7
Sitifin kekolosi donɔɔ kegyiise baŋ siaman
1 Keŋte Wurubuarɛ sae kegyia ŋon bɔɔse Sitifin nyi, “Mena dɔɔ nombia ba ayakoŋ kɛŋa pou yɛɛ ampaŋ?”
2 Botɔɔ te Sitifin tiranɔɔ nyi, “Me tebia na me kyaɔ, ɛ tei me gyaŋ. Wurubuarɛ ŋon ɔ ne di gyoori nɛ lese na ɔ wose wola de naana Aberaham, debaŋ keŋ ɔ kyaa Mesopotamia tɛɛle man nɛ, kenaŋ wɔle pɛte ɔ korowɔ gyu kekyaa Haran donɔɔ man,
3 botɔɔ te Wurubuarɛ yako e nyi, ‘Koro lee n tɛɛle man na n loŋtona gyaŋ, na n ke tu gyu ke kyaa tɛɛle keŋ maa wola neŋ nɛ dɔɔ.’
4 Mena dɔɔ Aberaham korowɔ lee Kaldea tɛɛle man, te ɔ gyuuwɔ kekyaa Haran donɔɔ man. Ɔ kya yeŋ wɔle nɛ, Wurubuarɛ moo e kaa see tɛɛle ya akyaŋ ke dɔɔ kei dɔɔ.
5 Tɛɛle naetɔɔ dokoloŋ koraŋ ɔ te fa e botɔɔ nyi dɛɛ bese ŋon gbagba ɔ wui ya. Mɔna Wurubuarɛ yakowɔ see nyi, waa mo tɛɛle kenaŋ fa ŋon na ɔ duuluŋ man balaŋ. Debaŋ kenaŋ mɔ na Aberaham be dana bu koraŋ gba ya.
6 Keŋte Wurubuarɛ yako e nyi, ‘N duuluŋ man balaŋ baa kyaa dei wɔle daale tɛɛle dɔɔ bese ŋɔɔla. Baa moo wɔ yɛɛ gbeŋa, na baa yɛɛ wɔ nyeemandoŋ na akpanyaŋnyaŋ kulutooneŋ sɔŋonoŋ akpeŋ anaara (400).
7 Mɔna maa wɔŋ tɛɛle kenaŋ mantena baŋ baa mo n duuluŋ man balaŋ baŋ yɛɛ gbeŋa nɛ deŋele. Kenaŋ wɔle na, n duuluŋ man balaŋ baŋ baa lee tɛɛle kenaŋ man, na be kaa som maŋ kɛbo kei.’
8 Te Wurubuarɛ na Aberaham bakewɔ see nyi, ŋon na ɔ duuluŋ man balaŋ pou baa kara ba baala wose. Mena dɔɔ Aberaham ka lola ɔ bu Asiki weeya gyanaarate nɛ te ɔ kara ɔ baala wose. Kenaŋ wɔle Asiki mɔ kaa lola Gyekɔpo, te Gyekɔpo mɔ lola de naanaɔ kufu bala baŋ.
9 Gyosɛfo mɔ yɛɛ de naanaɔ kufu bala baŋ man ŋolo e. Keŋ ɔ kegyiise ne kɔla e dɔɔ nɛ te ba mo e yɔɔ te ɔ ka bese gbeŋi Igyipite tɛɛle man, mɔna Wurubuarɛ seŋawɔ ɔ wɔle,
10 te ɔ lese e lee ɔ diyem pou man. Te ɔ fa e nyansa, te ɔ yela Igyipitetena gyoo Faaro gyae ɔ nombia, mena dɔɔ gyoo ŋon moo ɔ dekpaŋalaŋ na Igyipite tɛɛle keŋ pou do ŋon Gyosɛfo nyiŋmaa man nyi waa kɛɛ ŋe dɔɔ.
11 Debaŋ kenaŋ te tanam dinaa daale kaa yalawɔ Igyipite na Kaanan tɛɛlese pou dɔɔ, te ka moo kaale dinaa mɔ kaa lɔ be dɔɔ. Mena dɔɔ de naanaɔ baŋ te nyiŋ weenɛɛ baa di ya.
12 Debaŋ keŋ Gyekɔpo be nyii nyi weenɛɛ kyaa Igyipite nɛ, te ɔ kpila ɔ bia de naanaɔ baŋ botɔɔ.
13 Be ka bese gyu Igyipite bolate nɛ, Gyosɛfo lese ɔ wose wola ɔ kegyiise baŋ, te gyoo Faaro mɔ kaa gyeŋa Gyosɛfo ɔ loŋtona baŋ.
14 Mena dɔɔ Gyosɛfo doo ɔ kya Gyekɔpo tiila nyi ŋon na ɔ balaŋ pou baa tu kɔŋ Igyipite. Be yaanɔɔle pou yɛɛ balaŋ sɔŋotooro na kufu banoŋ (75).
15 Mena dɔɔ Gyekɔpo gyuuwɔ ke kyaa Igyipite, te ŋon na ɔ bia pou yekeewɔ botɔɔ.
16 Ba besena ba woya baŋ kɔŋ Sekyɛm donɔɔ man, te be kaa wuu wɔ boe bɔɔ keŋ Aberaham be kala kɔba lɛɛ lee Hamɔ bia gyaŋ nɛ man.
17 Debaŋ keŋ Wurubuarɛ nombii ayakoŋ see fa Aberaham keŋ na benaa kekɔŋ ampaŋ nɛ, te de balaŋ baŋ be kyaa Igyipite nɛ wukuwɔ nideli.
18 Kenaŋ wɔle nɛ, gyoo wɔle ŋolo ŋon ɔ ba gyeŋ kolo lee Gyosɛfo wose man ya nɛ, kaa dii gyoori Igyipite tɛɛle keŋ dɔɔ.
19 Mena dɔɔ ɔ yɛɛ de naanaɔ baŋ nyeemandoŋ na akpanyaŋnyaŋ, te ɔ ŋere wɔ dekpaŋkpasare man nyi baa tirii be bia wɔlɛɛ leki na baa nyiŋ yeŋ.
20 Mena debaŋ kenaŋ man mɔ te ba lola Mosesi, mɔna ɔ te yɛɛ bu yakaate e Wurubuarɛ siaman ya. Ba weese e ɔ kya deni man te be kɛɛle e botɔɔ gyaalaŋna batooro.
21 Lii debaŋ daale na, be tira e leki debɔɔ man, te gyoo Faaro bu alebu naa e mo ke kɛɛle ŋgba ŋon gbagba ɔ bu nɛ.
22 Ba wola e Igyipitetena nyansa pou. Te ɔ kaa bese walaŋ dinaa ɔ kekolosi na ɔ tom keyɛɛ pou man.
23 Mosesi kedi kulutooneŋ sɔŋola nɛ, te kɔŋawɔ ɔ nyeeman nyi waa koro gyu ke kɛɛ ɔ tebia Iseraetena kekyaa man.
24 Ɔ ke gyu keŋ nɛ, ɔ ke naawɔ ŋgba Igyipite baale ŋolo ne naase Iserae baale ŋolo diyem na, te ɔ gyuuwɔ ke lɛɛ ɔ dɛɛ baale ŋon nɔɔ te ɔ koo Igyipite baale ŋon.
25 Mosesi agyueŋ man na, ŋon gyeŋ nyi ɔ balaŋ baŋ baa nyii asɛɛ nyi Wurubuarɛ waa ta ɔ dɔɔ bo lese wɔ lee be kaale man, mɔna be te nyii asɛɛ mena ya.
26 Ke tɛɛ naa nɛ, ɔ ke naa Iseraetena wolɛɛwolɛɛ bala mɔ ne yoo, te ɔ gyuuwɔ ɔ kaa pataa wɔ te ɔ yako wɔ nyiaa, ‘Me tebia ɛ kɛɛ, ɛ wolɛɛwolɛɛ. Weera dɔɔ te ɛ ne yɛɛ dɔŋa akpanyaŋnyaŋ mena?’
27 Mɔna ŋon ɔ ne yɛɛ ɔ dɔɔ akpanyaŋnyaŋ nɛ tɛɛse Mosesi lee yenaŋ te ɔ bɔɔse e nyiaa, ‘Amɔte moona neŋ yɛɛ de siamante na de nombiadiiri?’
28 ‘N ne gyae baa n ka ko maŋ ŋgba mena keŋ dana n ba ko Igyipite baale ŋon nɛ?’
29 Mosesi kenyii nombii kei nɛ te ɔ korowɔ yeu gyu ke kyaa Midian tɛɛle man bese ŋɔɔle botɔɔ. Botɔɔ te ɔ yalawɔ te ɔ lola bia baala bala.
30 Kulutooneŋ sɔŋola wɔle nɛ, Wurubuarɛ kpilale ŋolo kaa lese ɔ wose wola Mosesi, boalaŋ daale keŋ ne kpaa depoŋfa daale man depampaa nsana Sinai bula keŋ gyaŋ nɛ.
31 Mosesi naa ke na, gyakoloŋ kyaŋa e. Te ɔ tuuwɔ benaa ke na waa nyiŋ naa ke nideli. Botɔɔ te ɔ nyii de Gbeŋgyoo Wurubuarɛ woya nyiaa,
32 ‘Maŋ yɛna n naanaɔ Aberaham na Asiki na Gyekɔpo Wurubuarɛ ŋon.’ Te gyakoloŋ gyoo Mosesi te ɔ sereewɔ, mena dɔɔ ɔ te tale kɛɛ ke bela ya.
33 Te de Gbeŋgyoo Wurubuarɛ yako e nyiaa, ‘Kpee nyaŋ nkyokotase lee n naawɔ man, nawolo nyi maŋ Wurubuarɛ gbagba kyaa botɔɔ keŋ n seŋɛɛ nɛ.
34 Ampaŋ, ma te naa me balaŋ baŋ be kyaa Igyipite nɛ kaale te me te nyii mena keŋ mɔ bɛɛ toroŋ, mena dɔɔ me te tisi lee adido kɔŋ me kaa lɛɛ wɔ. Desina n wose na maa kpila neŋ Igyipite!’
35 Mosesi kei nombia te be bɛɛwɔ, te be bɔɔse e nyi, ‘Amɔte yɛɛ na neŋ de siamante, na de nombiadiiri.’ Wurubuarɛ tɛɛwɔ ɔ kpilale ŋon ɔ ba lese ɔ wose wola Mosesi depoŋfa keŋ man nɛ dɔɔ, yɛɛ e siamante na nyeelɛɛre.
36 Mosesi kei yɛna gyakoloŋ nombia na nombia dinaana debaŋ keŋ ɔ ba mo Iseraetena lee Igyipite ta be siaman mo wɔ kaa toŋ ɛpo yayam keŋ, gyu ke ta depampaa dinaa keŋ man kulutooneŋ sɔŋola (40) nɛ.
37 Mosesi kei yako na Iseraetena nyiaa, ‘Wurubuarɛ waa kpila ɔ dekpeŋkpeŋgyɔɔre ŋolo ɛ gyaŋ ŋgba mena keŋ ɔ be kpila maŋ nɛ. Waa lee bo ɛmɛɛ gbagba ɛ balaŋ man.’
38 Mosesi kei na Iseraetena baŋ ke kyaa depampaa keŋ man nɛ, Wurubuarɛ kpilale kaa kolosiwɔ na e Sinai bula keŋ dɔɔ te ɔ lɛɛ Wurubuarɛ nyeedoŋ nombia ŋan fa de naanaɔ, te ŋe kaa tuŋa daa mɔ.
39 Mɔna de naanaɔ yɛɛ deŋele doŋ te be bɛɛ ɔ nombia ŋan, te be tɛɛse e see yenaŋ. Te baŋ be konɔɔse man na, nafɔ be gyaewɔ nyi baa bese gyu Igyipite.
40 Mena dɔɔ be yako Aarɔn nyi, ‘Yɛɛ bɛɛneŋ fa daa na baa ta de siaman, nawolo nyi dɔɔ gyeŋ kpene keŋ be yɛɛ Mosesi ŋon ɔ ba mo daa lee Igyipite nɛ ya.’
41 Weeya ŋenaŋ man te be yɛɛ nunkyue bu mo yɛɛ be bane, te be faa ke kedi te be dii be nɔɔ mo lese kpene keŋ baŋ gbagba ba mo be nyiŋmaase yɛɛ nɛ yele.
42 Mena dɔɔ Wurubuarɛ lese ɔ sia yela wɔ, te ɔ moo wɔ fa adido kyolobiise kasom, ŋgba mena keŋ bɔɔ ŋmarase do Wurubuarɛ akpeŋkpeŋgyɔɔra tɔne keŋ man nɛ. Ba ŋolo ŋmarasewɔ nyi Wurubuarɛ kpa,
‘O Iseraetena, na maŋ te ɛ koo wonembia deesi fa
kulutooneŋ sɔŋola (40) depampaa dinaa keŋ man ya.
43 Ɛ bane Molɛki te ɛ yɛɛ kanyaŋ deni do ke,
na ɛ bane Refan wulu keŋ ke yɛɛ ŋgba kyolobii nɛ,
te ɛ moowɔ sila ɛ wose.
Baŋ yɛna banɛɛ baŋ ɛ be yɛɛ nyi ɛ ka som!
Mena dɔɔ maa yela baa mo ŋon gyu lemlem,
naŋ Babilɔn donɔɔ keŋ wɔle.’
44 Depampaa dinaa keŋ man nɛ, na de naanaɔ dana kanyaŋ deni dinaa daale keŋ ne di wɔ adansɛɛ nyi Wurubuarɛ kyaa be gyaŋ. Be yɛɛ kanyaŋ deni dinaa kei ŋgba mena keŋ Wurubuarɛ ba lese wola Mosesi nyi waa yɛɛ ke nɛ.
45 De naanaɔ ke lɛɛ kanyaŋ deni dinaa kei lee be kyaɔ gyaŋ nɛ, ba moo ke sila be siamante Gyosua kelii tɛɛle keŋ Wurubuarɛ be yeli bɔɔ yoo gegi ke balaŋ te ɔ be lɛo ke fa wɔ nɛ man. Kanyaŋ deni dinaa kei doowɔ botɔɔ kelii debaŋ keŋ Defidi be kaa di gyoori nɛ.
46 Defidi kei nombia gyoo Wurubuarɛ sia, te ɔ yako Wurubuarɛ nyi waa fa e gbɛɛ na waa baŋ ɔsom deni dinaa gbagba fa ɔ naana Gyekɔpo Wurubuarɛ ŋon.
47 Mɔna ɔ bu Solomɔn kaa baŋa na ɔsom deni dinaa kenaŋ.
48 Mɔna Wurubuarɛ ŋon ɔ kela kpene kamasɛ nɛ, bɛɛ kyaa deni keŋ bɔɔ mo nyiŋmaase ma ke nɛ man ya. Wurubuarɛ dekpeŋkpeŋgyɔɔre ŋolo yako mena nombii kei nyiaa,
49 De Gbeŋgyoo Wurubuarɛ kpa,
‘Adido te me gyooro gbeli kyaa,
te tɛɛle dɔɔ yɛna me nae dɛɛsee.
Woŋ deni dinɔɔ yaa ɛ ke ma fa maŋ,
yaa aleŋ te maa kyaa fɛɛfo?
50 Na maŋ gbagba yɛɛna abɔɔ kɛŋa pou yee?’ ”
51 Te Sitifin yako wɔ bela nyiaa, “Ɛmɛɛ konɔɔyuŋtena, ɛ dana konɔɔyuŋ ŋgba balaŋ baŋ bɔɔ ne nyii Wurubuarɛ dei ya nɛ, te ɛ ne yɛɛ deŋele doŋ ŋgba ɛ kyaɔ nɛ. Nawolo nyi debaŋ kamasɛ na ɛ na koro seŋ tia Wurubuarɛ feliŋ ŋon.
52 Wurubuarɛ dekpeŋkpeŋgyɔɔre ŋolo kyaawɔ keŋ ɛ naanaɔ te naase e diyem yee? Ba koo Wurubuarɛ kpilala baŋ bɔɔ wula yako see nyi Yesu Kristo ŋon ɔ nombia tenɛɛ nɛ waa kɔŋ nɛ, te nɛnɛɛ ɛ lese Yesu ŋonaŋ fa te ba koo e.
53 Ɛmɛɛ yɛna baŋ ɛ be nyiŋ Wurubuarɛ mmaraase ŋan lee ɔ kpilala gyaŋ, mɔna ɛ te di ŋe dɔɔ ya.”
Be ke fuŋii Sitifin boya
54 Debaŋ keŋ donɔɔ kegyiise baŋ be nyii nombia kɛŋa nɛ, be sia yɛɛwɔ ɔ dɔɔ te ba gyeŋa baŋ nideli.
55 Mɔna Sitifin ŋon Wurubuarɛ feliŋ ŋon doo ɔ man nideli nɛ kɛɛ adido na, te ɔ naa Wurubuarɛ gyoorobiiri keŋ, na Yesu mɔ seŋɛɛ Wurubuarɛ dunoluŋ dɔɔ.
56 Te Sitifin yakowɔ nyiaa, “Ɛ kɛɛ, mɛɛ naa ŋgba adido ta toro, na Deniwalaŋ Bu ŋon seŋɛɛ Wurubuarɛ dunoluŋ dɔɔ.”
57 Ɔ keyako mena nɛ te kegyiise baŋ moo be nyiŋmaase tɔ ba deŋela, te be fae yeesa keŋkeŋ. Karatetee te be popou kaa wuuwɔ ɔ dɔɔ,
58 te be wɔŋee e lee donɔɔ keŋ man ke fuŋii e boya. Baŋ bɔɔ gyu be kaa fuŋii e boya nɛ, kpee ba kegba wurikyimse ŋan fa tobaale ŋon bɛɛ baake e nyi Sɔɔl nɛ.
59 Be kee fuŋii Sitifin boya ŋan nɛ, na ɔ ne fane nyi, “Me Gbeŋgyoo Yesu, lɛɛ ma woo.”
60 Botɔɔ te ɔ ŋmiŋawɔ ɔ doona dɔɔ te ɔ fae yeesa nyiaa, “Me Gbeŋgyoo Yesu, na mo nombiakumɛɛ kɛŋa tɔ wɔ kom ya.” Ɔ kekolosi nombia kɛŋa taŋ pɛ, te ɔ kara weesi. Be kɛɛ ko Sitifin na Sɔɔl mɔ seŋɛɛ botɔɔ ɔ na do wɔ kakyeŋ.