16
Timothy te tona kolura Paul ma Silas
Paul ma Silas toro diki sara i Derbe vaho ge ro va sara Lystra. Ma sakai na mane taluutuni te ghaha iga na ahana Timothy, tinana na vaivine ni Jew ma gaia ghua te taluutuni, ma tamana na mua Jew. Ma gaira udolu na lei tinoni taluutuni Lystra mi Iconium tara bosautoa Timothy. Paul te liona ngangata na holana Timothy ge ke udukolua, vaho ge ra pahevaughilala tua na pukuna na lei Jew tara ghahara tana lei komu kiri tara ghilalaa Timothy na tamana na mane na mua Jew.* Mana bona tara tona tana lei komu kiri tara taluhorui vanira rana tinoni taluutuni na lei vetena tara gerei na lei manevetena mana lei mane kamanagho tara ghahara i Jerusalem mara bosa vanira ge kara taonighi. Keri te vaghaa ge na lei holohoru tara tughuru ngasi tana taluutuni, mara patupatu, mara halilaghi tughu bongi.
Nina mabubu a Paul i Troas
Gaira tara haghevia na bubulo i Phrygia mi Galatia na pukuna na Tarunga Tabu te mua lubatira ge kara ladavaghi tana bubulo ni Asia. Mi tana bona tara sara tana vovokana na bubulo i Mysia, gaira tara tabotabo ge kara tona va tana bubulo i Bithynia, hauva ma nina tarunga Jesus te mua lubatira. Keri ke mara mua beto tua i Mysia mara sakutua haliu mara tona i Troas. Mi Troas tana bongi keri Paul te righia tana mabubu na tinoni tana bubulo i Macedonia te tughuru me kurutia, “Ko halavu mai Macedonia mo ko hangaghai!” 10 Bona Paul te righi sokoa tua na mabubu, ighai tai gonidila ni tona i Macedonia, na pukuna tai ghanaghana God te hologhai ge kai va ladavaghinia na Rongorongo Uto vanira na vure iga.
Gaira tara sara i Philippi
11 Ighai tai haghe tana vaka mai sania i Troas mai selo maemane halavu tana koukomu lau i Samothrace, mete roropo ghana tai sara i Neapolis. 12 Mai tughuru i kakeri mai sakusakutua va i Philippi, na komu sule i lokana na bubulo ni Macedonia. Mana balu habadira na vure ni Rome tara ghahara mai tua iga na komu sule keri. Mi kakeri tai ghahaghai erua pe tolu na bongi. 13 Na pukuna te taho na vale kokoeliulivuti ni Jew iga, tana Sabbath ighai tai rughuhoru tana komu sule mai tona tana lilighi ni betitina, ighai tai savukolu ni kokoeliulivuti kolura gaira na vure ni Jew. Ighai tai sopou horu mai kokoe vanira na lei vaivine tara savukolu iga. 14 Ma sakai tadira na lei vaivine i kakeri tara varongohighai ke a Lydia na vaivine ni Thyatira, te nighi sabiri na puku ni tivi. Agaia na vaivine te kikinima me holohaba haia God, ma Lord te hangavia na liona me puku ni vaovarongo uto tana hava te bosa Paul. 15 Me tughuru gaia mana lei kulana vure udolu mara vulitabu. Mi murina keri gaia te kurutighai, “Kau mai tana valegu, ge kau ghilalau inau tu taluutuni utuni.” Gaia te kurutighai ge kai vuha tona taonia.
Vale pipiti i Philippi
16 Mi ta sakai na bongi ighai tai tona tana bona ni kokoeliulivuti, me sodoghai sakai na tahula, na seka te pongoa na tidalo dika. Me tangomana na bosa kaleana na hava ke mai. Me sodoa na rongo sule vanira gaira tara loghoa. 17 Ma gaia te tumurighai, a Paul mi ghai, me ghaeghahe me ghaghua, “Na lei mane raini rana nina tinoni ni lutu God puku ni haba! Gaira kara bosaa vanighau ivei kau ghaghua ge kau vola!” 18 Me subo na bongi te nea te vaghaa eni, me nea me vuha lugu Paul me ririuoli me bosa vania na tidalo dika, “Inau tu bosa vanigho tana ahana Jesus Christ ko rughuhoru keha mai tatana na tahula eni!” Mana tidalo dika te rughuhoru keha itatana na tahula tana bona vaghana keri.
19 Ma gaira tara vunaghina na tahula tara righia mara ghilala adidira na vatei hola rongo te tona keha tua, gaira tara lotia Paul ma Silas mara nira va vanira rana haba tana bona ni vaukolu tana komu keri. 20 Ma gaira tara holara va i naghodira na lei mane dete ni Rome mara ghaghua, “Rana mane raini ke na Jew, rogaira toro nea na hava te mua maemane tana komuda. 21 Rogaira toro nia tarai na nilabu te mua taonia dida na vetena mana nilabu ni Rome.” 22 Mana vure subo udolu tara kokolu mara suravira Paul ma Silas. Keri ge ra tughuru na lei mane dete mara vetenara na malaghai ge kara rosighi didira na tivi mara sonikehai vaho ge ra ramusira. 23 I murina tara ramusi sokora, vaho ge ra sonihaghera i lokana na vale pipiti mara bosa vania na vunaghina na vale pipiti ge ke piti ngasilira me ke vatoghara. 24 Mana pukuna keri na vunaghina na vale pipiti te talu haghera va i lokana eruani na barabuto me pitikolui na tuadira i ghobuni erua na bubulo ni ghai mava.
25 Mete dutu tua na bongi hau a Paul ma Silas toro kokoeliulivuti moro lingei na lei linge vania God. Ma gaira na balu ghua tara ghahara tana vale pipiti tara varongohira. 26 Mana matakuni vaso mana anu te anulia na vale pipiti udolu mana lei mataula tana vale pipiti te hahangavi, mana lei talihalo itadira tana vale pipiti te tumu keha. 27 Mana vunaghi te righitaonia na vale pipiti te rarai me tapatughuru me righighi na lei mataula te hahangavi. Me ghanaghana ke mara sogha polo tua na vure pipiti, ge tughuru me sua keha nina na isi me dutu na mateana heghena. 28 Hauva ma Paul te ghaeghahe sule me ghaghua, “Ko bei vahaghitailigho heghemu! Ighai udolu so iani!”
29 Ma gaia na vunaghi te righitaonia na vale pipiti tara nia mai vania na bulu, me mina tua me haghe toro haghara iga Paul ma Silas me tumu horu tana tuadira me ghebeghebe. 30 Keri ge lavihorura me huatira te vaghaa eni, “?Roghau na mane sule, na hava ku gonia ge ku loghoa na vola kasila?”
31 Ma gaira toro bosa tughu vania moro ghaghua, “Ko taluutunia a Lord Jesus ge ke vavolaghau - ighoe maia a nimua na binaboli udolu.” 32 Moro nia tarai na bosana Lord itatana ma gaira soko tara ghahara i lokana na valena. 33 Tana bona ni aho tana bongi vaghana, te holara mai me saui na paedira, ma Paul te vulitabura gaia ma nina binaboli udolu. 34 Ge tughuru me hola datora Paul ma Silas tana valena me hera na vanga moro vanga iga. Agaia ma nina binaboli te vonughira na togotogo na pukuna tara taluutunia God.
35 Mete puipungi ghana mai gaira rana mane dete ni Rome tara nira vetena na lei malaghai ge kara vahera na bosa na vunaghi te righitaonia na vale pipiti te ghaghua, “Lubatira Paul ma Silas ge koro rughuhoru tana vale pipiti.”
36 Me tughuru na vunaghi te righitaonia na vale pipiti me bosa vania Paul, “Na lei mane sule ni dete tara nia vetena mai na bosa na toghiamiu - ighoe ma Silas. Mo koro tona tua itaeni tana mabo.”
37 Hauva ma Paul te bosa vanira rana malaghai, “Iroghai tara mua dete kaleghai nia siki totobo dika, hauva ma tara diua na vetena mara ramusighai tana matadira na vure subo. Mi roghai eni ke, na puku ni tinoni ni Rome, hauva ma tara diua ghua na vetena mara sonihorughai tana vale pipiti. ?Mi taeni gaira tara liona ge kara nighai vetena keha popolo? Taho, ke mua ghaghua iga! Bosa vanira na lei mane sule ni dete ni Rome ma kara mai ma gaira heghedira tua kara mai talu horughai.”
38 Mana lei malaghai tara tutugu tatei na lei bosa ini tadira na lei mane sule ni Rome, gaira tara mataghu tana bona tara rongovia rogaira Paul ma Silas na puku ni tinoni ni Rome. 39 Keri ge ra talu horura tana vale pipiti mara bosadikalio vanira, mara nongira ge koro sania na komu. 40 Ma Paul ma Silas toro sania na vale pipiti moro tona tana valena Lydia. Moro va sodora iga na lei tinoni taluutuni moro bosa patupatura, ge ro sanira.
* 16:3 Ahei tara mua Jew tara mua pahevaughilalara didira na gari mane. Inaghona ge kara lavipangotia a Timothy na vure Jew ke, kara pahevaughilalaa mughua. 16:10 Tana Troas Luke te nira udukolu.