16
Nyɨ̀kpɔ́na ótdyù kasʉtálɛ tɔ́ mbólí
(Màt 6.24; 1Tì 6.17-19; 1Pɛ́ 5.2)
1 Yěsù adʉ̀ yàrɨ́ dhu náwɛ átɔ̀ pbɨ̀ndà ábhàlɨ̌ tɔ̀: «Atdí ònzìtálɛ nɨ́ɨ’ɨ̀ atdí pbɨ̀ndà kasʉtálɛ nà. Ndɨ kasʉtálɛ kɨ̌lɨ rɨ̀’ɨ̀ kɔ́rɔ́ pbɨ̀ndà dhu-tsí dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ tɨ́. Nɨ́ ka kadʉ̀ ndɨ kasʉtálɛ nɔ́bhʉ̀ katɨ, kà rarɨ́ pbɨ̀ndà ádrʉ̀ngbǎlɛ bhà dhu-tsí nɨ́nzǎ.
2 Nɨ́ wɔ̀rɨ́ ádrʉ̀ngbǎlɛ náanzi ka, ndàdʉ̀ dhu ìvu tsʉ̀ná ndàtɨ: ‹Ádhu wɔ̀ ma márà ɨ̀rɨ̀nà rɔ̌ dʉ̀nʉ́ ka kʉ́nɔna rɔ́? Ɨ́tɛ̀ pɛ́ pbàkà dhu-tsí nɔ́dɔ nyɨ nyárɨ́ tɨ́ dhu idù. Rɔ̀pɛ̀ ndɨ̀ kòmbí, nyɨ́ nzɨ̌ adɨ tdɨ́tdɔ̌ pbàkà dhu-tsí dɔ̌ ádrʉ̀ngbǎlɛ tɨ́.›
3 Nɨ́ wɔ̀rɨ́ alɛ nɨ́ɨrɛ̀ nga afína ɔ̀, ndàtɨ: ‹Ma mɨ́ dhu ɔ̀nzɨ ɨ̀ngbǎ dhu bhěyi yà pbàkà ádrʉ̀ngbǎlɛ rɨ̌ ɨma nípfǒ pbɨ̀ndà dhu-tsí t’ɔ́dɔta-kàsʉ̌ ɔ̀ rɔ̀ rɔ̀? Tɨ́ mongò ɨnga nóbhì? Wɔ̀rɨ́ tɔ̀ ma mɨ́’ɨ̀ ɨ̀mbǎ ɔbɨ nà. Tɨ́ mongò dhu núnzi ìndrǔ-fɔ́? Wɔ̀rɨ́ nɨ̌ nyɨ̀du rǎdʉ̀ ɨ̀wʉ tɨ́ ɨ̀wʉ.
4 Ɨwà ma mʉ̀nɨ ma mɔ́nzɨna dhu, ndɨ́nɨ̌ ìndrǔ ongó tɨ́ makɔ mběyi fɨ̀rábvʉ̀ nǎ, mipfǒ ka kɨ́ kasʉ ɔ̀ rɔ̀ rɔ̀.›
5 Nɨ́rɔ̀ nɨ́ ndɨ kǎpɛ̀ ndùnzì pbɨ̀ndà kasʉ tɔ́ ádrʉ̀ngbǎlɛ bhà wànzá nà arɨ́’ɨ̀ alɛ atdátdírà ɔ̌. Angyi ndɨ̀ nɨ̀tɔ̀ alɛ-tsʉ̌ kǐvú dhu, ndàtɨ: ‹Ífe dhu nyɨ nyɨ́’ɨ̀ nà pbàkà ádrʉ̀ngbǎlɛ bhà wànzá tɨ́?› Nɨ́ wɔ̀ alɛ adʉ̀ dhu àdu kà tɔ̀ ndàtɨ:
6 ‹Atdí mɨyà kàtinì akyɛ tɔ́.› Nɨ́ wɔ̀rɨ́ kasʉtálɛ adʉ̀ dhu àdu kà tɔ̀ ndàtɨ: ‹Kànɨ̌ bhàrʉwà. Ádɨ̌ obvò nyadʉ̀ imbò kumì kàtinì akyɛ tɔ́ nándi kà dɔ̌ tsàkàtsàkà.›
7 Tdɨ́tdɔ̌ kǐvú dhu ngǎtsi alɛ-tsʉ̌, ndàtɨ: ‹Olu ɨnyɨ, pbʉ̀kʉ̀ nɨ́ ìfe?› Nɨ́ wɔ̀ alɛ adʉ̀ dhu àdu ndàtɨ: ‹Ma mɨ́’ɨ̀ atdí mɨyà gɔ̀nɨ̌yà nganʉ̀-kpɔ̌ tɔ́ nà.› Nɨ́ wɔ̀ kasʉtálɛ náadʉ̀ àtɨ̀nà kà nɨ̌: ‹Kànɨ̌ pbʉ̀kʉ̀ bhàrʉwà. Ándǐ àrʉ̀ kumì.›
8 Nɨ́, ádrʉ̀ngbǎlɛ níilè wɔ̀ ɨ̀mbǎ obhónánga nà pbɨ̀ndà kasʉtálɛ atdídɔ̌, àbadhi ɔ̀nzɨ̀ dhu nyɨ̀kpɔ́na ótdyù alɛ bhěyi dhu-okú dɔ̀ rɔ̀. Obhó tɨ́, yà adzɨ ɔ̌ alɛ-nyɨ̀kpɔ́ nótdyù atdídɔ̌ nyʉ́. Abádhí náarɨ́ nzínzìya ɔ̌ dhu nɔ́bhɔlɔ màgězì nà, ròsè yà awáwʉ̀ ɔ̌ arúbhi alɛ dɔ̀nǎ.
9 Nɨ́rɔ̀, ma mátɨna nyɨ̌ nɨ̌: nyùfě olo yà ɨ̀mbǎ fɨ̀ndá obhónánga nà otu ɔ̌ nyɨ̌ nyábà ongyéngá nɨ̌. Ndɨ dhu bhěyi nɨ́ ndɨ, dhu ìtsìnà ndɔ̀tdɨ̀ rʉ̀kʉ́ nɨ́nganɨ́, ɨ olo náadʉ̀ya tɨ́ ndɨ nyǎkɔ yà dhòdhódhónga nà nyɨ̌ nyóngo òko ɔ̀yá ɨdza ɔ̀.
10 Obhónánga dɔ̌ arɨ́ akɛkpá dhú-ngba nɔ́dɔ alɛ, nɨ́ ndɨ rádʉ̀ ádrʉ̀ngbǎ dhu nɔ́dɔ̀ átɔ̀ obhónánga dɔ̌. Ndɨrɔ̀, ɨ̀nzɨ̌ arɨ́ ákɛ̌kpá dhu nɔ́dɔ obhónánga dɔ̌ alɛ, nɨ́ rɨ̌ nzɨ̌ àdʉ̀ ádrʉ̀ngbǎ dhu mà nɔ́dɔ̀ átɔ̀ obhónánga dɔ̌.
11 Nɨ́rɔ̀, ɨ̀nzɨ̌ nyɨ̌ nyapɛ́ àdʉ̀ yà fʉkʉ́ arɨ́’ɨ̀ yà adzɨ dɔ̌ ongyéngá nɔ́dɔ̀ obhónga dɔ̌, nɨ́ ádhɨ ndɨ ídzì ongyéngá-tɨdɔ̀ nábhʉ adʉ̀ya fʉ̌kʉ̀?
12 Ndɨrɔ̀ ɨnzá nyɨ̌ nyɔ̀dɔ̀ fʉkʉ́ ka kàbhʉ ngǎtsi alɛ bhà dhu mà mběyi rɔ̀, ádhɨ ndɨ fʉ̌kʉ̀ adʉ̀ya fʉ̀kʉ́ ongyéngá nyʉ́ nábhʉ?
13 Ɨ̀nzɨ̌ atdí kasʉtálɛ mà rǎdʉ̀ ɔ́yɔ̌ ádrɔ̀drɔ̌ alɛ-kàsʉ̌ nɔ́nzɨ̀ atdí kàsʉmɨ̀ ɔ̌ tɨ́. Obhó tɨ́, kà rǎdʉ̀ atdí ádrʉ̀ngbǎlɛ nɔ́ndrɔ̀, ndàdʉ̀ ngǎtsi nózè. Ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌, kà rǎdʉ̀ ndàpba atdí rɔ̌, ndàdʉ̀ ngǎtsi nɨ́dzɛ̀lɛ̀. Ɨ̀nzɨ̌ nyɨ̌ nyádʉ̀ Kàgàwà-kàsʉ̌ nɔ́nzɨ̀ atdíkpá fʉ̀rangà-kàsʉ̌ mànà.»
Yěsù rɨ̌ dhèdhèrɔ̀ dhu-tɨdɔ̀ núdhě dhu
(Màt 11.12-13; 5.31-32; Mrk 10.11-12)
14 Pbàfàrìsáyó, abhɔ ɨ̀ ózè fʉ̀rangà dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, núubhínà Yěsù rʉ̌nɔna dhu nɨ́rɨ̀ rɔ̌, ’àdʉ̀ òko ’àmbɛ ndɨ dhu nʉ́gbɔ dɔ̌.
15 Nɨ́ Yěsù adʉ̀ àtɨ̀nà abádhí nɨ̌: «Nyɨ̌, nyɨ̌ nɨ́ obhónángatálɛ tɨ́ arɨ́ ’àbhʉ̌ ìndrǔ rɔ̀zʉ̀ ɨ̀ alɛ. Pbɛ́tʉ̀, Kàgàwà ʉ́nɨ wà afíku ɔ̀ nyɨ̌ nyɨ́rɛ̀na dhu. Obhó tɨ́, yà ìndrǔ rɔ̌zʉ̀na ádrʉ̀ngbǎ dhu tɨ́ dhu nɨ́ ndɨ Kàgàwà ɔ́ndrɔ̀ atdídɔ̌ dhu.»
16 Músà bhà Ʉyátá mà, pbànábí mànà tɔ́ kàsʉmɨ̀-tsʉ̀ náarà ìku bàtizò nubhónà Yùwanɨ̀ rɔ̌. Ndɨrɔ̀, rɔ̀pɛ̀ ndɨ̀ ndɨ Yùwanɨ̀ bhà kàsʉmɨ̀ ɔ̀ rɔ̀, ka kárʉ́nɔna nɨ́ ɔ̀rʉ̀-akpà ɔ̌ Ádrʉ̀ngbǎ kamà Kàgàwà bhà idzi tɔ́ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀. Nɨ́, ngǎtsi alɛ náarɨ́ ɔbɨ ɔ̀nzɨ fɨ̌ndà ndɨ́nɨ̌ ndɨ̀ ndotsú tɨ́ ndɨ idzi ɔ̀.
17 Yà adzɨ mà, ɔ̀rʉ̀-akpà mànà rǎdʉ̀ ʉ̀da ʉ̀da ɨsɔ́ nyʉ́, pbɛ́tʉ̀ yàrɨ́ Ʉyátá ɔ̌ atdí andítá-tʉ́tʉ̌ngba mà náawíya nzɨ̌.
18 «Atdí kpatsìbhálɛ mà náapɛ́ pbɨ̀ndà tsìbhálɛ nɔ́dhɔ, ndàdʉ̀ ngǎtsi tsìbhálɛ nɔ́kʉ̀, nɨ́ ndɨ alɛ nɔ́nzɨ̀ wà mʉ̀nyɔ̀nɨ̀. Ndɨrɔ̀ atdí kpatsìbhálɛ mà náapɛ́ àdʉ̀ pbɨ̀ndà kpatsìbhálɛ ɔ́dhɔ̀ tsìbhálɛ nɔ́kʉ, nɨ́ ndɨ alɛ ɔ̀nzɨ̀ wà mʉ̀nyɔ̀nɨ̀.»
Ònzìtálɛ mà Làzarʉ̀ nà tɔ́ mbólí
(Zàb 49.17-21; 73.4-5,19; Luk 6.20-21,24-25)
19 «Atdí alɛ nɨ’ɨ̀ ònzìtálɛ. Ndɨ alɛ nóongónà atdídɔ̌ ʉ́ya ɔrʉ́ odzìya nà mbɛrʉ̀ nʉ́fɔ. Bìlǐnganà kǒngónà àdɨ dhɛ̀dhɛ ɔ̌ tɨ́, ndàdʉ̀ ídzì ɔ̀nyʉ̀-tɨdɔ̀ kɛ̀lɛ̌ nɔ́nyʉ̀ dɔ̌.
20 Ndɨrɔ̀, Làzarʉ̀ tɨ́ kátɨna alɛ nɨ’ɨ̀ nǎkʉ̀tálɛ. Ka nɨ’ɨ̀ otú ɨ́pbà ngbɔ̌na kɔ́rɔ́ alɛ. Nɨ́, kǒngónà àyi wɔ̀ ònzìtálɛ bhà ɨdza-lí.
21 Kǒngónà àdʉ̀ ndòzè ndòngù ndɨ̀ ònzìtálɛ rɨ̌ dhu ɔ̀nyʉ dɔ̀ná rɔ̀ mɨzà dɔ̌ rɔ̀ rɨ́ ’àwà obvò ɔ̀nyʉ̀-ú’ǔ-nzo nɨ̌. Ndɨrɔ̀ ìtsě nóongónà àdʉ̀ ìwu, ’àmbɛ kà rɔ̌ otú dɔ̌nga nʉ́tda dɔ̌.
22 Nɨ́ atdíku wɔ̀rɨ́ nǎkʉ̀tálɛ náavɛ̀, Kàgàwà bhà màlàyíká ràdʉ̀ afína nódyì, ’òwù nà ɔ̀rʉ̀-akpà ɔ̀, Àbràhamʉ̀-tɨ’ɔ̀. Ngǎtsi ɨdhɔ ɔ̌, wɔ̀ ònzìtálɛ náadʉ̀ ɔ̀vɛ̀ átɔ̀, kadʉ́ ɔ̀tdʉ̀nà.
23 Nɨ́ ɔvɛ-bvʉ̀, àzèmbè ndɨ̀ ndɨ́ àpbɛ̀ nábà abhɔ nyʉ́ rɔ́rɔ̀, wɔ̀ ònzìtálɛ náangbɛ dɔ̀na, ndàndà nga, ndàdʉ̀ Àbràhamʉ̀ nála ɨtsɛ rɔ̀, Làzarʉ̀ àdɨ tɨná rɔ́.
24 Nɨ́ wɔ̀ ònzìtálɛ náafà ndɨ̀ ndàtɨ: ‹Àbadu Àbràhamʉ̌, ábà ɨzʉ dùdú! Ávǐ Làzarʉ̀ ròdù ɔtsʉ́na-kpɔ̀-dɔ ɨdha ɔ̀, ndàdʉ̀ ɨ̀rà nà ɨdàdu-dɔ ma mɨdʉ́ tɨ́ nɨ̌. Obhó tɨ́, ma mɨ́’ɨ̀ ábhɔ̌ àpbɛ̀ nyʉ́ ɔ̌ yàrɨ́ kàzʉ ɔ̀.›
25 Pbɛ́tʉ̀ Àbràhamʉ̀ adʉ̀ àtɨ̀nà kà nɨ̌: ‹Pbànɨ̌ngbá, ɨ́rɛ̀ pɛ́ dhu: nyɨ nyábà ábhɔ̌ ídzìnga nyʉ́ pbʉ̀kʉ̀ ípìrɔ̌nga ɔ̌, pbɛ́tʉ̀ Làzarʉ̀ ɨ́’ɨ̀ àpbɛ̀ ɔ̌ pbɨ̀ndà ípìrɔ̌nga ɔ̌. Nɨ́ kòmbí Làzarʉ̀ rɨ̌’ɨ̀ ídzìnga ɔ̌, ndɨrɔ̀ nyɨ nyɨ́’ɨ̀ àpbɛ̀ ɔ̌.
26 Ndɨrɔ̀ ròsè kɔ́rɔ́ dhu dɔ̀nǎ, àlɛ̌-nzínzì ɔ̌ nyɨ̌ mànà rɨ́’ɨ̀ dhu nɨ́ ádzǐ ibhu-akpà. Nɨ́ àzú dhená rɔ̀ ìndrǔ rǎda tɨkʉ ɔ̀ nɨ̌ fangà rɨ̌’ɨ̀ ɨ̀mbǎ, ndɨrɔ̀ tɨkʉ ɔ̀nǎ rɔ̀ màtɨ́ ìndrǔ rɨ̌da tɨka ɔ̀ nɨ̌ fangà rɨ̌’ɨ̀ ɨ̀mbǎ átɔ̀.›
27 Wɔ̀ ònzìtálɛ adʉ̀ àtɨ̀nà tdɨ́tdɔ̌: ‹Ma mɨ̀tdɛ̀ nyɨ atdídɔ̌ àbadú. Ávǐ Làzarʉ̀ ràrà àba bhà pbanga ɔ̀.
28 Obhó tɨ́, ma mɨ́’ɨ̀ ìnè imbò adɔ́du nà. Nɨ́, dhu àkǎ Làzarʉ̀ ràrà dhu ɔ̀vɔ̀ abádhí tɔ̀ ngàmbì bhěyi, akyɛ abádhí nóowuya ìwu átɔ̀ yàrɨ́ àpbɛ̀ tɔ́ ngari ɔ̀ nɨ̌.›
29 Nɨ́ Àbràhamʉ̀ adʉ̀ dhu àdu kà tɔ̀, ndàtɨ: ‹Músà mà pbànábí mànà náandí dhu rɨ̌ ɨ̀’ɨ̀ ìnè àwú. Nɨ́ ɨ adɔ́nʉ àkǎ ɨ̀ rɨ̀rɨ̀ ɨ Andítá rʉ̌nɔna dhu!›
30 Tdɨ́tdɔ̌ wɔ̀ ònzìtálɛ adʉ̀ àtɨ̀nà: ‹Ɨnzá wɔ̀ dhu àkǎ wɔ̀ dhu bhěyi, àbadu Àbràhamʉ̌. Ɔvɛ-bvʉ̀ rɔ̀ ndɨ̀ nɨ̀ngbɛ̀ atdí alɛ nyʉ́ náapɛ́ àrà dhu ɔ̀vɔ̀ abádhí tɔ̀, nɨ́ abádhí rǎdʉ̀ ’ʉ̀gɛ̀rɛ̀ ʉ̀gɛ̀rɛ̀, ’ʉ̀bhà fɨ̀yɔ́ nzɛ́rɛ mʉ̀tsɔ.›
31 Pbɛ́tʉ̀ Àbràhamʉ̀ adʉ̀ àtɨ̀nà àbadhi nɨ̌: ‹Ɨ̀nzɨ̌ abádhí náapɛ́ Músà mà, pbànábí mànà rʉ̌nɔna dhu nɨ́rɨ, nɨ́ abádhí rɨ̌ nzɨ̌ ibhu ɔ̀ rɔ̀ ndɨ̀ nɨ́ngbɛ̀ alɛ rʉ̌nɔna dhu mà nɨ́rɨ.›»