31
Fiye 31:1-21 Yakobodi Laban kasukuleeŋ momoguk.
Laban mihiŋiyedi mede yogiŋ u Yakobo’walaŋ magi ginaŋ foguk. Mede indiŋ, “Yakobo adi betnik’walaŋ nemenemek hogohogok moŋgodapmaguk. Biyagoŋ kuyoŋ, nemek betnik netok gigit hakuk u bumbut moŋgola me bomboŋnit tuguk.” Kaŋ Yakobodi Laban’walaŋ namanda eŋ titiŋ kanadi tubune koom menot timiŋa tuluguk nabugoŋ mu tuguk. Unduŋ tubune Wapumdi Yakobo indiŋ niŋguk, “Udaneeŋ baha papageye’walaŋ kwehineŋ waaŋ. Kaŋ nu dukut hatibaat.”
Unduŋ yobune Yakobo adi kale heki hatiyagineŋ uŋgoŋ hale tamŋiyat Leseldut Leadok mede kameyemguk. Tamyat buune yeniŋguk, “Nu behik’walaŋ titiŋ kawene koom tinamguk nabugoŋ mu tilak. Iŋgoŋ batne’walaŋ Bepaŋ adi nukut hatilak. Hidi agaŋ nadiyamuk. Nu behik’walaŋ kwanai fafaŋe tiŋa tihatilat. Iŋgoŋ oŋ behik adi tuwane namdok nalamula tiŋa loŋat foŋat tubune nai 10 tuguk. Tiŋa bomboŋne nolom moŋgola nehitubufigitawaakneŋ yoŋa Bepaŋdi kamehep timiŋguk. Kale youbutombutom hinit u dutok yobune kale hogohogok youbutombutom hinit mintagiŋ. Agaŋ kudikudi hinit u tuwage yobune kale hogohogok adi mihiniŋ kudikudinit mintadapmagiŋ. Unduŋ tubune Bepaŋ adi behik’walaŋ kale undihi lom moŋgodapmaaŋ nutok namdapmaguk. 10 Kale maahi adi tam tuat tigiŋ nai uŋaniŋ lihine ginaŋ daune diweeŋ nemek indiŋ kagut. Dompa, eŋ meme maahidi tam tuat tigiŋ adi’walaŋ sigihik adi kudikudi hinit eŋ youbutombutom hinit hogohogok. 11 Kaŋ Bepaŋ’walaŋ aŋelodi indiŋ naniŋguk, ‘Yakobo!’ Kaŋ nubo yogut, ‘Nu yoŋ eeŋ.’ 12 Kaŋ yoguk, ‘Du dadiyeeŋ dauge diweeŋ kaweŋ. Dompa, eŋ meme maaniŋdi tamuhi tam tuwat tiyemiŋ adi adi kudikudi hinit, eŋ youbutombutom hinit hogohogok. Kaŋ nu Labandi nemek tigamguk u agaŋ kaŋ nadidapmalat. 13 Nu Betele yokwet wondiniŋ Bepaŋ. Du kwet uŋgoŋ hinek kawade niŋ wahu munduŋ imedi yougomuŋa mede yofolok niŋ tinamguŋ. Pilap indidegoŋ pilat. Tiŋa yokwet i bikabuŋa da’walaŋ yoke kwakeneŋ naŋgatge mamaŋneŋ udaneeŋ weŋ.’ ”
14 Kaŋ Leseldut Lea adi Yakobo mede indiŋ tubuudanemiŋgumuk. “Indi betnik’walaŋ kohoŋ diki inditok gigit yoŋit u neembe hatak? 15 Adi’walaŋ hebeŋ foloŋ buŋambu nabugoŋ mu be hatiyamut, ale? Adi adi nihikelekula inditok tuwaŋiŋ moŋgola agaŋ tubudapmaguk. 16 Unduŋ doktiŋa Bepaŋdi betnik bomboŋ lom moŋgokuk hogohogok woŋ adi agaŋ indi eŋ wapmihiniye inditok gigit tilak. Unduŋ doktiŋa Bepaŋdi ganiŋdidimeguk tuwot tibeŋ.”
17 Unduŋ yobune Yakobo adi pilale tamŋiye eŋ wapmihiŋiye kamele foloniŋ yapmeguk. 18 Tiŋa dompa makauŋiye eŋ bomboŋŋiŋ noli Padan-Alam kwetneŋ hatiŋele tubumintaguk u moŋgodapmaaŋ Kanaaŋ kwetneŋ beu Aisak kawene udaneeŋ uguk. 19 Nai uŋaniŋ Laban adi dompaŋiye dumuniŋ dobuyembene uguk. Kaŋ Lesel adi beu’walaŋ yabap welewele bepaŋ yalayalaŋ kuboneŋ timauguk. 20 Yakobo adi momowene Alamniŋ me Laban mu nimbuhilaŋa tilamut tuguk. 21 Unduŋ tiŋa pilali nemenemek hogohogok adi’walaŋ gigit u kimahapneeŋ momooŋ mauguk. Momooŋ uge uge Yufeletis ime meŋeŋa wooŋ Gilead kweboboeneŋkade uguk.
Fiye 31:22-42 Labandi Yakobo mindaŋ keleguk.
22 Kaŋ melenai lufomkulitniŋ dapmaune Laban indiŋ niŋgiŋ, “Yakobo agaŋ momooŋ mauguk.” Unduŋ nimbune nadiŋa 23 naŋgat dikiŋiye yanagila mele 7 yahakalitawooŋ Gilead kwet haŋgi foloŋ ungoŋ usuwaaŋ yabugiŋ. 24 Bepaŋ adi me Alamniŋ wou Laban timiŋ lihine ginaŋ mintamiŋa indiŋ niŋguk, “Du Yakobo mede unduŋ be unduŋ yoŋa nintobaaneŋ ala nadinadiŋele yobeŋ.”
25 Yokobo adi kwet haŋgi foloŋ uŋgoŋ houle yot maaŋ wanaŋ deikiŋ. Kaŋ Laban tiŋa meŋimeŋiye adi yabuhila adi maaŋ uŋgoŋ houle yot maaŋ ikiŋ. 26 Tiŋa Labandi Yakobo indiŋ niŋguk, “Du maŋgoŋ kudi tinamguŋ? Tiŋa nalamulaŋa wabineyat mik ginaŋ memik heki yehitehiŋa yanagi yawiiŋ nabugoŋ yanagila buguŋ. 27 Tiŋa maŋgoŋde nalamula kabup momooŋ buguŋ? Nanimbune nadiŋa muni hinaŋ tiŋa kap miyeeŋ gamewe beŋ oŋ! 28 Du adi wabineyat yehisiŋgoŋgomedok mu nadinamguŋ. Du kudi kauleeŋ hinek tuguŋ. 29 Kaŋ yoŋ adi nemek ube u kaka tigamdok saŋiniŋ mu lohigut, iŋgoŋ oŋ, baha’walaŋ Bepaŋdi timiŋ nanihep tiŋa indiŋ yoŋak, ‘Du Yakobo mede unduŋ be unduŋ yoŋa nintobaaneŋ ala nadinadiŋale yobeŋ.’ 30 Du baha papageye yabene mohinek nadiŋa momooŋ buguŋ wa kedem ala kubugoŋ adi nu’walaŋ yabap welewelene maŋgoŋde kubo tiguŋ?”
31 Kaŋ Yakobodi Laban mede indiŋ tubuudaneeŋ niŋguk, “Nu wabigeyat nolom moŋgolaaneŋ yoŋa munta tugut. 32 Eŋ yabap welewele wondok mu nadilat. Du nedi’walaŋ liineŋ yabap welewelege tubumintaweŋ adi adi mu hatibaak. Nemek boi hatilat u naŋgat dikiniye’walaŋ namandahik foloŋ lohiŋa yabeŋ.” Yakobo adi Leseldi yabap welelwele u tuguk u mu nadiguk.
33 Kaŋ Laban adi Yakobo, eŋ Lea, eŋ tipilapilaye tam adi’walaŋ houle yotneŋ loguk iŋgoŋ yabap weleweleŋiŋ u mu tubumintaguk. Unduŋ tiŋa Lea’walaŋ yopmaŋneniŋ labuŋa wooŋ Lesel’walaŋ yolineŋ foguk. 34 Uluguk kaŋ Lesel adi yabap welewele u pilap tiŋa kamele’walaŋ kumoise ginaŋ dahiŋa folooniŋ looŋ wihila ikuk. Kaŋ Laban adi yot maaneŋ looŋ mooŋ lohi kaguk. 35 Lesel adi beu yalaŋ indiŋ niŋguk, “Bomboŋgine, du kwihita mu tibeŋ, muyakip yagit tilat doktiŋa nu du’walaŋ dauge foloŋ tuwot mu pilalit.” Laban adi nemenemek agaŋ yabudapmaguk iŋgoŋ yabap welewele hogok mu tubumintaguk.
36 Kaŋ Yakobo Labandok kwihita kisaŋ timiŋa nintoŋa indiŋ niŋguk, “Nu maŋgoŋ kadakaniŋ eŋ mulabumuŋ tigamgut doktiŋa nula nahakililaŋ? 37 Yoŋ adi nemenemekne hogohogok wiya loŋiloŋineeŋ kadapmaŋaŋ. Ale da’walaŋ nemek neeŋ nobu tubumintaweŋ kaŋ naŋgat dikiniye’walaŋ dauhik ginaŋ kameune adi u kaŋ indi’walaŋ mede yodapmaneŋ.”
38 “Nu dukut hatibene gulet 20 dapmalak. Kaŋ dompa eŋ memegeye adi mihiniŋ biyegiŋ kadaka be kumuŋ nemu tigiŋ, eŋ du’walaŋ dompa maaniŋ nemu ula hinagut. 39 Biyagoŋ kuyoŋ, dompa mihihi kamo moiŋdi idikadakagiŋ u yanagila du’walaŋ mu bugut, na kibikoŋ boilugut. Kaŋ du yadi timiŋ be hedepmo kubo tagiŋ wondiniŋ tuwaŋiŋ kamendok naniŋgigineluguŋ. 40 Nu yadi hedepmo mele fafaŋeniŋ diweune gweheye tulugut eŋ timiŋ sububa doktiŋa domo kaipmuŋ hatulugut. 41 Nu yadi gulet 20 wapum yokeneŋ tipilapilaye kwanai tugut. Gulet 14 wabigeyat doktiŋa tugut, eŋ gulet 6 kalegeye doktiŋa tugut. Du yadi tuwane tiŋaloŋ tiŋafoŋ tinambune naiŋiŋ 10 tuguk. 42 Biyagoŋ kuyoŋ, batne’walaŋ Bepaŋ, Abalaham’walaŋ Bepaŋ, eŋ Aisakdi gikiŋgoŋ timiluguk adi nukut mu hati binek du hambep kohom balim hinek napmeune bee tugut. Bepaŋ adi bulaniŋgoŋ eŋ folofigita kwanaine kanadi tiŋa timiŋ medene yodapmaŋak.”
Laban dut Yakobo adi mede yofolok tugumuk.
43 Kaŋ Labandi Yakobo mede indiŋ tubuudaneeŋ niŋguk, “Wabiyat, eŋ wapmihi, eŋ dompa makau, eŋ nemek yabulaŋ hogohogok yoŋ adi nu’walaŋ. Ala yoŋ adi wabineyat, eŋ wapmihi yanagikiŋ adi adi kamiŋ maŋgoŋ kedem niŋ tiyembene tuwot tibek? 44 Ale pilap yofolok niŋ tidim, tiŋa kawadedi fek niŋ kambiyatim wondi lekiŋgoŋnik foloŋ yali mebinik ninimbuhila ninindidimeluwaak.”
45 Unduŋ yobune Yakobodi kawade niŋ tiŋa koloŋ fek kambiyakuk. 46 Tiŋa naŋgat dikiŋiye indiŋ yeniŋguk, “Hidi kawade ugamale buŋa bopneneŋ.” Unduŋ yenimbune adi kawade ugamale buŋa bopneune kawade bop gagayeŋ uŋgoŋ ilaŋa muni nagiŋ. 47 Unduŋ tiŋa Laban adi kawade bop wondok wou Yega Sahaduta yobune Yakobodi wou Galeed yoguk.
48 Kaŋ Labandi yoguk, “Kamiŋ kawade bop yendi indi’walaŋ mebinik ninimbuhila ninindidimeluwaak.” Unduŋ doktiŋa wou Galeed yogiŋ. 49 Eŋ kawade fek hinek wondok Labandi indiŋ yoŋa wou Misipa yoguk, “Wapum adi daneeŋ molomolom hatiyane hati nibidokoluwaak. 50 Du wabineyat menot mu tiyembaaŋ ee mu nadiluwene tam noli maaŋ yanagila indiŋ nadiwaaŋ Bepaŋ adi hatinibilak.”
51 Unduŋ tiŋa Labandi tomboyoula Yakobo indiŋ niŋguk, “Nadiweŋ, kawade bop eŋ kawade fek lekiŋgoŋnik foloŋ kambiyalat 52 wondi indi’walaŋ yodakalenik itune nu mik kwadi tigamuŋa du’walaŋ hatihati ginaŋ mu foluwaat, eŋ dubo nu mik kwadi tinamŋa fek i kelelahula nu’walaŋkade mu buluwaaŋ. 53 Biyagoŋ kuyoŋ, Abalaham eŋ Naho adi’walaŋ Bepaŋdi indi’walaŋ mede yodapmaluwaak.” Kaŋ Yakobo adi adi beu Aisakdi Bepaŋ gikiŋgoŋ timiluguk adi wou foloŋ yofolok fafaŋeniŋ tuguk. 54 Unduŋ tiŋa kwet haŋgi foloŋ muni hinaŋ tiŋa kale nanaŋe hebopneeŋ naŋgat dikiŋiye yeniyehemaneune buŋa muni naaŋ haŋgi foloŋ uŋgoŋ deikiŋ.
55 Ala kwet heleune Laban adi wabiŋiŋ laaŋiye yehisiŋgoŋgomeeŋ kahaŋ tiyemguk. Unduŋ tiyemiŋa biyabuŋa yolide udaneŋ mauguk.