6
Zwezi nə tɩ sìə́ dɩɩn nə
(Matiə 12.1-8; Marəkə 2.23-28)
1 *Zwifə-ba *sìə́ dɩɩn don nə, Zwezi twá kárɩ́ wa ʋ kɛ̀eń, ʋ karbɩa tə kén mɩna yun, tə ba pʋpwaga ba jɩ̀àn wa, ba dɩŋɩ.
2 *Farɩzɩan-ba tə duən dàń ma swɩ̀n, ba wʋ́: «Bɛ̀eɛ̀e nə pɩn, á fwa kʋ tə, kʋ nə wà mɛ, sə ba fwa sìə́ dɩɩn nə?»
3 Zwezi ma le ba, ʋ wʋ́: «Á wà Yɩɩ sagɩ tə kàrɩ̀, á na kʋ tə, pɩ̀ʋ́ *Davidə tətə nə fwa dɩɩn don nə, də ʋ kwa lɩ̀à tə, də niən nə jɩn ba naaa?
4 Ʋ zʋa Yɩɩ *dìə̀ tə wa, ʋ tì dipɛn tə, kʋ nə wulə lá nə, ʋ də́ ʋ ga lɩ ʋ pa ʋ lɩ̀à tə nə. Yá nə Yɩɩ *nii tə, ʋ nə pɩn *Moyizə nə, yà ga pa cwəŋə Yɩɩ *joŋwana tə cɩcɩ nə, sə ba mʋ̀ nə də́ Yɩɩ dìə̀ dipɛn təntə».
5 Zwezi tə kʋ́ʋ̀ pìí, ʋ swɩ̀n ba con nə, ʋ wʋ́: «*Ləzwənə-Biu tə nə tɩ sìə́ dɩɩn tə tətə».
Bɛɛ don ʋ jɩɩn nə tɩga yoo
(Matiə 12.9-14; Marəkə 3.1-6; Likə 14.1-6; 13.10-17)
6 *Zwifə-ba *sìə́ dɩɩn don nə, Zwezi zʋa ba *jə́rə́ dìə̀ don wa, ʋ wulə lá ʋ kàrɩ̀. Bɛɛ don yà wulə lá, ʋ jɩzən vàn tə tɩga.
7 Zwifə-ba Yɩɩ nii *yənu tɩ̀án də *Farɩzɩan-ba tə yà pàlɩ̀ Zwezi, ba ga cʋga ʋ nə, sə ba jə́n, də ʋ nə wá zwɛ̀e lìù yayɩgʋ kʋ sìə́ dɩɩn tə nə. Ba fwa kʋ nətʋ tə, ba yà pɩ̀à cwəŋə, sə ba twá kʋ nə, ba kʋnɩ ba kə ʋ nii nə, ba nə zɩga ʋ nə yɩrɩ.
8 Yá Zwezi yà yə̀ə́ ba pubʋŋɩ tə zəni. Ʋ dàń ma swɩ̀n bɛɛ tə con, ʋ jɩɩn tə nə tɩga, ʋ wʋ́: «Zàn yɩɩ nə, n zɩgɩ yəbə lɩ̀à tə mɛ yáá con!» Bɛɛ tə ma zàn ʋ zɩgɩ lá.
9 Kʋ kwa nə, Zwezi swɩ̀n ba con, ʋ wʋ́: «À bwe aba yoo kʋ tə: Bɛ̀eɛ̀e nə Yɩɩ *nii tə swɩ̀n, sə ba fwa sìə́ dɩɩn nə? Yozəŋu nə à yə̀ə́ yolwan? Kʋ mɛ, sə à jon bɛɛ tə mɩɩ, à kə lʋʋ, nə à yə̀ə́, sə à yá wá, ʋ cʋ̀gʋ̀?»
10 Ʋ zɩ̀n ʋ yáá ʋ ywàń ba mɛ tə, ʋ ga swɩ̀n bɛɛ tə con, ʋ wʋ́: «Làrɩ́ n jɩɩn tə à con!» Ʋ ma fwa kʋ, kʋ ga lwàń, kʋ jì jɩɩn nəzəŋu.
11 Ba nə nɩ kʋ nətʋ tə, lɩŋa súə́ Yɩɩ nii yənu tɩ̀án tə də Farɩzɩan-ba, ba dàń ga vʋrɩ kʋ tə yuu wa, ba nə wá fwa Zwezi.
Zwezi kúrú ʋ tʋntʋna fugə bələ tə
(Matiə 10.1-4; Marəkə 3.13-19; Tʋtʋnan 1.13)
12 Kʋ máŋá təntə wa, Zwezi dɩ̀gà paan yuu wa, ʋ jʋn Yɩɩ wuuu tɩtɩn tə mama, ʋ wà dwɛ̀e.
13 Tɩa nə twi ka pʋrɩ, ʋ bon ʋ karbɩa tə, ʋ kúrí ba wa lɩ̀à fugə bələ, ʋ kə ba yɩrɩ *tʋntʋna:
14 Simon tə, ʋ nə bon ʋ yɩrɩ don Piyɛrə, də ʋ nubiu Andəre, də Zwakə, də Zwan, də Filipə, də Barətelemi,
15 də Matiə, də Toma, də Aləfe bìú Zwakə, də Simon tə, ba nə boŋə ‹*Zelotə›,
16 də Zwakə bìú Zwidə, də Zwidasə Yisəkariyɔtə, ʋ tə ʋ nə wá ja Zwezi ʋ pa ʋ dʋŋa nə.
Zwezi kàrɩ̀, ʋ ga zwɛ̀e lɩ̀à yayɩran
(Matiə 4.23-25)
17 Zwezi nan paan tə yuu ʋ cú, ʋ də ʋ karbɩa fugə bələ tə, ba ga va ba zɩga bwálɩ́ don nə, kʋ nə mɛ duən. Yá ʋ karbɩa zənzən duən də lɩ̀à duən zənzən yà wulə lá. Ba lɩ̀à təntə yà nan Zwide nagwanaa də *Zwerizalɛmə tə wa də Tirə də Sidon mʋʋ nii tɩan tə mama. Ba yà twi, sə ba nì ʋ kori, sə ba ga pa ʋ zwɛ̀e ba yayɩran.
18 Ba tə, *zinə nə wʋwalɩ, nɩ yazurə.
19 Dɩ̀àn yà naŋa ʋ yɩra, tə zwɛ̀e yayɩran. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, lalʋʋ tə mama kəni dɩ̀àn, sə ba dwen ʋ yɩra.
Pupwən də pucʋnɩ yoo
(Matiə 5.1-12)
20 Zwezi dàń ma ywàń ʋ karbɩa tə, ʋ ga swɩ̀n, ʋ wʋ́:
«Á yana pupwən wa, á mʋ̀, á nə yɩ zʋra, Yɩɩ nə tɩ aba tə yɩrɩ.
21 Á yana pupwən wa, á mʋ̀ niən nə jə sɩ́ʋ́n, á nə wá də́ wodiu á sú tə yɩrɩ.
Á yana pupwən wa, á mʋ̀ lɩ̀à tə, á nə kwi sɩ́ʋ́n, á nə wá mʋn tə yɩrɩ.
22 Á yana pupwən wa, á mʋ̀ lɩ̀à tə, ləzoni nə vɩga ba dʋgʋ, ba twɩn aba, ba swɩ̀n tə tə, tə nə ba ywán ba pɩn aba, *Ləzwənə-Biu tə yɩrɩ.
23 Á yana pupwən wa máŋá tə wa, də kʋ nətʋ nə yí, á faŋa də pupwən ŋwɩ́rán nəfarʋ nə dànɩ̀ aba Yɩɩ *sàń nə yɩrɩ. Mə nətʋ nə ba nɩbara ba tə wʋwalɩ Yɩɩ nii *sʋ̀sʋ̀nà tə.
24 Lɛɛ nə wá yí á mʋ̀, á nə yɩ wiən tɩ̀án, á nə dí yáá, á na á pupwən tə yɩrɩ.
25 Á yana pucʋnɩ wa, á mʋ̀ tə wodiu nə wà mùrì sɩ́ʋ́n nə, niən nə wá ja aba yɩrɩ.
Á yana pucʋnɩ wa, á mʋ̀, á nə mʋŋa, á nə wá yà luə wa, á ga wá kwi tə yɩrɩ.
26 Á yana pucʋnɩ wa, də lɩ̀à mama nə bwɩ á nə. Mə kʋ ya nətʋ nə ba nɩbara tə də ba kʋnkʋn sʋ̀sʋ̀nà tə fwa».
Ka sóní dʋŋa kàrà
(Matiə 5.38-48; 7.12; Romə tɩ̀án 12.17-21)
27 «À mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ á con, á mʋ̀ tə ba, á nə cʋga nə: Á swənə á dʋŋa! Á fwa zəni ba tə yɩra, ba nə dʋŋa aba!
28 Á lòrì Yɩɩ, sə ʋ fwa zəni ba tə yuu wa, ba nə zɩrɩ ba kəni á nə! Á lòrì Yɩɩ á pa lɩ̀à tə nə, ba nə wʋwalɩ aba.
29 Də lìù nə mà n pɩpara nədʋ nə, sə n vəvəri kʋ don tə, sə ʋ mà. Də lìù nə tì n gasɔɔ, yá, sə ʋ tì n ganbiə, də ʋ kə lá.
30 Pa lìù tə mama nə, ʋ nə lòrì won n con. Yá lìù nə tì kʋ tə, kʋ nə ya n mʋ̀ nyiən, dàn ká bwe wá kʋ yoo nə, sə ʋ kwan kʋ ʋ pa mʋ́.
31 Kʋ tə, n də nə pɩ̀à, sə ba tʋn ba pa mʋ́, tʋn kʋ, n pa ba duən tə nə.
32 Də á nə swə lɩ̀à tə, ba nə swə aba cɩcɩ, bɛ̀eɛ̀e jwɩan dɩɩn won nə, á wá dɩ̀àn? Ba tə də tətə ba nə yɩ cʋna lɩ̀à, də swə lɩ̀à tə, ba nə swə ba!
33 Də á nə fwa zəni ba tə cɩcɩ yɩra, ba də nə fwa á ba zəni, á wá fwa nətʋ, á ma dɩ̀àn jwɩan won? Ba tə də tətə, ba nə yɩ cʋna lɩ̀à də fwa nətʋ!
34 Yá də á nə jɩŋɩ á wiən ba tə cɩcɩ, á nə yə̀ə́ də, ba wá pìí ba pa aba kʋ tə, ba nə jɩŋɩ, á dàń wá twá nətə, á ma na kʋ jwɩan won? Ba tə, ba nə yɩ cʋna lɩ̀à, də yàá jɩŋɩ duən də səbiu, ba ga twi ba ŋwɩ́n, ndə nətʋ nə, ba nə jɩŋɩ kʋ.
35 Kʋ dàń nə ya á mʋ̀: Á swənə á dʋŋa, á fwa ba zəni! Á jɩŋa á ga lɩ yala á waa də, ba wá ŋwɩ́n aba. Á wá na ŋwɩ́rán tə nə dáá Yɩɩ con, á ga wá yà Yɩɩ tə, ʋ nə wulə tə mɛ yuu wa, bɩa, Yɩɩ nə ywán, ʋ pa ləzwən-yə̀rì-jwɩan də wʋlʋnyɩna-ba nə yɩrɩ.
36 Á pɩan á dəri yinəgə zənzən, ndə á nyɩna Yɩɩ də nə dəri yinəgə zənzən nətʋ».
Á dànà ká bʋ̀rɩ̀ duən bʋ̀rà
(Matiə 7.1-5, 15-20; 12.36-37; Zwakə 4.11-12)
37 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á dànà ká bʋ̀rɩ̀ duən bʋ̀rà, sə Yɩɩ də dàn ká bʋ̀rɩ̀ á bʋ̀rà. Á dànà ká kə ba duən tə càn wa, Yɩɩ də bá kə aba càn wa. Á kwɩ̀án ba duən tə yìə̀n tə, á lɩ á mʋ̀ də ba pwərə wa, Yɩɩ də wá kwɛn á cʋna tə, ʋ lɩ á mʋ̀ də wá pwərə wa.
38 Á pɩan ba duən nə, Yɩɩ də wá pa aba. Ʋ wá lwá á garwa tə wa maŋʋ tə, kʋ nə ziən, kʋ nə zʋzʋgʋ, kʋ ga sú zəni kʋ pàlɩ́. Yɩɩ wá ywàń á maŋʋ tə, á nə maŋa á pɩn ba duən tə nə, ʋ ma man ʋ pa á də nə».
39 Zwezi ma kʋ́ʋ̀ tì zwansɩsara kʋ tə, ʋ sɩsarɩ ba, ʋ wʋ́: «Liliu wàrɩ̀ ʋ don liliu ʋ vaŋa, kʋ ya kʋnkʋn, naaa? Kʋ nə nə yɩn nətʋ, ba mama wá tʋ bʋʋ wa.
40 Karbiu tə̀lə́ ʋ nə dwə ʋ karnyɩna, yá ʋ dàń nə kálʋ́ ʋ tɩ̀àn ʋ kàrɩ̀ ʋ zwɛ̀e, ʋ wá yà ndə ʋ karnyɩna nə.
41 Bɛ̀eɛ̀e nə pɩn, n ywàŋá gabiu tə, kʋ nə wulə n nubiu yii wa, yá n ga ba baŋa tə na, ka nə wulə n tətə yii tə wa?
42 N wá twá nətə, n ma swɩ̀n n nubiu con, n wʋ́: ‹À nubiu, yá, sə à lɩ gabiu kʋ tə, kʋ nə wulə n yii tə wa›, n mʋ̀ ga ba baŋa tə, ka nə wulə n tətə yii tə wa na? Níə́ bələ tíú, dí yáá n lɩ baŋa tə n yii tə wa. Yá n dàń wá na lá zəni, sə n ma lɩ gabiu tə, kʋ nə wulə n nubiu tə yii tə wa».
Tɩzəŋu də tɩkʋkwɩʋn ba duən nyɩn
(Matiə 7.16-20; 12.33-35)
43 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Tɩzəŋu ba bìú kʋkwɩʋn zɩŋa, yá tɩkʋkwɩʋn ba bìú nəzəŋu zɩŋa.
44 Tɩ̀ʋ́ mama yɩ kʋ bìú nə nə, ba yàá ma lwarɩ kʋ. Ba ba lwɛ nə à yə̀ə́ kacan kwe casʋʋ yuu wa.
45 Ləzwənzəŋu yàá pɩn yozəŋə naŋa kʋ tə nə súə́ ʋ waa con. Yá ləzwənkʋkwɩʋn də yɩ yokʋkwɩnan nə, ʋ yàá pɩn tə naŋa ʋ waa con. Ləzwənə nii yɩ kʋ tə nə súə́ ʋ waa nə, kʋ swɩ̀n».
Dii bələ tə yoo
(Matiə 7.21-27; Zwakə 1.22-25; 2 Piyɛrə 1.5-10)
46 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á ja nə á boŋə ‹*Yuu-Tiu, Yuu-Tiu›, á ga ba fwa kʋ tə, à nə wʋ́.
47 Lìù tə mama, ʋ nə twi à con, ʋ cʋga à sʋ̀ràn tə, yá ʋ ga twá tə nii nə, à wá bɩrɩ aba lìù tə, ʋ də wá nə nyɩn duən.
48 Ʋ ya ndə lìù tə nə, ʋ nə wulə ʋ lwè dìə̀. Ʋ kʋa tɩa tə zənzən, kʋ zʋ, yá ʋ ga tún ka dəkuu tə kapataʋ yuu wa. Dwà nɩ́á nə twi, navwə tə mà dìə̀ tə, yá kʋ wà wànɩ́ kʋ gùrì ka, ka nə lwə̀ zəni yɩrɩ.
49 Lìù tə, ʋ nə cʋgʋ, ʋ ga wà kʋ nii nə twá yɩ ndə bɛɛ nə, ʋ nə tún ʋ dìə̀ dəkuu tɩtalʋ yuu wa, ʋ ga wà ka də̀ń kwɩ̀. Navwə nə twi kʋ mà ka, ka tʋa mwálɩ́ mwálɩ́, yá ka cʋna bwálɩ́ yɩn dánɩ́».