6
Abandʉ abaa kʉ Nasaleti bikʉnkaana Jesu
(Matai 13:53-58; Lʉʉka 4:16-30)
Po Jesu alɨnkʉsookako kʉla na bafundigwa baake, balɨnkʉnkonga ʉkʉbʉʉka nkaaja aka aakʉliile. Iisikʉ ɨlya pa Sabati bo lɨfikile, Jesu alɨnkwanda ʉkʉmanyisya mu sinagogi. Abandʉ bingi aba baalimo balɨnkʉswiga fiijo nʉ kʉlaalʉʉsania, balɨnkʉtɨ, “Mwe! Ʉjʉ asyagile kʉʉgʉ ɨsi ikʉmanyisya? Mahala maki aga apeeliigwe ʉjʉ? Agaagile kʉʉgʉ amaka agaa kʉbomba ɨfiika bo ɨfi? Bʉle, ʉjʉ akaja jo nsongola matapwa, ʉmwana gwa Malija, na baamyabo bo baa Jaakobo, Joose, Juuta na Simoni? Abalʉmbʉ baake bakaja bo aba tʉlɨ nabo pamyɨtʉ apa?” Po abeene balɨnkwikinyamo, balɨnkʉsita kʉmmwitɨka.
Looli Jesu alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Ʉnkunguluka atikʉpondwa ʉlwɨmɨko, looli mwene nkaaja kaake, nkɨkolo kyake na baa mu nyumba jaake.” Alɨnkʉsita kʉbomba ɨfiika fingi kʉla, looli kwene ʉkʉbabɨɨkɨla amaboko gaake ababine banandɨ nʉ kʉbabʉmbʉlʉsya. Ʉmwene Jesu alɨnkʉbaswiga fiijo abandʉ baa kʉla, paapo bakammwitɨkaga. Po alɨnkwanda ʉkʉsyʉngʉʉtɨla kʉno na kʉno ntwaja, ʉkʉmanyisya abandʉ.
Jesu ikʉbatʉma abatʉmigwa
(Matai 10:5-15; Lʉʉka 9:1-6)
Alɨnkʉbabɨlɨkɨla abafundigwa baake kalongo na babɨlɨ, alɨnkʉbatʉma babɨlɨ babɨlɨ, alɨnkʉbapapo amaka agaa kʉsikaga ɨmbepo ɨnyali. Alɨnkʉbalagɨla alɨnkʉtɨ, “Mulɨngendaga nafyo nafimo ɨfya kʉbatʉʉla mu njɨla, nalɨnga findʉ, nalɨnga kɨnyambɨ, syope nɨ ndalama, looli jeene ɨngili ɨjaa kwendela. Mufwalege ɨfilato, looli mungajaga nʉ mwenda gwa kwandʉla. 10 Poosa pala bikʉbambɨlɨla nnyumba, mukatʉʉgalege mulamula kɨsita kʉsaama, mpaka bo mukʉsookamo nkaaja ako. 11 Lɨnga poosa apa batikʉbambɨlɨla ʉmwe nʉ kʉsita kʉbapɨlɨkɨsya, mukasookengepo nʉ kʉkungʼunda ɨfumbɨ ɨjɨ jɨlɨ mmalʉndɨ gɨɨnu,* ʉkʉja kyo kɨmanyilo kya kʉbasoka.”
12 Balɨnkʉbʉʉka, balɨnkwakʉlʉmbɨlɨla ʉkʉtɨ abandʉ bapɨndʉke, basileke ɨmbiibi syabo. 13 Balɨnkʉsikaga ɨmbepo ɨnyali ɨnyingi, balɨnkʉbapaka amafuta ababine, bingi balɨnkʉbʉmbʉlʉka.
Johani ʉMoosi ikʉgogigwa
(Matai 14:1-12; Lʉʉka 9:7-9)
14 Akabalɨlo ako, Heloti ʉjʉ aalɨ malafyale ʉgwa mu Galilai, aapɨliike ɨnongwa sya Jesu, paapo ɨngamu jaake jaafumwike. Abandʉ bamo baatɨgɨ, “Ʉjo jo Johani ʉMoosi asyʉkile ʉkʉfuma mbafwe. Ʉkeetege alɨ na maka agaa kʉbomba ɨfiika.” 15 Abangɨ baatɨgɨ, “Jo Elija.” Abangɨ baatɨgɨ, “Jo nkunguluka jʉmo mbakunguluka abaa ijolo.” 16 Looli ʉmwene Heloti bo apɨliike, alɨnkʉtɨ, “Johani ʉMoosi, ʉjʉ naalɨmmbuutile ʉntʉ, asyʉkile.”
17-18 Kʉbwandɨlo ʉnkiikʉlʉ jʉmo ɨngamu jaake Helotija, aalɨ nkasi gwa Filipo ʉgwamyabo gwa malafyale Heloti. Po Heloti alɨnkʉmmwega Helotija. Johani ammbʉʉlaga Heloti alɨnkʉtɨ, “Silɨ mwiko ʉgwe ʉkʉmmwega Helotija ʉnkasi gwa gwamyɨnu.” Heloti alɨnkʉbatʉma abasikali abaa kʉnkola Johani, alɨnkʉmpinya mu nnyololo, ʉkʉtɨ anhobosye Helotija. 19 Helotija alɨnkʉmfiifya Johani ʉlwa kɨlʉgʉ, aalondaga ʉkʉtɨ agogigwe, leelo aatoligwaga, 20 paapo Heloti anndɨndɨlɨlaga Johani. Anndɨndɨlɨlaga paapo antiilaga, aalɨmmeenye ʉkʉja mundʉ ngolofu kangɨ mwikemo. Heloti aaliiganile ʉkʉmpɨlɨkɨsya Johani na paapo amasyʉ gaake gantaamyaga fiijo mu ndumbula.
21 Helotija alɨnkʉkaaga akabalɨlo aka aakalondaga akaa kʉnngoga Johani. Pi isikʉ ɨlya kʉkʉmbʉka ʉkʉpaapigwa ʉmalafyale Heloti, alɨnkʉbabɨɨkɨla ɨkyaka abakʉʉlʉ, abalongosi baa basikali na bakʉlʉmba abaa mu Galilai. 22 Po ʉmwana ʉndɨndwana ʉgwa Helotija alɨnkwingɨla nʉ kʉmoga, alɨnkʉbahobosya fiijo Heloti palɨkɨmo na baheesya boosa aba baalimo pakʉlya ɨfindʉ. Ʉmalafyale alɨnkʉmmbʉʉla alɨnkʉtɨ, “Gʉʉsʉʉme fyosa ɨfi kʉlonda, ngʉkʉpa.” 23 Alɨnkʉlapa alɨnkʉtɨ, “Akandʉ koosa aka kʉʉsʉʉmaga nikʉkʉpa, nalɨnga tukʉjabana pakatɨ na pakatɨ ɨkyʉma ɨkɨ kɨlɨ mbʉnyafyale bwangʉ.”
24 Ʉndɨndwana alɨnkʉsooka panja, alɨnkwakʉnndaalʉʉsya ʉnna, alɨnkʉtɨ, “Nsʉʉme ɨfiki?” Ʉnna alɨnkwamula alɨnkʉtɨ, “Ʉntʉ ʉgwa Johani ʉMoosi.” 25 Nakalɨnga alɨnkʉbopa alɨnkʉgomoka kʉ malafyale, alɨnkʉsʉʉma alɨnkʉtɨ, “Ʉmbepo lʉlʉʉlʉ ʉntʉ ʉgwa Johani ʉMoosi mwi ibeeseni.”
26 Ʉmalafyale alɨnkʉsulumania fiijo, looli kʉnongwa jaa kʉlapa kwake, na kʉnongwa jaa bandʉ aba baalɨ pa lʉsekelo, akaalondaga ʉkʉnkaanila. 27 Alɨnkʉntʉma ʉnsikali, alɨnkʉnndagɨla ʉkʉtɨ akatwale ʉntʉ ʉgwa Johani. Ʉnsikali alɨnkʉbʉʉka, alɨnkʉmmbuuta Johani ʉntʉ gwake mula mu nnyololo. 28 Alɨnkʉgʉtwala ʉntʉ gwake mwi ibeeseni, nʉ kʉmpapo ʉndɨndwana jʉla, joope ʉndɨndwana alɨnkwakʉmpapo ʉnna. 29 Po paapo abafundigwa baake Johani ʉMoosi, bo bapɨliike ɨnongwa ɨsyo, balɨnkʉbʉʉka, balɨnkwega ʉmfimba, balɨnkʉgʉsyɨla mwi ipʉmba.
Jesu ikʉbaswɨla abandʉ bingi fiijo
(Matai 14:13-21; Lʉʉka 9:10-17; Johani 6:1-14)
30 Abatʉmigwa§ balɨnkʉgomoka ʉkʉfuma kʉno aabatʉmile Jesu, balɨnkʉbʉngaana nkyeni mmyake, balɨnkʉmpangɨla ɨmbombo syosa ɨsi baabombile na ɨsi baamanyiisye. 31 Baalipo abandʉ bingi kʉla, aba biisaga kwa Jesu nʉ kʉgomoka, Jesu na bafundigwa baake bakaalɨ na kabalɨlo nakamo akaa kʉlyamo ɨfindʉ. Po alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Tʉbʉʉke kʉno twibeene tʉkiijeekele, mutʉʉsyepo panandɨ.” 32 Balɨnkʉbʉʉka beene mwi ibooti pabʉjo ʉbʉ bʉkaja na bandʉ.
33 Looli abandʉ bingi balɨnkʉbabona bo bikʉsookapo. Po abandʉ balɨnkʉbopa na malʉndɨ ʉkʉfuma ntwaja toosa, balɨnkwenda ɨnjɨla ɨjaa pi isɨɨlya, balɨnkʉtalapo ʉkʉfika. 34 Jesu bo asulwike mwi ibooti, alɨnkʉkɨbona ɨkɨlʉndɨlo ɨkɨnywamu, kɨlɨnkʉmmwaga ɨkɨsa, baalɨ bo ʉlwa ngʼoosi ɨsi sikaja nʉ ntiimi. Po alɨnkwanda ʉkʉbamanyisya ɨnongwa ɨnyingi.
35 Namajolo, abafundigwa baake balɨnkʉbʉʉka kwa Jesu, balɨnkʉtɨ, “Ʉbʉjo ʉbʉ tʉlipo lʉkʉbo, kangɨ ʉlʉ majolo. 36 Balage abandʉ basookepo, ʉkʉtɨ babʉʉke ntwaja na mmigʉnda ɨgya kɨfuki, bakiijʉʉlɨle ɨfindʉ.” 37 Alɨnkʉbaamula alɨnkʉtɨ, “Amubapepo ʉmwe ɨfindʉ.” Balɨnkʉmmwamula balɨnkʉtɨ, “Poope lɨnga twajaga nasyo ɨndenali ɨmia ibɨlɨ,* ʉkʉʉla ɨfisyesye fya kʉbapapo ʉkʉtɨ balyemo, fitikʉbafwana.” 38 Alɨnkʉbalaalʉʉsya alɨnkʉtɨ, “Mulɨ nafyo ɨfisyesye filɨnga? Amubʉʉke mukakeete.” Bo bakeetile, balɨnkʉtɨ, “Tʉlɨ nafyo ɨfisyesye fihaano nɨ ɨswɨ ibɨlɨ.”
39 Jesu alɨnkʉbalagɨla ʉkʉtɨ abandʉ boosa babatʉʉgasye mfibugutɨla pa liisʉ ɨliibɨsɨ. 40 Balɨnkʉtʉʉgala mfibugutɨla ɨfya bandʉ ɨmia jɨmo nɨ fya bandʉ amalongo mahaano. 41 Alɨnkwega ɨfisyesye fila fihaano, nɨ ɨswɨ sila ibɨlɨ, alɨnkʉkeeta kʉmwanya, alɨnkʉgwa ʉlʉpi kwa Kyala, alɨnkʉfimenya ɨfisyesye, alɨnkʉbapapo abafundigwa baake ʉkʉtɨ babajabɨle abandʉ. Ɨɨswɨ ibɨlɨ sila, syope alɨnkʉbajabɨla boosa. 42 Abandʉ boosa balɨnkʉlya, balɨnkwikʉta. 43 Po abafundigwa baake balɨnkʉbʉngaania ɨfimeenya fya fisyesye nɨ ɨswɨ, balɨnkwisʉsya ɨfiibo kalongo na fibɨlɨ. 44 Abanyambala aba baaliile baalɨ 5,000.
Jesu ikwenda pamwanya pa mɨɨsi
(Matai 14:22-33; Johani 6:15-21)
45 Nakalɨnga Jesu alɨnkʉbalagɨla abafundigwa baake ʉkʉtɨ biipakɨle mwi ibooti, batalepo ʉkʉbʉʉka kwi isɨɨlya kʉ Betisaita, bo ʉmwene alɨ pakʉkɨlaga ɨkɨlʉndɨlo kya bandʉ. 46 Bo amalile ʉkʉlagana nabo, alɨnkʉfyʉka mwene pa kyamba kʉkwipuuta.
47 Namajolo, ɨliibooti lyalɨ pakatɨ paa sʉmbɨ, Jesu aakaalɨ kʉ kwi isɨɨlya mwene. 48 Alɨnkʉbabona abafundigwa baake bikʉtaamigwa ʉkʉfiga, paapo ʉmbelo gwalɨ gwa maka, gwabapɨngaga. Po kʉbʉkye alɨnkʉbʉʉka kʉno baaliko, bo ikwenda pamwanya pa mɨɨsi. Aalondaga ʉkʉbakɨɨsania, 49 looli abeene bo bammbwene ikwenda pamwanya pa mɨɨsi, balɨnkwinogona ʉkʉtɨ nsyʉka, balɨnkʉkuuta fiijo. 50 Boosa bo bammbwene balɨnkʉtetema fiijo. Nakalɨnga Jesu alɨnkʉjoba nabo, alɨnkʉtɨ, “Mwikasye, jo ʉne! Mungatiilaga!” 51 Alɨnkwipaka mwi ibooti muno baalimo, po ʉmbelo gʉlɨnkʉbota. Balɨnkʉnyomoka fiijo mu ndumbula syabo. 52 Bakaakyageenie ɨkiika ɨkya fisyesye, paapo ɨndumbula syabo syalɨ sito.
Jesu ikʉbabʉmbʉlʉsya ababine mu Genesaleti
(Matai 14:34-36)
53 Jesu na bafundigwa baake bo balobwike sʉmbɨ Galilai, balɨnkʉfika nkiisʉ ɨkya mu Genesaleti, balɨnkʉlyɨmɨka ɨliibooti nʉ kʉsuluka. 54 Nakalɨnga abandʉ aba baalipo pi isɨɨlya balɨnkwaga ʉkʉtɨ jo Jesu. 55 Balɨnkʉbopa nʉ kʉsyʉngʉʉtɨla nkiisʉ kɨla kyosa, balɨnkʉbapɨmba pa bʉlɨlɨ abandʉ aba baalɨ babine, balɨnkʉbatwala kwa Jesu, koosa kʉno baapɨlɨkaga ʉkʉtɨ aliko. 56 Koosa kʉno aabʉʉkaga Jesu, pamo ntwaja, pamo mmigʉnda, abandʉ baabatwalaga ababine nʉ kʉbasulusya paa sokoni. Balɨnkʉmpyelesya Jesu ʉkʉtɨ abiitɨkɨsye ababine ʉkʉmpalamaasya, nalɨnga kɨje kɨpeto kya mwenda gwake. Po ababine boosa aba baalɨmpalamaasiisye, baabʉmbʉlwike.
* 6:11 6:11 ABajuuta lɨnga bikwenda ntwaja ʉtʉ tʉkaalɨ twa Bajuuta baakungʼundaga ɨfumbɨ ɨjaa mmalʉndɨ na mmyenda gyabo ʉkʉnangɨsya ʉkʉtɨ mula bikwenda abandʉ banyali, batikʉntiila Kyala. 6:14 6:14 Heloti Bala kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. 6:15 6:15 Elija Abandʉ bamo baatɨgɨ Jesu jo Elija iisile kangɨ, paapo Elija aafyʉkile kʉmwanya ʉmʉʉmi kɨsita kʉfwa. Abandʉ baasʉʉbɨlaga ʉkʉtɨ ikwisa kangɨ. Bala kalata gwa Malaki 4:5. § 6:30 6:30 Abatʉmigwa Bala kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. * 6:37 6:37 Ɨndenali ɨmia ibɨlɨ syalɨ ndalama ɨsya mfwalo ʉgwa masikʉ ɨmia ibɨlɨ. Bala iisyʉ Ɨndenali kʉ Ɨsyakʉlɨngaania.