12
Waral käqil wi ri k'utb'al chkij ri ajchakib' ri man e utz taj
Ri Jesús xuchaplej ki tzijob'exik ri winaq kuk' taq k'utb'al, xub'ij k'u chke: K'o jun achi ri xub'an jun tikb'al uvas, xukoralij rij, te k'u ri' xuk'ot jun jul ri käpitz' wi ri uvas, xub'an xuquje' jun tak'atikalaj ja ri käkoj che chajib'al re ronojel, xuya k'u kan pa qajomal chke jujun taq ajchakib', xe' naj pa jun tinimit chik, —kächa'.
Xopan k'u ri q'ij ri käb'an ri cosecha rech uvas, ri ajchaq'el xutaq b'i jun patänil re kuk' ri ajchakib' chuk'amik re ru wächinik ri tikb'al uvas. Are k'u ri ajchakib' xkichap ri patäninel, xkich'ayo, xkitaq b'ik, man k'o tä xkiya b'i che, —kächa'. Ri ajchaq'el ri tikb'al uvas xutaq k'u b'i jun patäninel chik kuk' ri ajchakib'. Ri e are' k'ut xka'n chi ab'aj ri patäninel ri', xkisok chujolom, xa etzelal xka'n b'i che. Xutaq chi k'u b'i jun patänil re, ri ajchakib' k'ut xkikämisaj wa', je ri' xuquje' xka'n chke ri jule' u taqo'n chik. Jujun chke xekich'ayo. Jujun chik xekikämisaj.
K'ä k'o na jun taqo'n chik ruk' ri ajchaq'el, are k'u ri u k'ojol, ri sib'alaj loq' chuwäch. Chuk'isb'al ronojel xutaq b'i wa' kuk' ri ajchakib', xub'ij k'ut: “Qas nim käkil wi na ri nu k'ojol,” —xcha ri ajchaq'el. Ri ajchakib' xkitzijob'ej kib', xkib'ij: “Are wa' ri kechb'en ronojel. ¡Jo', qakämisaj k'ut, rech käq'ax ronojel wa' pa qa q'ab'!” —xecha'. Xkichapo, xkikämisaj, xkesaj k'u b'i ru cuerpo pa ri tikb'al uvas, —xcha ri Jesús chke.
Te k'u ri' ri Jesús xuta' chke, xub'ij: ¿Jas k'u kub'an na ri' ri ajchaq'el ri tikb'al uvas? —kächa ri Jesús. Kopan na kuk', keukämisaj na ri ajchakib', kuya k'u na ru tikb'al uvas chke jule' chik, —kächa chke.
10 ¿A mat sik'im alaq wa' we tz'ib'am ri' pa ru Loq' Pixab' ri Dios? Je ri' kub'ij:
Ri ab'aj ri man xkaj tä ri yakal taq ja,
are ab'aj wa'* xkoj che toq'eb'al re ri ja.
11 Je' b'anom wa' rumal ri Qajaw Dios.
Qas kajmab'al k'u wa' chqawäch,
—kächa', —xcha chke.
12 Ri ki nimaqil ri winaq aj Israel xkitzukuj k'ut jas käka'n chuchapik ri Jesús rumal chi xkich'ob'o chi chkij ri e are' xutzijoj wa' we k'utb'al ri'. Käkixej k'u kib' chkiwäch ri k'ialaj winaq, xa rumal ri' xkiya kan ri Jesús, xeb'e'k.
Käta' che ri Jesús we rajwaxik kätoj alkab'al
13 Xetaq k'u b'i jujun chke ri tata'ib' fariseos ruk' ri Jesús, xuquje' jujun chke ri rachi'l ri tat Herodes che rilik we k'o jas kekowin chub'anik rech käqaj ri Jesús pa ki q'ab'. 14 Aretaq xeopanik, xkib'ij che ri Jesús: Ajtij, qetam chi jikom anima' la, xuquje' chi man käxej tä ib' la chkiwäch ri winaq jas pu käkichomaj ri e are' chij la. Man nim tä k'u kil wi la jun winaq chuwäch ri jun chik, xane qas tzij käk'ut la u b'eyal ru rayinik ri Dios chkiwäch konojel. ¿A taqal chqe käqatoj alkab'al che ri César o a man taqal taj? —kecha'. ¿A rajwaxik k'ut käqatojo o a man rajwaxik taj? —xecha che.
15 Retam k'u ri Jesús chi xaq kieb' ki wäch, rumal ri' xub'ij chke: ¿Jas che käta' alaq wa' chwe? ¿A mat xa kaj alaq chi kinqaj pa q'ab' alaq? —kächa'. K'amampe alaq loq jun puaq chnuwäch rech kinwilo, —xcha chke.
16 Ri e are' xkik'am loq ri puaq, xril k'u wa' ri Jesús, te ri' xub'ij chke: ¿Jachin k'u ajchaq'el we ka'yeb'al xuquje' we b'i'aj ri'? —xcha chke.
Xkib'ij k'u che: Are rech ri César, —xecha che.
17 Xub'ij k'u ri Jesús chke: Ya b'a' alaq che ri César ri rech ri César. Ya k'u alaq che ri Dios ri rech ri Dios, —xcha ri Jesús chke.
Ri e are' xkikajmaj u wäch ri Jesús rumal ri xub'ij chke.
K'o jas käkita' ri tata'ib' saduceos che ri Jesús chrij ri ki k'astajib'al ri käminaqib'
18 Te ri' xeopan jujun tata'ib' saduceos ruk' ri Jesús. Ri winaq ri', ri saduceos, käkib'ij chi man kek'astaj tä chi na ri käminaqib'. Xkita' k'u che ri Jesús, xkib'ij: 19 ¡Ajtij! Tz'ib'am kan chqe rumal ri qa mam Moisés chi we käkäm ru chaq' jun achi, we käkäm ri ratz, k'o k'u kan ri rixoqil, we k'u man e k'o tä kan ralk'ual ruk' ri rixoqil, rajwaxik k'ut chi ri rachalal ri k'o kanoq, käk'uli ruk' ri ixoq ri' ri malka'n rech kek'oji kan ralk'ual ruk'. Ri ak'alab' ri' je' ta ne e rech ri käminaq, —kecha che. 20 E k'o k'u wuqub' achijab' e kachalal kib'. Ri nab'eal xk'uli'k, xkäm k'ut, man k'o tä k'u kan ralk'ual ruk' ri rixoqil. 21 Ri ukab' xk'uli ruk' ri rixnam malka'n, xuquje' xkäm b'ik, man k'o tä kan ralk'ual. Je' xuquje' xub'an ri urox achi. 22 Je k'u ri' xka'n ri wuqub' achijab', kachalal kib', man xkiya tä kan kalk'ual. E käminaq chik konojel, xkäm k'u b'i ri ixoq. 23 Aretaq k'ut kek'astaj na ri käminaqib', ¿jachin chke wa' we wuqub' achijab' ri' käk'amow ri ixoq che rixoqil? Xk'oji k'u che kixoqil ri wuqub', —xecha che.
24 Xch'aw k'u ri Jesús, xub'ij chke: Ri alaq xa sachinaq alaq rumal chi man etam tä alaq ru Loq' Pixab' ri Dios ri Tz'ib'talik. Man etam tä k'u alaq ru chuq'ab' ri Dios, —kächa chke. 25 Aretaq ri käminaqib' kek'astajik, man kek'uli tä chik. Ri qa nan qa tat k'ut man käkiya tä chi ri kalk'ual che k'ulanem, xane e junam chi kuk' ri ángeles ri e k'o chikaj, —kächa'. 26 Chrij k'u wa' chi kek'astaj na ri käminaqib', k'o na ri kwaj kinb'ij chech alaq: ¿A mat sik'im alaq pa ri wuj ri tz'ib'am rumal ri qa mam Moisés jawije' ri kub'ij wi chi ri Dios k'o chupam ri juwi' k'ix ri tajin käk'atik, xuch'ab'ej loq ri qa mam Moisés? Je wa' xub'ij: “In ri' ru Dios ri Abraham, ru Dios ri Isaac, ru Dios ri Jacob,” —xcha ri Dios, —kächa'. 27 Ri qa Dios man are tä Dios kech ri käminaqib', xane kech ri e k'ask'oj. Je ri' q'alaj chi xa sachinaq alaq, —xcha ri Jesús chke.
Ri Jesús kutzijoj ri taqanik ri nim na u b'anik
28 Xopan k'u jun chke ri tijonelab' re ri Pixab' ri tajin kätatab'enik aretaq xkichomala kib'. Retam k'ut chi ri Jesús utz u tzelexik u wäch ri ki tzij u b'anom, rumal ri' xuta' che: ¿Jas ri taqanik ri nim na u b'anik chkiwäch konojel? —xcha che.
29 Ri Jesús xch'awik, xub'ij che: Are wa' ri tznim na u b'anik: “Winaq aj Israel, ¡chitatab'ej!” —kächa'. “Ri qa Dios ri Qajaw, xaq xuwi ri Are', are Qajaw,” —kächa'. 30 “Sib'alaj chiwaj ri i Dios ri Iwajaw, chijikib'a ri i k'ux, chijikib'a ri iwanima', chikojo ri i chomanik, chitija k'u ri i chuq'ab' chub'anik wa',” —kächa'. Tzare k'u wa' ri nab'e taqanik ri sib'alaj nim u b'anik. 31 Ri ukab' taqanik ri sib'alaj nim na u b'anik are wa': “Chiwaj ri iwach winaq jas ri ix kiwaj iwib',” —kächa'. Man k'o tä chi k'u jun taqanik ri nim na u b'anik chkiwäch wa', —xcha ri Jesús che.
32 Xub'ij k'u ri tijonel re ri Pixab' che ri Jesús: ¡Utz ri käb'ij la, Ajtij! Qas tzij ri käb'ij la chi xa jun ri qa Dios, man k'o tä chi jun chuwäch ri Are', —kächa che. 33 Xuquje' rajwaxik chi jun winaq sib'alaj kraj ri Dios, kujikib'a ru k'ux, kujikib'a ri ranima', kukoj ru chomanik, kutij k'u u chuq'ab' chub'anik wa'. Xuquje' rajwaxik chi kraj ri rach winaq je' jas ri are' kraj rib'. Nim na u b'anik wa' chkiwäch konojel ri sipanik ri keporox cho ri Dios, xuquje' chkiwäch konojel ri awaj ri kekämisax che sipanik cho ri Dios, —xcha che.
34 Aretaq ri Jesús xuto chi sib'alaj käna'w ri tata' chutzelexik u wäch u tzij, xub'ij che: Xaq jub'iq' kraj man kätaqan ri Dios puwi' la, —xcha che.
Te k'u ri' man k'o tä chi jun xuchajij anima' chi k'o jas xuta' che ri Jesús.
Ri Jesús kätzijon chrij ri ralk'ualaxik ri Cristo
35 Ri Jesús tajin keutijoj ri winaq pa ri nimalaj rachoch Dios, käch'awik, kub'ij: ¿Jas che käkib'ij ri tijonelab' re ri Pixab' chi ri Cristo are xaq xuwi ralk'ual kan ri qa mam David? 36 Tzare k'u ri qa mam David kub'ij rumal ri Loq'alaj Espíritu:
Xub'ij ri Qajaw ri qa Dios che ri Qajaw:
“Chatt'uyul pa ri nu wikiäq'ab',
k'ä kinya na chawe chi katch'akanik
kattaqan pa ki wi' konojel
ri käka'n ki k'ulel chawe,”
—kächa'. 37 We ri qa mam David kub'ij: “Qajaw” che ri Cristo, ¿jas ta k'u che käkib'ij ri e are' chi ri Cristo are xaq xuwi ralk'ual kan ri qa mam David? ¡Man je' tä ri'! —xcha chke.
Ri winaq k'ut, ri sib'alaj e k'ia chik ki mulim kib', käkikot kanima' chutatab'exik ru tzij ri Jesús.
Ri Jesús kub'ij chi rajwaxik chi ri winaq käkichajij kib' chkiwäch ri tijonelab' re ri Pixab'
38 Ri Jesús tajin keutijoj ri winaq, kub'ij chke: Chajij ib' alaq chkiwäch ri tijonelab' re ri Pixab'. Ri e are' käqaj chkiwäch keb'inikat pa charchäq taq katz'iaq. Xuquje' käqaj chkiwäch chi nim keil wi na, käyi' k'u rutzil ki wäch pa taq ri k'ayib'al, pa taq ri b'e. 39 Käkitzukuj ri t'uyulib'al ri nimaq ki b'anik pa taq ri rachoch Dios, xuquje' ri t'uyulib'al ri nim keil wi pa taq ri ula'nem ri kewi' wi, —kächa chke. 40 Xuquje' käkitoqij taq ri kachoch ri malka'nib' taq ixoqib'. Te ri' käkiyuq u tza'm ri ki tzij aretaq käka'n orar rech man q'alaj tä ri etzelal ri tajin käka'no. ¡Qas nim na ri k'äx käkiriq ri tijonelab' re ri Pixab' aretaq käq'at na tzij pa ki wi'! —xcha ri Jesús chke ri winaq.
Qas nim ri kusipaj jun malka'n chichu' cho ri Dios
41 T'uyul k'u ri Jesús pa ri nimalaj rachoch Dios chkiwäch taq ri käxon ri käyi' wi ri puaq ri käsipax cho ri Dios. Tajin käka'y chke ri winaq ri käkiya ri ki rajil chupam taq ri käxon ri'. E k'ia k'u chke ri q'inomab' xekiya nimaq taq ki rajil. 42 Xopan k'u jun malka'n chichu' ri meb'a', xuya xa kieb' alaj taq puaq, kraj ne xa jun centavo rajil ri kieb' puaq ri'. 43 Ri Jesús xeusik'ij ru tijoxelab', xub'ij k'u chke: Qas tzij ri kinb'ij chiwe, chi we meb'a'laj malka'n chichu' ri', are nim na wa' ri xusipaj ri are' chkiwäch konojel ri nik'iaj winaq ri ki yo'm ki rajil pa taq ri käxon ri k'olib'al puaq. 44 Ri e are' ki yo'm jub'iq' re ri k'ia ri k'o kuk'. Are k'u we malka'n chichu' ri' u yo'm ronojel ri k'o ruk', ronojel ri tzuqub'al re, —xcha chke.
* 12:10 We ab'aj ri' ri xub'ij ri Jesús are ri Jesús mismo. 12:36 Ri kät'uyi jun pu wikiäq'ab' jun nim taqanel, we are ri Dios o jachin jun ri k'o taqanik pu q'ab', kel kub'ij chi ri jun ri t'uyul pu wikiäq'ab', are käyi' nim taqanik pu q'ab' ri are' xuquje'.