5
Iesu i warawaai un woi diat baa diat daan
(Lk 6:20-23)
Baa Iesu i babo paa a kor na taara, i waan tato u ra taangaai. Ma baa i ki anuna taara na wawer diat waan karomi. Ma i wer diat lenbi,
“Diat baa diat nunurai naa diat iba u ra niondiat, diat daan,
maa anundiat a mataanitu taanginaanga u ra maawa.
Diat baa diat luan ma ra tapunuk, diat daan,
maa God in wamaraam diat.
Diat baa diat wakinalik pa diat, diat daan,
maa diat a kale paa a rakrakaan buaal.
Diat baa diat molo ma diat maruk kup a mangamangaan na takado, diat daan,
maa namur diat a maaur.
Diat baa a kum tena maarmaari, diat daan,
maa God in maari diat kaai.
Diat baa a nuknukindiat i gomgom, diat daan,
maa diat a babo God.
Diat baa diat laana wamaalmaal a taara, diat daan,
maa God in waatung diat naa a kum natnatuna.
10 Diat baa di pet na bilbil un diat kabina u ra takado na mangamangaan, diat daan,
maa anundiat a mataanitu taanginaanga u ra maawa.
11 “Muaat daan baa di pir aakaka muaat, ma di pet na bilbil un muaat, ma di nuk paa ta kum warwaruga na pirpir ma di pir ururian muaat mai, kabina un iaau. 12 Muaat a gaaia, maa i ngaala aakit anumuaat wedok inaanga u ra maawa. Maa di aa pet na bilbil muga taau lenmaa u ra kum propet baa diat lalaaun muga taa muaat.
A pirpir welwelaar u ra sol ma ra kaapa
(Mk 9:50; Lk 8:16; 14:34-35)
13 “Muaat a sol u ra rakrakaan buaal raap. Iaku baa ia raap a mapaakina, din wamapaak paai balet ma lelawaai? Pa ta utnaa ma i gaa uni. Din ong apari wai unataamaan, ma a taara diat a papaa maku nate uni.
14 “Muaat a kaapa u ra rakrakaan buaal raap. Ta taamaan baa i ki nate u ra taangaai, pa in wawalipa laar paai. 15 Pain te in wakup taa ta laam ma in kuop baat taai ma ra baaket, pate. Din ung taai ut nate u ra nuna turtur, ma in baarabaara karom diat raap baa diat ki naruma. 16 Lenkaai maa anumuaat kaapa in baarabaara namataa ra taara, kupi diat a babo anumuaat kum kokoina pinapaam, ma diat a pir walaawa paa Tamaamuaat baa i ki inaanga u ra maawa.
Iesu i pirpir u ra kum Naagagon
17 “Koku muaat nuki naa iaau waan paat kupi ang rakaan wa a kum pirpir na Naagagon anun Moses ma ra kum wawer anu ra kum propet, pate. Pa iaau waan paat kupi ang rakaan wa diat, iaau waan paat kupi ang paam ot pa diat. 18 Iaau pir a lingtatuna taa muaat, tuk baa a baakut ma ra rakrakaan buaal diaar a panaai, pa ta mataana buk lik baa ta wakilang lik maku ko ra kum Naagagon mi in panaai. Din paam ot pa diat ut. 19 Baa te pa i murmur ta kinalik na naagagon ko ra kum Naagagon mi, ma i wer araara a taara kupi diat kaai pa diat a murmuri, din waatungi baa i kinalik aakit u ra mataanitu inaanga u ra maawa. Iaku ia baa i taraam u ra kum Naagagon mi, ma i wer a taara uni din waatungi baa i ngaala u ra mataanitu inaanga u ra maawa. 20 Lenmaa iaau piri taa muaat, baa anumuaat mangamangaan na takado pa in koina taa ra mangamangaan na takado anu ra kum tena wawer u ra kum Naagagon ma ra kum Parisaaio, muaat a gaana ruk u ra mataanitu inaanga u ra maawa.
A pirpir u ra kaankaan
21 “Muaat aa walangoro taai naa, di aa pir taai taa ra taara taanga namuga lenbi, ‘Koku u aak doko te. Ma ia baa i aak doko wa te din naagagoni.’ 22 Iaku iaau, iaau piri taa muaat naa, baa te in kaankaan karom ta tenalik, din naagagoni kaai, ma baa te in pirpir aakaka un ta tenalik, din naagagoni namataa ra taara na kiwung. Ma baa te in piri un ta muaana naa, ‘A longlong ui,’ kaduk a naagagon karomi baa din ongi u ra ngaala na nguan.
23 “Baa u waan kupi un taar anum wetabaar u ra luwu na tuntun wetabaar, ma u nuk paa ta utnaa baa temlik i takuna ui uni, 24 un paki taa anum wetabaar matira naa ra luwu na tuntun wetabaar. Un waan kumun, mur a wemaraam muga paa ma temlik, ma namur un waan talili balet, io un taar maraagaam anum wetabaar.
25 “Baa te in ung ta ui u ra naagagon, mur a wemaraam muga baa mur waanwaan utbaai u ra aakapi, kaduk in taar ta ui karom a tena naagagon. Ma a tena naagagon in taraama wa ui karom a tena baboura ma in waruk ta ui u ra ruma na karabus. 26 Iaau pir a lingtatuna taam, pa un pari laar paai tuk ut baa un taar araap wa a tintinip na toiaa i ra num winekul.
A pirpir u ra aakaina ninunuk kup a tabuan
27 “Muaat aa walangoro taai naa di aa pir taai lenbi, ‘Koku u paam aakaina un ta tabuan anun te.’ 28 Iaku iaau, iaau piri taa muaat naa, baa ta muaana in babo taa ta tabuan ma a nuknukina i aaka karomi, ia paam aakaina u ra nuknukina, ma namataan God ia paam taa aakaina u ra tabuan maa. 29 Baa ina ot na mataam i ben araara ui kup a aakaina, un lior wai, ma un ong ingen wai. In koina baa raa pakaan ku ko ra panim din ong wai, ma koku di ong a panim raap u ra ngaala na nguan. 30 Baa a ot na limaam i ben araara ui kup a aakaina, un kutu wai ma un ong ingen wai. In koina baa raa pakaan ku ko ra panim din ong wai, ma koku di ong a panim raap u ra ngaala na nguan.
A pirpir u ra kutu tinaulaa
31 “Di aa pir taai kaai naa, ‘Ia baa i lu wa anuna tabuan, in taar taa kaai a dona buk na kutu tinaulaa taana.’ 32 Iaku iaau, iaau piri taa muaat naa, baa a tabuan pa i paam aakaina ma ta muaana, ma anuna muaana i lu biaa wai ku, a muaana maa i kabina u ra aakaina baa a tabuan i paami baa i taulaa balet. Ma ia baa i taulaa ma ta tabuan baa anuna muaana i lu wai, ia kaai ia paam aakaina kabina maa a tabuan maa i taulaa ut.
A pirpir u ra weweliman
33 “Muaat aa walangoro taai kaai naa, di aa pir taai taa ra taara taanga namuga naa, ‘Koku u weweliman warwaruga. A utnaa baa u aa weweliman taau uni karom a Tadaaru, un paami ut.’ 34 Iaku iaau, iaau piri taa muaat naa, koku muaat wadekdek a weweliman ma ta mangaana pirpir kaai. Koku muaat weweliman ma ra maawa, maa a maawa a kiki anun God. 35 Koku muaat weweliman ma ra rakrakaan buaal, maa a rakrakaan buaal a wanua baa i ung a ru kakina uni. Koku muaat weweliman ma Ierusalem, maa Ierusalem a taamaan anu ra ngaala na King. 36 Koku u weweliman ma ra in lorim, maa pa un paam puku laar paa tina weu na lorim kupi in kabaang, baa in marut. 37 Muaat a piri ku naa maia, baa pate. Maa baa muaat a pir ta mangaana pirpir balet, i kabina maku ko ra Tena Aakaina.
Koku muaat baalu aakaina anun te
(Lk 6:29-30)
38 “Muaat aa walangoro taai baa di aa pir taai naa, ‘Baa te in lior wa tin mataan te, din baalui kaai karomi, din lior wa kaai tin mataana. Ma baa te in tibul bor wa tin lakon te, din baalui kaai karomi, din tibul bor wa kaai tin lakono.’ 39 Iaku iaau, iaau piri taa muaat naa, koku muaat baalu aakaina anun te baa i paami karom muaat. Baa te i paar taa a papaara ot na waam, un puku taa raa papaar bulung karomi. 40 Baa te i nemi naa in aal ta ui u ra naagagon ma din naagagon ui kupi un taar taa anum siot taana, io un taar taa kaai anum ina maalu baa u laana burung baat anum minong mai. 41 Baa te i maang pa ui kupi mur a weur kup ta taamaan baa i marawaai ku, io un weur mai kup a taamaan baa i ki welwelik kinalik. 42 Un tabaara te baa i aaring ui. Ma baa te i nemi naa in lo paa kumun ta utnaa kon ui, io un taari ku taana.
A maarmaari karom a kum ebaar
(Lk 6:27-28, 32-36)
43 “Muaat aa walangoro taai baa di aa pir taai naa, ‘Un maari tepaam, ma un nget anum ebaar.’ 44 Iaku iaau, iaau piri taa muaat naa, muaat a maari anumuaat kum ebaar, ma muaat a aaraaring un diat baa diat pet na bilbil un muaat, 45 kupi muaat a kum natu ra Tamaamuaat, baa i ki inaanga u ra maawa. Maa i taar taa a mage kupi in kaapa karom a kum aakaina taara ma ra kum koina taara kaai, ma i taar taa a baata karom a kum tena takado ma karom diat kaai baa pa diat takado. 46 Baa muaat maari diat ku baa diat maari muaat, aawa ma maa anumuaat wedok? A kum tena lolo tatakom, baa pa diat laa u ra maarmaari diat paampaami kaai lenmaa, naka? 47 Baa muaat gaaigaaia paa ku a kum teptepaamuaat, muaat a koina lelawaai? A taara baa pa diat nurnur diat kaai diat gaaigaaia paa a kum teptepaandiat, naka? 48 Muaat a takado aakit, welaar ma Tamaamuaat baa i ki inaanga u ra maawa, i takado aakit.