7
Autoridäcunapa ñöpanchö Esteban parlangan
Tsaypitanam Estebanta sacerdöticunapa mandagnin tapurgan: “¿Rasunpacu cay runacuna niyangannö gam parlarguyqui?” nir.
Tsaynam Esteban parlar gallaycurgan caynö: “Shumag wiyayämay, taytacuna. Unay tiempuchöpis llapan imaycacuna päsanganta musyantsicmi, Diospa palabranchö gellgashga captin. Unay Abrahamtam poderösu Tayta Dios yuripargan Mesopotamia marcallachörä taycaptin. Tsaychö yuriparmi nirgan: ‘Castayquicunata y marcayquitapis jagiriycur noga entreganäpä cag marcaman aywacuy’ nir”.
“Tsaynö niptinmi Mesopotamiapita Abraham aywacurgan ‘Haran’ ningan marcachö täcunanpä. Tsaychömi täcurgan taytan wanucunganyag. Tsaypitanam Tayta Dios pushamurgan cay taycangantsicman. Cayman täränanpä chaycatsimurpis manam maynintapis ricatsirgantsu quiquinpana cananpäga. Mana ricatsirpis tsurin manarä captinmi Tayta Dios aunir caynö nirgan: ‘Cay taycangayquita gampita miragcuna juc nacionta rurayänanpämi entregashä’ nir. Nircur Tayta Dios yapay nirganmi: ‘Manarä maychöpis täyänanpä ricatsiptïmi willcayquipa tsurincuna y paycunapita miragcunapis caru marcachö jäpayashgallarä cayanga. Tsaychömi juc nacion runacuna pasaypa maltratarnin munayanganchö ñacatsir tsaräyanga chuscu pachac (400) wata entëru. Peru nogam juzgashä castiganäpä tsay munayninchö maltratarnin tsararag runacunata. Tsaynö esclävu caycäyanganpita yargaramurnam caychö cushishgallana täcuyanga nogapa mandamientücunata cäsur’ ”.
“Tsaynömi Tayta Dios Abrahamta aunirnin nirgan: ‘Gampita miragcunata yanapanäpäga cuerpuncunatarä señalacuyätsun. Y tsaynölla ollgu tsuriquicunatapis señalatsiyanqui’ nir.* Tsay ningannöllam quiquin Abrahamrä señalacurgan. Y nircurmi tsurin Isaac yurisquiptinpis señalatsirgan yuringanpita puwag (8) junagyogllata. Tsaynöllam Isaacpis tsurin Jacobta señalatsirgan y Jacobpis chunca ishcay (12) tsurincunata señalatsirgan. Tsay Jacobpa tsurincunapitam llapan Israel nacion runacuna mirayashga”.
9-10 “Jacobpa tsurincunam, gepa cag waugincuna Joseta chiquiparnin Egipto nacionpa aywag negocianticunata ranticusquiyargan. Tsay negocianticunanam Egiptuman chaycatsir juctana ranticuriyänä. Tsay Egiptuchöpis Tayta Dios Josetaga imaypis mana dejaypam yanapargan. Tsaynöpa yachag captinnam rey faraon payta churargan palaciunchö arogcunata mandananpä y Egipto naciontapis mandäshinanpä”.
11 “Tsay witsanmi Egipto nacionchö y ‘Canaan’ ningan marcacunachöpis feyupa usya captin unay Israel runacuna micuyänanpä micuynincuna cargannatsu. 12 Egiptuchömi itsanga usya manarä gallaptin atsca trïguta Jose tröjaman churacunä. Tsaypita muchuyna captin tsay churatsingan trïguta Egiptuchö ranticuycanganta musyaycurnam tsurincunata Jacob cachargan trïgu ranteg aywayänanpä. 13 Tsaypita trïgu ranteg yapay cutirpis manarämi tantiyayänärätsu Jose paycunapa waugin canganta. Tsaynö mana tantiyayaptinmi quiquin Josena willargan ranticuyangan waugincuna canganta. Waugincunawan tincunganta willaptinrämi rey faraon musyargan maygan casta Jose cangantapis. 14 Tsaypitanam Jose gayatsirgan papänin Jacobta y llapan castancunata Egipto nacionman aywacuyänanpä. Egiptuman aywagcunaga llapan cayargan ganchis chunca pitsga (75) runacunam. 15 Tsaynöpam Egiptuman llapan tsurincunawan Jacob aywacurgan. Tsaychö taycarmi paypis y tsurincunapis wanuyargan”.
16 “Tsaypita Jacob wanusquiptinnam ayanta apayämurgan ‘Canaan’ ninganchö Siquem marcaman pampayänanpä. Tsaychömi awilun Abrahampis pamparargan. Nircur tsayllamanmi Josepa ayantapis apayämurgan pampayänanpä. Tsay pampacuyänanpä chacrataga Abrahammi rantirgan Hamor jutiyog runapa tsurincunapita”.
17 “Tayta Diosga Abrahamta caynö nir auningancunata manam gongargantsu: ‘Gampita yuregpitam ishyaypa mirayanga’ y ‘Paycunatam juclä nacionchö ñacacuypita jipimushä’. Ningannölla tsay jipimunanpä cag tiempucuna chämuptinnam Israel runacuna Egipto nacionchö pasaypa ajayaypäna mirashga cayargan”.
18 “Tsay witsanga Egiptuchö jucnam yaycurgan rey cananpä. Payga mananam mayargannatsu Jose pï cangantapis. 19 Tsay reymi Josepä manana imatapis mayar Israel runacunata pasaypa maltratar gallaycurgan. Tsaynö manana atipaypä mirayaptinnam ajayarna rey mandargan llapan llullu yureg ollgu wamracunataga wanutsiyänanpä”.
20 “Tsay witsanmi Moisespis yurirgan. Paytaga Tayta Diosmi pasaypa cuyargan. Tsay llullutaga taytanwan maman wayillanchömi pacayllapa shacshatsicuyargan quimsa quillayog canganyag. 21 Tsaypitanam rey mandanganta mantsacurnin tsay llulluta mayu cuchunman pacaycuyargan. Tsaypita reypa warmi tsurinnam taricuycur apacurgan quiquinpa wawantanö ricananpä. 22 Tsaypita Egiptuchö jövinyarnam yachatsiyangancunatapis pasaypa yachar regishga runana ticrargan”.
23 “Chuscu chunca (40) watayog caycarnam juc junagna Moises yarpänä marca mayincunaman watucag aywayta. 24 Yarpangannölla watucag aywarmi tarirgan juc Israel runata Egipto runa magaycagta. Tsaynöta tariycurmi Israel runapa janan sharcur Moises wanuscatsirgan tsay Egipto runata. 25 Tsaynö rurarmi Moises yarpargan Egiptupa mandunpita tsay Israel runacunata jipinanpä Tayta Dios cachanganta cuentata gocuyänanta. Tsaynö Moises yarpaptinpis paycunaga manam ichicllapis tantiyargantsu”.
26 “Tsaypita warayninnam yapay watucagnin aywar Moises tarirgan ishcag Israel mayincunana pelyaycäyagta. Tsaymi washayta munar nirgan: ‘Gamcuna tsay castalla caycarga ¿imanirtä pelyaycäyanqui?’ nir. 27 Tsaynam magag cag runa Moisesta tangarirninrä nirgan: ‘¡Manam Israel runacunapa mandagnintsu ni jueznintsu canqui tsaynö niyämänayquipäga! 28 ¿O Egipto runata ganyan wanutsingayquinöcu nogacunatapis wanutsimaytana munaycanqui?’ nir. 29 Tsaynö niycuptinmi Egipto runata wanutsinganpä reyta musyascatsiyänanta yarparnin geshpir aywacurgan ‘Madian’ ningan jircaman. Tsaychö taycaptinnam ishcay ollgu tsurincuna yurirgan”.
30 “Tsaypita chuscu chunca (40) wata Madianchö taycarnam Moises aywargan ‘Sinai’ ningan tsunyag jircapa washaläninman. Tsaychömi shiraca rupaycagchö Tayta Diospa angelnin yuripargan. 31 Tsaynö pasaypa rauraycagta ricaycurnam Moises ima ruraytapis camäpacurgantsu. Tsaymi mas shumag ricaycuyta munar maslla witipaycanganchö wiyargan Tayta Dios caynö nimogta: 32 ‘Unay Abraham, Isaac, y Jacob, tsay Israel runacuna yäracayämangayqui Diosmi noga cä’ nir. Tsayta wiyaycurmi sï Moises tsuctsucyarnin ricaycuytapis mantsarirgan. 33 Tsaynö Moises mantsarir caycaptinmi Tayta Dios yapaypis caynö nirgan: ‘Cay patsaga feyupa sagrädum caycan. Respitamarnï llangiquita jipicuriy’. 34 Nircurnam nirgan: ‘Noga ricaycämi Israel runacuna Egipto nacionchö imanö ñacar wagaycäyanganta. Tsaymi Egiptuman gamta cachashayqui paycunata jipimunayquipä’ nir”.
35 “Tsay Israel runacuna Moisesta mana cäsurninmi niyargan: ‘¡Manam gam mandagnïcunatsu ni jueznïcunatsu canqui!’ nir. Tsaynö Moisesta nicäyaptinpis Tayta Dios rupaycag shiracachö parlapashga carmi angelninwan payta cachargan Egiptupita paycunata jipimunanpä. Tsaynöpam Tayta Dios Moisesta churargan paycunapa salvagnin y mandagnin cananpä. 36 Tsaynömi ari Moises jipimurgan unay Israel runacunata Egipto nacionpita. Imayca milagrucunatapis rurarganmi Egiptuchöpis y ‘Puca Lamar’ ninganchöpis. Tsaynölla chuscu chunca (40) watantin tsunyagcunata aywaycarpis milagrucunataga rurarganmi. 37 Tsaynö jipirmi Moises Israel runacunata nirgan: ‘Tayta Diosmi gamcunapita juc runata churanga noganö willacog cananpä’ nir. 38 Y Moisesmi Tayta Dios cachamungan angelpita chasquirgan Sinai jircachö mandamientucunata. Tsay mandamientucunatam runacunata yachatsirgan Tayta Dios munangannöna alli cawayänanpä”.
39 “Moises tsaynö yachatsicuptinpis manam cäsuyargantsu Israel runacuna tsunyag jircacunata aywaraycarninpis. Tsaynö mana cäsurninmi Egiptuman cuticuyta munayargan. 40 Tsaymi Sinai jircaman witsanganpita Moises ras mana cutimuptin waugin Aarontana niyargan: ‘Manam musyantsictsu Egiptupita jipimagnintsic Moisesta ima päsangantapis. Gam cananga juc diosta rurapaycayällämay mañacuyaptï yanapayämänanpä’. 41 Tsaynö mañacuyaptinmi rurapargan becërrupa imäjinnintanö ‘Caymi Diosnintsic’ nir adorayänanpä. Nircurmi tsay ïduluncunatana§ mañacuyangancunata wiyananpä altarninchö ashmacunata pishtapäyargan. Tsay aytsacunatanam micuyargan ïdulupa jutinchö fiestata rurar”.
42 “Tsaynö rurayaptinmi Tayta Dios pasaypa rabyacurnin paycunata manana yanapargannatsu. Tsaymi quiquincuna munayangannö cawarna estrëllacunatapis, rupaytapis, y quillatapis adorarninna gallaycuyargan. Tsaymi willacognin unay profëta gellgananpä Tayta Dios nirgan:
 
‘Israel runacuna, chuscu chunca (40) watantin tsunyag jircacunata aywaycar manam nogata yarpämartsu ashmayquicunata pishtasquir altarchö rupatsiyargayqui.
43 Nogapä yarpäyänayquipa rantinga maypa aywarpis “Moloc” ningan rurayangayqui ïdulutam puritsiyarguyqui payman mañacuyänayquipä.
Tsaynömi “Refan” ningan ïdulupa estrëllan niragta ruraycurpis puritsiyarguyqui.
Tsaynö rurayangayquipitam gamcunata garguyäshayqui caru Babilonia marcayag’ ”.
 
44 “Mana imapis cag tsunyag jircachömi unay Israel runacunaga ‘tabernäculu’* ningan tolduta puritsiyargan tsaychö Tayta Diosman mañacur adorayänanpä. Tsay tabernäculutaga rurayargan Moisesta Tayta Dios tantiyatsingannöllam. 45 Tsaypita unaytanam tabernäculuta apacurcur Josuewan Israel runacuna yaycayämurgan auningan marcacunaman. Yaycayämuptinmi Tayta Dios cay marcacunachö täcog cag runacunata gargurgan. Tsaynö gargurirnam tsay marcacunata Israel runacunata auningannölla entregargan. Tsaynö cagmi tabernäculoga cay marcantsiccunachö quëdargan rey David cawangan witsanyag. 46 Tayta Dios yanapaptinmi Davidga Jerusalenchö templutana sharcatsiyta munargan Tayta Dios tsaychö täcunanpä. 47 Tsaynö yarpaptinpis Davidpa tsurin rey Salomonrämi sharcatsirgan templuta”.
48 “Tsaynö sharcatsishga captinpis imaycawan poderösu Tayta Diosga manam runacuna rurayangan templuchöga tärantsu. Tsaynö captinmi willacognin unay profëta gellgananpä Tayta Dios nirgan:
 
49 ‘Ciëloga jamaräcunämi. Tsaypitam llapantapis munaynïchö tsararä.
Runa cawangan patsaga chaquï jaruräcunanmi.
Tsaynö caycaptëga manam ima wayipis nogapä aypangatsu.
Nogaga manam runa rurangan wayichö tärämantsu.
50 Nogam camargä ciëlutapis y runa cawangan patsatapis’ ”.
 
51 Tsaynö nircurmi Esteban nirgan: “Gamcunapis unay mana alli cag Israel runacunanöllam Espiritu Santupa contran imaypis caycäyanqui. Chucru shongu carmi munayangayquinölla cawaycäyanqui. Tsaynölla imayyagrä Tayta Diosta mana cäsur payman mana yäracog runacunanö caycäyanqui. 52 ¿Manacu unay Israel runacunapis Tayta Dios cachamungan salvacogpä willacog profëtacunatapis chiquirnin wanutsiyargan? Gamcunapis tsay castallapita carmi Tayta Dios cachamungan salvamagnintsic Jesucristutapis autoridäcunaman entregayargayqui wanutsiyänanpä. 53 ¡Angelnincunawan mandamientuncunata Tayta Dios apaycätsimuptinpis manam ni imallapäpis cäsucuyanquitsu!”
Estebanta runacuna wanutsiyangan
54 Tsaypitanam tsaynö Esteban ningancunata wiyaycur autoridäcuna pasaypa ajacurcuyargan. 55 Peru Estebantaga Espiritu Santo ricatsiptinmi ciëluchö ricasquirgan chipipiycag Tayta Diospa derëcha cag lädunchö Señor Jesucristo caycagta. 56 Tsaynam tsayta ricaycur nirgan: “¡Ciëlu quicharaycämogtam ricaycä! Tayta Diospa derëcha cag lädunchömi Señor Jesucristo caycämun” nir.
57 Tsaynö niptin paycunaga rinrincunatapis tsapacurcuyarganmi mastaga wiyayta mana munar. Tsaypita pasaypa rabyarnam gayararnin Estebanman tsaregna cörricuycuyargan. 58 Nircur marcapita jipisquirmi samgayargan. Tsay samgayänanpä contrag runacunam röpancunata jipiscärir paytacuyargan Saulo jutiyog jövinman.
59 Paycuna samgaycäyaptinmi Esteban Jesucristuman mañacurgan caynö: “Señor Jesus, ñöpayquiman apacallämay” nir. 60 Tsaypita gonguricuycurnam llapan callpanwan nirgan: “¡Cay samgaycäyämag runacunata perdonaycullay, taytay!” Nisquillarnam wanusquirgan.
* 7:8 Israel nacionchö üsuncunaman ollgucunapa cuerpun señalay ima cangantapis musyanayquipä liyinqui Genesis 17.9-14. 7:11 Israel nacion manarä ruracaptinmi puntataga “Canaan” marcacuna niyargan. 7:33 Nogantsic Tayta Diosman mañacunantsicpä tsucuntsictaran jipicurintsic. Tsay cuentanömi Moisesta Tayta Dios yuripar nirgan respitarnin llanginta jipicurinanpä. § 7:41 Ïdulucunaga rumipita, gellëpita, gerupita rurashga cagcunam cayargan. Waquinmi cayargan runapa imäjinninnö y waquinnam ashmapanö. Tayta Diosman mañacuyänanpa rantinmi waquin runacuna ïdulucunaman mañacur adorayag: ‘Caymi Diosnintsic’ nir. * 7:44 Tabernäculu ninganga toldërawan rurashga iglesiash canä. Toldërallawan rurashga captinshi Israel runacuna jucläpa aywarga pascasquir apayag. Maymanpis charga tsay tabernäculuta armayag Tayta Diosta tsaychö mañacur adorayänanpä. Tabernäculupä masta musyanayquipä liyinqui Exodo capïtulu 26 y 27. 7:58 Saulupa jucag jutinga Pablum. Liyinqui Hechos 13.9.