2
Tupana'ga ra'uva ruragwera Jesus'gareheva'ea pyri
1 Aerẽ toryva rupi Pentecostes rupi g̃a jatykapavi onga pe – kiroki g̃a ojiko Jesus'ga rehe.
2 Kotihĩ g̃a henduvi yvyruhua'java'ea ipopoakava'ea. Kiro turi yvaga hugwi onga pype imotynahema – perope g̃a õi.
3 Igwete g̃a hepiagi tata'java'ea. Kiro turi oja'oga g̃a ndehe nhaporemo o'a.
4 Igwete Tupana'ga ra'uva g̃a pojykapavi g̃a nderekovo katu. Igwete a'ea g̃a monhi'ig̃ukari hajihejiheve'g̃a nhi'ig̃imo.
5-12 Henduvame he'yjuhuve'g̃a jatykatykai judeus'g̃a. G̃a ko pevo u Jerusalém me Tupana'gareheve'g̃a. Hajihejiheve'g̃a gwyra hugwi nhaporemo g̃a nduri upa. G̃a ko Pártiapeve'g̃a gwyripeve'g̃a. Ojipe'g̃a ko Médiapeve'g̃a gwyripeve'g̃a. Ojipe'g̃a Elãomeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Mesopotâmiapeve'g̃a gwyripeve'g̃a no Judéiapeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Capadóciapeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Pontopeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Ásiapeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Frígiapeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Panfíliapeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Egitopeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Cretapeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Arábiapeve'g̃a gwyripeve'g̃a, Líbiapeve'g̃a gwyripeve'g̃a – kiroki g̃ayvya u cidade de Cirene pyri. Cidade de Roma hugwi ojipe'g̃a nduri upa Jerusalém me no. Jara'g̃a ko judeus'g̃a jara'g̃a pavẽi – kiroki g̃a onhimongo judeusramo. Henduvame he'yjuhuve'g̃a jatykatykai a'ero onhimomby'apava. A'ereki g̃a nhaporemo g̃wendu ojigwyripeve'g̃a nhi'ig̃a ra'ãra'ag̃a.
—Marag̃atu? ei g̃a ojohupe. Agwa'g̃a ko Galiléiapeve'g̃a nhaporemo. Marã re po g̃a ndekoi ikwahava nhandegwyripeve'g̃a nhi'ig̃a naerũ? ei g̃a ojohupe. A'ereki nhanenhi'ig̃a nhaporemo reki g̃a g̃wa'ag̃wa'ã. Omombe'umbe'u g̃a nhande ve pyryheteva'ea Tupana'ga rembiapoa, ei g̃a ojohupe.
13 Igwete ojipe'g̃a Jesus'gareheve'g̃a nderekomemumemui.
—Agwa'g̃a ko heagwyry vinho i'gwoi'gwovo, e'i tehe g̃a g̃a pe.
Pedrova'ea nhi'ig̃a ahe ve
14 Nanime Pedro'ga po'ami onzeve'g̃a pavẽi. Hahyahi ganhi'ig̃a ga erame gwe'yja'g̃a pe judeus'g̃a pe:
—Nhiirũ, pehendu ti nhinhi'ig̃a Jerusalémmeva'ero, ei ga g̃a pe.
15 “Heagwyry po avove'g̃a,” pe'ji tehe pe g̃a pe, ei ga. Avi g̃a ndaheagwyryvi reki. Ypyhajive nove horas rupi ahe ndo'ui jipi, ei Pedro'ga g̃a pe.
16 Penemienduva ko Joelva'ea omombe'u nhog̃wenonde hako – kiroki ahe omombe'u Tupana'ga nhi'ig̃a jipi, ei ga. A'ea pe tuhẽ ahe e'i Tupana'ga ra'uva po ti oho g̃a pyri nehẽ javo, ei ga. Joelva'ea omombe'u Tupana'ga nhi'ig̃a ikwatija hako, ei Pedro'ga g̃a pe. Nahã Tupana'ga ei a'ero:
17 “Nahã ti ji rekoi yvyakotyve'g̃a pavẽi mbapava koty nehẽ,” ei Tupana'ga hako, ei ga.
“Amondo ti ji jira'uva g̃a pyri nhaporemo.
A'ero po ti penymymino'g̃a imombe'ui nhinhi'ig̃a nehẽ akwaimbae'g̃a kunhangwera'g̃a nehẽ no,” ei ga, ei ga.
“Akwahavuka ti ji a'itituhẽva'ea hepiuka xava'eve'g̃a pe g̃a kirame nehẽ.
Ipyahuve'g̃a pe ti ji ikwahavukari hepiuka g̃a pe g̃akire'yma rupi nehẽ no,” ei ga, ei ga.
18 “Kiroki g̃a oko nhiremimbotarimova'ea rehe
– g̃a pyri tuhẽ ti ji imondoi jira'uva a'ea rupi nehẽ akwaimbae'g̃a pyri kunhangwera'g̃a pyri no,” ei ga.
“A'ero ti g̃a imombe'ui nhinhi'ig̃a nehẽ,” ei ga, ei Pedro'ga imombe'gwovo g̃a pe.
Joelva'ea omombe'u nhog̃wenonde Tupana nhi'ig̃a ikwatija hako, ei ga.
19 “Ahepiuka ti ji ahemonhimomby'ava'ea yvagi pe nehẽ yvya koty nehẽ no,” ei Tupana'ga, ei Pedro'ga g̃a pe.
“Ahepiuka ti ji gwyhya'javuhuva'ea no tata no.
Tatatig̃ahivuhua ti ji ahepiuka nehẽ no,” ei ga.
20 “Ogwe ti kwara nehẽ,” ei Tupana'ga.
“Jahya ti ig̃wag̃ahi nehẽ gwyhyva'ea ja,” ei ga.
“Aerẽ ti ihoi yvyakotyve'g̃a mboja'ogukahava apiavo nehẽ.
Huvihavuhuva'ea apiavo oho nehẽ nhiremimboja'ogukahava.
A'ero po ti ji ei yvyakotyve'g̃a ndeaporog̃ita pe nehẽ,” ei ga, ei ga.
21 “Kiroki g̃a e'i ji ve ji poko ti javo
– g̃apojykaharetero po ti ji amboheaporog̃ita pyahu g̃a mongovo jijipyri avuirama nehẽ,” ei Tupana'ga, ei ga.
Nahã Joelva'ea imombe'ui Tupana'ga nhi'ig̃a kwatija hako. Joelva'ea rembikwatijara Pedro'ga omombe'u g̃a pe no.
22 Igwete Pedro'ga ei no:
—Pejapyaka ti nhinhi'ig̃a rehe, ei ga gwe'yja'g̃a pe israelitas'g̃a pe. Jesus'ga pe Nazarépeve'ga pe Tupana'ga oapouka ahemonhimomby'ava'ea ikwehe tokwaha ti g̃a nhirembiapoukara ga pe javo, ei ga. Pekwaha pe a'ea hepiaga. A'ereki pepyteri pe ga oapouka Jesus'ga pe ikwehe, ei Pedro'ga g̃a pe.
23 Ojikwe Tupana'ga ei Jesus'ga pe g̃wemimbotarimo: “Aerẽ ti ji nde mondoukari g̃apo pe nehẽ. A'ero ti g̃a nde mbovyrukari yva rehe nde jukauka nehẽ,” ei Tupana'ga ga pe, ei ga. Pehe koi Jesus'ga jukaukahara ga mbovyruka yva rehe okote'varuhuve'g̃a pe ikwehe, ei Pedro'ga g̃a pe.
24 Emo Tupana'ga Jesus'ga mbogweravi gamanoa hugwi. A'ea ga imombigi gamanoa rahya ga hugwi. A'ereki tegwete Jesus'ga piro'ye'yma gamanoa hugwi, ei ga gwe'yja'g̃a pe.
25 Ymya Daviva'ea omombe'u Jesus'ga nhi'ig̃ag̃wama ikwatija hako, ei ga. Tupana'ga rehe Jesus'ga onhi'ĩ. Nahã Jesus'ga ei a'ero:
“Nane'ymi ko ji jipojykaharete'ga repiagi jirovaki.
Ga ko ji pyri oko jipi ji pokoga
tomomynhyme ti g̃a ndepy'a javo ji ve,” ei ga onhi'ig̃a Tupana'ga rehe, ei Pedro'ga.
26 “Nurã ji roryroryvamo.
Avy'a hete ji nde rehe, a'e ji javo nde ve,” ei ga Tupana'ga pe, ei ga.
“Yvyakotyva'ero ko ji rekoi novĩa.
Emo ji a'e jipi ombogwera po ti ga jira'oa nehẽ javo,” ei ga Tupana'ga pe, ei ga.
27 “Nderepohiri ti nde ji hugwi
ji mombytavo omanove'g̃a gwyri pe nehẽ,” ei ga, ei ga.
“Neremonemukari po ti nde jira'oa nehẽ no.
A'ereki ji anhikwava'ẽ nde ve,” ei ga ga pe, ei Pedro'ga.
28 “Nde erekwahavuka ji ve jihoag̃wama ejipyri,” ei ga.
“Ejikoty'aro g̃waramo ji pavẽi ko nde ji mbohoryhetei nehẽ,” ei ga Tupana'ga pe, ei ga.
Nahã ko Daviva'ea omombe'u Jesus'ga nhi'ig̃ag̃wama ikwatija hako, ei Pedro'ga imombe'gwovo gwe'yja'g̃a pe.
29 —Nhiirũ, tamombe'u katu Daviva'ea kiro pe me a'ero nhaneramonhava'ea, ei Pedro'ga g̃a pe. Ahe nonhimombe'ui ikwatijarame hako. Jesus'ga nhi'ig̃ag̃wama Daviva'ea omombe'u nhog̃wenonde, ei ga. A'ereki Daviva'ea omano tuhẽ, ahera'oa inemba hako, ei ga. Ahe tymi ahe nog̃a hako. Kiromo jate tuvi Daviva'ea ryvya nhande pyri, ei Pedro'ga g̃a pe.
30 —Daviva'ea ko Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharamo oko, ei ga. Igwete Tupana'ga ikwahavukari aerẽva'ea Daviva'ea pe hako. Ga omombe'u nhog̃wenonde ahe ve Cristo'ga rekoag̃wama a'ero, ei ga. Nahã Tupana'ga ei Daviva'ea pe hako: “Tupanamo ji ei nde ve kiro,” ei ga onhinoina. “Aerẽ ti nde javijitehe nerymymino'ga israelitas'g̃a nduvihavuhuhetero toko nehẽ,” ei Tupana'ga ahe ve hako, ei ga.
31 Nurã a'ea kwahavipeavo Daviva'ea imombe'ui Cristo'ga mbogweravag̃wama, ei Pedro'ga g̃a pe. Ahe omombe'u Cristo'ga nhi'ig̃ag̃wama Tupana'ga pe a'ero, ei ga. “Nde nderepohiri ti ji hugwi ji mombytavo omanove'g̃a gwyri pe nehẽ. Neremonemukari ti nde jira'oa nehẽ no,” ei ga, ei Pedro'ga.
32 —Jesus'ga reki ahe omombe'u, ei Pedro'ga. A'ereki gaha Tupana'ga ombogwera omanoa hugwi, ei ga. Ga kweravirẽ ore nhaporemo ga repiagi ikwehe, ei ga imombe'gwovo g̃a pe.
33 A'ero Tupana'ga ga mondoi ga mongovo oypyvo yvagi pe omoirũharamo ikwehe, ei ga. Igwete ga imondoi gwa'uva Jesus'ga pyri. A'ereki ymya Tupana'ga Jesus'ga ruva'ga e'i Jesus'ga pe: “Tamondo ti jira'uva nde pyri nehẽ,” e ko ga hako, ei Pedro'ga g̃a pe. Igwete ga imondoi Jesus'ga pyri ikwehe. A'ero Jesus'ga imbuhurukari Tupana'ga ra'uva kiro ore pyri topojyka g̃a javo, ei Pedro'ga g̃a pe. Pe pehepia tuhẽ kiro Tupana'ga ra'uva rura. Pehendu pe Tupana'ga ra'uva g̃a monhi'ig̃ukarame penhi'ig̃imo no, ei ga g̃a pe.
34 Jesus'ga ko oho yvagi pe ikwehe, ei Pedro'ga. Daviva'ea ra'oa ki a'e te ndohoi, ei ga. Omanoe'ymame Daviva'ea omombe'u opojykaharete'ga Jesus'ga. Igwete ahe ei hako:
“Tupana'ga e'i jipojykaharete'ga pe:
‘Eapy ji ypyvo nhimoirũharamo,’ ei Tupana'ga,” ei Daviva'ea.
35 “ ‘Kiro ti ji nearõe'ỹve'g̃a mongoi neremimbotarimova'ea rehe,’ ei Tupana'ga jipojykaharete'ga pe,” ei ahe.
Nahã Daviva'ea ei Jesus'ga mombe'gwovo ga ko jipojykaharete'ga javo, ei Pedro'ga g̃a pe.
36 Igwete Pedro'ga ei no:
—Jesus'ga jitehe pe ga mondouka yva rehe ga jukavouka ikwehe novĩa, ei ga. Emo Tupana'ga ga mbogwera reki ga mongovo yvagi pe nhandepojykaharetero nhanderuvihavuhuhetero. Pekwaha tuhẽ a'ea pehe nhaporemo israelitasramo, ei Pedro'ga gwe'yja'g̃a pe.
37 Henduvame Pedro'ga nhi'ig̃a g̃a imbojui opy'a okote'varuhuro g̃waramo. Igwete g̃a ei Pedro'g̃a pe:
—Marã po ti ore rekoi ore nehẽ? ei g̃a.
38 Igwete Pedro'ga ei g̃a pe:
—Pepohi ti pejikote'varuhua hugwi pejikoga Jesus Cristo'ga rehe, ei ga. Penhimobatizauka ti Jesus'gareheva'ero. A'ero po ti Tupana'ga imombori pendekote'varuhua pe hugwi nehẽ, ei ga. Igwete po ti Tupana'ga imondoi gwa'uva pe pyri pe moiruamouka pe nderekovouka nehẽ.
39 A'ereki Tupana'ga e'i jipe pe me tamondo ti jira'uva g̃a pyri javo, ei Pedro'ga. “Penymymino'g̃a pyri ti ji imondoi nehẽ no,” ei Tupana'ga pe me, ei ga. Irupeve'g̃a pe Tupana'ga ei na jitehe no judeus'g̃arũive'g̃a pe. Kiroki g̃a ga omo'emo'ẽ ojive – g̃a pe nhaporemo nhandepojykaharete'ga ei, ei Pedro'ga imombe'gwovo g̃a pe.
40 Pedro'ga ega'ei g̃a pe imombe'ukatuavo. Igwete ga ei:
—Pepohi ti ag̃wamove'g̃a hugwi okote'varuhuve'g̃a hugwi Tupana'ga ti tombohahyukaryme pe me nehẽ, ei ga g̃a pe.
41 Kiroki g̃a g̃wendu katu Pedro'ga nhi'ig̃a – kiro g̃a nhimobatizaukari Pedro'g̃a pe. Três mil ko g̃a onhimongyavo – kiroki g̃a ojiko Jesus'ga rehe a'ea rupi Pedro'g̃a nderekovo.
42 Kotihĩtihĩ g̃a jihe'akatui ojogwehegwehe a'ero. G̃wendu hete g̃a Jesus'ga moirũhara'g̃a nemimbo'ea Pedro'g̃a nemimbo'ea. O'uo'u g̃a mbatera ojopyri no. I'urame g̃a japyakai Jesus'ga manoagwera rehe. Igwete g̃a nhi'inhi'ig̃i Tupana'ga pe jipi.
Jesus'gareheva'ea ojogweroju
43 Tupana'ga oapoapouka ahemonhimomby'ava'ea Jesus'ga moirũhara'g̃a pe.
—Ja'gwy! ei pevove'g̃a hepiaga. Tupana'ga ipopoaka hete, ei g̃a onhimomby'apava.
44 Igwete Jesus'gareheve'g̃a jihe'akatui jipi ojopokopokoga ombatera rehe.
45 Ombatera rerekorame g̃a imondoi ikwepyguka itambere'ia ima'ema'eamo ojipe'g̃a pe imbatere'ymame.
46-47 Nane'ymi g̃a nhimono'ono'og̃i judeus'g̃a jatykahavuhua rokari pe. Igwete g̃a hog̃ahoi onhonga pe mbatera i'gwovo ima'ema'eamo ojohupe gworygworyvamo Tupana'ga mboheteavo. Ojipe'g̃a nhaporemo e'i g̃a pe pyry hete g̃a javo. Igwete nhandepojykaharete'ga koji'ive'g̃a mbojikojikogukari ojihe jipi. Igwete ga ojiheve'g̃a mbojihe'apavukari ojogwehegwehe.