27
Be kamo Pɔɔl laŋ Roman
1 Keŋte be bakewɔ see nyi dɛɛ mo degbele dinaa na dee gyu Romantena gyoo dinaa ŋon gyaŋ Itali tɛɛle man. Te ba moo Pɔɔl na balaŋ baŋ bɔɔ kyam tɔ deni nɛ baale do yoonɔɔtena kegyia ŋon bɛɛ baake e Gyuliɔse nɛ nyiŋmaa man. Gyuliɔse yɛɛ Roman gyoo dinaa ŋon yoonɔɔtena kegyia ŋolo e.
2 Te da gyoo degbele dinaa keŋ kɔɔ lee Adaramitium donɔɔ man kee gyu Esia yenaŋ donɔɔse ŋan ŋe kya boo nɔɔman nɛ, te de kuluwɔ laŋ. Na Arisitakuse ŋon ɔ ba lee Tesalonika donɔɔ keŋ ke kyaa Masedonia tɛɛle man nɛ doo de man.
3 Tɛɛ kena keŋ nɛ, de gyuuwɔ ka gyoo Sidɔn donɔɔ man, botɔɔ te Gyuliɔse naa Pɔɔl waraŋase te ɔ faa e gbɛɛ te ɔ gyuu ɔ tebia gyaŋ na baa fa e kpene keŋ ne hia e.
4 De ka koro lee botɔɔ dee gyu keŋ nɛ, na feliŋ ne gyɔɔ kɔŋ de gyaŋ mena dɔɔ da moowɔ na Saiporɔse tɛɛlebii keŋ loŋ be kilisi ke nɛ yenaŋ, nawolo nyi na feliŋ bɛɛ gyɔɔ kɔŋ botɔɔ ya.
5 Da moowɔ ɛpo dɔɔ ke laŋ Silisia na Pamfilia tɛɛlese yenaŋ te de ka gyoo Mira donɔɔ keŋ ke kyaa Lisiase tɛɛle dɔɔ nɛ.
6 Botɔɔ te yoonɔɔtena kegyia ŋon naa degbele dinaa daale na ke ta lee Alɛkesanda kee gyu Itali te ɔ lese daa do ke maŋ.
7 Degbele keŋ moo daa dɛɛdɛɛ te de naa diyem mɔ nideli weeya burum pɛte de ka benaa donɔɔ keŋ bɛɛ baake ke Kiniduse nɛ. Feliŋ keŋ te fa daa gbɛɛ dɛɛ mo da nyee baŋ botɔɔ keŋ nafɔ dee gyu nɛ ya, mena dɔɔ de gyuuwɔ ka mo na Kreti tɛɛle keŋ loŋ be kilisi ke nɛ, ata ata kelii Salimone donɔɔ yenaŋ dɔɔ, nawolo nyi na feliŋ keŋ bɛɛ gyɔɔ kɔŋ botɔɔ yenaŋ ya.
8 Da moowɔ na ɛpo nɔɔ nɔɔ, te de kaawɔ mɔ nideli pɛte de kaa lii botɔɔ keŋ bɛɛ baake nyi Agbelese daseŋae kpaakpaa, keŋ benaa na donɔɔ keŋ bɛɛ baake nyi Lasea nɛ.
9 De wɔlɛɛ debaŋ boo keŋ dɔɔ ampaŋ ampaŋ, te wee keŋ Gyudatena ne fa Wurubuarɛ kedi na waa mo ba dukum kyɛɛ wɔ nɛ kaa laŋawɔ. Mena debaŋ kenaŋ na feliŋ ne yeli loŋ dɔɔ keta ne yɛɛ gyakoloŋ nideli. Mena dɔɔ Pɔɔl kolosiwɔ fa wɔ nyi,
10 “Me tebia, ma te naa nyi dɛɛ naa diyem nideli na dee di gyerebi de gbɛɛ kei man. Na degbele dinaa kei na kasolɔse ŋan ŋaageŋ ne gyae la ke wɔlɛɛ ya, mɔna balaŋ mɔ baa yekee. Mena dɔɔ ɛ yela dɛɛ kyaa kɛbo.”
11 Mɔna yoonɔɔtena kegyia ŋon bɛɛ Pɔɔl nɔɔwoya bo, te ɔ moo degbele dinaa keŋ gbeŋgyoo na saare ŋon wui.
12 Keŋte be kpa agbelese dɛɛseŋae kenaŋ be dei na kekyaa kyeŋgbelelee debaŋ kenaŋ man ya. Mena dɔɔ be man dekpeŋ dinaa gyaewɔ nyi baa kyaŋ ba wose na be kaa lii donɔɔ keŋ bɛɛ baake ke nyi Fonisi nɛ, na baa kyaa botɔɔ kyeŋgbelelee debaŋ kenaŋ man. Fonisi yɛɛ agbelese dɛɛseŋae keŋ ke kyaa Kreti tɛɛle man te ke sia tee bo weese dɛɛlee na weese dɛɛyalae nsana.
Feliŋkum kegyɔ ɛpo keŋ dɔɔ
13 Feliŋbii daale kɛɛ gyɔɔ lee ata yenaŋ nɛ, balaŋ baŋ gyueŋwɔ nyi baa nyiŋ gbɛɛ ta ba kegyaebii, mena dɔɔ be wɔŋee nyeele keŋ ne kyaŋ degbele dinaa seŋ debodokoloŋ dekeŋkeŋ dɔɔ nɛ, kaa do degbele dinaa keŋ man te be kuluwɔ ta na Kreti ɛpo nɔɔ nɔɔ.
14 Te kyare ya te feliŋ dinaa daale gyɔɔwɔ lee weese dɛɛlee man demena dɔɔ, lee Kreti tɛɛlebii keŋ loŋ be kilisi ke nɛ yenaŋ kɔŋ.
15 Feliŋ keŋ gyɔɔwɔ gyaŋee na degbele dinaa keŋ mena dɔɔ ka te tale gyu ke siaman bela ya. Mena dɔɔ de yela feliŋ keŋ wɔŋee daa gyu botɔɔ keŋ kɛɛ gyae.
16 Te de gyuuwɔ ka mo na Kauda tɛɛlebii keŋ loŋ be kilisi ke nɛ yenaŋ, na feliŋ bɛɛ gyɔɔ botɔɔ nideli ya, mɔna de kaawɔ pɛte de talewɔ lese degbele bii keŋ bɛɛ mo lɛɛ balaŋ nyeeya nɛ lee degbele dinaa keŋ man.
17 Balaŋ baŋ wɔŋee degbelebii keŋ do degbele dinaa keŋ man te ba moo ŋmeeseŋ bake degbele dinaa keŋ na feliŋ be nyiŋ gyɔ ke tekerii ya. Be yeewɔ nyi degbele dinaa keŋ kaa ta dɔɔ Libia boo nɔɔ aŋasa man ya, mena dɔɔ be tisinaa degbele dinaa keŋ kanyaŋse te be tinaa degbele keŋ yela, te feliŋ moo ke ke dɔŋ dɛɛ dɛɛ.
18 Feliŋkum keŋ moo daa kyeŋgbeŋ kyeŋgbeŋ boo keŋ dɔɔ, mena dɔɔ tɛɛ kena nɛ te be fiasɛɛ bɛɛ lese kasolɔse lee degbele dinaa keŋ man do loŋ man.
19 Ke tɛɛ kena nɛ, ba lese degbele keŋ gbagba abɔɔ ŋan ŋaale fuŋii leki do ɛpo man.
20 Dii weeya burum na de bɛɛ tekaa naa weese yaa kyolobiise ya, na feliŋ keŋ mɔ gyakaa ne gyɔɔ akpanyaŋnyaŋ man, mena dɔɔ de ta teka gyakaa loo nyi dee nyiŋ nyeedoŋ bela ya.
21 Balaŋ baŋ kyaawɔ weeya burum keŋ be bee di weenɛɛ ya, keŋte Pɔɔl korowɔ seŋ be siaman yako wɔ nyi, “Me tebia, nyi yeŋ nyii kpene keŋ mɔɔ yako ŋon nyi ɛ na kulu degbele dinaa keŋ lee Kreti ya nɛ, nafɔ deŋ te naa diyem kei na dee di gyerebi kei mɔ ya.
22 Nɛnɛɛ mɛɛ sola ŋon bo nyi ɛ nyiŋ konɔɔ, ɛ man ŋolo be gyae waa yeŋ ya mɔna degbele dinaa keŋ kaageŋ ne gyae la ke wɔlɛɛ.
23 Nawolo nyi dana nelim me Wurubuarɛ ŋon me yɛɛ ɔ wui te mɛɛ som e nɛ, kpila ɔ kpilale kɔŋ me gyaŋ,
24 kaa yako maŋ nyi, ‘Pɔɔl na yee ya, kaboena nyi nya gyu ka seŋ gyoo dinaa Kaesa siaman, na baa di n nombia ŋan. Lee nyaŋ dɔɔ, Wurubuarɛ waa gyee baŋ pou be doo degbele dinaa keŋ man nɛ.’
25 Mena dɔɔ me tebia, ɛ nyiŋ konɔɔ, nawolo nyi mɛɛ lɛɛ di nyi ŋan pou Wurubuarɛ be yako nɛ gyae ke kɔŋ ŋgba mena keŋ ɔ be yako maŋ nɛ.
26 Mɔna dɛɛ kaa lee tɛɛlebii daale keŋ loŋ be kilisi nɛ dɔɔ.”
Degbele dinaa keŋ kewɔlɛɛ
27 Weeya kufu anaarate keŋ man nelim nɛ, na feliŋkum keŋ sɛɛ kɛɛ wɔŋee daa Aderia ɛpo dɔɔ. Tɛɛ nsana nɛ, baŋ bɛɛ saa degbele dinaa keŋ nɛ naawɔ nyi be ta benaa tɛɛlebii daale.
28 Te ba moo kpene keŋ bɛɛ mo maa loŋ siiliŋ nɛ mo do loŋ keŋ man te be naawɔ nyi ke siiliŋ man yɛɛ nawɔɔ tɔɔse sɔŋonoŋ na sao(120). Be ke gyu be siaman kyomii nɛ, ba besewɔ maa loŋ keŋ te be naawɔ nyi yɛɛ nawɔɔ tɔɔse sɔŋonaara na kufu (90).
29 Be yeewɔ nyi degbele dinaa keŋ gyae ka too na boe, mena dɔɔ ba lese nyeela anaara ŋan ne kyaŋ agbelese seŋ debodokoloŋ nɛ do loŋ man degbele keŋ wɔle. Te be fanewɔ nyi tɛɛ dɛɛ naa bileŋ.
30 Baŋ bɛɛ saa degbele dinaa keŋ nɛ yela baa yeu tina daa yela, mena dɔɔ ba lese degbelebii keŋ ke gyakaa degbele dinaa keŋ dɔɔ nɛ gyakaa loŋ dɔɔ. Te ba beowɔ yɛɛ ŋgba bee gyu be kaa fuŋ nyeela ŋan ne kyaŋ degbele dinaa seŋ debodokoloŋ nɛ do loŋ man degbele keŋ siaman.
31 Te Pɔɔl yako yoonɔɔtena kegyia ŋon na yoonɔɔtena baŋ nyi, “Akpaa balaŋ kɛwɔ te kyaa degbele dinaa kei man ya na, ɛ be gyae ɛ ke nyiŋ nyeedoŋ ya.”
32 Mena dɔɔ yoonɔɔtena baŋ tirii ŋmeeseŋ ŋan bɔɔ mo kpaŋ na degbelebii keŋ nɛ te loŋ wɔŋee ke laŋ.
33 Tɛɛ kɛɛ ŋmaŋee maa keŋ nɛ, Pɔɔl doo wɔ kakyeŋ nyi baa di weenɛɛ. Te ɔ yako wɔ nyi, “Gyɛŋ weeya kpaakpaa kufu anaara yaa ŋgba ɛ wɔe ne lɔ ŋon, te ɛ nɔɔ mɔ te daa ta kolo ya.
34 Mena dɔɔ mɛɛ waase ŋon bo nyi yaa di na ɛ ke nyiŋ nyiŋ nyeedoŋ, nawolo nyi kolo na kolo be kyaa keŋ gyae ke yɛɛ ɛ man ŋolo ya.”
35 Ɔ kekolosi nɔɔwoya kɛŋa taŋ nɛ, ɔ moo bodobodo te ɔ fanewɔ fa Wurubuarɛ karaŋ be popou siaman, te ɔ kara ke te ɔ diiwɔ.
36 Botɔɔ te be popou wɔe fɛɛ wɔ te ba moo weenɛɛ do be nɔɔman.
37 Daa baŋ pou de doo degbele dinaa keŋ man nɛ, yɛɛ balaŋ sɔŋonoŋ akpeŋ ala na sɔŋotooro na kufu looro (276).
38 Be popou kedi baa nɛ, ba lese weenɛɛ ŋan doo degbele keŋ man nɛ fuŋ do ɛpo man, na debgele dinaa keŋ ke nyiŋ koro yuŋ.
39 Tɛɛ kɛɛ naa keŋ nɛ, be naawɔ ŋgba ɛpo keŋ yenaŋ daale te sɔɔ gyoo tɛɛle daale man, na aŋasa doo botɔɔ mɔna be ta gyeŋ tɛɛle dokoloŋ kenaŋ ya. Mena dɔɔ be yɛɛ ba gyueŋ nyi akpaa baa tale na, baa besena degbele dinaa keŋ gyu ka seŋ botɔɔ.
40 Te be kɛrɛɛ ŋmeeseŋ ŋan bɔɔ mo kpaŋ na nyeela ŋan ne kyaŋ degbele dinaa seŋ debodokoloŋ nɛ do loŋ man, te be booli ŋmeeseŋ ŋan bɔɔ mo bake na woni keŋ ne kii degbele dinaa nɛ. Te be gyinaa degbele dinaa keŋ kanyaŋ adido degbele keŋ siaman te feliŋ gyɔɔwɔ, te tuu degbele dinaa keŋ sia tee dekeŋkeŋ dɔɔ gbɛɛ.
41 Mɔna degbele dinaa keŋ siagbɛɛ gyuuwɔ ka gyoo aŋasa man te ke dɔɔwɔ debodokoloŋ, te ka ateta keŋ ŋerewɔ gyoo aŋasa ŋan man te ke dɔɔwɔ keŋ ke bee wosi gba ya. Te feliŋ dinaa keŋ ne gyɔɔ nɛ yela ɛpo loŋ keŋ gyɔɔ degbele dinaa keŋ wɔle gbɛɛ aguŋ kpetekpetekpete.
42 Yoonɔɔtena baŋ yɛɛ ba agyueŋ nyi baa ko balaŋ baŋ bɔɔ kyam do deni nɛ pou, na be man ŋolo be nyiŋ yɛlɛɛ toŋ yeu ya.
43 Mɔna yoonɔɔtena kegyia ŋon gyaewɔ waa lɛɛ Pɔɔl nyee mena dɔɔ ɔ tɔɔ wɔ nyi be na yɛɛ ŋgba mena keŋ bɔɔ bake see nɛ ya. Mena dɔɔ ɔ yako balaŋ baŋ pou nyi baŋ baa tale yɛlɛɛ na, baa taŋgbɛɛ toŋ gyoo loŋ man na baa yɛlɛɛ toŋ gyu dekeŋkeŋ dɔɔ.
44 Te baŋ bɔɔ kaa nɛ baa gɔtaa degbele dinaa keŋ be yɛlɛɛ nɛ daase pampasaŋse ŋan be kyakaree nɛ, na baa toŋ gyu dekeŋkeŋ dɔɔ. Nnɛ te de popou yɛɛwɔ toŋ gyu dekeŋkeŋ dɔɔ keŋ ŋolo te dɔɔ ya.