̌. Nɨ́ Pɔlɔ̀ atsù ndàhʉ kàndà. Kǎdʉ̀ ndɨ̀tsɔ̀ kà-dɔ̌ ɔtsʉ́na ndɨ̀ ndʉ̀lɨ kà-dɔ̌ rɔ́rɔ̀, wɔ̀ dhu ràdʉ̀ kàbhʉ rɔ̀gʉ̀ dòtsí.
9 Mèlità tɔ́ sɔ̀ngà ɔ̌ andɨ nà ngʉ̌kpà alɛ níiwú átɔ̀ Pɔlɔ̀-tɨ’ɔ̀, àbadhi ràdʉ̀ ɨ̀ nɨ́gʉ.
10 Nɨ́ ìndrǔ ɨfʉ mǎ ábhɔ̌ otu nyʉ́ ɔ̌. Ndɨrɔ̀ abhi ɔ̀pɛ̀ mǎ mɨ́ rɔ̀, abádhí adʉ̀ abhi tɔ̀ mǎ mɨ́ atdyúya òho kɔ́rɔ́ dhu núbho fǎkà.
Pɔlɔ̀ mà rǒwu ùvò Rɔmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀ dhu
(Kas 23.11; Rɔm 1.9-15; 15.29)
11 Ɨ̀bhʉ àbǐ mǎ mɔ̀nzɨ̀ Mèlità dhu-dzidɔ̌, mǎ madʉ̀ òwu Àlɛ̀sàndùriyà tɨ́ kátɨna kɨgɔ̀ ɔ̌ bàtɔ́ ɔ̌. Ndɨ bàtɔ́-ɔvɔ̀ nɨ’ɨ̀: «Ozo tɨ́ ka kɔ́dhɨ̀ mʉ̌ngʉ̌-nzo». Nɨ́ ka kalʉ́ ka rìdè Mèlità ádrʉ̀ngbǎ gìrì tɔ́ kàsʉmɨ̀ ɔ̌.
12 Mèlità rɔ̀ mǎ mùvò bàtɔ́ ɔ̌ rɔ̀, mǎ mawù ùvò Sìràkusè tɨ́ kátɨna kɨgɔ̀ ɔ̌ kìfukù ɔ̀, mǎdʉ̀ ɨ̀bhʉ ɨdhɔ nɔ́nzɨ̀ ányɨ̀rɔ̌.
13 Ndɨ kìfukù ɔ̌ rɔ̀ mǎ mùvò rɔ̀, mǎ mawù ɨdha-igì dɔ̀nǎ, mǒwù ùvò Règiyò tɨ́ kátɨna kɨgɔ̀ ɔ̌ kìfukù ɔ̀. Nɨ́ tsútsǎ nɨ́nganɨ́ mǎ mɔ̀pɛ̀ abhi rɔ̀, mùsùngú dɔ̀nǎ rɔ̀ rɨ́rà awɛ náapɛ̀ ndòpìlì. Nɨ́ ɔ́yɔ̌ ɨdhɔ ɔ̌, mǎ madʉ̀ òwu ùvò Pùtèolì tɨ́ kátɨna kɨgɔ̀ ɔ̌ kìfukù ɔ̀.
14 Ndɨ kɨgɔ̀ ɔ̌, mǎ matù ɨwà Yěsù ná’ù alɛ. Nɨ́ abádhí adʉ̀ mǒnzì ndɨ́nɨ̌ mǎ mɔnzɨ tɨ́ atdí yɛngɛ̀ ɨ̀ mànà. Nɨ́rɔ̀ nɨ́ ndɨ mǎ madʉ̀ òwu Rɔmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀.
15 Ndɨ kɨgɔ̀ ɔ̌ Yěsù ná’ù alɛ níitdègu mǎ mìwǔ dhu ɨ̀rɨ, nɨ́ abádhí adʉ̀ ìwu mɔ̌dɔ̀ Àpiyò tɨ́ kátɨna kòbǐ ɔ̌ rɔ̀. Ndɨrɔ̀ ngʉ̌kpà alɛ-tsí náadʉ̀ ìwu mɔ̌dɔ̀ Olo tɔ́ Ɨ̀bhʉ Ɨdza-tɨ́ rɔ̀. Nɨ́ Pɔlɔ̀ níitdègu abádhí àlǎ, nɨ́ kǎdʉ̀ ɔ̀tsɔ̀ àbhʉ Kàgàwà tɔ̀, afína ràdʉ̀ ɔbɨ òtsì.
16 Nɨ́ Rɔmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̀ mǎ mòwù ùvò rɔ̀, ka kadʉ̀ Pɔlɔ̀ àvi ràrà ɔ̀dhɔ̀ rɔ̌ atdírɔ̀ yà ndɨ̀ ndùbho dɔ̀na ɨdza ɔ̌, atdí mùnowì kɛ̀lɛ̌ ràdʉ̀ àmbɛ ngbɔ̌na ɔ̀dɔ̀ dɔ̌.
Pɔlɔ̀ rɨ̌ Kàgàwà bhà Idzi dɔ̌ màkʉ̌rʉ̀ nʉ́nɔ
Rɔmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ Pbàyàhúdí tɔ̀ dhu
(Ìsa 49.5-6; Rɔm 11.1-11; Ɛ̀fɛ 6.19-20; Kɔ̀l 1.24-29)
17 Ɨ̀bhʉ ɨdhɔ ndɨ̀ ndɔ̀nzɨ̀ Rɔmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ dhu-dzidɔ̌, Pɔlɔ̀ unzi Pbàyàhúdí tɔ́ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ rìwǔ tɨna ɔ̀. Nɨ́ abádhí àndu ɨ̀ rɔ̀, Pɔlɔ̀ adʉ̀ dhu ɔ̀vɔ̀ abádhí tɔ̀, ndàtɨ: «Àbanɨ̌nzó, ma mɔ́nzɨ̀ nzá atdí nzɛ́rɛ dhu mà àlɛ̌ t’álɛ rɔ̌, ndɨrɔ̀ àlɛ̌ t’ábhúna tɔ́ màndʉ rɔ̌. Pbɛ́tʉ̀ ka kálʉ̌ ma Yèrùsàlɛmà tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌, kadʉ̀ mabhʉ Pbàrɔ́má-fɔ́, ràdʉ̀ mosò.
18 Nɨ́ tsʉ̀dú ɨ̀ ɔ̀ngʉ̀ dhu dhu-dzidɔ̌, abádhí ózè ’ɨ̀kɔ̀lɔ̀ ma ɨnzá ɨ̀ àla yà ɨma nóhò ka kádʉ̀ dɔ̀ná atdí afátá mà nɨ́dhunɨ̌.
19 Pbɛ́tʉ̀, Pbàyàhúdí ádʉ̀ nzá kɔ̌kɔ̀ alɛ ʉ̀nɔ̀ dhu ná’ù. Nɨ́ ma mádʉ̀ dhu àla dhu ràkǎ monzì kámá dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎ kamà, ndɨ́nɨ̌ ànyǎdu nʉnɔ tɨ́. Ndɨrɔ̀, pbàkà ɨrɛ̀ta nɨ́’ɨ̀ nzɨ̌ mɔbhʉ̀ pbàkà pbìrì ɔ̌ bhà.
20 Kɔ̀nɨ̌ wɔ̀ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀ nga nɨ́ ndɨ, ma mòzè mala nyɨ̌, madʉ̀ dhu ɔ̀vɔ̀ fʉ̌kʉ̀ nɨ̌. Obhó tɨ́, ma mɨ́’ɨ̀ yàrɨ́ imbi ɔ̀ yà Pbàìsràyélí arɨ́ atdyúna òho ’àla alɛ-okú dɔ̀ rɔ̀.»
21 Nɨ́, kɔ̌kɔ̀ Pbàyàhúdí tɔ́ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ adʉ̀ dhu ɔ̀vɔ̀ Pɔlɔ̀ tɔ̀ ’àtɨ: «Yùdɛyà tɔ́ pbìrì ɔ̀ rɔ̀ mǎ mákɔ nzá pbʉ̀kʉ̀ dhu dɔ̌ rɔ́tɛ atdí bhàrʉwà mà. Ndɨrɔ̀, àlɛ̌ t’ádɔ́na nzínzì ɔ̌ rɔ̀, atdí alɛ mà nɨ́rà nzá atdí nzɛ́rɛ dhu mà náwɛ dʉ̀nʉ́ fǎkà.
22 Pbɛ́tʉ̀, mǎ mòzè mɨ̌rɨ̀ nyɨ nyʉ́ nyɨ nyáwɛ̌na pbʉ̀kʉ̀ ɨrɛ̀ta. Obhó tɨ́, mǎ mʉ̀nɨ dhu nɨ́ kɔ́rɔ́ ngari ɔ̀nǎ ìndrǔ rɨ̌ nzɛ́rɛ dhu àwɛ̌ nyɨ nyarɨ́’ɨ̀ ɔ̀nà sɔmà dɔ̌ dhu.»
23 Wɔ̀ dhu-dzidɔ̌, kɔ̌kɔ̀ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ adʉ̀ ɨdhɔ ɔ̀kɔ̀, ndɨ́nɨ̌ ɨ̀ otú tɨ́ ɨ̀ ɔ̀ná Pɔlɔ̀ nà kǎrɔ́dhɔ̀ rɔ́. Nɨ́ ndɨ ɨdhɔ àkǎ rɔ̀, ábhɔ̌ alɛ nyʉ́ náadʉ̀ ìwu, ’ìwǔ Pɔlɔ̀ òtù ányɨ̀rɔ̌. Nɨ́ Pɔlɔ̀ apɛ̀ ɔtɛ ɨ alɛ tɔ̀, rɔ̀pɛ̀ ndɨ̀ kútsingá nga ɔ̀ rɔ̀, ràrà àhʉ pbɨ́tsɔ̀nga nga ɔ̀. Àbadhi ambɛ́nà dhu àwɛ dɔ̌ abádhí tɔ̀ ɔ̀rʉ̀-akpà ɔ̌ Ádrʉ̀ngbǎ kamà Kàgàwà bhà Idzi dɔ̌. Ndɨrɔ̀ kǎnɛ̀ dhu ndɨ́nɨ̌ kɔ̌kɔ̀ alɛ náa’u tɨ́ Yěsù, yà abádhí tɔ̀ ndɨ̀ ndáwɛ̌na Músà bhà Ʉyátá ɔ̀ ka kándǐ ɔtɛ mà, Kàgàwà bhà pbànábí tɔ́ bhǔkù ɔ̀ ka kándǐ ɔtɛ mànà-otù ɔ̌.
24 Abádhí nzínzì ɔ̌ atdídhená alɛ náa’u Pɔlɔ̀ rʉ̌nɔna dhu, pbɛ́tʉ̀ ngʉ̌kpà-tsí náadʉ̀ nzá kà’ù.
25 Wɔ̀ dhu bhěyi nɨ́ ndɨ abádhí ɨrɨ nzá ɨ̀ nzínzìya ɔ̌. Nɨ́ abádhí rɨ̌ dhu ɔ̀nzɨ ɨ̀ adù tɨ́ ɨ̀ rɔ̀, Pɔlɔ̀ adʉ̀ dhu ɔ̀vɔ̀ tdɨ́tdɔ̌ abádhí tɔ̀, ndàtɨ: «Kàgàwà bhà Ɨ̀lɨ̌lǎ-Alafí nʉ́ʉnɔ obhó dhu nyʉ́ yà abhúkʉ tɔ̀ kǎvɔ̀ dhu Kàgàwà bhà nabì Ìsayà-otù ɔ̌ rɔ̀!
26 Kǎtɨ Ìsayà nɨ̌ kà ràra kɔ̌kɔ̀ alɛ-tɨ’ɔ̀, ndàdʉ̀ dhu ɔ̀vɔ̀ fɨ̌yɔ̀, ndàtɨ: Kàgàwà rǎtɨna:
‹Nyɨ̌ nyɨ́ ɨnga nɨ́rɨ ɨ̀rɨ mběyi nyʉ́, pbɛ́tʉ̀ ɨ̀nzɨ̌ yà nyɨ̌ nyɨ̀rɨ̀ dhu ràdʉ̀ dʉ̀kʉ àlʉ akɛkpá màtɨ́.
Nyɨ̌ nyɨ́ ɨnga nándà àndà mběyi nyʉ́, pbɛtʉ̀ ɨ̀nzɨ̌ nyǎdʉ̀ atdí dhu mà nála.
27 Obhó tɨ́, atdí dhu mà náarɨ́ nzɨ̌ kàrɨ́ alɛ-afí-ngbɔ̀ nʉ́bɛ̀lɛ̀.
Abádhí nʉ́rɨ̌ bɨ̌ya,
ndɨrɔ̀ abádhí núpbǐ nyɨ̀kpɔ́ya,
akyɛ ɨ̀ alana nga nɨ̌,
akyɛ ɨ̀ ɨrɨna nga nɨ̌,
ndɨrɔ̀ akyɛ dhu alʉ́na dɔ̀ya,
’àdʉ̀ ’ʉ̀gɛ̀rɛ̀ ’ʉ̀bhà fɨ̀yɔ́ nzɛ́rɛnga,
madʉ̀ ɨ̀ nɨ́gʉ nɨ̌.›»
28 Pɔlɔ̀ adʉ̀ ɔtɛ ʉ̀tsà, ndàtɨ: «Dhu àkǎ nyʉ̌nɨ dhu nɨ́, Kàgàwà rívì wɔ̀ ɔ̀gʉ̀ tɔ́ ɔtɛ ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ Pbàyàhúdí tɔ̀. Nɨ́ ɨ ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ Pbàyàhúdí rɨ̌ ndɨ ɔtɛ nɨ́rɨ ɨ̀rɨ.» [
29 Pɔlɔ̀ itdègu wɔ̀ dhu ʉ̀nɔ, nɨ́ Pbàyàhúdí adʉ̀ ’ɨ̀và ’òwù atdídɔ̌ ɨ̀ ’ɨ́ ’àgò nzínzìya ɔ̌ rɔ́rɔ̀.]
30 Pɔlɔ̀ anzɨ̀ ɔ́yɔ̌ atɔ nyʉ́ wɔ̀ dɔ̀na ndɨ̀ ndubhò ndòngò ɔ̀dhɔ̀ ɔ̀ná ɨdza ɔ̌. Ndɨrɔ̀, kǒngónà yà ndàndà ìwǔ kɔ́rɔ́ alɛ àkɔ ányɨ̀dzá rɔ̀.
31 Ndɨrɔ̀, àbadhi aránà ɔ̀rʉ̀-akpà ɔ̌ Ádrʉ̀ngbǎ kamà Kàgàwà bhà Idzi tɔ́ màkʉ̌rʉ̀ nʉ́nɔ̀ rɔ̌ ìndrǔ tɔ̀, ndàdʉ̀ dhu núdhe abádhí tɔ̀ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù Krɨ́stɔ̀ dɔ̌, ɨ̀mbǎ ɔ̀ná ɔdɔ́ na, ndɨrɔ̀ ɨ̀mbǎ tsʉ̀na nʉ́tɔ̀ rɨ́ dhu rɨ̌’ɨ̀ rɔ́rɔ̀.