22
Diguebbʉ ya, car Jesús pé bi u̱jti cʉ cja̱hni, bi nzofo gá bbede, i̱na̱:
―Pa gui pa̱dijʉ ja ncja ga mandado ca Ocja̱, i jñɛjmi hnar mbaxcjua gá ntja̱jti. Mí bbʉh ca hnar rey, ya xti ntja̱jti cár ttʉ. Bi dyøhtibi cár mbaxcjua. Bbʉ mí tzi cjadi mpa pa di ncja car mbaxcjua, car rey bi gu̱h quí muzo di ma du nzoh cʉ cja̱hni cʉ xquí mvitabi di hñe̱h tzʉ jar ntja̱jti. Cja̱ guejtjo, bbʉ ya xquí zʉh car pá, pé bi gu̱h cʉ muzo. Bi ma‑cʉ́ bú nzoh cʉ cja̱hni cʉ xquí mvitabi pa di hñe̱h tzʉ ya. Nu cʉ bi ttzofo, jin guá ne guá hñe̱jmʉ. Car rey ya, pé bi yojpi bi gu̱ pé dda muzo, bi xijmʉ: “Gui xijmʉ cʉ cja̱hni cʉ xtú mvitabi: Ya xtú jojqui cam mbaxcjua. Cʉm nda̱ni co cʉm dɛjti cʉ xquí nojqui, ya xtú pöhti. Göhtjo ya xí tjojqui. Bú e̱jmʉ tzʉ ya, ya xta ncja car mbaxcjua. Bi ma cʉ muzo pé hnar vez, pé bú nzoh cʉ cja̱hni ncja ngu̱ gá mandado car rey. Nu cʉ cja̱hni‑cʉ́, jin gá dyøhtibi ncaso. Gá möjmʉ pʉ jabʉ mír nejʉ. Ca hnáa ya bi ma jáy jua̱ji̱, cja̱ ca hnáa gá ma jár negocio. Nu cʉ pé ddáa ya bi ndo zandijʉ cʉ muzo, jønca̱ bi pɛntijʉ cja̱ bi möhtijʉ. Diguebbʉ ya car rey, bbʉ mí dyøde te xquí ncja, bi ndo zøti ʉ́r mʉy. Bi mɛjni quí sundado. Bi möjmʉ bú pöhtijʉ cʉ möhtite‑cʉ́, cja̱ bú tjʉhtibijʉ cár jñini pʉ jabʉ mí bbʉh cʉ cja̱hni‑cʉ́. Nubbʉ́, car rey pé bi nzoh quí muzo, bi xijmʉ: “Ya xtú jojqui rá zö car mbaxcjua gá ntja̱jti. Nu cʉ cja̱hni cʉ dú nzofo, jí̱ mír ntzöhui di nu̱jʉ car mbaxcjua. Eso, gui möjmʉ ya, pʉ jabʉ i mbonti cʉ da̱hñu̱, cja̱ göhtjo cʉ to xcuí ntjɛjʉ pʉ, gui mvitabijʉ du e̱jmʉ nʉr mbaxcjua gá ntja̱jti.” Ncjapʉ gá ma̱n car rey. 10 Diguebbʉ ya, bi bøn cʉ mɛfi, gá hño já hñu̱, cja̱ bú jmu̱ntzi göhtjo cʉ to bú ntjɛhui, cʉ ttzocja̱hni co hne̱h cʉ jogui cja̱hni. Pé bú tziji jár ngu̱ car rey, bbʉ, cja̱ bi ñʉti göhtjo, hasta bi ndʉ pʉ jár ngu̱.
11 Diguebbʉ ya, bi ñʉti car rey pʉ jabʉ már ncja car mbaxcjua, pa di cca̱hti cʉ cja̱hni cʉ már ju̱ pʉ ja mexa. Bi cca̱hti pʉ hnar hñøjø, jí̱ már je da̱jtu̱ gá mbaxcjua. Göhtjo cʉ pé ddáa, ya xquí tjejtibi da̱jtu̱ rá zö. 12 Nubbʉ́, car rey bi nzoh car hñøjø‑ca̱ bbʉ, bi hñi̱mbi: “Nuquɛ, ñø, ¿ja ncja xquí cʉjquɛ hua, cja̱ jí̱ xcuá tjejtiqui da̱jtu̱ gá mbaxcjua?” Cja̱ guegue ya, bi jø gogu̱. 13 Diguebbʉ ya car rey bi bbɛjpi quí muzo, bi hñi̱mbijʉ: “Gui tu̱htibijʉ yí dyɛ co yí hua nʉr cja̱hni, cja̱ gui tzixjʉ, grí dyɛnijʉ pʉ tji, drí ma jar bbɛxu̱y. Cʉ cja̱hni cʉ drí hmʉh pʉ, da nzonijʉ cja̱ da sufrijʉ rá ngu̱.” Guehcá̱ bi mandado car rey. 14 Nugö, dí xihquijʉ, car Tzi Ta ji̱tzi xí nzofo rá ndo ngu̱ yʉ cja̱hni, xí mvitabi da guati jár dyɛ pa da mandadobi. Pe jin gui ngu̱ yʉ cja̱hni yʉ i øjtibi cár jña̱. Nu yʉ xí juajni ca Ocja̱ pa da hmʉpjʉ guegue, guejyʉ́ i øjti ca i ma̱.―
El asunto de los impuestos
15 Diguebbʉ ya, bi möjmʉ cʉ fariseo, bú ña̱tsjɛjʉ. Bi mbe̱nijʉ ja drí jiötijʉ car Jesús pa di cjajpijʉ di ma̱ tema palabra ca jin di tzö. 16 Cja̱ bú pɛjnijʉ cʉ dda cja̱hni cʉ mí ntzixihui gueguejʉ. Nucʉ́, mbá yojmʉ cʉ dda cja̱hni cʉ mí föxjʉ cár gobierno car Herodes. Cʉ hñøjø‑cʉ́, bi guatijʉ car Jesús, bi xijmʉ:
―Nuquɛ, Maestro, dí pa̱dije, guehquɛ guí ma̱n ca ncjua̱ni. Guí xij yʉ cja̱hni ja ncja drí hmʉpjʉ pa da tzøh ca Ocja̱. Parejo guí xijmʉ göhtjo. Jin to guí johti cja̱ jin to guí tzu̱, masque dur cja̱hni ca di bbʉh cár cargo o di tti̱htzibi. 17 Xijquije tzʉ ya, ¿te guí ma̱nguɛ? ¿Cja rá zö ca dár cju̱tije car contribución ca i öh car gobierno romano, cja huá ji̱na̱?― Bi dyönijʉ nʉr nttöni‑nʉ́, como cʉ judio mí ndo ʉjʉ cʉ autoridad romano cʉ mí mandadobijʉ.
18 Nu car Jesús bi ba̱tibi cár mfe̱ni cʉ cja̱hni‑cʉ́. Guegue‑cʉ́ mí ne di jiöti pa di ma̱n hnar palabra di ni̱gui, ncjahmʉ mí contrabi car gobierno. Eso, bi da̱h car Jesús, bi xijmʉ:
―Guí jiöjtejʉ, ¿dyoca̱ guí øjtiguijʉ trampa? 19 u̱jtiguijʉ ya hnar domi digue cʉ dár cju̱tijʉ cʉ contribución.―
Cja̱ bú tja̱ hnar domi gá denario, bi ttu̱jti car Jesús. 20 Diguebbʉ ya, car Jesús bi dyöni:
―¿To ʉ́r retrato‑ná̱ cja̱ to ʉ́r tju̱ju̱ na̱ i cuati na̱r domi?―
21 Cja̱ bi hñi̱mbijʉ:
―Gue yí mɛjti car emperador romano.―
Diguebbʉ ya, car Jesús pé bi xijmʉ:
―Guehcá̱. Nubbʉ́, gui u̱nijʉ car emperador romano ca bí tocabi, cja̱ guejti ca Ocja̱, gui unijʉ ca bí tocabi hne̱je̱.―
22 Cʉ cja̱hni‑cʉ́, bbʉ mí dyødejʉ nʉr palabra‑nʉ́, bi ndo hño í mʉyjʉ, bbʉ́. Cja̱ bi wembijʉ car Jesús, bi möjmʉ.
La pregunta sobre la resurrección
23 Exque gue car pa‑cá̱, bú e̱h cʉ dda cja̱hni cʉ mí tsjifi saduceo, bi guatijʉ car Jesús. Cʉ saduceo i ma̱jmʉ, jin da jña̱ ʉ́r jña̱ cʉ ánima. Tzʉdi, i ma̱jmʉ, bbʉ ya xí ndu̱ hnar cja̱hni, xí nttzɛdi pʉ cár vida. Gueguejʉ bi xijmʉ car Jesús hnar bbede pa di dyøhtibijʉ hnar prueba. Bi ma̱jmʉ:
24 ―Nuquiguɛ, Maestro, bi ma̱n car Moisés pʉ jar ley, bbʉ xí ndu̱ hnar hñøjø, xí nzoh cár bbɛjña̱, pe jin te xí hmʉ í ba̱jtzi, cár cjua̱da̱ car ánima da hmʉbi cár bbɛjpo pa da hmʉ í ba̱jtzi, cja̱ cʉ ba̱jtzi cʉ da hmʉy, da dɛn cár tju̱ju̱ car ánima, pa jin da mpun cár familia. 25 Nde, bbʉ. Pʉ jabʉ ndí bbʉpje, ndí meyaje yojto hñøjø cʉ mí ncjua̱da̱jʉ. Car da̱cjua̱da̱ bi ntja̱jti, cja̱ diguebbʉ ya bi du̱, jin tema ba̱jtzi mí hñi̱ji̱. Bi goh cár bbɛjña̱, cja̱ nucá̱ pé bi hmʉbi cár mo, gue car cjua̱da̱ ca mír cja yojo. 26 Guejti ca xtrá yoncjua̱da̱ pé bi du̱tjo. Jin te pé gá hñi̱hpi ba̱jtzi car bbɛjña̱‑cá̱. Pé bi gojti guegue‑cá̱. Ca xtrá jñu̱ncjua̱da̱ ya hne̱je̱, pé bi ncjadipʉ, cja̱ co cʉ pé dda cjua̱da̱, hna‑hnáa, hasta bi tjeh cʉ yojto hñøjø. Göhtjo‑cʉ́, xquí hmʉbi hnaadi car bbɛjña̱. 27 Cja̱ bbʉ ya xquí du̱ göhtjo‑cʉ́, bi du̱ car bbɛjña̱, hne̱je̱. 28 Xijquije tzʉ ya, bbʉ xta jña̱ ʉ́r jña̱ cʉ ánima, digue cʉ yojto cjua̱da̱, ¿ja̱ ndrá nguehca̱ mero dúr da̱me car bbɛjña̱‑cá̱, porque göhtjo xquí hmʉbi?―
29 Nu car Jesús bi da̱di, bi hñi̱mbijʉ:
―Jin gui tzö quer mfe̱nijʉ, porque jin guí ntiendejʉ te i ma̱n cʉ Escritura, cja̱ jin guí e̱me̱jʉ, ¿cja rá nzɛh ca Ocja̱ pa da ungui ʉ́r nzajqui cʉ cja̱hni cʉ xí ndu̱? 30 Guí ndo nquivocajʉ. Porque bbʉ xta jña̱ ʉ́r jña̱ cʉ ánima, ya jin da hmʉbi hñøjø co bbɛjña̱. Ya jin da ntja̱jti yʉ cja̱hni. Nubbʉ́, da hmʉj yʉ cja̱hni ncja ngu̱ ga hmʉh cʉ ángele cʉ bí bbʉ ji̱tzi. 31 Pe nuquɛjʉ, bbʉ guí ne gui pa̱dijʉ, ¿cja cierto da nantzi cʉ ánima? gui mbe̱nijʉ nʉr palabra nʉ xí ma̱n ca Ocja̱ pʉ jar Escritura, i̱na̱: 32 “Nugö, dú Ocja̱‑gö, mí nzojqui ca ndor Abraham, guejti ca ndor Isaac, cja̱ co ca ndor Jacob. ʉ́r Cja̱a̱‑gui guegue‑cʉ́.” Ncjapʉ gá ma̱n car Tzi Ta ji̱tzi. Guegue‑cá̱ jí̱ ʉ́r Cja̱a̱ cʉ cja̱hni cʉ xí mpu̱ni. ʉ́r Cja̱a̱ cʉ cja̱hni cʉ i bbʉjtjo. Tzʉdi, cʉ cja̱hni cʉ mí e̱me̱ ca Ocja̱ bbʉ mí bbʉjtijʉ hua jar jöy, cja̱ pé xí ndu̱, i bbʉjti‑cʉ́. Jin gá mpun‑cʉ́ bbʉ mí ndu̱. Tiene que da nantzijʉ hne̱je̱.―
33 Cʉ cja̱hni, bbʉ mí dyøj nʉr palabra‑nʉ́, bi ndo hño í mʉyjʉ, porque már ji̱tzi cár mfe̱ni car Jesús, cja̱ már nzɛdi cʉ palabra cʉ mí ma̱.
El mandamiento más importante
34 Diguebbʉ ya, cʉ fariseo, bi dyødejʉ te mí jma̱ digue car Jesús. øde, guegue‑cá̱ xquí da̱pi cʉ saduceo bbʉ mí ttøhtibi hnar prueba. Nubbʉ́, bi mpɛjnijʉ cʉ saduceo co cʉ fariseo, göhtjo bi guatijʉ car Jesús. 35 Mbá yojmʉ ca hnar fariseo ca mí ndo tti̱htzibi, porque mí ntiende rá zö te i ne da ma̱n car ley ca bi dyøti car Moisés. Guejti car maestro‑cá̱ mí ne di dyøhtibi hnar prueba car Jesús eso, bi dyöni:
36 ―Nuquiguɛ, Maestro, digue cʉ ddɛtta mandamiento cʉ bi zoguijʉ ca ndor Moisés, ¿ja̱ ndrá nguehca̱ más i nesta gu øjtijʉ?―
37 Cja̱ car Jesús bi da̱di:
―Gue car mandamiento ca i ma̱: “Gui jion ca Ocja̱ quer Tzi Jmu̱ göhtjo mbo ir mʉy, cja̱ gui ne‑cá̱, cja̱ gui hñe̱me̱, hne̱je̱.” 38 Gue nʉr mandamiento‑nʉ́ más rá nzɛdi. Guejnʉ́ gui fʉdi gui dyøjtijʉ. 39 Cja̱ car mandamiento ca rí cja yojo, i jñɛjmi nʉr primero. I ma̱n car mandamiento‑cá̱: “Gui ma̱h quer hñohui ncja ngu̱ gri ma̱jtsjɛ.” 40 Dí xihqui, bbʉ gui dyøjti ca i ma̱n yʉ yojo mandamiento‑yʉ́, i pøni ncjahmʉ xcrú dyøjti göhtjo ca i ma̱n car ley ca bi zoguijʉ car Moisés, cja̱ co göhtjo ca i ma̱m pʉ ja libro cʉ bi dyøti cʉ profeta.― Ncjapʉ gá nda̱h car Jesús.
¿De quién es hijo el Cristo?
41 Már bbʉjti pʉ cʉ fariseo, cja̱ car Jesús guejtjo bi dyöni nʉr nttöni‑nʉ́:
42 ―¿Te guí ma̱nguɛjʉ digue ca hnar hñøjø ca da hñi̱x ca Ocja̱ pa da mandadoguijʉ, dí cja̱hni israelitajʉ? ¿Tema familia drí hñe̱h‑cá̱?―
Cja̱ gueguejʉ bi da̱dijʉ:
―Da hmʉy digue cár cji ca ndor David. Dúr mboxibbɛjto guegue‑cá̱.―
43 Cja̱ pé bi dyön car Jesús, bbʉ:
―Bbʉ da cja guegue ʉ́r mboxibbɛjto car Davíd, ¿ja ncja drí cja ʉ́r jmu̱‑ca̱ bbʉ́? Como guejtsjɛ car David i xifi ʉ́r jmu̱ pʉ jar Escritura. Gue cár Tzi Espíritu ca Ocja̱ bi möx car David bbʉ mí jñu̱x na̱r palabra‑ná̱ pʉ jar Escritura, i̱na̱:
44 Car Tzi Ta ji̱tzi bi xih cam Tzi Jmu̱gö, bi hñi̱mbi:
“Gui mi̱jcua jam jogui dyɛ, gu mföxihui gu mandadohui,
Hasta gue bbʉ xtá cjajpigö quir contra du e̱je̱,
Da nda̱ndiña̱jmu̱ jer tzi huá, cja̱ nuquiguɛ, xquí mandadobi‑cʉ́.”
45 Bbʉ mí ma̱ ncjapʉ car David, mí xifi ʉ́r tzi Jmu̱ car Cristo ca di hñe̱je̱. Xi ya bbʉ, ¿ja di ncja dúr jmu̱ guegue car Cristo cja̱ guejtjo dúr mboxibbɛjto?― Ncjapʉ gá dyön car Jesús.
46 Nu cʉ fariseo, bbʉ mí dyøj nʉr palabra‑nʉ́, jin gá mba̱di te drí da̱dijʉ. Bi gohti í nejʉ, bbʉ. Cja̱ desde car pa‑cá̱, göhtjo bi mɛhtzi ʉ́r tzöjʉ. Ya jin to pé gá dyøhtibi prueba car Jesús.
Jesús acusa a los fariseos y a los maestros de la ley