EHITABO
HYʼEBYABAHABAHA
EHIDAAYI
Enyanjula
Ehitabo hyʼEbyabahabaha Ehidaayi hiroma hu bahabaha abaŋugaho mu Yisirayiri nomu Yuda. Mu hiseera ehi Habaha Sulemaani, gaŋugiramo, Yisirayiri ni Yuda lyali gwanga erala. Aye olwʼehibi hya Habaha Sulemaani nʼabaatu babe, egwanga lyeyabulamo ŋabiri. Ehyo hyaliŋo mu hiseera Rehobbowaamu omusaani wa Sulemaani nʼali njʼaŋuga. Hino hyaliŋo ohwoheresa obunaabbi obu Ahiya agaŋa mu 1 EbyʼAbahabaha 11:31-39.
Omuŋandiihi ata esira hu hiisi habaha nʼekolagana yiye ni Hatonda oba beeŋa Hatonda oba bbe. Balala hu bahabaha bahola ebiitu ebyasangaasanga Hatonda ne abandi babbenga mu moni ja Hatonda. Omuŋandiihi aloma mu wiijufu hu buŋugi wabahabaha abasangaasanga Hatonda era galaga ati egwanga lya Yisirayiri ni Yuda eryaholanga bulaŋi ni hyiŋwa hu hufugiirira hwawe eyiri Hatonda.
1
Ebyola hu Habaha Dawudi mu busahulu wuwe
1 Ehiseera ni hyola Habaha Dawudi nʼasahuluŋire bugali, gaŋuliranga embeŋo hiisi hiseera. Era wayire bamuwihanga engoye ejiŋeraho, sigaŋuliranga bubalire.
2 Olwʼehyo abaŋeeresa babe bamuloma baati, “Habaha Musengwa weefe, leha huhwendulireyo omuhaana namatungu otaŋenyuhangaho nʼomusinde, ahulabirirenga era aŋenyuhenga ŋaapi ni neewe, wahabala.”
3 Nga bendula mu Yisirayiri mwosimwosi omuhaana omuŋoono era nga basuna Abbisaagi ohuŋwa e Sunemu, nga bamuŋirira habaha.
4 Omuhaana oyo gaali muŋoono bugali. Era gamulabiriranga aye habaha sigeŋimba ni naye.
Adoniya gegwanisa owahabaha
5 Ehiseera hyola Adoniya mulala hu basaani ba Dawudi oyu gasaala ni Hagisi, geginiha nʼaloma ati, “Nenda ohuba habaha!” Olwʼehyo gategeha ebigaali nʼabagendera hu mbalaasi nʼabasirikale amahumi ataanu, ohuba bahuumi babe.
6 Adoniya gaali njʼagobola hu Abbusolomu mu husaaliwa hwawe era nʼali museere muŋoono bugali. Semwana gaali samuhayulangaho wayire humubuusa ati, “Lwahiina webisya otyo?”
7 Ngʼaŋo Adoniya ateesa ni Yowaabbu omusaani wʼomuhasi oyu balanganga baati Zeruyiya ko ni Abbiyasaali omusengi wa Hatonda, era nga bafugiirira ohumuwagira nʼohumuŋa obuyeedi.
8 Aye Zadooki omusengi wa Hatonda ni Bbenaaya omusaani wa Yehoyaada ni naabbi Nasani ni Simeeyi ni Reeyi nʼabasirikale ba Dawudi abʼamaani nibo bagaana ohumuwagira.
9 Ngʼaŋo Adoniya aŋonga etaama nʼeŋombe esaame ko nʼeŋombe eperepere ejʼamasavu hwibaale eri balanga baati eryʼOmusota ohuupi nʼomwombe ogubalanga baati Eni Rogeli. Ngʼalanga abaganda babe bosibosi, abasaani ba habaha ko nʼabahungu ba habaha abomu Yuda ohutiina hu hiiŋulo ehyo.
10 Aye sigalanga naabbi Nasani oba Bbenaaya oba abasirikale abʼamaani abahuumi ba habaha oba mugandawe Sulemaani.
11 Ngʼaŋo naabbi Nasani atiina eyiri Bbasuseebba, nyina ya Sulemaani amubuusa ati, “Ohimanyire oti Adoniya omusaani wa Hagisi gefuuye habaha aye Habaha Dawudi samanyire?
12 Ŋaahani leha kuŋe amagesi agʼohuŋoniamo obulamu wuwo nʼobwomusaani wuwo Sulemaani.
13 Yanguŋaho otiine eyiri Habaha Dawudi omulome oti, ‘Habaha Musengwa yange, siweeyama era wandoma oti, “Mu butuufu omusaani wuwo Sulemaani njʼalihusikira nga habaha era njʼalihala hu tebe yiyo eyʼobuŋugi”? Ne Adoniya afuuha atye habaha?’
14 Nʼonaabe nʼohiiroma ni habaha, ese nja hwingira keesi kahase ebi omulomera.”
15 Ngʼaŋo Bbasuseebba atiina mu hisenge omu habaha gaali. Habaha gaali ahayiriŋire bugali era Abbisaagi omuhaana Omusunemu gaali njʼamulabirira.
16 Bbasuseebba ni goola mu hisenge omu habaha gaali, ngʼahotomyaho omutwe ohulaga ati amuŋa eŋono ngʼahena ahubba amafuha mu moni jije. Nga habaha amubuusa ati, “Hiina ehi wenda?”
17 Nga Bbasuseebba amugobolamo ati, “Musengwa yange, ewe wamwene weeyama mu moni ja Musengwa Hatonda wuwo eyiri ese omuŋeeresa wuwo oti, ‘Sulemaani omusaani wuwo njʼaligobola mu magulu gange nga habaha era aja hwihala hu tebe yange eyʼobuŋugi.’
18 Cooka ŋaahani Adoniya niye njʼola gefuuye habaha, ewe habaha musengwa yange nʼeŋuma ehi omanyire.
19 Aŋongire ebyayo ebyene bingi: esaame, eŋombe eperepere ejasava ko nʼetaama era alangire abasaani babo bosibosi ni Abbiyasaali omusengi ni Yowaabbu omuduumisi wʼeŋe liryo aye saalange Sulemaani omusaani wuwo.
20 Habaha musengwa yange, Abayisirayiri bosibosi balengereeye ndiiwe, obalomere owʼohuhusikira hu tebe nʼonahabe nʼotuŋooye hu moni.
21 Ne nʼoŋoleera huŋoleera, olu oŋuumula oti pa, ese ni Sulemaani musaani yange, bajahutubisya hyʼabaatu abekwe.”
22 Bbasuseebba ni gaali nʼahiroma ni habaha, nga naabbi Nasani yeesi goola mu lubiri.
23 Ngʼabahungu balomera habaha baati, “Naabbi Nasani ali ŋano genda ohuhubona.” Nga Nasani gengira omu habaha gaali, geyala hwiroba mu moni ja habaha.
24 Nga Nasani abuusa habaha ati, “Habaha musengwa yange, wasalireŋo oti Adoniya njʼali nʼohuhusikira era oti njʼaja hwihala hu tebe yiyo eyʼobuŋugi?
25 Hiri hiityo olwohuba olwaleero luno, atiinire gaŋonga ebyayo ebyene bingi: esaame, eŋombe eperepere ejasava ko nʼetaama era alangire abasaani babo bosibosi nʼabaduumisi bʼeŋe ni Abbiyasaali omusengi. Era esaawa yino nibo bali eyo, balya era banywa ni naye ni bamuloma baati, ‘Wangaala habaha Adoniya!’
26 Aye ese ni Zadooki omusengi wa Hatonda ni Bbenaaya omusaani wa Yehoyaada ni Sulemaani, saatulange.
27 Habaha musengwa yange, ehyo ndiiwe alagiiye hibeŋo aye wagisa abaŋeeresa babo ohutamanya njʼani owohwihala hu tebe yiyo eyʼobuŋugi?”
Bafuula Sulemaani habaha
28 Ngʼaŋo Habaha Dawudi aloma ati, “Nangire Bbasuseebba.” Nga Bbasuseebba atiina gemeerera mu moni jije.
29 Nga habaha geeyama ati, “Mu butuufu, ngʼolu Musengwa ali njʼomwene bulamu, era nga njʼowuponisye mu hiisi higosi,
30 nja huhahasa olwaleero luno ehi nahusuubisa mu siina lya Musengwa Hatonda wa Yisirayiri ti Sulemaani omusaani wuwo njʼalisikira nga habaha era aja hwihala mu tebe yange eyʼobuŋugi.”
31 Nga Bbasuseebba geyala hwiroba aloma ati, “Hababa musengwa yange, wangaala emirembe nʼemirembe!”
32 Ngʼaŋo Habaha Dawudi atumisa Zadooki omusengi wa Hatonda ni naabbi Nasani ni Bbenaaya omusaani wa Yehoyaada. Ni batiina mu hisenge omu habaha gaali,
33 ngʼabaloma ati, “Mutiine nʼabahungu bange, mwihase Sulemaani musaani yange hu nasugirya yange enyene, mwihirire mutiine ni naye e Gihoni
34 eyi Zadooki ni Nasani banamujuhireho amafuta ohufuuha habaha wa Yisirayiri. Muhene mufuuŋe egwala mulangirire muuti, ‘Wangaala Habaha Sulemaani!’
35 Muhene mumugobose ŋano, gehale hu tebe yange eyʼobuŋugi. Aja hugobola mu magulu gange nga habaha olwohuba mutobooye ohuŋuga Yisirayiri ni Yuda.”
36 Nga Bbenaaya omusaani wa Yehoyaada amugobolamo ati, “Amiina! Era leha Musengwa Hatonda wuwo aganye hyolerere.
37 Ngʼolu Musengwa abaayenga nʼaba ni neewe, o habaha musengwa yange, mu ngeri njʼenyene abe ni Sulemaani era owahabaha wuwe wube wʼamaani ohuhiraho owuwo!”
38 Nga Zadooki ni Nasani ni Bbenaaya omusaani wa Yehoyaada nʼAbakeresi nʼAbaperesi batiina behasa Sulemaani hu nasugirya ya Habaha Dawudi batiina ni naye e Gihoni.
39 Ni boola eyo, nga Zadooki omusengi wa Hatonda atusa mu Weema ya Musengwa olwiga ni lulimo amafuta ngʼagajuha hu Sulemaani. Nga bafuuŋa egwala ngʼabaatu bosibosi balomera ŋamugulu baati, “Wangaala Habaha Sulemaani!”
40 Ngʼabaatu bosibosi baniinaniina ni naye ni bafuuŋa emirere ni basangaaye bugali era ehyalo hyateetema olwʼamajanjaasi gaawe.
41 Mu hiseera ehyo, nga Adoniya nʼabageni babe bosibosi abaali ko ni baheneresa embaga yaawe, baŋulira amajanjaasi ago. Era Yowaabbu ni gaŋulira egwala, ngʼabuusa ati, “Oluboyooboyo olwo lwosirwosi mu hibuga, lwahi?”
42 Ni gaali nʼahiroma nga Yonasaani omusaani wa Abbiyasaali omusengi, goola. Nga Adoniya amuloma ati, “Yingira olwohuba oli muutu omulaŋi era nʼamaŋuliro aga oleetire gafaana malaŋi.”
43 Ngʼaŋo Yonasaani amugobolamo ati, “Mbe sipohiri olwohuba musengwa yeefe Habaha Dawudi, afuuye Sulemaani habaha.
44 Habaha atumire Zadooki ni Nasani ni Bbenaaya omusaani wa Yehoyaada nʼAbakeresi nʼAbaperesi bamuŋerehereho era bamwihahiise hu nasugirya ya Habaha Dawudi.
45 Era Zadooki ni Nasani bamujuhiyeeho amafuta e Gihoni ohumufuula habaha. Ni baŋooye eyo nga baniinaniina batiina mu hibuga ni basaŋalya era njʼoluhero olu muŋulira.
46 Era ŋaahani Sulemaani nje habaha.
47 Nʼabahungu batiinire ohweyaasa Dawudi habaha musengwa yeefe olwʼehyo ehi aholire era bamuloma baati, ‘Hatonda wuwo atutumuse Sulemaani nʼohuhuhiraho era nʼobuŋugi buwe bufume ohuhiraho obuwo.’ Nga Habaha Dawudi ahotama aŋa gaali hu hitanda hihye ajumirya Musengwa.
48 Ngʼaloma ati, ‘Musengwa Hatonda wa Yisirayiri aŋeewe eŋono, aganyire olwaleero nabona omusika hu tebe yange eyʼobuŋugi.’ ”
49 Ngʼaŋo abageni ba Adoniya bosibosi benyoha obuti ni bubaŋambire, bapwanguha batiina, hiisi muutu gaŋamba eyiye.
50 Aye Adoniya olwʼohutya Sulemaani, genyoha gatiina geŋamba hu meega aga babbotera hu hituuti ehyʼohuŋeeraho eŋongo ehyali mu weema ya Musengwa.
51 Nga balomera Sulemaani baati, “Adoniya ahutiiye era njʼola geŋambire hu meega gʼehituuti ehyʼohuŋeeraho eŋongo aloma ati, ‘Leha Habaha Sulemaani gandayirire olwaleero ati saananjite.’ ”
52 Nga Sulemaani abagobolamo ati, “Singa ahahasa ati ajahungondera, ŋaŋuma bugosi obuja humwolaho. Aye singa bamwagaanamo ehibi, ali nʼohufa.”
53 Ngʼaŋo Habaha Sulemaani atuma abasirikale babe batusa Adoniya hu hituuti ehyo. Nga Adoniya atiina ahubbira Habaha Sulemaani amafuha. Nga Sulemaani amuloma ati, “Yagama ewuwo.”