2
Pegdateng et Nakem et Empuꞌ
1 Ganang diminateng ne Eldew neʼt Pentekostes, mengtingtimung ginsan neng mengengandel dut rungrupangan tiꞌ.
2 Indyari megtuy nekingeg sembatung degurgur mewanaʼt langit meblan neʼt eriweswes et mebasag neng deres, siminled dut benwang pegrungrupungan dye tiꞌ bekeꞌ ginsang seled et benwa nekingeg atin.
3 Maya nebiriꞌ dye samaʼt mengeꞌ dilep et apuy neng samat dilaꞌ baꞌ birinen. Liminatap mengeꞌ itue bekeꞌ nineug dut tegsembatu-sembatu et kedye.
4 Pinenredan dye ginsan et Nakem et Empuꞌ. Angkansa, nemenagnaꞌ dye nemekebres et leing-leing bebresan et mengeꞌ menunumpang neng sigun et pinebres kedye et Empung Nakem.
5 Ating timpu, mekansang Judio neng mesinunuren et pegandel dye et Empuꞌ nemenumbaley gasi dut Jerusalem teyeg dut lein-leing lungsud dye.
6 Ganang nekingeg dye ating beres samat singgurung et mebasag neng deres nemengabiꞌ kineldaman et taaw. Nemegliluꞌ dye banar sabab nekingeg et ginsan neng taaw mengeꞌ pegsusugiren et mengeꞌ bibilinan dut kekenyeng bebresan.
7 Kaya dye neretian itue sabab et pegliluꞌ dye. Sinugid dye, kwan, “Diki be mengeꞌ tawʼt Galilea ginsan neng lelaki neng megbebres?
8 Enukwan takuꞌ itue? Mekekingeg tyu pegbersen dye et diri tyung bebresan.
9 Kityu tuꞌ mengeꞌ tawʼt Partia, mengeꞌ tawʼt Media, mengeꞌ tawʼt Elam, na megeldeng eset probinsiya et Mesopotamia, dut Judea bekeꞌ eset Kapadosia, eset Ponto bekeꞌ dut probinsiya et Asia.
10 Iba tyu atue mengeꞌ tawʼt Prigia, mengeꞌ tawʼt Pampilia, mengeꞌ tawʼt Egipto, sampay dut mengeꞌ sakup et Libya mekabiꞌ dut Sirene. Maya gasi kityu na mengeꞌ Judio banar bekeꞌ mengeꞌ taaw leing Judio neng nengandel et tulduꞌ tyu. Maya gasi sebarang mengeꞌ menunumpang na teyeg dut Roma.
11 Maya taaw gasi neng teyeg dut pulew et Kreta bekeꞌ teyeg et bangsa et Arabia. Enukwan nekingeg tyu ginsan na megbebres dye et lein-leing bebresan tyu pasal et mengeꞌ keliluꞌlilung keradya et Empuꞌ.”
12 Sabab et pegliluꞌ dye neminan dye et pikir. Nemegingkut-ingkut dye, kwan, “Enu takuꞌ retian et itue?”
13 Segwaꞌ sebarang iba in, pinesunguan dye ne neres, kwan, “Mengeꞌ langu lang atin!”
Peabar i Pedro Kedye
14 Segwaꞌ timiniyeg si Pedro bekeꞌ sempuluꞌ isang bibilinan, bekeꞌ negberes et mebasag, kwan, “Mengeꞌ biꞌbilaꞌ ku neng tawʼt Judio, bekeꞌ ginsan kew neng mengeꞌ megeeldeng et lungsud et Jerusalem, kinggaꞌ myu et menunga dakeng bersen apang mesewran myu.
15 Kaya melangu itueng mengeꞌ taaw, na samat pegpikiren myu, sabab atin peꞌ lisag siyam et meriklem.
16 Erapun, atin peꞌ netuman ne tiban itueng pegsugiren i Joel na tarus tagnaꞌ, kwan:
17 ‘Kwan et Empuꞌ, Meinabu eset mengeꞌ emuring eldew buwaten ku itue.
Begeyan ku et Dakeng Nakem apang sumled dut ginsan neng taaw.
Indyari megpebunayag dimyung mengeꞌ yegang, libun lelaki, bebresen Ku;
bekeꞌ mekebiriꞌ et mengeꞌ terebinbinen teyeg daken dimyung mengeꞌ kesuburan,
indyari maya meteginep teyeg Daken dimyung kelelekian neng umuran.
18 Dut mengeꞌ eldew na atin peseleran Ku gasi et Nakem Ku eset Dakeng mengeꞌ tetehagen neng kelelekian bekeꞌ kelilibunan, indyari megpebunayag dye bebresen Ku.
19 Megpepebiriꞌ ku et mengeꞌ keliꞌliluꞌ dut dibuwat langit, bekeꞌ mengeꞌ tendaꞌ atuʼt lugtaꞌ samat kwantin: duguꞌ, apuy, bekeꞌ mekapal neng tabuk.
20 Lumingeb eldew, indyari rumegang samat duguꞌ bulan mura dumateng Eldew et Empuꞌ, ating metaas bekeꞌ bantug naꞌ eldew.
21 Indyari sebarang taaw neng tumeew Daken apang meingesian Ku, atin mengeꞌ taaw mebawiꞌ et pegukum Ku.’ ”
22 Pelahyun binres i Pedro, kwan ye, “Mengeꞌ tawʼt Israelita, kinggen myu itue. Itueng si Jesus neng tawʼt Nasaret, Ya in tinahag et Empuꞌ. Pegpesebenaran itue et mengeꞌ keliluꞌlilung kebesagan bekeꞌ mengeꞌ keknad-eknad, bekeꞌ mengeꞌ tendaꞌ na binuwat et Empuꞌ pebiyaꞌ Ye. Sewd myu itue sabab ginsan in neinabu ne dimyu.
23 Segwaꞌ itueng si Jesus na isinabar eset dimyu kuyun dut gaay bekeꞌ pegsewd lagi et Empuꞌ dut sengketegnanan nega, atin ipineransang myu dut krus et kayu bekeꞌ ipinepatey eset mengeꞌ mekeselaan.
24 Segwaꞌ ya in binyag peuliꞌ et Empuꞌ, bekeꞌ pinelayam eset kepengyedian et kemeteyan. Sabab kepeteyan diki mekedyari tumerna eset kenye.
25 Samat sinugid i Surutan Dabid tagnaꞌ pasal ki Jesus, kwan,
‘Nebiriꞌ ku na daran eset abiꞌ ku Empuꞌ, Ya in iba ku angkansa diki ku meparu.
26 Sabab ituꞌ nenep dakeng pusuꞌ, bekeꞌ melami na negkanta daken neng dilaꞌ dimu, pegketbes petetaren bilug ku sabab maya pegarap.
27 Sabab diki Mu Empuꞌ mepesaran kurudua ku tuꞌ dut dunyaʼt mengeꞌ patey, bekeꞌ diki Mu itugut na muruk dut lebeng ating Pasek Metignang Memegsukuꞌ Mu.
28 Tinulduꞌ mu eset daken mengeꞌ dalan surung dut biyag,
sabab et Ikew iba ku, aku tuꞌ apew-apew et keenepan.’ ”
29 Pelahyun binres i Pedro, kwan ye, “Mengeꞌ sebayaꞌ ku, mesugid ku eset dimyu neng tantu na kegunggurangan tyu neng si Surutan Dabid natey pegketbes linebeng, atue negaʼt kityu kenyeng lebeng seked tiban.
30 Segwaꞌ sabab tarus gasi si Dabid, nesewran ye tinangeꞌ et Empuꞌ kenye na megmendyaring surutan samat kenye in sembatung kenyeng mengeꞌ keupuan.
31 Na nebiriꞌ yeng lagiꞌ bekeꞌ nenarus i Surutan Dabid tagnaꞌ pasal et keredyanen et Empuꞌ, na ipebiyag ye peuliꞌ ating Mesias neng si Kristo, sabab bineres ye,
‘Na kaya pinesaran ya in eset Narkaꞌ, atin dunyaꞌ et mengeꞌ patey,
bekeꞌ kaya tinugut na muruk kenyeng bilug dut lebeng.’
32 “Si Jesus in ating Mesias, sabab ya in binyag peuliꞌ et Empuꞌ. Indyari kaming ginsan saksiꞌ et kenyeng pegbiyag peuliꞌ.
33 Ganang iperibuwat ya eset kewanan et Empuꞌ, tinerima ye eset kenyeng Amaꞌ tinangeꞌ et Nakem et Empuꞌ, pegketbes binggey ye eset damen itueng Nakem et Empuꞌ, samat nebiriꞌ bekeꞌ nekingeg myu tiban na ating begey ye mepebunayag eset kityu.
34 Kaya diminibuwat dut langit si Surutan Dabid, erapun ya key negsugid,
‘Negberes Begerar Empuꞌ dut dakeng Empuꞌ,
marung ke eset dakeng tampaꞌ kewanan,
35 seked na tantung mepesukuꞌ ku dimyu itueng mengeꞌ kebanta mu.’
36 “Angkansa subaliꞌ myu mesewran, ginsang tawʼt Israel, na itueng si Jesus ne rinansang myu dut krus, Ya ne tuꞌ binwat et Empuꞌ na Begerar na Mesias, ingin bersen, si Kristo!”
37 Nesusa banar kedyeng pikiran ganang mekingeg itue, indyari iningkut dye si Pedro bekeꞌ ibang mengeꞌ bibilinan, kwan dye, “Mengeꞌ ketipusdan, enu ne dameng buwaten?”
38 Siminambag si Pedro, kwan, “Pegsusunan myu ginsan bekeꞌ telikuran itueng dimyung mengeꞌ keselaan, indyari megpebewtismu kew samat mengengandel i Jesus Kristo apang kemyu tuꞌ empunen. Pegketbes tumerima myu begey et Empuꞌ, ating Nakem et Empuꞌ.
39 Sabab itueng tangeꞌ et Empuꞌ tudyu eset dimyu bekeꞌ eset dimyung mengeꞌ yegang, bekeꞌ dut ginsan neng mereꞌrayuꞌ, dut kede agitan et Begerar naꞌ Empuꞌ tyu.”
40 Mekansang nega tinuturan i Pedro apang pesebenaran itueng kenyeng sinugid, indyari negpesewd ya eset kedye, “Pereyuniꞌ myu itueng belingkeg neng taaw tiban apang kemyu in mebawiꞌ et Empuꞌ.”
41 Angkansa sebarang nengandel eset kenyeng sinugid in negpebewtismu. Ating eldew telung ribung ketawan ne nekedugang kedye neng mengeꞌ mengengandel.
42 Indyari negpelembus dye eenaran et penenulduꞌ et mengeꞌ bibilinan in, bekeꞌ nemegbeꞌbayaꞌ dye samat memegtitipused dut pegpukputek et bengbang bilang keredeman et kemeteyan i Jesus sampay dut pegpenelang.
Kebiyagan et mengeꞌ Mengengandel i Jesus
43 Sabab dut mekansang neng keliꞌliluꞌ bekeꞌ tendaꞌ nebuwat pebiyaꞌ eset mengeꞌ bibilinan, negmilik eset ginsan meglelamud nunga bekeꞌ takut.
44 Indyari negbeꞌbayaꞌ ginsan neng mengengandel bekeꞌ pinegbulun dut ginsan kedyeng pengarta.
45 Pinegelen dye itueng lugtaꞌ bekeꞌ pengartaꞌ dye, indyari pinegelnan pegbenbeginen dut ginsan kuyun eset pengengeilangan et kede sembatu.
46 Eldew-peldew dye in pemegtingtimung dut pengempuan naꞌ benwa neng Templo. Pemegbisbitas et bengbang dut kedyeng benwa, bekeꞌ pemegsesaru na mesegya seled pusuꞌ.
47 Pemegbebantug dye dut Empuꞌ bekeꞌ pegesipan dye et ginsang taaw. Kede eldew pegdugangan et Empuꞌ dut kedyeng ketimungan sebarang mengeꞌ mebawiꞌ et mengeꞌ keselaan dye.