15
Paaulo i warawaai u ra minaat ma ra tinur balet anun Kaarisito
1 A kum tateng liklik, iaau nemi naa ang wapua muaat balet u ra Koina Wewapua, baa namuga iaau aa warawaai paa mai karom muaat, ma muaat aa paam akotoi, ma muaat aa tur dekdek uni.
2 God i walaaun pa muaat ma ra Koina Wewapua mi, baa muaat paam akoto dekdek a pirpir baa iaau aa warawaai paa mai karom muaat. Baa pate, io, anumuaat nurnur in ling biaa ku.
3 Maa a ngaatngaat na pirpir baa iaau aa lo paai, iaau aa taar taai taa muaat. A pirpir maa i lenbi: Kaarisito i maat u ra nundaat kum aakaina mangamangaan, welaar ma di aa timu taai u ra Buk Taabu.
4 Di waruk taai u ra babaang na minaat, ma u ra wetula bung God i watur paai balet ko ra minaat, welaar ma di aa timu taai u ra Buk Taabu.
5 Ma i waan paat karom Petero, ma namur karom a 12 naat na wawer.
6 Namur i waan paat karom 500 ma ibaana a kum tateindaat u ra nurnur, baa diat ki ungaai u ra pakaana bung maa. Ma mongoro aakit kon diat, diat lalaaun utbaai, iaku, raa taara kon diat, diat aa maat.
7 Namur i waan paat karom Iaakobo, ma namur karom a kum aapostolo raap.
8 Ma namur aakit i waan paat karom iaau utkaai, baa iaau welaar ma ra naat baa naana i buta gagaa wai ku baa anuna kalaang pa i ot utbaai.
9 Maa iaau, iaau kinalik aakit taan diat a kum aapostolo raap, ma pa iaau koina kupi din waatung iaau naa aapostolo, kabina maa iaau laana baanaakaka a taara na nurnur anun God.
10 Iaku God i taar taa a lalaaun mi iaau lalaaun mai, kabina ut u ra nuna maarmaari. Ma pa i waraap biaa ku anuna maarmaari un iaau, pate. Iaau papaam dekdek aakit taan diat raap. Iaku, wakir iaau ut iaau papaam, a maarmaari anun God i papaam ungaai ma iaau.
11 Io, baa iaau warawaai, ma baa a kum aapostolo kaai diat warawaai, miaat raap miaat warawaai ma ra wewapua mi un Kaarisito, ma muaat aa nurnur uni.
A lalaaun balet ko ra minaat
12 Baa di warawaai un Kaarisito baa God ia watur paai balet ko ra minaat, aawa kabina baa raa taara kuraa naliwan taa muaat diat piri naa pa ta lalaaun balet ko ra minaat?
13 Baa a kum minaat pain diat a lalaaun balet ko ra minaat, God pa in watur paa balet kaai Kaarisito ko ra minaat.
14 Ma baa God pa i watur paa balet Kaarisito ko ra minaat, anumiaat warawaai in ling biaa ku, ma anumuaat nurnur kaai in ling biaa ku.
15 Maia, din baboi naa anumiaat pirpir un God a warwaruga na pirpir ku, maa miaat wewapua kaapa un God naa i watur paa balet Kaarisito ko ra minaat. Iaku baa pa ta lalaaun balet ko ra minaat, God pa in watur paai balet ko ra minaat.
16 Baa God pa in watur paa balet a kum minaat, lenkaai maa pa in watur paa balet Kaarisito ko ra minaat.
17 Ma baa God pa i watur paa balet Kaarisito ko ra minaat, anumuaat nurnur in ling biaa ku, ma muaat ki utbaai u ra numuaat kum aakaina mangamangaan.
18 Ma a kum tena nurnur kaai un Kaarisito baa diat aa maat, diat a maat takum.
19 Baa daat ki walaang ku ma ra nurnur un Kaarisito kup a kum utnaa baa in paami u ra lalaaun min napia, ma pa daat nurnur naa daat a lalaaun balet ko ra minaat, io, daat a pot na maarmaari aakit ko ra taara raap.
20 Iaku i lingtatuna, Kaarisito ia lalaaun balet ko ra minaat. Ia a mugaana muaana baa i lalaaun balet ko ra minaat, ma i waiaai naa namur a kum minaat kaai diat a lalaaun balet.
21 Maa a minaat i waan paat kabina un raa muaana ku, Aadaam. Lenkaai maa a lalaaun balet ko ra minaat i waan paat kon raa muaana, Kaarisito.
22 Maa a taara raap anun Aadaam diat a maat, lenkaai maa a taara raap anun Kaarisito diat a paam akoto a lalaaun.
23 Iaku a winawaan i ra tinur balet i lenbi: Kaarisito a mugaana muaana baa i lalaaun balet ko ra minaat, ma namur baa in waan paat balet, diat baa anuna, diat kaai diat a lalaaun balet ko ra minaat.
24 Namur, a tintinip i ra rakrakaan buaal in waan paat, baa Kaarisito in kamaar wa a kum aalawur aakaina nion raap lenbi, diat baa a kum mukmuga, diat baa diat paam akoto a naagagon ma diat baa diat paam akoto a dekdek, ma in taar taa a mataanitu karom God Tamaana.
25 Maa Kaarisito in ki na king tuk baa in uwia paa anuna kum ebaar raap kupi diat a ki natudaangi ra nuna naagagon.
26 A tintinip na ebaar kupi in kamaar wai, a minaat.
27 Maa di aa timu taai u ra Buk Taabu lenbi, “God ia ung taa a kum utnaa raap natudaangi ra naagagon anu ra Natu ra Muaana.” Kele 8:6
Iaku baa a Buk Taabu i piri naa “a kum utnaa raap”, i kaapa naa pa i pirpir un God, maa God pa i ki natudaangi ra naagagon anun Kaarisito, pate. God ut ia taar taa a naagagon karom Kaarisito.
28 Baa a kum utnaa raap ia ki natudaangi ra naagagon anun Kaarisito a Natun God, io, Kaarisito kaai in ung taa ia ut natudaangi ra naagagon anun God Tamaana, ia baa i ung taa a kum utnaa raap natudaangi ra naagagon anun Kaarisito. Kaarisito in paami lenmaa kupi God in mukmuga u ra kum utnaa raap.
29 Io, baa pa ta lalaaun balet ko ra minaat, diat baa di baapitaaiso diat kup a kum minaat, aawa maa diat a paami? Baa i lingtatuna naa a kum minaat pa diat a lalaaun balet ko ra minaat, io, aawa kabina di baapitaaiso a taara kup a kum minaat?
30 Ma miaat kaai, baa pa ta lalaaun balet ko ra minaat, aawa kabina baa miaat paam a pinapaam baa miaat baraata a kum mawaat uni u ra kum pakpakaana bung raap?
31 A kum tateng liklik, u ra bungbung raap iaau baraata a kum mawaat. A pirpir mi i lingtatuna aakit, i welaar kaai ma ra nung gaaia un muaat baa i lingtatuna, anung gaaia u ra nundaat kini ungaai ma Kaarisito Iesu anundaat Tadaaru.
32 Baa iaau weium ma ra kum kuaabaar na taara min Epeso kupi ang paam ot paa anung nemnem ku, io, i waraaut lelawaai iaau? Baa a kum minaat pa diat a lalaaun balet ko ra minaat, io daat a murmur a pirpir anundiat baa diat laana piri lenbi,
“Daat a wangaan ma daat a inim,
maa unaburu daat a maat.” Aais 22:13
33 Koku di ben araara muaat, maa “A kini ungaai ma ra aakaina taara, in baanaakaka a koina mangamangaan.”
34 Muaat a tawaangun, muaat a murmur a takado na mangamangaan, ma muaat a ngo ko ra kum aakaina mangamangaan, maa raa taara kon muaat pa diat nunura God. Iaau piri lenmi kupi muaat a wawirwir.
God in puku paa panindaat
35 Kaduk te in wetiri naa, “Di walaaun paa balet a kum minaat lelawaai? Woi na mangaana panindiat baa diat a tur balet mai?”
36 Ui a longlong! Baa u maarut a waina diwaai, ma pa in maat paa, pa in lalaaun.
37 Ma baa u maarut a waina wit baa ta waina diwaai ingen kaai, pa un maarut in diwaaina, pate, un maarut ut a waina.
38 Baa in tawa in waan paat ut in mangaana diwaai welaar ma ra nemnem anun God. Raaraa mangaana waina diwaai in tawa paat in diwaaina ut, wakir in tawa paat ta mangaana diwaai ingen.
39 A pani ra kum lalaaun na utnaa raap pa diat welaar. A pani ra taara i raaungaana ut, ma ra pani ra kum wewagua i raaungaana ut, ma ra pani ra kum pika i raaungaana ut, ma ra pani ra kum ian kaai i raaungaana ut.
40 A pani ra kum utnaa inaanga u ra maup i raaungaana ut, ma ra pani ra kum utnaa min napia i raaungaana utkaai. A minamaar i ra kum utnaa inaanga u ra maup i raaungaana ut, ma ra minamaar i ra kum utnaa min napia i raaungaana utkaai.
41 A minamaar i ra in mataana mage i raaungaana ut, ma ra minamaar i ra kalaang i raaungaana ut, ma ra minamaar i ra kum naangnaang i raaungaana ut, ma ra minamaar i ra kum naangnaang raaraa i raaungaana utkaai.
42 I lenkaai maa u ra lalaaun balet anu ra kum minaat. A panindiat baa di punang diat mai in mareng ku, iaku baa in lalaaun balet pa in mareng ma.
43 A pani ra minaat baa di punangi mai pa i babo wakaak, iaku baa in lalaaun balet in tur ma ra ngaala na minamaar. Baa di punangi pa i dekdek, iaku baa in lalaaun balet in tur ma ra ngaala na dekdek.
44 A panina baa di punangi mai, ia taanga min ut napia, iaku baa in lalaaun balet, in tur ma ra panina baa i nion, taanginaanga u ra maawa.
A lingtatuna baa raa panindaat taanga min napia, ma raa panindaat kaai baa i nion.
45 Maa di aa timu taai u ra Buk Taabu lenbi, “A mugaana muaana, Aadaam, God i taar taa a lalaaun karomi.” Tur 2:7
Iaku a tintinip na Aadaam, ia a Nion baa i tabaara a taara ma ra lalaaun.
46 Wakir a panindaat baa i nion maa i waan paat muga, pate. A panindaat taanga min napia maa i waan paat muga, ma namur a panindaat baa i nion.
47 A mugaana Aadaam ia taanga min napia, ma God i paami ma ra pia. A weru Aadaam taanginaanga u ra maawa.
48 A taara baa taanga min napia diat welaar ma ra muaana baa God i paami ma ra pia. Ma diat baa anu ra maawa, diat welaar ma ra muaana taanginaanga u ra maawa.
49 Daat a malalar i ra muaana baa God i paami ma ra pia, ma lenkaai maa daat a lo a malalar i ra muaana taanginaanga u ra maawa.
50 A kum tateng liklik, iaau piri taa muaat naa, a panindaat taanga min napia pa in ruk u ra mataanitu anun God. Maa ia baa i marmareng ku, pa in kale paa ia baa pa in mareng balet ma.
51 Muaat walangoroi, iaau wapua muaat u ra utnaa na pidik lenbi: Wakir daat raap daat a maat, iaku God in puku raaungaana pa daat raap.
52 In puku raaungaana gagaa pa daat un raa pulakamaaik ku, baa in tintinip na tawuru in taangi. Io baa in tawuru in taangi, a kum minaat diat a tur balet ma pain diat a maat ma. Ma God in puku raaungaana pa daat.
53 Maa a panindaat taanga min napia baa i laana mareng ku, in tapuku kup a panindaat baa pa in mareng ma. A panindaat taanga min napia baa i laana maat ku, in tapuku kup a panindaat baa pa in maat ma.
54 Ma baa a panindaat baa i laana mareng ku, in tapuku kup a panindaat baa pa in mareng ma, ma baa a panindaat baa i laana maat ku in tapuku kup a panindaat baa pa in maat ma, io, a timtimu u ra Buk Taabu in ot maraagaam, lenbi, “God ia uwia paa a minaat, ma ia kamaar araap wai.” Aais 25:8
55 “A minaat, kuraa ma awaai anum niuwia?
A minaat, kuraa ma awaai a dekdekim baa u baanaakaka a taara mai?” Os 13:14
56 Aakaina mangamangaan, ia a dekdek i ra minaat baa i baanaakaka a taara mai. Aakaina mangamangaan i lo paa a dekdekina ko ra kum Naagagon.
57 Iaku God i tabaara daat ma ra dekdek kupi daat a uwia paa aakaina mangamangaan mai, u ra pinapaam baa Iesu Kaarisito anundaat Tadaaru ia paam taai. Io, daat a waatung wakaak karom God.
58 Io, lenmaa, a kum tateng liklik, muaat a tur dekdek, ma koku i talaaur anumuaat nurnur. Muaat a taar araap taa anumuaat lalaaun u ra pinapaam anu ra Tadaaru, maa muaat nunurai naa a kum pinapaam raap muaat paami karom a Tadaaru pa in ling biaa ku.