5
Jesus Akki Ku Pariye Hiyeg Utí Kabaykanek
Lk 6.20
1 Ig Kiyapwiye Jesus hiyapni henne ku samah nerras hiyeg kabubuknenes ayge, ig wagehe ta apitit pahá waxri imuhgipitnene. Ayge ig batahkiswa adahan gikannuhtenkis. Igkisme gikannuhnipwi atere pahadguhwa ta ganwat.
2 Igme gikannuhtenkis. Ig awna gitkis:
3 ―Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek hiyeg ku pariye ikewnepwi yumanene gawaygyikis giwntekneswatma. Ayge nikwe ignes kawih Uhokri gikumadukannek.
4 ―Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek hiyeg ku pariye kadniyepwi adahan gipathawnikis. Ayge nikwe Uhokri aydaptihgikisnek.
5 ―Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek hiyeg ku pariye tuwatasaw gitiput Uhokri. Ayge nikwe ig Uhokri kumadukasa madikte hiyeg amadga hawkri ta gitkisnek.
6 ―Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek hiyeg ku pariye mpiksewnepwi adahan igkis wew wadit. Ayge nikwe ig Uhokri ikí gitkisnek ini ku kaharit igkis mpiksaw.
7 ―Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek hiyeg ku pariye amnihpiyes hiyeg. Ayge nikwe ig Uhokri amnihgikis hawwatanek.
8 ―Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek hiyeg ku pariye barewbetyepwi gihiyakemnikis. Ayge nikwe igkis hiyap Uhokrinek.
9 ―Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek hiyeg ku pariye kabeywotepye hiyeg. Ayge nikwe ig Uhokri kanumrikis gikamkayhnek mmanawa gihiyakemnikis kewa gidahanbe.
10 ―Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek hiyeg ku pariye hiyapkiska mbeyne gitkis apatra ku samah igkis kehne kabayka. Ayge nikwe igkis kawih Uhokri gikumadukannek.
11 ―Kaayhsima kabayka ay yidahannek ku aysaw hiyeg arewatay apatra ku samah yis nuhiyegapu. Ku aysaw igkis hiyapkis mbeyne yit nupatra, ku aysaw igkis patehepyes yiw akak wasaymkanen nupatra, ka sam. Yis utí ayge kaayhsima kabayka nikwe.
12 Bateknabay yinaktin apim ini ku aysaw yis hiyepne mbeyne nupatra. Bateknay kaayhsima mmanawa yis utí yitiwni kibeynewanek ayhté inugik. Mmanawa hennewa Uhokri gawnepepu pitatyepwi igkis hiyapkiska mbeyne ta gitkis.
Abektey Ariwntak Pam, Abukri
Mk 9.50; Lk 14.34
13 ―Nah kehte yidahan abektey ariwntak pam. Pam muwakapka adahan kibeyhene im. Yis humaw kewa pambe ay gibetkis hiyeg amedgene inin adahan yihiyakemni kibeyhene gihiyakemnikis. Henneme ku pam biyukse aketri, wis ka hiyá wisma kabayhin akiw. In ka kawih adahan ariknawnama akiw. In he kawih adahan padekwiki adahan hiyeg ka aminama niw akiw, ignes sibuh ta nibetit. Yis hawwata ku yis biyuksa yabay, yis ka kawih adahan ariknawnama akiw.
14 Hawwata akiw yis humaw kewa pahá abukribe ay gibetkis hiyeg amedgenepwi hawkri adahan yihiyakemni uguhne gihiyakemnikis. Ku samah wis ka hiyá gayamka pahá paytwempu ku pariye apitnene pahá waxri imuwadnene hawwata wis ka muwaka ayam uhiyakemni ku pariye ke wotbe kabutennene.
15 Wis ka hakis lalamp adahan wis asabkeptenma anapi suwyeg. Kawa. Wis ikigu ta inut akekrit adahan eg uguhno madikte hiyeg ku pariye agiku payt.
16 Yis hawwata amawka yis ka sabuk yihiyakemni ku pariye ke wotbe kabutennene. Amawka yis keh kabayka gikakkis hiyeg kahadbe ignes hiyá in yabay igkis kabayha Wigwiy inugikyene.
Amawka Yis Pi Waditte Giwkis Farisewkis
Lk 16.16
17 ―Nawenétke yis yipewkan ku nah ayta pisenwehpiye gikak amekene Moís gikumadukan akak Uhokri gawnepepu ginetnikis. Bawa kawa. Nah ka ayta pisenwehpiyema akak inakni giwnkis henneme nah ayta adahan nah kehne madikte ku pariye igkis ayá wotwiy, adahan nah akkamnih yit ku pariye inyerwatnene Uhokri gimawkan ku aysaw ig ikí inakni giwnkis gitkis.
18 Hennewatbaki in. Yuma pahatnama yuwit atiksak ay amadga amekene Moís gikumadukan yuma pahatnama mpiyene. Ku samah en akak waxri aynete, inakni giwn ka mpiya aynesnima he danuhe amaksemni hawkri.
19 Ku pahapwi taraksa amekene Moís gikumadukan pahatwowa, ku ig kannuh hiyeg adahan ignes taraksin, iggi yuma gikiythaninek abet Uhokri gikumadukan. Henneme ku pahapwi igyerwa ihpene amekene Moís gikumadukan, ku ig kannuh hiyeg adahan ignes ihapni, iggi kagikiythanisima abet Uhokri gikumadukan.
20 Hennewatbaki in. Amawka ku yis wew pi waditte giwkis nerras farisewkis, giwkis nerras kannuhekeputnepwi amin amekene Moís gikumadukan. Ku ka hennema, yis ka kawihti Uhokri gikumadukan.
Ka Muwaka Dagawnaw Gikak Pahapwi
Rom 12.19; Ef 4.26; 1 Tim 2.8; Tiyagu 1.19
21 ―Yikannuhten akki yit ku ig amekene Moís awna ta gitkis amekenegben, giwn: “Ka yi muwaka umah hiyeg. Ku pahapwi umah pahapwi, nikwe ig tarakse. Iggi kis adahan hiyaptigi hiyapkis mbeyne git apatra ini gitaraksan.”
22 Nahme awna yit, ku pahapwi he dagawne git gikebyi, nikwe ig tarakse. Iggi kis adahan hiyaptigi hiyapkis mbeyne git apatra ini gitaraksan. Hawwata akiw ku pahapwi awna gimin gikebyi: “Ner yuma gihiyakemni”, ay amun ini ig hawwata tarakse. Iggi kis adahan uwewkistenwiy hiyapkis mbeyne git apatra ini gitaraksan. Hawwata akiw ku pahapwi awna gimin gikebyi: “Ner ka kabay. Kuri ig tipik ariwtrikut tiket.” iggi hawwata ig kis adahan ig tipik ariwtrikut tiket ayge amun ini iwetrit ku kiney kaneayhsima kayahwaki.
Amawka Pis Wadithebdih Pitaraksan Kibentenwa
Lk 12.57
23 ―Nikwe apim ini ku samah pis kakanhewne git Uhokri agiku kakanhewket, ku pahaye adahan tuguh abet pihiyakemni ku pis tarakse gikak pikebyi,
24 amawka ku pis ikis pikan ayge, pis atak gimkat pikebyi pisenwate apit pis kakanhaw git Uhokri. Pis danuh atere, pis wadithebdih pihiyakemni gikak pikebyi. Ayteke nikwe hiyawa pis diyuh kakanhaw git Uhokri.
25 Amawka ku pis wadithebdih madikte pitaraksan ku akak inin kibentenwa. Aysawnemenek pis ka kahawkannek. Amadga inin ku pahapwi taraksa gikak pahapwi ig mpiksaw adahan wadithebdihpin kibentenwa. Ku iggi gipetunya waxepri ta git hiyaptigi adahan ig kamiyepri atere, ayge apigku ahin apit igkis danuh atere ig mpiksaw wadithebdih ini gitaraksan gikak. Ku ig ka wadithebdihni, iggi gipetunya kamiyeprinek ta git hiyaptigi, igme hiyaptigi awahkis giwatni, igme giwatni paraksepri ta arikut parakseket.
26 Ku ig paraksepka atere, ig ka pes ayteke juktah ku aysaw ig katiwnih madikte gimatiwnihni. Pis hawwata. Amawka ku pis wadithebdih pitaraksan pisenwate akak inin kahadbe aysawnemenek pis ka paraksepka gapit Uhokri. Hennewatbaki in.
Ka Muwaka Powkemnihwa
27 ―Yikannuhten hawwata akki yit ku amekene Moís awna: “Ka yi muwaka powkemnihwa.”
28 Nahme awna yit, ku pahapwi he ipegpiyene gumkat pahapu tino adahan ig kiyakan ta gupitit, amun ini nikwe ig kuwis powkemnihwe gukak apit giyakni.
Pi Kabayte Pis Hiyá Mbeyne Ay Mpinekata Pis Hiyá Mbeyne Ayhté Abet Tiket
Mt 18.8; Mk 9.43
29 ―Battukawnaba adahan pis apuriw pihiyakemni adahan pis ka taraksa. Ku pis me taraksemet awaku ku samah pis ipeg gumkat no tino akak piwtyak, pi kabayte pis wareke piwtyak pis padekwin mpinekata pis tarakse. Aysawnemenek pis katiwnih pitaraksannek. Pi kabayte pis biyukse piwtyak mpinekata pis biyukse pipit pahapwite amun ini iwetrit ku kiney kaneayhsima kayahwaki.
30 Hawwata akiw ku pis me taraksemet akak piwak, pi kabayte pis bukihpin padekwin mpinekata pis tarakse. Mmanawa pi kabayte pis biyukse piwak pahambakya mpinekata pis biyukse pipit pahapwite amun ini iwetrit ku kiney kaneayhsima kayahwaki.
Maytwawka
Mt 19.1; Mk 10.1; Lk 16.18
31 ―Nerras yikannuhten hawwata awna: “Ku pahapwi maytwekere gihayo, hiyawa ig ikí gut ini kagta adahan maytwawka.”
32 Nahme awna yit, ku pahapwi mayta gihayo waditnepyenen eg ka powkemnihwa, ayge nikwe igwa keh eg ke powkemnipyobe giwtrik Uhokri ku aysaw eg maripkaw akiw. Hawwata akiw ner awayg ku pariye maripkaw gukak no tino ay amun ini nikwe giwtrik Uhokri ig kuwis powkemnihwe gukak.
Amawka Pis Ka Awna Yuwit Kiniskama
Tiyagu 5.12
33 ―Nerras yikannuhten hawwata akki yit ku amekene Moís awna gitkis amekenegben, giwn: “Ku pis kanum Uhokri pitemwera adahan ig timá piwn ku in ka kiniskama, nikwe pugamawka hennewa pis ka kinis.” Ayteke igkis yikannuhten idis gihiyakemnikis atere, igkis awna: “Henneme ku pis kanum inugik pitemwera, ku pis kanum waxri pitemwera, nikwe ka sam pis kinis.”
34 Nahme awna yit: “Ka ba yi kanum Uhokri yitemwera. Iné kawnata kanum inugik yitemwera mmanawa in Uhokri giwetri.
35 Iné kawnata kanum inin waxri adug yitemwera mmanawa in Uhokri gikugkapta. Iné kawnata kanum Jerusalém yitemwera mmanawa in paytwempu gidahan Ukiparawiy detye.
36 Iné pitew ka kanum mmanawa ka pisnama kumaduka pitew. Pis ka hiyá pisma wages pahatnama pisemnu iné seye iné pohe.
37 Amawka pis ka awnati adahan kinisaka. Apuriwnaba madikte piwn ku pariye pis awnakere. Amawka ku piswa humaw pitemwera adahan pipit. Ku pis awna: “Ihi”, amawka ku inakni piwn hennewa “ihi”. Ku pis awna: “Kawa”, amawka ku inakni piwn hennewa “kawa”. Ku pis muwaka adahan pis awna yuwit mpiya inakni, in awaku pis mbeyepye pihiyakemni.
Ka Muwaka Diyuhkis Hiyeg
Lk 6.29
38 ―Yikannuhten hawwata akki yit ku amekene Moís awna: “Ku pahapwi patukwika giwtyak, amawka ku ig diyuhkiska hawwata patukwika giwtyak. Ku pahapwi dunihpika gaybu, amawka ku ig diyuhkiska hawwata dunihpika gaybu.” Bawa ig amekene Moís awna inakni henne he adahan ig mpithene pahapwi adahan ig ka diyuhkiska mpiynama ahawna gitaraksan. Henneme yikannuhten idis gidahankiswa gihiyakemnikis atere, igkis awna: “Inakni giwn awna ku pugamawka wis diyuhkis pahapwi.”
39 Nahme awna yit, ku pahapwi tarakse pikak, ka muwaka diyuhkisri. Ku pahapwi biyuhpokap, pi kabayte pis wages pahambakya adahan ig biyuhpokap pegbakte mpinekata pis diyuhkisri.
40 Ku pahapwi wasaymaptihpep git hiyaptigi adahan ig xuwehe pisimsa, uyá ikepni git payak akak pidagmanpit akiw.
41 Ku pahapwi suwtat mpiksaptihpi adahan pis hiyuh gisakola piyawakad, hiyuhniba pi piyawakte akiw gapiyukan mpiya ku samah gayapni pit.
42 Ku pahapwi makehe arikna pit, ikepniba git. Ku pahapwi sunepkere arikna pit, sunapkisniba git.
Bateknabay Gikakkis Yipetunyapu
Lk 6.27, 32; Lk 23.34; Át 7.60; Rom 12.14
43 ―Yikannuhten akki yit ku amekene Moís awna: “Bateknabay gikakkis hiyeg.” Ayteke igkis idis gidahankiswa gihiyakemnikis atere, igkis awna: “Henneme amiyhanay yipetunyapu.”
44 Nahme awna yit, ka ba yi amiyha yipetunyapu henneme bateknabay gikakkis. Piriyepkawnabay gidahankis nerras ku pariye hiyapkis mbeyne yit.
45 Kahadbe yis humaw Wigwiy inugikyene gikamkayupwi, awaku yihiyakemni kewa gidahanbe, mmanawa ig Uhokri kabutni kamuw ta gipititkis hiyeg mbayape payak gikakkis hiyeg kibeynepwi. Ig waykkis muwok ta gipititkis hiyeg wadityepwi payak gikakkis hiyeg kane wadityepwima.
46 Amnihnabay yipetunyapu. Ku yis amnih nerrasnen ku pariye yamnihten nawenépwime yis ka amnihgikis mmah yis yipewkan Uhokri ikí yit kabayka adahan ini? Kawa. Mmanawa madikte hiyeg kuwis kehni henne. Juktah hiyeg kakehniye keh.
47 Hawwata ku yis aytnih yikagmadapunen nawenépwime yis ka aytnihgikis, nikwe yis ka keh kabaytema giwkis madikte hiyeg. Hawwata hiyeg kane Uhokriyanpuma aytnih gikagmadapukis.
48 Amawka ku wis amnih hiyeg apigkutaprik ku samah Wigwiy inugikyene amnihpigkis.