5
Jenaj winak aj Cara̱ra xesmejic
lok take maꞌ tob laj uxlabal ru̱cꞌ
(Mt. 8.28-34; Lc. 8.26-39)
Chiri̱j chic reꞌ Jesus chꞌi̱l take raj tahkanel xikꞌahxic lok juntar maꞌ laj haꞌ ar pan quiyukꞌul take aj Cara̱ra. Nok elenak chic take je chipam i cano̱wa, ar lok maꞌ naht ta ru̱cꞌ i tinamit reꞌreꞌ, reꞌ wilic wi̱ꞌ jenaj yeꞌa̱b mukꞌunbal camnak, xelic cho jenaj winak chopo̱j na̱ ricꞌacharic cuꞌum take maꞌ tob laj uxlabal eh xchalic ru̱cꞌ i Jesus. Reꞌ winak reꞌreꞌ ar cꞌacharic riban chipam i yeꞌa̱b take camnak reꞌreꞌ eh maꞌ hab ta wach ncuybic ransil chi ribacꞌaric. Xa ta nak ru̱cꞌ cꞌaham chꞌihchꞌ ncaꞌn canar ribacꞌaric chi ralak kꞌab on chi rilutzꞌuric take ralak ro̱k ru̱cꞌ chꞌihchꞌ maj jarpech paꞌ xquiniqꞌuej ribacꞌaric ralak kꞌab ru̱cꞌ cꞌaham chꞌihchꞌ, xitꞌup take eh xitok woꞌ take chꞌihchꞌ reꞌ nlutzꞌbic reh take ralak ro̱k. Reꞌ winak reꞌreꞌ maꞌxta peꞌ bih riponbej! Jeꞌ woꞌ chic, reꞌ winak wili rihoplom ri̱b chi kꞌas juꞌ abaj eh chi kꞌi̱j chi akꞌab niqꞌuic chi xa qꞌueric woꞌ chi̱ꞌ nanbehic chipam i yeꞌa̱b reꞌreꞌ on nah tak yu̱kꞌ. Reꞌ winak reꞌreꞌ kꞌuruꞌ naxilow cho wach i Jesus chi cu naht cho, xchalic rajim cu reꞌ wilic wi̱ꞌ i Jesus eh naxcꞌulic lok ru̱cꞌ, xixucꞌa̱ꞌ ri̱b chiwach rehtalil chi cꞌahchiꞌ riyeb rilokꞌil. Jeꞌ aj wili kꞌoric xiban reh chi cow:
«Chacuy Jesus, til chayew achi̱ꞌ chiwach Dios chi maꞌ eta quinayew pan tiꞌcꞌaxic. Chaj bih nimahc awu̱cꞌ i hat rAcꞌu̱n i Dios reꞌ kꞌe̱ꞌ nimal rajawric chi naquinayeb pan tiꞌcꞌaxic? nqui reh.
Jeꞌ reꞌ xikꞌor i winak reꞌreꞌ maj reꞌ Jesus jeꞌ wili xikꞌor chi pe̱t:
«Hat maꞌ tob laj uxlabal, telen lok ru̱cꞌ i winak wili, nqui reh.
Jeꞌ aj reꞌ nok reꞌ Jesus cꞌahchiꞌ ritꞌerem lok i maꞌ tob laj uxlabal, xibiraj woꞌ reh chi jeꞌ wili:
«Chaj bih abihnal? nqui reh.
Reꞌ maꞌ tob laj uxlabal jeꞌ wili xikꞌor:
«Tuhbil nibihnal maj kꞌe̱ꞌ hoj qꞌuihal chi maꞌ tob laj uxlabal nok hoj oconak cho ru̱cꞌ i winak wili, nqui reh.
10 Nok reꞌ maꞌ tob laj uxlabal cꞌahchiꞌ ritꞌermejic lok ru̱cꞌ winak reꞌreꞌ, tohkꞌ ripahkam ricuyuric reh Jesus chi maꞌxta ritakꞌabjic chiri̱j lok i yukꞌul reꞌreꞌ chꞌi̱l take richꞌi̱l. 11 Nok jeꞌ reꞌ cꞌahchiꞌ quikꞌorom, xa maꞌ naht ta peꞌ je ar wilque̱b juntuhm chi ahk cꞌahchiꞌ quibehsjic chi wiꞌc ar. 12 Jeꞌ reꞌ kꞌuruꞌ reꞌ take maꞌ tob laj uxlabal reꞌreꞌ xquipahkaj woꞌ reh Jesus chi jeꞌ wili:
«Chacuy chayew kꞌab keh chi ru̱cꞌ katꞌermejic lok ayuꞌ, enayew kꞌab keh chi ar chic ekoj-oquic pan quitiꞌjolal take ahk reꞌreꞌ, nqui take reh.
13 Chi jeꞌ aj reꞌ, reꞌ Jesus xiyew kꞌab queh chi xiꞌoquic chipam i quitiꞌjolal take ahk reꞌ wilque̱b na hoꞌikꞌob ok (2,000). Xa reꞌ woꞌ ti xyeꞌeric kꞌab queh, reꞌ take maꞌ tob laj uxlabal xiꞌoquic woꞌ ti pan quitiꞌjolal take ahk reꞌreꞌ. Ruꞌum aj reꞌ chiꞌnchel take ahk reꞌreꞌ xa cajamem chic qui̱b xikajic jok chiwach paꞌlic wach yu̱kꞌ wilque̱b wi̱ꞌ eh quicora̱ꞌ jok pan haꞌ reꞌ xijihkꞌic wi̱ꞌ chiꞌnchel.
14 Chiri̱j chic ruꞌ, reꞌ take aj chaꞌjem ahk naxquilow chi jeꞌ reꞌ xcꞌuluric, xa cajamem chic qui̱b xiꞌo̱j pan tak abi̱x eh jeꞌ woꞌ chipam cok i tinamit reꞌreꞌ chi rikꞌormojic ribiral chaj bih xcꞌuluric. Naxquibiraj take cꞌacharel chi jeꞌ reꞌ, xichalic ar chipam i yeꞌa̱b reꞌ wilic wi̱ꞌ i Jesus chi rilmijic wi coric reꞌ chaj bih xcꞌuluric ru̱cꞌ i winak reꞌreꞌ. 15 Chi jeꞌ aj reꞌ naxiꞌo̱j cꞌolok take i cꞌacharel reꞌ wilic wi̱ꞌ Jesus, xquilow chi reꞌ winak reꞌ wilic nak juntuhm chi maꞌ tob laj uxlabal ru̱cꞌ, tzꞌuklic chic, wilic chic risoꞌ eh naꞌlic chic reh kꞌoric riban. Reꞌ take cꞌacharel reꞌreꞌ kꞌe̱ꞌ woꞌ chic naxsahchic quicꞌux ru̱cꞌ chaj bih xbanjic ru̱cꞌ winak reꞌreꞌ. 16 Ar aj ruꞌ jarub paꞌ take xquiwachej chi coric reꞌ chaj bih xcꞌuluric ru̱cꞌ i winak reꞌreꞌ, xquikꞌor ricorquil nicꞌ wach naxitꞌermejic lok take i maꞌ tob laj uxlabal, jeꞌ woꞌ chaj bih xcꞌuluric cu̱cꞌ take riqꞌuihal i ahk naxoquic take maꞌ tob laj uxlabal cu̱cꞌ. 17 Chalic take cꞌacharel reꞌreꞌ naxquibiraj chiꞌnchel reꞌreꞌ, pꞌuht quikꞌorom reh Jesus chi jeꞌ wili:
«Chacuy telen je chipam i kayukꞌul wili, nqui take reh.
18 Chiri̱j aj chic ruꞌ nok reꞌ Jesus johtic chic riban johtok chipam i cano̱wa, reꞌ winak reꞌ chopo̱j nak na̱ ricꞌacharic ruꞌum maꞌ tob laj uxlabal, xipahkaj reh chi jeꞌ wili:
«Chacuy ha̱w, chayew kꞌab wi̱n chi equino̱j chawi̱j, nqui reh.
19 Reꞌ Jesus jeꞌ wili ricꞌuꞌljic xiban:
«Maꞌeta riban, reꞌ laꞌ chaꞌn hiy pan apa̱t cu̱cꞌ take atu̱t awaja̱w, awas acha̱kꞌ eh chakꞌor queh i rinimal wach atoꞌbil xiban i Dios awu̱cꞌ chi riqueteljic awach, nqui reh.
20 Reꞌ winak reꞌreꞌ maꞌ xa ta chic reꞌ chaj bih xkꞌormojic reh ruꞌum Jesus i xo̱j riban, xo̱j laꞌ woꞌ chipam take tinamit wilque̱b pan yukꞌul reꞌreꞌ, reꞌ Reca̱polis ribihnal. Ar xipꞌut rikꞌormojic queh cꞌacharel reꞌ nicꞌ paꞌ nimal atoꞌbil xiban i Jesus ru̱cꞌ. Nanquibiraj take cꞌacharel reꞌ chaj bih xcꞌuluric ru̱cꞌ i winak reꞌreꞌ, chiꞌnchel nsahchabic quicꞌux ruꞌum.
Reꞌ Jesus xicꞌaꞌchsaj woꞌ chic
i rixkꞌu̱n i Ja̱yro
(Mt. 9.18-26; Lc. 8.40-56)
21 Chiri̱j chic reꞌ, reꞌ Jesus xkꞌahxic woꞌ chic je pan cano̱wa chi juntar haꞌ Calile̱ya eh ar chi̱ꞌ i haꞌ reꞌreꞌ, kꞌe̱ꞌ qꞌuihal take cꞌacharel xo̱j quimol qui̱b ru̱cꞌ i Jesus. 22 Chi quixilac take wilque̱b ar, wilic jenaj winak aj cꞌamol be̱h chipam i pa̱t ntijiljic wi̱ꞌ ri̱j i Cꞌuhbal Yeꞌo̱j reh Moyses, Ja̱yro ribihnal. Reꞌ winak wili naxilow wach i Jesus xponic rixucꞌa̱ꞌ ri̱b chiwach 23 eh jeꞌ wili xikꞌor reh chi xa nchꞌuk chic ricꞌux:
«Ha̱w, reꞌ wixkꞌu̱n xa chic qꞌuisi̱n maꞌ nquimic ruꞌum riyaꞌbilal naxinchalic. Chacuy, tak chiwi̱j pan pa̱t eh chacoj akꞌab china̱ reh chi enelic lok riyaꞌbilal. Wi jeꞌ reꞌ xaꞌn maꞌ eta nquimic je, nqui reh.
24 Jeꞌ reꞌ kꞌuruꞌ reꞌ Jesus xo̱j chiri̱j i Ja̱yro chi tahkamaj je cuꞌum yohbal wach qꞌuihal tinamit reꞌ xa nquiminlom chic qui̱b chiri̱j.
25 Chi quixilac take tinamit reꞌreꞌ wilic jenaj ixok wilic jenaj riyaꞌbilal cꞌaxic wach. Reꞌ riyaꞌbilal ixok wili reꞌ chi reꞌ ritzꞌajo̱j reꞌ nchalic chiri̱j eli̱c poh, xa cꞌahchiꞌ chic cho chiri̱j chi xa maꞌxta chic rikꞌijil eh cablaj chic ha̱b ripꞌutum cho chi jeꞌ reꞌ. 26 Jeꞌ reꞌ nok ruꞌum reh riyaꞌbilal reꞌreꞌ, kꞌe̱ꞌ woꞌ chic tiꞌquilal ricꞌul ixok reꞌreꞌ. Jeꞌ woꞌ chic, xisach chiꞌnchel ritzꞌa̱k cu̱cꞌ take rehreh wach aj ikꞌomonel chi tojbal rikꞌomal nak riyaꞌbilal xa reꞌ laꞌ maꞌxta bih xicamanej, uhtic laꞌ chic xiban wach riyaꞌbilal. 27 Reꞌ ixok reꞌreꞌ kꞌuruꞌ, naxibiraj chi reꞌ Jesus riban resmejic lok quiyaꞌbilal take yowaꞌi̱b, xchalic reꞌ wilic wi̱ꞌ i Jesus, ximin cok ri̱b chi quixilac take riqꞌuihal cꞌacharel eh nok chiri̱j chic i Jesus wilic cok, xitzꞌaꞌj cok i chi̱ꞌ risuꞌt rijela̱ꞌ nah teleb. 28 Jeꞌ reꞌ xiban ixok reꞌreꞌ maj cꞌahchiꞌ rikꞌorom pa ricapew-bal chi jeꞌ wili:
«Xa reꞌ wi xnitzꞌaꞌj cok i ro̱k i suꞌt rijela̱ꞌ nah teleb i Jesus, enelic lok niyaꞌbilal, nqui pa ricapew-bal.
29 Jeꞌ aj woꞌ reꞌ kꞌuruꞌ naxitzꞌaꞌj cok risoꞌ i Jesus, reꞌ ixok reꞌreꞌ xicꞌraj chi xpahꞌic ti ritzꞌajo̱j chiri̱j eh ru̱cꞌ reꞌreꞌ xehtꞌalij chi xcahnic chi suk chic ricꞌux chi junpech. 30 Ar aj woꞌ ruꞌ, reꞌ Jesus xicꞌraj woꞌ ti chi reꞌ rajawric xelic lok ru̱cꞌ wilic camanic xiban, ruꞌum reꞌ naxilbic je chiri̱j chi quina̱ take tinamit jeꞌ wili xikꞌor:
«Hab wach xtzꞌaꞌanic reh nisoꞌ? nqui queh.
31 Naxquibiraj chi jeꞌ reꞌ, reꞌ take raj tahkanel xquikꞌor reh:
«Chaj bih nacꞌul i hat? Maꞌ nawil ta na chi reꞌ qꞌuihal take tinamit cꞌahchiꞌca̱t quiminlom. Chaj waꞌric kꞌuruꞌ chi cꞌahchiꞌ abiram chi hab wach xtzꞌaꞌanic aweh? nqui take reh.
32 To̱b ta jeꞌ reꞌ xquikꞌor reh, reꞌ Jesus xitik juꞌ ilo̱j je chiri̱j chi risiqꞌuiric chi quixilac take tinamit hab wach xtzꞌaꞌanic reh i risoꞌ. 33 Nok jeꞌ reꞌ cꞌahchiꞌ ribanam i Jesus, reꞌ ixok reꞌreꞌ xa nquirquitic chic ruꞌum riyoꞌjic xoquic cho ruꞌum chi rehtꞌalim chi ru̱cꞌ xiban reꞌreꞌ, mahc xiban chiwach i Cꞌuhbal Yeꞌo̱j reh Moyses. To̱b ta rehtꞌalim chi jeꞌ reꞌ, xchalic ru̱cꞌ Jesus eh xponic rixucꞌa̱ꞌ ri̱b chiwach chi risakomsjic wach chiꞌnchel xcꞌuluric ru̱cꞌ. 34 Ar ajic reꞌ Jesus jeꞌ wili xikꞌor reh ixok reꞌreꞌ:
«Bi̱l, reꞌ hat xiqꞌuic je ayaꞌbilal ruꞌum chi xacoj wach chi wilic wajawric chi icꞌsinic yaꞌbilal. Yuꞌna kꞌuruꞌ, tisoljen je pan apa̱t ru̱cꞌ i sukquil cꞌuxlis xiyew aweh i Dios, nqui reh.
35 Nok jeꞌ aj reꞌ cꞌahchiꞌ rikꞌorom i Jesus reh ixok reꞌreꞌ, xiponic ar juꞌjun take winak chalanak take pa ripa̱t i Ja̱yro reꞌ jenaj queh aj cꞌamol be̱h chipam i pa̱t ntijiljic wi̱ꞌ i Cꞌuhbal Yeꞌo̱j reh Moyses. Nok wilque̱b chic cok chiwach, jeꞌ wili xquikꞌor reh maꞌ Ja̱yro:
«Ha̱w, reꞌ awixkꞌu̱n juncꞌam chic riquimic je. Ta chic bih ritik aweh chi cu enawolej cok i ajabe̱s aj tijinel wili, nqui take reh.
36 Naxibiraj i Jesus chi jeꞌ reꞌ, jeꞌ wili xikꞌor reh maꞌ Ja̱yro:
«Ma̱pohꞌaj acꞌux maꞌ Ja̱yro. Chachꞌica̱ꞌ acꞌux chiwi̱j chi wilic wajawric chi quicꞌaꞌchsjic take camnak, nqui reh.
37 Chiri̱j chic reꞌ, reꞌ Jesus xitik juꞌ ribe̱h chi ojic ar pa ripa̱t i aj cꞌamol be̱h reꞌreꞌ, reꞌ cok ruꞌ maꞌ chiꞌnchel ta chic take raj tahkanel xiyew kꞌab queh chi xiꞌo̱j chiri̱j xa reꞌ laꞌ chic i maꞌ Luch, reꞌ maꞌ Jaco̱wo chꞌi̱l richa̱kꞌ reꞌ Wa̱n, xicꞌam je take chiri̱j. 38 Naxiponic chi chi̱ꞌ ripa̱t i Ja̱yro, reꞌ Jesus xibiraj chi chiꞌnchel take wilque̱b ar xa tiꞌ chic pan quicꞌux okꞌic ncaꞌn chiri̱j rixkꞌu̱n i maꞌ Ja̱yro. 39 Naxoquic cok pan pa̱t i Jesus jeꞌ wili xikꞌor queh:
«Chamay tak ahnic eh maꞌ tokꞌic tak chic. Reꞌ ixkꞌun wili maꞌ camnak ta, xa wiric laꞌ riban, nqui queh.
40 Naxquibiraj chi jeꞌ reꞌ take wilque̱b ar xiꞌoquic chi riseꞌljic i Jesus xa reꞌ laꞌ reꞌ xa maꞌ xicoj ta woꞌ ru̱cꞌ ricapew-bal xcaꞌn, reꞌ laꞌ xiban xipahkaj queh take chiꞌnchel wilque̱b pan pa̱t chi naquelic lok. Chiri̱j reꞌreꞌ, chi xa rutquel chic wilic chꞌi̱l take ritu̱t raja̱w i tꞌuch ixkꞌun chꞌi̱l woꞌ take xib chi raj tahkanel, xiꞌoquic cok ar reꞌ wilic wi̱ꞌ ixkꞌun camnak chic eh nok wilque̱b chic cok chiwach, 41 reꞌ Jesus xichop johtok chi kꞌab ixkꞌun reꞌreꞌ eh jeꞌ wili xikꞌor reh:
«Tali̱ta, cu̱mi, nqui reh.
Reꞌ xikꞌor reꞌreꞌ, jeꞌ wili ra̱j rikꞌorom pan kakꞌorbal hewre̱yo: “Ixkꞌun, til nikꞌor aweh chi tucten cho, nqui ra̱j rikꞌorom.
42 Naxkꞌormojic aj reh reꞌreꞌ, reꞌ ixkꞌun reꞌ cablaj chic ha̱b wilic reh, xuctic johtok eh xoquic chi behic. Reꞌ take xiꞌilbic reh xcꞌuluric reꞌreꞌ xsahchic quicꞌux ruꞌum chi xcꞌacharic woꞌ chic. 43 Chi jeꞌ aj reꞌ, reꞌ Jesus jeꞌ wili takꞌanic xiban queh i ritu̱t raja̱w i tꞌuch ixkꞌun reꞌreꞌ:
«Reꞌ xcꞌuluric wili xa chacana̱ꞌ pan acꞌux tak, maꞌ hab wach aj eh nakꞌor tak lok ribiral. Yuꞌna kꞌuruꞌ chaquet tak i tꞌuch ixkꞌun, nqui queh.