8
Wivine viya Yesu yavata ibababa.
Nani murinai Yesu ibababa da kwanatu ma meyagai nununai God varana biibiina ma ina vikiivavona idimadimei. Kana kivikivina ivi 12 ma bade wivine viya yavata ibababa, wivinesi na kii gubaga Yesu ivi yawisi bo kanuma beroberosi gwabisiyai ikwavinisi. Wivine kamosiyai sago na Meri Magadarini, tuna gwabinai Yesu kanuma beroberosi miikovimaruwa ikwavinisi.* Ma sago na Jowana, tuna kawana na Kusa, Herodi ina numa kana koyakoyagha. Ma sago na Susana ma bade wivine viya yavata. Weni wivinesi na Yesu ma kana kivikivina ivivi vitesi da ima tepasiyai ibababa.
Pei vonina miibiina.
(Mat 13:1-9; Mak 4:1-9)
Koroto ghamana i kwanatu bogii ma bogiiyai iriyei, ma Yesu weni miibiina ivonesi bo,
“Mara sago tomowa inae pei vonina kubiine. Ma pei irubusagha da viya ketiyai iririgha ma wawaya ivi tugudaguda ma kiu ipisi da pei ikam yavui. Ma viya wakima ku tepasi iririgha. Igogo ma tano ke niginigina kubiine, yaghiyaghinai isivi. Ma pei viya iyiyo ku kamosi iririgha. Iyiyo yavata igogo ma iyiyo irogusi. Ma pei viya ku tano biibiina iririgha ma igogo ma iuwa bubuna da pei sago sago duma na 100 iterei.” Yesu weni miibiina ivi kovini na ikiirara bo, “Wawaya ere tinimi na aku sisiya kovi yana bogai.”
Yesu miibisi ivi sisiyei.
(Mat 13:10-17; Mak 4:10-12)
Kana kivikivina Yesu ivi tarakiiyanei da pei miibiina na iyamna avai. 10 Ma ivonesi bo, “Tami kurimi God ina vikiivavona ina nota gavugavusi kudubina aidebei. Ma wawaya peyarisi kurisi miibiiyai kava aisisiya da ‘ina kita ma ina kita ma ke ina kitai. Ini yana ma ini yana ma ke inakovi.’ ”*
Yesu pei vonina miibiina ivi debei.
(Mat 13:18-23; Mak 4:10-12)
11 “Pei vonina miibiina iyamna na weni. Pei na God vonana. 12 Pei ketiyai na wawaya God vonana ivi yanei ma Devil ipisi da nuwanuwasi kamonai iviitawei da ke iti tumaghana ma yawasa makamakii nonowina ke ita panani. 13 Ma pei wakima tepasiyai na wawaya God vonana ivi yanei ma nuwabiibiiyai iviini ma ramramsi kegha. Ivi tumaghana da ke mara gurina iyamna rubu ma nuwapoya ipanani da vitumaghana ivoterei. 14 Pei iyiyo kamosiyai na wawaya God vonana ivi yanei ma i yawasa kamonai dobu ina mura, dobu ina nuwapoya ma dobu ina nuwabiibai inotanota kirakiiyei da God vonana irogui. Pei iuwa da mabusi. 15 Ma pei tano biibiinai na wawaya God vonana ivi yanei ma nuwanuwasi yagharisi ma biibiisi da ivotani. Ivotekateka ma imiirikikina inenae da iuwa bubuna.”
Rampa miibiina.
(Mak 4:21-25)
16 “Wawaya rampa ini nawai na ke bayawa vivikuratabuna kamonai ina terei bo kemakema gaburinai ina terei. Kegha, ini rorokei da iyavo kava ku numa ina rui na yaseganina ina kitai.”*
17 “Aviyavisina kudubina gavugavuna na God ini debei. Ma aviyavisina kudubina guduguduna na God ina votawei da wawaya inakovi.”*
18 “Tuna kubiine kovi yana bubuna, iyamna iyavo kava akova vaghata gwabisiyai na God ku tepana ina veresi. Ma iyavo kava inotanotai da namada iakova kirakai na i akova kudubina ina viitawei.”*
Yesu ina maduwa ma titina yoghoyogho.
(Mat 12:46-50; Mak 3:31-35)
19 Mara sago Yesu ina maduwa ma titina yoghoyogho ipisi da ita kitai. Ma koroto irakata da ke kovokovoghina da ita rui. 20 Ma wawaya sago Yesu ivonei bo, “Am maduwa ma titim yoghoyogho matarai ekoyakoyaghim. I kayowana da ina kitim.”
21 Ma Yesu ivonapotesi bo, “Aku maduwa ma titiku yoghoyogho na iyavo kava God vonana iyanei ma evovotekatekei.”
Yesu gamonai biimara ikena.
(Mat 8:23-27; Mak 4:35-41)
22 Mara sago Yesu kana kivikivina ivonesi bo, “Toka tadamani ku nevana.” Ma peyarisi ku waka igeru da ivomiiri. 23 Idamadamana ma waka kamonai Yesu ikena nunuwapa. Ma yanunu berona ivomiiri ma tovava irakata da waka ku kamona irurui da gisina kava ita monu. 24 Ma kana kivikivina ikiimataki ma ivonei bo, “Bada, Bada, tamonumonu ma tuma dodo!”
Yesu ivomiiri da yanunu ma tovava iyeghisi da ivi nubai ma toka kamonai biimara ikena. 25 Ma kana kivikivina ivonesi bo, “Ami vitumaghana kegha, bo?”
Ma kana kivikivina iyabumana ma inota kavakavai. Ma ti mani kamosiyai ivonavona bo, “Wena tomowa sago, sisiya bagibagina iterei na bade yanunu da tovava ivotekatekei!”
Yesu kanuma beroberosi ikwavinisi.
(Mat 8:28-34; Mak 5:1-20)
26 Yesu kana kivikivina yavata ikuka inae da Gariri tokana nevanai Gerasa damsi i ku kikira inekiibau da iwota. 27 Yesu ku tano iororu na tomowa sago iverupotei. Tomowina gwabinai kanuma beroberosi irunuma ma mara iguri kirakai da kwanatu ikiibutawei da ina numa kegha ma iyuna kava karawaga kamonai imakamakai. 28 Tomowina Yesu ikitai na ikiirara ma maghinonai itawotei ma ivona bo, “Avi kuna berai kuriku? Tam Yesu, God Kiidamo Makamakiina Natuna. Ainowi da kovogha ke kuna vereku!” 29 Nakanani ivi sisiya, iyamna namada Yesu kanuma berona iyeghai da tomowina ita kiibutawei. Mara ipeyari wawaya ibera tovoni da tomowina kaena ma imana cheiniyai ita patumi ma kana potapota ita terei da ita makai bubuna. Ma ibera kavai, iyamna nani kanumina itowatowatepani da chein ivivi tinayaraghana ma iveraverau ku dobu makiiwapasi.
30 Ma Yesu tomowina ivi tarakiiyanei bo, “Kam vava iyai?”
Ma kanuma beroberosi peyarisi tomowina gwabinai irunuma, tuna kubiine ivonapotei bo, “Kakii vava Koroto.”* 31 Ma ivi nowi kirakai da ke ita vonatawesi itoru ku Abis bonaghina.
32 Ma koya baranai poro yavona ghamana ikamkam. Tuna kubiine kanuma beroberosi ivi nowi da Yesu ita vonatawesi ita nae poro kurisi da gwabisiyai ita runuma. Ma ivi vaghinei. 33 Vaghina ma peyarisi tomowina ikiibutawei inae da poro itowatepanisi. Ma porosi iverau ku koya kiiyagirina ma iririgha ku okowa da iumadodowana.
34 Poro kii koyakoyagha weni berana ikitai na iverau da wawaya kwanatu kamonai ma dipiiyai ivi akovisi. 35 Ma wawayisi ikiibau ita kitai da aviyavisina itupuwa. Inekiibau Yesu kurina ma ipanani da tomowina kanuma beroberosi ikiibutawei na Yesu kaena ririnai imakamakai, ivi gara ma gayamina imanini. Peyarisi ikitai ma iyabumana kirakai. 36 Ma iyavo kava matasiyai bera peyarina ikitai na wawayisi kurisi ivi mamatara da ikikava tomowina iyawasa. 37 Muriyai Gerasa damsi peyarisi ivi nowi da Yesu i dobu ita kiibukuyowei iyamna iyabumana kirakai. Tuna kubiine Yesu ku waka igeru da ita nae. 38 Ma nani tomowina iyawasa na ivi nowi da yavata ita geru ita nae.
Ma Yesu ivi kegha ma ivonatawei ina ku dobu. Ivonei bo, 39 “Kenae am ku numa ma am wawaya kevi akovisi da ikikava God bera ghamaghamasi iberai kubiim.”
Ma vaghina, tomowina inae ina ku kwanatu ma aviyavisina peyarina Yesu iberai ma ikikava ivi vitei na wawaya kurisi ivi sisiya kirakiiyei.
Jairas natuna ma wavine gubagubagina.
(Mat 9:18-26; Mak 5:21-43)
40 Yesu toka idamani, ivovira ku nevana na koroto ghamana iverupotei da ivi kiikiiwei, iyamna ivivi koyakoyagha da ita nekiibau. 41 Nani kamonai kiki numana badana sago ipisi da Yesu maghinonai itawotei. Tuna kana vava Jairas ma ivi nowi Yesu kurina da yavata ita nae ina ku numa, 42 iyamna gisina kava ma natuna wavinena ita rabobo. Natuna na tupukeya ma kana madegha 12.
Yesu ivomiiri da yavata inenae ma koroto irakata kirakai da ivivi tapasipasiyei. 43 Ma koroto kamonai na wavine sago gubagubagina. Kana gubaga na nawaravi iviiya da madegha 12 tarana iverau ma ibunama kavai. 44 Yesu murinai ipisi da kana gara damona ivotovoni ma yaghiyaghinai tarana veru ivoterei da iyawasa. 45 Ma Yesu ivi tarakiiyana bo, “Iyi ivotovoniku?”
Ma wawaya peyarisi iveyiyei, ma Pita ivona bo, “Bada, koroto ghamana etatagudagudim ma ekiikiitabitabirim.”
46 Ma Yesu ivona bo, “Kegha, wawaya sago ivotovoniku. Damiku aviiya da rewapana gwabikuwai ikiibau.” 47 Ma wavinena damina iviiya da ke kovokovoghina da gavunai itonagha da ita nae na ere kirokirorona ipisi Yesu kurina ma maghinonai itawotei. Ma koroto maghinosiyai ivi mamatara da avi kubiine Yesu ivotovoni ma ikikava yaghiyaghinai iyawasa. 48 Ma Yesu wavinena ivonei bo, “Natuku, am vitumaghana kubiine kuyawasa. Kenae ma nuwanuba gwabimuwai ina makai.”
49 Yesu patana da ivivi sisiya ma wawaya sago Jairas ina numiiyai ipisi ma ivona bo, “Jairas, natum namada irabobo. Bada kevoterei, ke kuni tinaviravirai.”
50 Yesu weni sisiyina ivi yanei ma Jairas kurina ivona bo, “Ke kuna yabumana. Kevi tumaghaneku ma natum ina yawasa.”
51 Jairas ina ku numa inekiibau na wawaya peyarisi ivonapotesi da matarai imakai. Ma Pita, Jon da Jemes, ma bade wavine kikei ina mamai da ina maduwa na ti kava ivinesi da yavata ita rui. 52 Ma wawaya peyarisi ivivi tutuwana ma isiyasiyapa na ti kurisi Yesu ivona bo, “Vitutuwana kovoterei. Wavine kikei ekenakena, ke ita rabobo.”
53 Ma peyarisi Yesu ivi namei, iyamna iakovi da wavine kikei namada irabobo ikovi. 54 Ma Yesu wavine kikei yarona iviiya ma ivonei bo, “Natuku, kevomiiri.” 55 Vaghina ma, wavine kikei kanumina ivovira kurina da yaghiyaghinai ivomiiri. Muriyai Yesu ivonesi da vavai ita verei da ita kam. 56 Ma ina maduwa da ina mamai ivi deye kirakiiyei da natusi iyawasa. Ma Yesu ivonatanisi da ke ini mamatara wawaya kurisi da aviyavisina itupuwa.
* 8:2 Mat 27:55-56; Mak 15:40-41; Luk 23:49 * 8:10 Isa 6:9-10 * 8:16 Mat 5:15; Luk 11:33 * 8:17 Mat 10:26; Luk 12:2 * 8:18 Mat 25:29; Luk 19:26 * 8:30 Koroto: Koroto na ‘Lidiyoni.’ Kanuma beroberosi ivi miiba da ti nakanani ma seri wawayisi i koroto ghamana, kamonai wawayisi ivi 6 tausan.