11
1 “Mi nau heghegu tu hangaa me pilupilua Michael tana vuivuni na niuluna Darius te vunaghi haba.”
Na lei butonikomu i Egypt mi Syria
2 Ge ghoi bosa vaniu so na angel, “Mana hava tua ku bosai vanigho ke, kara utuni. Igeva ra tolu na vunaghi haba kara vunaghi pungisia na kinakabu ni Persia, mi muridira mai rakeri geva ke ghoi mai e vatini na vunaghi haba, me ke lologho vulera ra tolu na vunaghi haba. Ta nina sosodo au, mi tana bona ke loghoa na laga te sule tana lei nina sosodo mana lologho tara au vulea, geva ke ririura rana vure ma kara veilalabui kolua na kinakabu i Greece.
3 Mi murina na vunaghi haba keri, sakai na vunaghi haba te ghoi dato mai, me ke vunaghi pungisira na lei kema sule, me ke gonia sono na hava te liona na goniana.
4 Mana pukuna nina na laga te au vule, rana kema te vunaghi pungisira tara tuvavokara heghedira iga ra vati na ovu. Rana vunaghi haba tara mua vaivarina kara vunaghi pungisighi na malei sopouna, hauva kara mua loghoa na maana te laga vulea na lagana.
5 “Na vunaghi haba te vunghi pungisia i Egypt igeva ke laga. Hauva ma sakai na mane nagho tana malaghaina igeva ke laga vulea va, me ke vunaghi pungisia na [kinakabu/kema] sule.
6 Murini rana balu ni niulu kara padi, na vunaghi haba ni Egypt te gonia na baubahu kolua na vunaghi haba ni Syria, ge ke hea na dalena na vaivine ge ke tauna. Hauva mana baubahu keri te mua daro ni bona na pukuna na vaivine keri kolua na tauna, ma dalena kolua nia didira na ghairau te udukolura geva kara mate udolura.
7 E mua daro ni bona murina keri, sakai na hala kulana na vaivine keri, ke ghoi mai vunaghi haba. Me ke veilalabui kolura rana kisumate ni Syria, me ke haghevia na vale vatungasina na komu suledira me ke laga vulera.
8 Ge hola olighi va i Egypt didira na titinoni god, kolui nia rana hegohego, rana gold ma rana silver tara vatabu kolura nia rana god rakeri. Murini rana balu ni niulu tara gonia iga na mabo heghedira.
9 Murina keri na vunaghi haba ni Syria te ghoi veilalabui olia sono na vunaghi haba ni Egypt. Hauva me mua laga, mara ghuru olia va vamua tana komuna.
10 “Na lei dalena na vunaghi haba ni Syria, te ghoi gonidila sakai na veilalabui sule, me holo kolura ra nina na tinoni veilalabui tara subo ngangata. Ma gaira tara va haghevia i Egypt vagha vamua na [gugua ni beti sule/lualua] te laga, me mai mara veilalabui mara va sara tana vale vatungasi i Egypt.
11 Na vunaghi haba ni Egypt ta nina rutu papara, agaia te ghoi tona me vaa veilalabui kolua na vunaghi haba ni Syria, me piti udolura lei nina tinoni veilalabui.
12 Agaia te togotogo sule ngangata ta nina laga vule, kolura nia ghua ra subo rana tinoni kisumate te matera, hauva me mua nia tona haliu nina laga vule.
13 “Na vunaghi haba ni Syria te ghoi oli tana komuna, me vahikolura ra subo na tinoni veilalabui, vulera va te padi. Me gonidila utora vania na veilalabui ge talua na bongi ge ra ghoi olingia sono na butonikomu i Egypt.
14 Mi tana bongina keri, va subo na vure tara ririu keha vania na vunaghi haba i Egypt. Daniel, mana balu tinoni ni veitotoghoni ighobudira rana kulamu na vure, tara ririukeha na pukuna tara righia na mabubu, hauva mi geva kara mua lagavulera.
15 Keri ka, na vunaghi haba ni Syria ke gonia na vokovoko ge ke peo talighutia na komu sule, [ge ke mua malumu vanira na hagheviana mana suraviana,] me laga vulea. Ma rana tinoni kisumate ni Egypt kara mua tona haliu na veilalabui, sughua rana mane nagho itadira igeva ge kubolu na lagadira.
16 Na vunaghi haba ni Syria ke gonia sono na hava te liona itadira, me ke mua tangomana ahei ge ke tughuru pungisia. Me goni taonia sono na liona tana pari te rongoroghagha ni Israel, me loghoa na maana heghena ge ke ghoi durakea.
17 Na vunaghi haba ni Syria te loghoa sakai na padalaghi ge ke mai, kolura ra nina vure veilalabui. Ivei ke nea ge ke lagavulea me ke durakea na butunikomuna na ghana na kana, me baubahu ge ke lubatia vania na dalena na vaivine, ge ke tauna. Hauva me mua nia tangomana nina na baubahu.
18 Mi murina keri, gaia ke veilalabui kolura rana butonikomu ilau lilighina na tahi, me lagavulera te subo itadira. Hauva ma sakai itadira na mane nagho te laga vulea me taluhorua ta nina talunagho, ma gaia te nia maa pulohi.
19 Na vunaghi haba te ghoi oli tana vale vatungasina, hauva mara lagavulea tua, ma gaia gutua na sosokona.
20 “Mi geva ke tona taonia mai ghua sakai na vunaghi haba, agaia igeva ke vetenara ra nina vure lutu holaa sosoni/takisi tadira rana vure subo, ge ke totoloa nia nina lologho tana kinakabuna. Mi tana pile bona vamua na vunaghi haba keri igeva kara matea, ma kara mua nea tana matadira rana vure subo, me taho ghua tana veilalabui.”
Na vunaghi haba ghighirou ni Syria
21 Nina tughunitate na angel te tona haliu, “Na ghoi na vunaghi haba ni Syria ke, na tinoni ghighirou. Te mua manana ge ke hola na malei sopou ni vunaghi haba ra vilia ge ke vunaghi haba ta mua ghanaghana ge ke ghagua iga, me lavia na hohola keri nia na lei vata ni gueguelo.
22 Ge rana gehemate te subo ke [hughuhughua/veilalabui kolua,] ge ke laga vulera me ke durakera/pisura. Gaia ke matea ghua nina mane sukaghi kamanagho God.
23 Ta nina nilabu ni holopangoti, geva ke pegopegora tana balu kema ge kara taluutunia ke nea ge ke totolo me ke laga, sakai ghua manaa te righitaonia na kema te pile ngangata.
24 Gaia ke nia kukuruti na hagheviani tana lei butonikomu tara lologho au, te mua gonia iga siki padapada. Me gonighi na lei totobo sughua rana kukuana tara mua gonighi. Me tuvalira nia rana ghana na udukolu, rana lei totobo lologho tara lagavulei tana kisumate. Me talua ghua tana liona ge ke suravia na lei vale vatungasi, hauva ma nina bona ni aho te kukulu vania.
25 [Nia na liopatu, gaia ke talu kolura rana ovu ni kisumate ge kara va suravia na vunaghi haba ni Egypt. Mana na vuanghi haba ni Egypt te gonidila ge ke veilalabui kolura ra nina vure kisumate tara lagavule ngangata. Hauva ma siki sakai te guegueloa na vunaghi haba ni Egypt, keri ge na vunaghi haba te mua tangomana.
26 Nina tinoni te hulira me idevira te tabotabo ge ke sonihorua tana lagana. Mara subo nina tinoni veilalabui tara mate sokora tua, mara taghalaghinira.
27 Murina keri, ra ruani na vunaghi haba raeni toro sopou moro vanga koukolu ta sakai na bela ni vanga. Hauva mana ghanaghanadira te dika, moro pegora heghedira. Moro mua nighi tangomana na hava te liodira, na pukuna didira na bona ni aho te mua sara mua.
28 Na vunaghi haba ni Syria ke oli tana komuna kolui nia na lei hegohego te holai tana veilalabui, mi tana puku ni ghanaghanana ke, te nira ghighirou ta nina tinoni vivili God. Me gonia na hava te liona ivuvungadira, keri vaho ge oli tana komuna.
29 “Mi murina so keri, gaia ke ghoi haghevia me suravia sono i Egypt, hauva na bona vaghana keri ke, e mua ghoi nia tangomana te vagha te ghaghua iga i vauvaluni.
30 Rana vure ni Rome tara ghahara tana lau kokolo tara mai tana lei vaka, mara mai hughuhughu kolura, ma gaia te mataghu ngangata. Ma gaia te nia ririu pulohi na rutu me tabotabo ge ke durakea didira na taluutuni nina tinoni vivili God. Me taonia didira na kokoe ni huhuli arahei tara hughua na taluutuni keri.
31 Balu nina tinoni veilalabui tara soni metona na Valetabu. Ra nea me beto na sukaghi tughu dani, ge ra taludatoa na totobo mamataghugha.
32 Nia na pegopegodira rana vure, na vunaghi haba keri te holara ra subo na vure ge kara hangaa, haba va rana vure tara sanighi didira na taluutuni. Hauva ma gaira rakiri tara taluutuni ngasi tatana God kara hughuhughua na vunaghi haba dika.
33 Rana tinoni manaha itadira rana vure rakeri kara tuvalia na manahadira kolura rana vure subo. Hauva mi tana pile bona tana tona ni veilalabui geva kara matera rana balu, ma kara kere matera rana balu, ma rana balu kara sagui didira lologho, ma rana balu kara va talura tana vale pipiti.
34 Tana bona tara nia tona haliu sono na mateadira rana vure raeni, balu na lei tinoni te vahera nina vure God na pile hahanga, sakai ghua manaa na balu tara va itadira tara nei te vagha na pukuna didira na ghanaghana ni ghighirou.
35 Rana balu itadira rana huhuli manaha tara matera ghua, hauva mana bosa tughuni ke, rana vure kara va marabura heghedira. Aeni ke tona haliu me ke sara tana sosoko ni bongi, God te talua vanira.
36 “Na vunaghi haba ni Syria te gonia sono na hava te liona. Me talunagho heghena, mi ta nina ghanaghana ke, me haba vulera rana lei god soko, me haba vulea ghua God puku ni maana. E tona haliua so nina ghanaghana me sara tana bona a God te vahea na totoro. God ke gonia mughua na hava te [talukobea/padalaghi/taludila] tua.
37 Na vunaghi haba te nia hughu na god tara taluutunia na vaivarina, maia ghua na god rana vaivaine kara dolovia. [Hauva tea,] agaia te nira hughu rana lei god soko, na pukuna te ghanaghana gaia ke, ma gaia te haba vulera sopa sakai tadira.
38 Me talumurira gaira, me nia kikinima na god te pilupilura na lei vale vatungasi. Gaia te vahea na gold, silver ma vatu vitiviti, kolura nia na lei totobo ni sodo rongo vania na god rana lei kukuana tara mua holohabaa.
39 Ta nina maana nina god te taluutunia ke, gaia ke veilalabui kolura subo na lei vale vatungasi. Gaia te taluhabara ra gaira tara tala taonia gaia te vunaghi haba, me talura ge kara vunaghi pungisira rana vure subo tana kinakabuna, me vahera na pari sule te taba olia nia.
40 “Tana bona na vunaghi haba ni Syria te dutu mai tua nina na bona ni aho sosoko, geva na vunaghi haba ni Egypt ke veilalabui kolua, mana vunaghi haba ni Syria ke nia veilalabui oli na lagana udolu, kolui nia rana taitakiro, rana horse, kolura nia rana vaka ni veilalabui. Gaia ke haghevighi rana lei butonikomu vagha na tave ni gugua.
41 Sughua te va haghevia na pari rongoragha ni Israel, me va matera na togha mana togha ni tinoni. Hauva ma rana lei butonikomu Edom, Moab, ma rahei tara ghana olira i Ammon geva kara samapolo.
42 Tana bona te haghevighi rana butonikomu raeni, sughua i Egypt te mua taluolia.
43 Ma gaia te holai ghua rana pinapolo ni Egypt te vaghai rana gold, mana silver, mana lei vatavata ni lologho te nagho itadira. Me lagavulera tua Libya mi Ethiopia, me logho maanadira tua.
44 “Keri ke, me rongovia rana rongorongo tara va butu mai iuluna mana launa, ge mataghu ngangata, me nea ge veilalabui kolua nia na rutu me matera tara subo.
45 Sughua te tughuruvaghinia na vale tapole sule ngangata ni vunaghi haba i ghobudira na tahi mana ghotu, te tughuru iga na Valetabu. Hauva, ma gaia te mate, me taho ahei te hangaa.”